واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: چهارشنبه ۶ اسفند ۱۳۹۳ - ۰۸:۵۴
صنعت گردشگری امروزه به یکی از سه صنعت پردرآمد دنیا تبدیل شده است و آثار و بناهای تاریخی در رونق این صنعت نقش بسیار زیادی دارند. به گزارش خبرنگار برگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه سمنان، شهر سمنان دارای بیش از 42 هکتار بافت ارزشمند تاریخی است که در آن بناهای ارزشمندی وجود دارد که روایت کننده زندگی لایههای مختلف اجتماعی این شهر تاریخی و هنر معماری در این شهر کویری است. عمده بناهای این منطقه مربوط به دوره های قاجار و پهلوی است و برخی مساجد و خانههای آن از ارزش تاریخی و گردشگری بسیاری برخوردارند. بافت تاریخی شهر سمنان، عمدتا در محدوده محلات ناسار و اسفنجان قرار گرفته اما در محلات قدیمی کدیور، کوشمغان و زاوقان نیز ردپای هنر معماری ایرانی را نیز میتوان دید. به گزارش ایسنا، مسجد جامع سمنان و منار مسجد جامع، مسجد امام سمنان، راسته بازار سمنان، بازار شیخ علاءالدوله سمنانی، حمام حضرت (حمام پهنه) امامزاده یحیی(ع)، تکیه ناسار، تکیه پهنه، قلعههای پاچنار، خانه رجبی (دارالحکومۀ سمنان)، خانه ترابی، خانه محمدیه، خانه طاهری و ... از مهمترین بناهای تاریخی شهر سمنان بوده که عمدتا در بافت تاریخی این استان واقع شدند. آنچه در پی میآید نگاهی اجمالی به بافت تاریخی سمنان و خصوصا تاملی در کهن الگوها و ارزشهای پایدار مستتر در آن است که به قلم حسین قدس یکی از مدرسان معماری دانشگاه به رشته تحریر درآمده است. کهن الگوها و ارزشهای پایدار در بافت تاریخی شهر سمنان برای شناسایی کهن الگوها ابتدا باید شرایط بومی منطقه مورد بحث را بررسی کرد. شرایطی که با تأثیرگذاری مستقیم و بیواسطه بر ساختار معماری منطقه، نقش تعیینکنندگی در برنامهریزی و خط مشیءِ سازشگر با مغناطیسهای محیطی دارند. با توجه به شرایط تاریخی، فرهنگی، جغرافیایی(اقلیم و توپوگرافی) و به واسطهی گروهبندی شاخصهای کمی و کیفی تأثیرگذار در معماری بافت و عناصر تشکیلدهنده آن که در نهایت به صورت کالبدهای عینی و ملموس برای استفادهکنندگان تجسم پیدا میکند، درک بالاتری از کهن الگوها حاصل میشود. شهر سمنان با اقلیم گرم و خشک و فرهنگ متأثر از مذهب در خطهای از کویر جای گرفته است. بافت متراکم، فشرده و نشأت گرفته از نمادهای معماری سنتی، مواد و مصالح و تکنیکهای سازهای بومآورد همه و همه بیانگر دانش و هوشمندی گذشتگان در استفاده از دادههای بومی در راستای تعالی و ارتقاء کیفیت زندگی است. در برخی سازههای بافت تاریخی این شهر، گروهبندی کلی بر اساس منشأ و پیشزمینهی شکل گرفتن کهنالگوهای بومی با توجه به شرایط اقلیمی، فرهنگی-مذهبی و از نتیجهی بررسی و برداشتهای میدانی در محدوده مورد نظر مشخص شده است. در برخی از این سازهها شاهد تیپهای متنوع اجزای معماری با کارایی بالا هستیم. تیپهای متعدد که به کالبد وجودی بافت معنا بخشیده و دلبستگی و حس تعلق را در فضاهای فردی و گروهی به وجود آورده است. انعکاس آگاهانه و توسعهی ریشههای تاریخی-بومی-فرهنگی در عین احترام به نقشههای شناختی و تصورات ذهنی استفادهکنندگان در قالب عناصر سازندهی بناهای موجود، جلوههای پایدار بصری و عملکردی منحصربفرد را نمایان میسازند. استفاده از قوانین علم هندسه از جمله تناسبات طلایی در طراحی سطوح و احجام خالص برخواسته از سه شکل اصلی، تبدیل مربع به دایره با استفاده از تکنیکهای خاص در گنبدخانه مساجد، تقارن(جفت) و عدم تقارن(پادجفت) در پلان بناها با کاربریهای متفاوت، حیاط و نقش کلیدیاش در سازماندهی عناصر اطراف آن در مقیاسهای کوچک و بزرگ منجر به خلق صور متنوع متکامل در کالبد بافت شدهاند که در آثار بجامانده به خوبی مشهود است. به هر روی، آثار بجامانده بخشی از تفکرات طراحان را در مواجهه با مسائل جاری و محیطی بازگو میکنند. در نتیجه بهرهگیری از دانش و تلفیق آن با تجربیات گذشتگان مسیر هموارتری را در نیل به بومگرایی باعث میشود. در نتیجه میتوان اظهار کرد که تأکید صرف بر تفکرات مدرن و نحوه نگرش آنها به جهان هستی در قالب معماری به خرسندی زودگذر از نتیجهی طراحی منجر شده و مخاطب را به سیری کذایی سوق میدهد. بنابراین توجه به ارکان مؤثر و شکلدهنده به هویت معماری بومیِ بافتهای تاریخی به عنوان هسته اولیه شکلگیری جوامع شهری-روستایی، میتواند دستاوردها و راهکارهای تعیینکنندهای در فرآیند برنامهریزی و تصمیمسازی موفق برای طرحهای جدید با رویکردهای بومگرا داشته باشد. پرورش باورهای گذشتگان در مواجهه با دادههای محیطی و ارائهی تعریف درست از کهن الگوها به عنوان هدایتکنندهی مسیر طراحی و به نوعی تلفیق آگاهانهی آنها با دانش زمان حال میتواند در احیاء و سامانبخشی مجدد به معضلات معماری و شهرسازی عصر حاضر، ترکیبی سودمند و نتیجهبخش ایجاد کند. گرایش روزافزون به طراحی بومی-منطقهای همراه با حفظ ارزشهای پایدار در معماری ایرانی لازمهی رسیدن به توسعهی پایدار بافتهای شهری-روستایی است. اگر تهیه طرحهای هادی، طرحهای تفضیلی و در صورت نیاز برنامههای مرمتی و توسعهای بر اساس مطالعات حاصل از دیرینهشناسی، کشف و استفاده مناسب و صحیح از الگوهای کهن هر منطقه تهیه شوند، آنگاه میتوان به برقراری پیوندی عمیق و ناگستنی میان گذشته و حال که بیانگر پیشینهی دیروز و دانش امروز است، امید داشت، پیوندی که با تجمیع پارامترها و سازمانهای طبیعی و مصنوعی محیط، باید و نبایدهای جدیدی را بر دیدهی همگان بگشاید. انتهای پیام
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایسنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 75]