واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: معرفی یک کتاب مهم در اجازه نامه و رجال
الروضۀ البهیۀ فی طرق الشفیعیهحدیث پس از قرآن کریم دومین منبع شرعی و آموزه های اخلاقی است. کلام معصومان(ع)با توجه به عصمت حجیتشان از اهمیت خاصی برخوردار است. مسلمانان با توجه به این اهمیت، از آغاز در جهت حفظ کلام معصوم، نقل آن و عمل به آن اهتمام ورزیدند. در دوره حضور معصومان (ع)، مسلمانان کلام ایشان را مستقیماً دریافت و نقل می کردند و در برخی موارد نیز حدیث را با یک یا چند واسطه دریافت می کردند. اما پس از دوره حضور، تنها راه دستیابی به کلام معصوم، شنیدن احادیث از راویان حدیث بود. با توجه به زیاد شدن واسطه ها و راهیابی احادیث دروغ به مجموعه روایات و برخی مشکلات طبیعی، مسلمانان بر آن شدند تا از راستگو بودن راویان و وثاقت آنان مطمئن شوند و برای جلوگیری از رورود دیگر مطالب به حوزه احادیث و حفظ و صیانت آن، قوانین و قواعدی را بنیان نهند و راههای متعددی را برای نقل حدیث وضع کنند. اجازه یکی از راه هایی است که مسلمانان برای نقل حدیث برگزیدند. اجازه کلامی است که از سوی اجازه دهنده صادر می شود و بر اساس آن اذن روایت کردن روایات خویش را صادر می کند. اجازه تقسیمات گوناگون دارد؛ با توجه به اجازه دهنده به معین، نامعین، مجهول، معدوم، طفل، مجنون، کافر و معلق و مشروط تقسیم می شود. با توجه به چیزی که به آن اجازه داده می شود به معین، نا معین ، مجهول، تحمل نشده و مجاز تقسیم می شود. برخی اجازات، شفاهی و برخی کتبی است. اجازات کتبی از نظر اندازه و حجم مطالب، به مختصره، متوسطه و کبیره تقسیم می شود.یکی از این اجازات، اجازه نامه کتبی علامه حاج سيد محمد شفيع جاپلقی به فرزند خود آیت الله سيد علي اكبر موسوي جاپلقي است.دانشمند بزرگ، فقيه اهل بيت، معروف به سيد اصولي، محقق و مدقق، اعلم العلماء والمجتهدين جامع معقول و منقول محدث و نابغه قرن13 هـ . ق، علامه حاج سيد محمد شفيع جاپلقی فرزند سيد علي اكبر موسوي جاپلقي ابتداي قرن13هـ . ق در حدود1200 هـ . ق در روستاي «امامزاده قاسم» جاپلق از توابع شهرستان الیگودرز و ازنا به دنيا آمد.(1) و در حوزه علمیه بروجرد کرسی افتا و تدریس داشت.در كتاب علماي بزرگ شيعه آمده است: «سید محمد شفيع فرزند عالم جليل سيد علي اكبر جاپلقي معروف به صاحب روضة البهية يكي از علماي بزرگ شيعه در قرن سيزدهم هجري بود اين سيد بزرگوار در حوزههاي ايران و عراق از اساتيد متعددي برخوردار بود... سالها بر كرسي تدريس و تأليف نشت، كتاب مناهج الاحكام او در چند جلد حاوي مسائل حلال و حرام و قواعد شريفه در اصول....»(2)سيد مصلح الدين مهدوي می نویسد: «از اكابر علماء و اعاظم فقها و مجتهدين جامع معقول و منقول و در رجال و حديث صاحبنظر بود... و در اصول به مقامات عاليه علم و اجتهاد و بروجرد منتقل گرديد و به درس و بحث و نشر احكام و تربيت طلاب و تأليف كتب و رسائل و امام جماعت و رسيدگي به امور مردم پرداخت.»(3)آقاي شيخ انصاري می نویسد: «حاج سيد شفيع فرزند حاج سيد علي اكبر موسوي علوي جاپلقي يكي از معاريف علماي اماميه در سده سيزدهم و معقول ومنقول را جامع و در رجال و حديث دستي توانا داشت و نزد حاج مولي احمد نراقي و شريف العلما و سيد مجاهد و ديگر اكابر وقت شاگردي نمود.»(4)یکی از مهترین آثار این عالم بزرگ، الروضۀ البهیۀ فی طرق الشفیعیه است که برای فرزند خود آیت الله سید علی اکبر جاپلقی نگاشته است. مؤلف در این کتاب به معرفی برخی از شاگردان، اساتید و مشایخ رجالی و فقهای بزرگ شیعه می پردازد که با توجه به هم عصر بودن ایشان با برخی، این کتاب به عنوان سندی مهم در شناخت بزرگ شیعه در قرن دوازده، سیزده و چهاردهم هجری محسوب می شود.در کتاب برآستان خوبان آمده است:«اجازه نامه مفصلي در روايات به فرزندان خود سيد علي اكبر و سيد علي اصغر كه متضمن شرح حال بسياري از علما و دانشمندان بزرگ شيعه از جمله شاگردان و اساتيد و مشايخ خود روايت خود ميباشد كه به سبك «لؤلؤ البحرين» علامه يوسف بحراني در سال 1278در اواخر عمر شريفشان تدوين گشته است و در سال1280هـ . ق بعد از وفات مؤلف در تهران به همت شاگرد برومندشان آخوند ملامحمد علي خوانساري با خط زيبا، به زيور طبع سنگي آراسته گرديد و نسخه خطي از آن در مركز احياء ميراث اسلامي قم موجود است و در اكثر كتب علماء رجال از اين كتب به عنوان يكي از منابع در شناخت علماي قرن 12و 13 استفاده ميشود.»(5) نوشته سید مهدی موسوی گروه حوزه علمیهمنابع:1. بر آستان خوبان، سید مهدی موسوی، ص208.2. علماي بزرگ شيعه از كليني تا خميني، ص254.3. بيان المفاخر، احوالات حجت الاسلام شفتي، ج 1، ص324.4. زندگي نامه آيت الله شيخ مرتضي انصاري.5. بر آستان خوبان، سید مهدی موسوی، ص225.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 374]