نرم‌افزار متن ‌باز چيست؟

واضح آرشیو وب فارسی:سایت رسیک: نرم‌افزار متن ‌باز چيست؟

اگر مفاهيم متن‌باز/آزاد بودن نرم‌افزار، از اغلب افرادي که دانش کامپيوتري دارند، پرسيده شود، خواهند گفت که نرم‌افزار آزاد/متن‌باز بايد شامل کد اوليه برنامه به هر زباني (Perl, PHP, C, C++,…) که نوشته شده، باشد و...

جهت کاربردهاي محلي نيز بتوان آنرا تغيير داد. پس از آن نيز بتوان آنرا، سلسله‌مراتبي، بطور "آزاد تکثير نمود. البته مفاهيم رسمي "نرم‌افزار آزاد و "نرم‌افزار متن‌باز" جنبه‌هاي ديگري از کاربرد نرم‌افزار و توزيع آنرا در برمي‌گيرد که در درک تفاوتهاي اين نوع نرم‌افزار با انواع خصوصي و تجاري‌اش بسيار کمک مي‌کند. ....

اگر مفاهيم متن‌باز/آزاد بودن نرم‌افزار، از اغلب افرادي که دانش کامپيوتري دارند، پرسيده شود، خواهند گفت که نرم‌افزار آزاد/متن‌باز بايد شامل کد اوليه برنامه به هر زباني (Perl, PHP, C, C++,…) که نوشته شده، باشد و...

جهت کاربردهاي محلي نيز بتوان آنرا تغيير داد. پس از آن نيز بتوان آنرا، سلسله‌مراتبي، بطور "آزاد تکثير نمود. البته مفاهيم رسمي "نرم‌افزار آزاد و "نرم‌افزار متن‌باز" جنبه‌هاي ديگري از کاربرد نرم‌افزار و توزيع آنرا در برمي‌گيرد که در درک تفاوتهاي اين نوع نرم‌افزار با انواع خصوصي و تجاري‌اش بسيار کمک مي‌کند.
پيشگامان متن‌باز [1] تعريفي از نرم‌افزار متن‌باز [2] در 9 عبارت ارائه داده‌اند:
1. نرم‌افزار بايد بدون نياز به حق امتياز يا هرگونه پرداختي براي فروش، امکان توزيع به صورت آزاد را داشته باشد.
2. کد منبع بايد در دسترس باشد؛ اگر توزيع نرم‌افزار شامل کد منبع نيست، برنامه‌نويس بايد بتواند نرم‌افزار را به‌راحتي پيدا كند، تا امکان تغيير آنرا داشته باشد. (براي مثال از يک صفحه‌ي وب، قابل download باشد)
3. اعمال تغييرات و کارهاي بعدي روي برنامه امکان‌پذير باشد و اين برنامه‌هاي جديد را بايد بتوان تحت همان شرايط برنامه‌ي اوليه و نرم‌افزار اصلي تکثير کرد.
4. نگهداري تماميت کد منبع اوليه، چه با نياز به تغيير جهت توزيع به عنوان فايلهاي وصله‌اي، و چه با نياز به وجود نگارش هاي متفاوت، ممکن باشد.
5. هيچگونه تبعيض و تمايزي بين اشخاص و گروهها وجود نداشته باشد.
6. هيچگونه تبعيض و تمايزي بين هر فعاليتي که در راستاي نرم‌افزار انجام مي‌گيرد، وجود نداشته باشد.
7. اجازه‌نامه بايد به هر کسي که يک کپي از برنامه را دريافت مي‌کند، نيز اختصاص يابد؛ بدون اينکه آنها نياز به توافق و هماهنگي با اجازه‌نامه‌ي ديگري داشته باشند.
8. اجازه‌نامه نبايد به محصول يا توزيع خاصي اختصاص داشته باشد.
9. اجازه‌نامه، نبايد به ديگر نرم‌افزارهايي که در طول پروژه‌ي مجوزگرفته‌ي جاري، توزيع و تکثير شده‌اند، تعلق بگيرد.
OSI فهرستي از اجازه‌نامه‌هاي مصوب را در سايت Navigation | Open Source Initiative دارد. در سپتامبر سال 2003، OSI فهرست حدود 45 مجوز متن‌باز وFSF، 56 مجوز آزاد را منتشر کردند. اغلب اينها، مثلاً GNUGPL و GNU Library يا LGPL در هر دو ليست وجود داشتند. GPL/LGPL محبوب‌ترين اجازه‌نامه‌هاي نرم‌افزارهاي متن‌باز/آزاد هستند.

مزايا و ريسک هاي نرم‌افزارهاي متن‌باز
نرم‌افزارهاي آزاد از نظر کاربر مزايايي دارند. عدم وابستگي به فروشنده، امکان برطرف کردن اشکالات در محل، امکان افزودن امکانات جديد مورد نياز کاربر، آزادي و نيز کسب درآمد از کار ديگران(!) از جمله‌ي اين مزايا مي‌باشند. از نظر توليد کننده نيز مزاياي متعددي مي‌توان برشمرد. از جمله اينکه برنامه در دسترس عده بيشتري قرار مي‌گيرد، اشکالات برنامه سريعتر پيدا مي‌شود، برنامه به سرعت بهتر و بهتر مي‌شود، توليد کننده بهتر مي‌تواند تواناييهاي خود را نشان دهد؛ همچنين ساير آزاديهايي که به توليدکنندگان اين نرم‌افزارها داده مي‌شود از جمله‌ي اين مزايا مي‌باشند.
استفاده مجدد از کد، زمان توليد و توسعه را کاهش مي‌دهد و نتايجي قابل پيش‌بيني فراهم مي‌آورد. با دسترسي به کد منبع، عمر سيستمهاي متن‌باز و ارتقاي آنها به طور نا متناهي قابل افزايش است. ويژگيهاي کيفي و ريسکهايي که در پروژه‌هاي متن‌باز وجود دارد، به شرح زير است:
• قابليت سفارشي کردن
• قابليت استفاده از نرم‌افزار/ اعتبار
• قابليتهاي عملياتي
• توازن
• انعطاف‌پذيري
• عمر
• کارايي
• کيفيت سرويس و پشتيباني
• امنيت
• سهولت مديريت/ سطح دشواري
• ريسک در تقسيم پروژه به بخشهاي کوچکتر
• قابليت استفاده از برنامه‌هاي کاربردي
هزينه‌ها
در پروژه‌هاي متن‌باز هزينه‌ها در دو بخش هزينه‌هاي مستقيم و غير مستقيم پخش مي‌شوند. هزينه‌هاي مستقيم عبارتند از:
o سخت‌افزار و نرم‌افزار
• نرم‌افزار: قيمت خريد
ارتقاء و ديگر عوامل اضافي
پرداخت جهت گرفتن اجازه‌نامه
• سخت‌افزار: قيمت خريد
ارتقاء و ديگر عوامل اضافي
o هزينه‌هاي پشتيباني
• داخلي: نصب و راه‌اندازي
نگهداري
رفع اشکالات
ابزار پشتيباني (کتاب، CD، ...)
• خارجي: نصب و راه‌اندازي
نگهداري
رفع اشکالات
o هزينه‌هاي کارمندان
• مديريت پروژه
• توليد/ مهندسي سيستم‌ها
• راهبري سيستم‌ها: مديريت خريد
• ساير مديريتهاي
• آموزش
هزينه‌هاي‌ غيرمستقيم عبارت است از:
o هزينه‌هاي پشتيباني
• پشتيباني کلي سيستم
• آموزشهاي اتفاقي
• آموزشهاي رسمي
• توليد برنامه‌هاي کاربردي

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت رسیک]

[مشاهده در: www.ri3k.eu]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 257]