تور لحظه آخری
امروز : سه شنبه ، 10 مهر 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):چهار چيز از خوشبختى و چهار چيز از بدبختى است: چهار چيز خوشبختى: همسر خوب، خانه ...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1819697339




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

افراط پشت مرزهای آسیای مرکزی؛ دولت‌ها چه باید کنند؟


واضح آرشیو وب فارسی:فارس:
افراط پشت مرزهای آسیای مرکزی؛ دولت‌ها چه باید کنند؟
کارشناسان امنیتی مقابله موثر با نفوذ جریان افراط را از مهم‌ترین وظایف دولت‌های آسیای مرکزی برای سال‌های نزدیک می‌دانند.

خبرگزاری فارس: افراط پشت مرزهای آسیای مرکزی؛ دولت‌ها چه باید کنند؟



به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در دوشنبه، افزایش میزان تنش و تهدیدات‌ در مناطق مرزی افغانستان با کشورهای آسیای مرکزی و از جمله تاجیکستان با بحث تقویت حضور سازمان‌های بین‌المللی تروریستی در نواحی شمالی این کشور ارتباط دارد. تحلیلگران مسائل امنیتی در رابطه با وضعیت مناطق مرزی افغانستان با تاجیکستان به تشدید فعالیت سازمان‌های تروریستی و افراطی‌ نظیر «حرکت اسلامی ازبکستان»، «جماعت انصار‌الله»، «بیعت»، «طالبان» و گروه‌های متشکل از جنگجویان خارجی با ترکیبی از اعضای «داعش» اشاره می‌کنند. ویژگی شرایط بیشتر کشورهای آسیای مرکزی در آن است که نخبگان حاکم با توجه به منافع خود علاقه‌مندی زیادی به طرح بحث چالش‌های امنیتی از ناحیه گروه‌های افراطی و تروریستی ندارند و گاهی «خطرات» واهی (از جمله از سوی احزاب سیاسی مخالف نظیر حزب نهضت اسلامی) را آن قدر بزرگ می‌کنند که تهدیدات واقعی در سایه آن‌ها قرار می‌گیرد یعنی در رابطه با موضوع تهدیدات، احتمال به چالش کشیده شدن منافع نخبگان حاکم از ناحیه مخالفین سیاسی داخلی (از راه فعالیت‌های سیاسی، حضور مستقیم در انتخابات و...) بیشتر مطرح بوده و این بحث تا حدود زیادی باعث به حاشیه رانده شدن افکار عمومی در مسئله تهدیدات واقعی شده است. به اعتقاد بیشتر صاحب‌نظران مسائل سیاسی، امنیتی و فرهنگی در دورنمای نزدیک و میان‌مدت تهدیدات واقعی برای کشورهای آسیای مرکزی از طرف گروه‌های افراطی خواهد بود اما در بیشتر کشورهای این منطقه در رابطه با تهدیدات امنیتی از ناحیه افراطی‌ها (مانند حرکت اسلامی ازبکستان، اتحاد جهاد اسلامی، جماعت انصار‌الله، بیعت و...) در سطح رسمی به ندرت صحبت می‌شود. معمولا نهادهای امنیتی و انتظامی و همچنین رسانه‌ها با انتشار گزارش‌های مربوط به بازداشت و یا سرکوبی شبه‌نظامیان متعلق به گروه‌های افراطی اکتفا کرده و از ارائه تحلیل و گزارش‌های جامع در این خصوص پرهیز می‌کنند.   به نظر می‌رسد که در حال حاضر نگرانی اصلی کشورهای آسیای مرکزی و از جمله تاجیکستان به فعالیت‌های طالبان و داعش (به عنوان تهدید جدید بین‌المللی) ارتباط می‌گیرد که در این رابطه دو موضوع از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد: -  پیامدهای احتمالی تعامل و یا رقابت طالبان با داعش -  چه گروهی نقش کانال اصلی نفوذ داعش به آسیای مرکزی را اجرا خواهد کرد. پیامد‌های احتمالی تعامل طالبان و داعش برای منطقه به اعتقاد «حسین اسوبعلی‌اف» کارشناس سیاسی و امنیتی منطقه، از نظر شاخص‌های ایدئولوژیکی میان طالبان و داعش تفاوت خاصی به نظر نمی‌رسد زیرا این دو گروه از دامن سازمان «القاعده» برخواسته و خود را متعلق به جریان سلفیت می‌دانند و برای تحقق دکترین خود که ایجاد دولت مبتنی بر «شریعت» و برقراری خلافت می‌باشد، جهادی گری را وسیله مناسب تلقی می‌کنند. وی در بحث خلافت 3 موضوع را مهم دانست و گفت: رهبری، مرز (وجود قلمرو تحت کنترل جهت انجام عملیات) و مدیریت محلی (سطح اختیارات در مناطق و استقلال) مورد توجه این گروه‌ها قرار دارد. به خصوص مسئله مدیریت محلی برای بیشتر طالبان پشتون‌تبار از اهمیت بالایی برخوردار است. زیرا پشتون‌ها به عنوان مردم آزادی‌خواه شناخته شده و جز قدرت خود هیچ قدرت دیگری را قبول ندارد. به عنوان مثال می‌توان از انتصاب «حافظ سعید خان» در استان خراسان پاکستان یاد کرد که یک چهره محلی می‌باشد. اما در مناطق مرزی افغانستان با کشورهای آسیای مرکزی غالبا تاجیک‌ها، ازبک‌ها و ترکمن‌ها به سر می‌برند که طالبان و داعش برای تحقق برنامه‌های خود بایستی عامل تعلق قومی را مد نظر قرار دهند. البته نباید این نکته را نیز نادیده گرفت که در مناطق مرزی افغانستان با آسیای مرکزی تعداد زیادی از شبه‌نظامیانی تمرکز یافته‌اند که متعلق به طالبان نمی‌باشند ولی به داعش سوگند صداقت یاد کرده‌اند. منظور گروه‌هایی مانند حرکت اسلامی ازبکستان، اتحاد جهاد اسلامی و انصار‌الله می‌باشد. از نظر تعلق قومی شبه‌نظامیان این گروه‌ها ازبک‌ها، تاجیک‌ها، قرقیزها، قفقازی‌ها و اویغورها می‌باشند بنابراین به صورت طبیعی داعش در کنار سایر موارد عامل تعلق قومی ساکنان این مناطق را مد نظر قرار داده و از آن استفاده خواهد کرد. از این دیدگاه رقابت بین داعش و طالبان اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسد ولی هنوز روشن نیست که این رقابت منجر به رویارویی خواهد شد و یا طالبان نفوذ داعش در این مناطق را قبول خواهند کرد. در هر صورت واقعیت امر این خواهد بود که تقویت مواضع داعش در این مناطق از راه افزایش حضور شبه‌نظامیان با ترکیبی از اعضای خارجی شامل کشورهای شوروی سابق، منجر به کاهش نفوذ طالبان در این مناطق خواهد شد. «الکساندر کنیازف» کارشناس سیاسی روس نیز ضمن صحبت با فارس، با اشاره به دلایل حضور شبه‌نظامیان در مناطق شمالی افغانستان و از جمله در مرز این کشور با تاجیکستان، عنوان کرد: در بیشتر این مناطق نهادهای امنیتی و انتظامی افغان فقط بر 20-30 درصد قلمرو تسلط داشته و عملا باقی مناطق در اختیار جنگجویان قرار گرفته است. نهادهای یادشده در اصل مواضع دفاعی داشته و تقریبا هیچ اقدامی به آزادی مناطق از دست شبه‌نظامیان نمی‌کنند. گروه‌هایی که در این مناطق از آن‌ها به نام طالبان یاد می‌شود، معمولا 15-20 نفر و حداکثر تا 40-50 نفر عضو داشته و عمدتا بر مبنای تعلق قومی (تاجیک‌ها، ازبک‌ها، ایغورها، چچن‌ها، قزاق‌ها، قرقیزها و...) شکل گرفته‌اند.  بنابه گفته وی، شبه‌نظامیان حرکت اسلامی ازبکستان، اتحاد جهاد اسلامی و جمعیت انصارالله (متشکل از 30-40 نفر جنگجو که بیشترشان تاجیک می‌باشند) در بدخشان و مناطق شمال شرق افغانستان مستقر بوده و اهداف مختلفی را دنبال می‌کنند. کنیازف برخلاف برخی از تحلیلگران امنیتی که با فرا رسیدن فصل بهار سرازیر شدن بخشی از گروه‌های افراطی از افغانستان به آسیای مرکزی را پیش‌بینی می‌کنند، این اتفاق را بعید می‌داند. چرا که وجود حراست لازم از مرزهای کشورهای آسیای مرکزی این اجازه را نمی‌دهد و دیگر اینکه همه گروه‌های افراطی و تروریستی موجود در افغانستان با کشورهای منطقه ارتباط نزدیک داشته و از حمایت‌های طرفدارنشان برخوردارند. در صورت لزوم از طریق عوامل خود در داخل این کشورها اقدام خواهند کرد. ویژگی‌های سلفیت در تاجیکستان اسوبعلی‌اف معتقد است که اعلام سلفیت به عنوان جریان افراطی و منع فعالیت آن در تاجیکستان در ابتدای سال جدید میلادی به طور بسیار دقیق نگرانی اصلی دولت تاجیکستان در حوزه‌های دینی را به نمایش گذاشت. رشد سلفی‌گری به عنوان جریان مذهبی جایگزین اسلام سنتی ابعاد خطرناکی به خود گرفته که این موضوع به ویژه در استان «سغد»، «وادی رشت»، «بدخشان» و مناطق پیرامونی «دوشنبه» قابل ملاحظه می‌باشد. تعلق قومی یکی از عوامل مرتبط با گسترش سلفی‌گری دانسته می‌شود به عنوان مثال در استان سغد به این خاطر سلفی‌گری از میزان بالای رشد برخوردار است که تعداد قابل توجهی از ازبک‌تباران این استان و به خصوص جوانان سلفی می‌باشند ضمنا رشد سلفی‌گری در میان ازبک‌تباران از دلایل اصلی گسترش این جریان طی سال‌های 2000-2010 بوده است. یکی از دلایل اصلی توسعه سلفی‌گری در میان ازبک‌تباران وجود محدودیت‌های شدید در حوزه‌های دینی در خود ازبکستان می‌باشد. جوانان ازبکی به افغانستان، پاکستان، ترکیه و کشورهای عربی عزیمت کرده و تحت تاثیر جریان‌های سلفی قرار می‌گیرند. البته نقش عامل خارجی در توسعه سلفی‌گری و به خصوص جهادی‌گری نقش مهم داشته که در این رابطه می‌توان به تاثیر وضعیت افغانستان بر آسیای مرکزی، افزایش میزان نفوذ القاعده در دوایر تروریستی که تعداد بالایی از تاجیک‌ها و ازبک‌ها حضور داشتند، اشاره کرد. به باور اسوبعلی‌اف، عوامل صرفا داخلی که موجب افزایش میزان افراطی‌گری و رشد سلفیت در تاجیکستان شده است، برخی از اقدامات دولت این کشور از سال 2000 به این طرف در رابطه با ایجاد محدودیت و تحت نظارت کامل قرار دادن حوزه‌های دینی و فعالیت حزب نهضت اسلامی به عنوان تنها حزب اسلامی منطقه می‌باشد چون بخشی از مسلمان احساس می‌کنند که منافع آن‌ها در عرصه‌های اجتماعی و سیاسی (حتی از طریق حزب نهضت اسلامی) قابل تحقق نمی‌باشد، راه‌حل را در پیوستن به گروه‌های افراطی و به خصوص سلفی‌گری سراغ می‌گیرند. امروز برخی از کارشناسان اسلامی از گرایش حداقل بالای 10درصد از مسلمانان آسیای مرکزی به سلفیت گزارش می‌دهند که پدیده‌ای بسیار نگران کننده می‌باشد. اگر حضور تقریبا ثابت بیش از 5 میلیون نفر مهاجر کاری آسیای مرکزی در روسیه را مد نظر قرار دهیم، پس احتمالا درصد نفوذ سلفیت بیشتر از رقم عنوان‌شده خواهد بود. گزارش‌های موجود در خصوص تحولات سوریه حاکی از آن است که گروه‌های تروریستی بین‌المللی بر روی مهاجران کاری مسلمان مقیم روسیه به عنوان منابع انسانی و مالی حساب می‌کنند، از این واقعیت نمی‌توان چشم پوشید که مذهبی‌ترین مهاجران کاری آسیای مرکزی در روسیه پیروان جریان انحرافی سلفیت می‌باشند. از نگاه کارشناسان امنیتی، چنانچه دولت‌های آسیای مرکزی قادر به اتخاذ اقداماتی در جهت جلوگیری از نفوذ شبه‌نظامیان از افغانستان می‌باشد، پس امکان ورود گروه‌های کوچک شبه‌نظامی و عوامل سازمان‌های تروریستی بین‌المللی از روسیه حتی با وجود همکاری نزدیک با سرویس‌های اطلاعاتی روسیه نیز به طور کامل قابل کنترل نخواهد بود. این در حالی است که از طریق کشورهای دیگری نیز عوامل افراط وارد منطقه می‌شوند. با این حال موارد زیر را می‌توان در شمار چالش‌های اصلی برای امنیت کشورهای آسیای مرکزی در کوتاه‌مدت دانست،  تجمع شبه‌نظامیان سازمان‌های تروریستی بین‌المللی در مرز افغانستان با آسیای مرکزی و  نفوذ آن‌ها به داخل منطقه، رشد سریع سلفی‌گری و پیروی از جریان‌های تکفیری، بازگشت عوامل سازمان‌های تروریستی بین‌المللی به کشورهای آسیای مرکزی با توجیه بحران اقتصادی روسیه از جمله این موارد محسوب می‌گردد. انتهای پیام/

93/12/03 - 11:19





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 21]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن