کتابخانه مد نظر جهانداری هنوز در ایران شکل نگرفته است - اخبار ایران و جهان |

واضح آرشیو وب فارسی:مهر: دبیر شورای کتاب کودک:
کتابخانه مد نظر جهانداری هنوز در ایران شکل نگرفته است

شب کیکاووس جهانداری

شناسهٔ خبر: 2491126 یکشنبه ۱۹ بهمن ۱۳۹۳ - ۱۲:۳۹
فرهنگ > شعر و ادب

دبیبر شورای کتاب کودک گفت: جهانداری معتقد بود که پژوهش آن هم درباره ایرانشناسی، بدون یک کتابخانه کامل امکانپذیر نیست و هنوز هم کتابخانه‌ای که مورد نظر آقای جهانداری بود، نداریم. به گزارش خبرنگار مهر، شب کیکاوس جهانداری یکصد و نودمین شب از شب‌های مجله بخارا بود که با همکاری بنیاد فرهنگی ـ اجتماعی ملت، مرکز دایره‌العمارف بزرگ اسلامی، بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار یزدی و گنجینه پژوهشی ایرج افشار عصر شنبه ۱۸ بهمن ماه ۱۳۹۳ در محل کانون زبان فارسی برگزار شد.در ابتدای این مراسم، علی دهباشی مدیرمسئول نشریه بخارا، یاد زنده‌یاد ایرج افشار را گرامی داشت و با اشاره به اینکه کیکاوس جهانداری یکی از نزدیک‌ترین دوستان ایرج افشار بود، گفت: کیکاوس جهانداری نویسنده، مترجم و پژوهشگر ایرانی در سال ۱۳۰۲ خورشیدی در شهر کرمانشاه چشم به جهان گشود. پس از طی تحصیلات مقدماتی، وارد دانشگاه تهران شد و به سال ۱۳۲۸ در رشته زبانه‌ای خارجی از دانشکده ادبیات و علوم انسانی فارغ التحصیل شد. مدتی در کتابخانه دانشکده ادبیات دانشگاه تهران به کار پرداخت. از سال ۱۳۳۴ مدت ۱۱ سال، سمت معاونت کتابخانهٔ مجلس (سنای سابق) را عهده دار بود و پس از آن تا پیش از انقلاب ایران سمت ریاست آن کتابخانه را در اختیار داشت.
شب کیکاووس جهانداری

به گفته وی، جهانداری در سال ۱۳۳۹ به مدت ۶ ماه، به دعوت دانشگاه فرانکفورت رهسپار کشور آلمان شد و در آنجا به تدریس زبان فارسی پرداخت. وی از مترجمان نامدار ایرانی است و کتابهای متعددی را از زبان آلمانی و انگلیسی به فارسی برگردانده است. وی همگام با مترجمان بزرگی همچون احمد آرام، نجف دریابندری، محمد قاضی و ... با تکیه بر ترجمه دقیق و نثر روان نوشتاری، سهم به سزایی در آشنایی ایرانیان با آثار برگزیده جهانی داشته است. از ترجمه های خوب او میتوان به این آثار اشاره کرد. گرگ بیابان، اثر هرمان هسه، درباره شاهنشاهی ایران، اثر انگلبرت کمپفر، سفرنامه کمپفر، اثر انگلبرت کمپفر، سفرنامه بلوشر، اثر ویپرت فون بلوشر، زیر آفتاب سوزان (خاطرات نیدرمایر)، اثر اسکارفون نیدرمایر، سفرنامه پولاک، اثر یاکوب ادوارد پولاک، شاه اسماعیل دوم صفوی، اثر والتر هینتس، جغرافیای تاریخی فارس، اثر پاول شوارتس، قطار به موقع رسید، اثر هانریش بُل.سپس صادق سجادی عضو شورایعالی و مدیر گروه دایره العمارف بزرگ اسلامی در سخنانی گفت: بنده به اعتبار این که سال‌های متمادی، نزدیک به سی سال، با مرحوم جهانداری در مرکز دایره‌العمارف همکار بودم، چند نکته را اشاره می‌کنم؛ مرحوم استاد جهانداری بعد از فارغ‌التحصیلی از رشته زبانهای خارجی دانشگاه، بعد از تأسیس کتابخانه مجلس سنا، به پیشنهاد مرحوم و مدیریت دکتر زریاب خویی به سمت معاونت کتابخانه سنا برگزیده شد. در آن هنگام کتابخانه مجلس سنا که دکتر زریاب اصرار داشت کتابخانه تخصصی ایرانشناسی و اسلام شناسی باشد و تمایل چندانی به مراجعه عام به کتابخانه نداشتند کارمندان زیادی نداشت طوری که مرحوم جهانداری در مصاحبه با خانم افراسیابی گفته‌اند غیر از آقای زریاب، ریاست کتابخانه، مرحوم آقای جهانداری، آقای تربیت و آقای محجوب در آنجا بودند.وی افزود: چندی پس از شروع کار مرحوم جهانداری، استاد زریاب برای ادامه تحصیل و دفاع از رساله خود به آلمان رفت و کارها یکسره به دست آقای جهانداری افتاد و آقای تربیت هم به عنوان سرپرست دانشجویان ایرانی در خارج از کشور، دانشجویان مقیم اروپا به آلمان رفت و کار کتابخانه مجلس سنا یکسره به دست مرحوم جهانداری و آقای محجوب افتاد. دکتر زریاب چهار سال بعد برگشتند و البته ریاست کتابخانه را داشتند ولی اندکی بعد برای تدریس به دانشکده پژشکی رفتند و مجدداً استاد جهانداری یک تنه، به عنوان معاون کتابخانه مجلس سنا کار را ادامه دادند. بعد از بازگشت دکتر زریاب و مخصوصاٌ انتقال مرحوم دکتر زریاب به دانشگاه تهران، استاد جهانداری در سال ۱۳۴۵ به ریاست کتابخانه مجلس سنا منصوب شدند و تا ۱۳۵۷، وقوع انقلاب اسلامی در همین سمت بودند. استاد جهانداری در ۱۳۶۳ به دایره‌المعارف بزرگ اسلامی آمد. آقای دکتر زریاب و دکتر تفضلی هم بودند و روزهای سه شنبه مخصوصاٌ بخش تاریخ مجمع این دوستان کهن و فضلا بود که با هم همکاری می‌کرد. روزهای سه شنبه استاد زریاب به دایره العمارف می‌آمد و بنده هم به عنوان دستیار ایشان عضو کوچکی از آن جمع بودم.
شب کیکاووس جهانداری

سجادی در ادامه سخنان خود درباره زنده‌یاد جهانداری افزود : مرحوم جهانداری با تسلط و احاطه‌ای که بر کتاب‌های ایرانشناسی و اسلامی شناسی که در اروپا داشت، خیلی از اوقات گره‌گشای مسائل دیگر استادان در این گروه بود. استاد جهانداری مسئولیت بخش زبانهای خارجی را در دایره‌العمارف بزرگ اسلامی بر عهده داشت که در آن زمان شناسایی و گردآوری کتابهای ایرانشناسی و اسلامی شناسی در اروپا بر عهده این بخش بود.مدیر گروه دایره العمارف بزرگ اسلامی تاکید کرد: آقای جهانداری در این سی سالی که من با ایشان مأنوس بودم، عشق عجیبی داشت که محققین جوان را راهنمایی بکند، کمک بکند هم در یافتن منابع تحقیقی و هم در دسترس قرار دادن این منابع و اگر هم لازم بود ترجمه این منابع. فهرست جامعی، مثلاٌ قریب به ۵۰۰ مدخل از کتابهای محققین اروپایی در زمینه‌های ایرانشناسی و اسلام شناسی استخراج کرده بودند.سپس نوش آفرین انصاری دبیر شورای کتاب کودک از سال‌ها آشنایی و دوستی با مرحوم جهانداری سخن گفت و یادآور شد: زنده یاد جهانداری از قدیم‌ترین دانش‌آموختگان کتابداری جدید در ایران است و همراه با دوست دیرین دکتر تفضلی دوره کتابداری را گذراند و سال‌های متمادی به عنوان معاونت و نیز ریاست کتابخانه مجلس سنا کار کرد. نگاه او به کتابخانه تخصیی، یک نگاه بسیار روشن و درست بود و می‌‌خواست که کتابخانه سنا یک مرجع برای ایرانشناسی باشد و یقین داشت که برای پژوهشگرانی که می‌خواهند به ایرانشناسی بپردازند، بدون یک کتابخانه کامل امکانپذیر نبود و هنوز هم نیست و در حال حاضر هم کتابخانه‌ای که مورد نظر آقای جهانداری بود نداریم.
شب کیکاووس جهانداری

انصاری ادامه داد: آقای جهانداری گرگ بیابان هرمان هسه را ترجمه کرده بود که یکی از مهم‌ترین آثار این نویسنده بود. به ایشان پیشنهاد کردیم که نرگس و زرین دهن را نیز ترجمه کنند و ایشان گفت مشغول آن هستم. بعد از مدتی از کار این ترجمه جویا شدیم. گفتند این رمان با ترجمه سروش حبیبی منتشر شد و آن را خواندم و دیدم ترجمه بسیار خوبی است و ترجمه خودم را پاره کردم. بله دایی ما چنین کسی بود!سپس نوبت به دکتر هوشنگ دولت‌ آبادی رسید تا از سالها دوستی و خاطره با زنده یاد کیکاوس جهانداری روایت کند. او گفت: وقتی دروگر معمولاٌ بی‌رحم داس به دست می‌آید و عزیزی را می‌برد، حفره‌ای را در دل آدم ایجاد می‌کند که این حفره هیچ وقت التیام پذیر نیست. داستان این است که ما تابستان‌ها به لطف کرامت زنده‌یاد ایرج افشار به کوشکک می‌رفتیم و چند روزی آنجا می‌ماندیم و روال کار اینطور بود که بعد از این که صبحانه را می‌خوردیم، در آفتاب ملایمی زیر درختان می‌نشستیم و درباره قضایای مختلف صحبت می‌کردیم. یک روز صحبت از استاد حبیب یغمایی شد و ایرج افشار رفت و کتاب ایشان را آورد و شعری را که استاد یغمایی درباره مرگ خودش سروده بود که در واقع وصیت ایشان بود، را برای ما خواند.
شب کیکاووس جهانداری

دولت آبادی افزود: استاد یغمایی در این شعر خواسته بود که کسی در مرگ او برایش فغان نکند و یا دوستان و آشنایان و خویشان برای تدفین او خود را به زحمت اندازند. این شعر را که ایرج افشار برای ما خواند در یاد ما ماند و روزی که من و کیکاوس داشتیم در باغ قدم می‌زدیم به من گفت که استاد یغمایی حرف درستی زده و من هم دلم می‌خواهد در مورد من هم همینطور بشود. من به او گفتم این کار شدنی نیست. چون هنگام مرگ کسی نمی‌توان افغان نکرد، نمی‌شود که خندید و یا سکوت کرد که در سکوت سخت‌تر هم می‌گذرد. اصلاٌ فرهنگ ما این اجازه را به ما نمی‌دهد. در بعضی از فرهنگ‌ها، مثل فرهنگ افریقایی‌ها، طبل و دهل می‌زنند و شادی می‌کنند ولی خوب این ربطی به فرهنگ ما ندارد. و اگر هم به مرگ جنبه خصوصی داده بشود، ضربه هولناکی خواهد بود.وی در ادامه سخنانش به نقش همسر آقای جهانداری اشاره کرد و گفت که در جوار هر مرد موفقی زنی موفق وجود دارد که این زن موفق اکنون در اینجا حضور دارد.سخنران پایانی این مراسم کامران فانی بود که عمدتاٌ از ترجمه‌های کیکاوس جهانداری سخن گفت. او یادآور شد: جهانداری به راستی از نوادر روزگار ما بود و از دوست‌داشتنی‌ترین چهره‌های زمانه ما. من در آن زمان که جوان بودم و کتابداری می‌خواندم با ایشان آشنا شدم و وقتی قرار شد در کتابخانه مجلس سنا کار کنم، فرصتی مغتنم بود برایم. مرحوم جهانداری کتابداری نخوانده بود، اما در این رشته متبحر بود و برخی کارهایش به استاد ایرج افشار شباهت داشت؛ کتابخوانی حرفه‌ بود و خودش هم شیفته این کار بود.
شب کیکاووس جهانداری

فانی افزود : وقتی ریاست کتابخانه مجلس (سنا) را تقی‌زاده بر عهده داشت، جهانداری، با دکتر زریاب خویی نیز همکار بودند و مقدمات ایجاد مجموعه ایران‌شناسی نیز در همان زمان فراهم شد. مرحوم جهانداری ترجمه‌های فراوانی داشت اما ترجمه‌های سفرنامه و به ویژه ترجمه سفرنامه پولاک در زمره بهترین کارهای او بودند. اما گرگ بیابان هرمان هسه که به اعتقاد من بهترین اثر این نویسنده است با ترجمه شیوای مرحوم جهانداری به جامعه کتابخوان ایران معرفی شد و شاید بسیاری در ایران زنده یاد کیکاوس جهانداری را با این ترجمه می‌شناختند.پایان این مراسم همراه شد با نواختن موسیقی و قطعاتی از بیات اصفهان به همراه آواز و تصنیفی که شعر آن از استاد شفیعی کدکنی بود.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مهر]

[مشاهده در: www.mehrnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 15]