واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: رصدخانه مراغه یادآور دوران طلایی نجوممجموعه تاریخی افلاک نما و رصد خانه مراغه، یادآور دوران طلایی و پیشتازی ایران در عرصه علم و فرهنگ جهان است.
به گزارش مهر در مراغه، مجموعه افلاک نما و رصد خانه شهرستان مراغه دارای بزرگترین و پیشرفته ترین رصدخانه جهان تا قبل از دوره اختراع تلسکوپ بوده است.ارزش این منطقه به لحاظ تاریخی و علمی به قدری زیاد است که مسئولان و دست اندرکاران امر، برگزاری دهها همایش و کنفرانس و هم اندیشی را نیز برای بررسی و تحلیل این عظمت تاریخی کافی نمی دانند و رصدخانه مراغه نیازمند شناخت دقیق و علمی بیشتر می باشد.نام مراغه همیشه با نام یکی از بزرگترین مراکز پژوهشی نجومی یعنی رصدخانه خواجه نصیرطوسی همراه است، رصد خانه ای که در زمان پایتختی مراغه توسط هلاکو خان مغول ساخته شده است.بر اساس منابع تاریخی، این مجموعه که امروزه فقط آثار کمی از آن باقی مانده است، درسال 657 به دستور هلاکو و همت خواجه نصیرالدین طوسی بنا شده است و درساختمان و تشکیل آن شخصیت هایی چون علامه قطب الدین فخرالدین مراغی، محی الدین مغربی، علی بن محمود نجم الدین الاسـطرلابی و دیگر بزرگان آن روزگار شرکت داشته اند.ساخت بنای رصـدخانه، 15سال به طول انجامیده است و در این مدت به امر هلاکو کتابها و اسباب و آلات علمی و نجومی بسیاری در آن جمع گردید.علاوه بر رصدخانه چین همچنین رصدخانه های سمرقند، استانبول و هند از روی رصدخانه مراغه ساخته شده اند.به گواهی تاریخ این مجموعه تا سال 703 هجری یعنی تا زمان سلطان محمّد خدابنده مشغول به کار و آباد بوده ولی پس از آن بر اثر عوامل متعدد همچون تغییر پایتخت و بی توجهی حکام رو به ویرانی رفت و درحال حاضر آثاری از بناهای متعلقه آن باقی مانده است.تاریخ ویرانی این بنای ارجمند بطور دقیق مشخص نیست ولی در نوشته های حمدالله مستوفی در سال 720 به ویران بودن آن اشاره شده است.اهمیت رصد خانه مراغه نه تنها به دلیل اهمیت تاریخی بلکه به خاطر علم و دانشی است که در آن گرد هم آمده بود و سالها بر جهان تاثیر گذاشت چنانکه این رصدخانه کتابخانهای با ۴۰۰ هزار جلد کتاب و ابزارهای اخترشناسی، از جمله ذات الربع دیواری به شعاع ۴۳۰ سانتیمتر، کرههای ذات الحلق، حلقه انقلابی، حلقه اعتدالی و حلقه سموت، زیج ایلخانی که شهرت جهانی دارد و بسیاری آثار و اشیای دیگر را شامل می شد.
گفتنی است رصدخانه مراغه 167 سال پیش از احداث رصدخانه سمرقند ساخته شد و در زمان آبادانی یکی از معتبرترین رصدخانه های جهان بوده است. در آن زمان به فرمان قوبیلای قاآن امپراطور چین و برادر هلاکو خان کارشناسانی برای آموزش و الگو برداری از رصدخانه مراغه به این شهر آمده، پس از مراجعت به چین رصدخانه ای به تقلید از رصدخانه مراغه ساختند.علاوه بر رصدخانه چین همچنین رصدخانه های سمرقند، استانبول و هند از روی رصدخانه مراغه ساخته شده اند.رصد خانه مراغه با شماره 1675 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده و بررسی ها و مطالعات بر روی این بنای ارزشمند همچنان ادامه دارد. تنظیم برای تبیان: م.ح.اربابی فر
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 272]