محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1830506132
-حلف‌الفضول و تأثیر آن بر جریان‌های جوانمردی در اسلام
واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
حلف‌الفضول و تأثیر آن بر جریان‌های جوانمردی در اسلام «حلف‌الفضول» یکی از نقاط عطف در تاریخ و سنت نبی اکرم(ص) است که رخدادهای مهم فرهنگی، اجتماعی و حتی سیاسی را در تاریخ اسلام تا امروز تحت‌الشعاع قرار داده است. چنانچه جریانات مختلف فتوت و جوانمردی و فتیان چون عیاران، صعلوکان و مطوعه به نوعی پیدا و پنهان متأثر از جریان و پیمان حلف‌الفضول حضرت ختمی مرتبت(ص) است.
در تواریخ مختلف از جریان حلف الفضول چنین یاد شده است که روزی در مکه شخصی از بنی اسد برای تجارت به مکه آمد و مردی از بنی سهم(عاص بن دائل) کالای او را خرید، اما بهای آن را نپرداخت. مرد اسدی دادخواهی نزد قریش برد و قریشیان بدو پاسخ دادند که چون تو هم پیمان ما نیستی، نمی توانیم از تو حمایت کنیم. مرد اسدی چون از همه جا ناامید شد بالای کوه ابوقیس رفت، اشعاری در مظلومیت خود خواند و از قریش یاری خواست؛ قریشیان پشیمان شدند و در خانه عبدالله بن جدعان پیمان بستند که از این پس نگذارند به هیچ غریبی ستمی برسد. چون این پیمان علاوه بر پیمان ها و سوگندهای گذشته بود، آن را حلف الفضول نامیدند.1 حضرت محمد(ص) نیز که در بیست سالگی بودند، جهت دفاع از مظلومان و فقرا و غربا و بیماران به این پیمان هم قسم شدند و تا آخرین لحظه به سیرت و صفات جوانمردی با فضیلت وفادار بودند. گویند حضرت رسول(ص) بعد از بعثت، بیشتر سنن جاهلی را ملغی و باطل اعلام فرموده، اما به پیمان جوانمردان (حلف الفضول) سخت معتقد و در حفظ آن سنت کوشیدند؛ چنانچه از این پیمان به نیکی یاد کرده و فرمودند که در خانه عبدالله جدعان شاهد پیمانی شدم که اگر حالا هم پس از بعثت مرا به آن پیمان دعوت کنند، قبول می کنم. سیره و قانون حلف الفضول بعد از حضرتش نیز مکرراً هنگام تعدی به مظلوم توسط جوانمردان احیا شده و حق را از ظالم ستانده است، چنان که در سیره ابن هشام آورده است، در روزگار امام حسین(ع) میان سالار شهیدان و ولید بن عتبه اموی که از سوی معاویه در مدینه حکومت داشت، اختلاف درگرفت و نزاع پیش آمد که علت آن مالی بود که متعلق به امام حسین(ع) بود و حاکم مدینه به زور آن را غصب کرده بود، بنابر این حضرتش به ولید بن عتبه فرمود به خدای یگانه که اگر حق مرا ندهی شمشیر خود را برمی گیرم و در مسجد رسول الله ایستاده و مردم را به حلف الفضول دعوت می کنم. چون این خبر به گوش عده ای از جوانمردان رسید به حمایت از امام بر سیره پیمان جوانمردان(حلف الفضول) برخاسته و حاکم مدینه به جهت این غیرتمندی جوانمردان دست از ظلم به امام(ع) کشیده و مال را به ایشان برگرداند. پیمان جوانمردان (حلف الفضول) سبب ایجاد جریان های گوناگون جوانمردی در عالم اسلام شد و تربیت یافتگان مکتب محمدی(ص) هریک به گونه ای خود را مسئول دفاع از مظلومان و ستمدیدگان، غربا، درماندگان، یتیمان و... قلمداد می کردند. نمونه بارز و عینی جوانمردان بعد از حضرت رسول(ص) را می توان در سیره زندگی سرور فتیان عالم حضرت مولا علی(ع) و دیگر ائمه معصومین(ع) و نیز تربیت یافتگان مکتب علوی عینا مشاهده کرد، چنانچه جریان های فکری و عملی که بعد از حضرت رسول تحت نام و عنوان فتوت و فتیان در اقصی نقاط عالم اسلام پدید آمد به نوعی متأثر از همان سیره جوانمردان و بخصوص شخص نبی اکرم(ص) بودند که در طول تاریخ بنابر شرایط مختلف زمانه پیمان های جوانمردی را حفظ و حراست کرده و از بذل جان و مال دریغ نمی کردند. برهمین سیره، دستجات فتوت و فتیان که به صفات ستاری، مروت، جوانمردی و دفاع از مظلومان و مال و جان و ناموس ضعفا کمر همت بسته و جانبازی ها و مردانگی های فراوانی در طول تاریخ به منصه ظهور رساندند. فتیان و تفکر مبتنی بر پیمان جوانمردان سبب شد تا صنوف مختلف اجتماعی در کشورهای اسلامی و بخصوص ایران زمین، هر یک قوانین و مرام نامه هایی بر پایه همان سنت های جوانمردی و جوانمردان که حضرت ختمی مرتب(ص) بر آن گواهی فرموده بودند، ایجاد شده و فتوت نامه های اصناف مانند فتوت نامه های آهنگران، رنگرزان، سلمانیان و.... تدوین شد و همین جوانمردان در روزگار سختی داد مظلوم از ظالم ستانده و در برابر جباران، امراء و حکام جائر ایستادگی می کردند. همچنین دستجات احداث و غازیان و اخیان در عالم اسلام یا مطوعه که گروه های مومن و مسلمان و از جوانمردان بودند، در جنگ های مختلف و تحت نام جهاد به مبارزات سیفی یا رزمی شرکت می جستند؛ حتی در جنگ های صلیبی چندصدساله، این جوانمردان حضور جدی و موثری داشتند تا جایی که خوی و مرام شوالیه گری بخصوص در منطقه مالت بعد از برخورد با جوانمردان مسلمان شروع به تکمیل و تکوین شد و جوامع سری شوالیه گری در اروپا به وجود آمد که به نوعی از آرا و رموز و حتی روش های رزمی و نحوه پذیرش طالبین و نوخاستگان جوانمردان متأثر بود. عیاران یا جوانمردان سیفی نیز که اجازه حمل و استفاده از سلاح و مبارزه با ظالمان و جباران را داشتند نیز بر پایه پیمان های جوانمردان استوار بودند. (عیاران در ایران و حتی بغداد که در جغرافیای فرهنگی و سیاسی ایران قدیم قرار داشتند از آرای ایاران و یاران مهری منشعب شده و دستجات اسواران و آزاتان در روزگار ساسانی نمونه ای از ایشان بودند که بعد از اسلام به عیاران شهره شدند.2) اما بعد از اسلام و آشنایی ایرانیان به قرآن و سیره حضرت ختمی مرتب(ص) و خصال مولاعلی(ع) و دیگر ائمه اطهار(ص)، روح پهلوانی و جوانمردی ایرانی با دستورات قرآنی عجین شده و مکتبی به وجود آمد که مدت های مدید دنیای اسلام را سخت تحت تأثیر قرار داد و فرهنگ و باورهای ایرانی - اسلامی بخصوص در میان صنوف اجتماعی مورد پذیرش و حمایت قاطبه مردم اسلام واقع شده چنانچه این فرهنگ در ایران و نواحی ای از عراق به نام فتوت یا جوانمردان و در دیگر نواحی به مطوعه و غازیان شهره شد. 3 خصال جوانمردان متأثر از سیره حضرت رسول(ص) در کتب بسیاری از اهل فتوت و جوانمردی دنیای اسلام ذکر شده و جوانمردان راستین آن را نصب العین کرده، به صور گوناگون در میان طالبین ترویج می کردند چنانچه سُلَمی که اولین کتاب در علم و اندیشه اهل فتوت و جوانمردی را نگاشته، از سخنان حضرت رسول(ص) فراوان نقل کرده است: «از جوانمردی لطف با برادران و برآوردن نیاز آنان است.» پیامبر اکرم(ص) فرمود: «هرکسی به مومنی لطف کند یا نیازی را از نیازهای دنیوی او، چه کوچک و چه بزرگ، برآورده سازد شایسته است که خدای بزرگ در قیامت خدمتکاری به خدمت او گمارد.4» همچنین نجم الدین زرکوب تبریزی در فتوت نامه خویش می نویسد: «... که فتوت بر سه قسم است: اول: نگاه داشتن فرموده خدای تعالی. دوم: نگاه داشتن سنت مصطفی(ص). سیم: صحبت کردن با اهل خدا، و حقیقت فتوت آنست که هر چه جز حق است، ترک کنند.5» پی نوشت ها: 1ـ رحمت عالمیان، فضل الله کمپانی، چاپ اسلامیه 1376 2ـ عیاران، هوشنگ شکری، احرار تبریز 1384 3ـ پهلوانی و جوانمردی در ایران، هوشنگ شکری، ناشر مولف 1385 4ـ کتاب الفتوه، ابوعبدالرحمن سلمی، ترجمه دکتر قاسم انصاری، نشر حدیث امروز 1380 5 ـ رسایل جوانمردان، مرتضی صراف، انستیتوی فرانسوی پژوهش های علمی در ایران 1352 هوشنگ شکری / جام جم
پنج شنبه 18 دی 1393 ساعت 02:15
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 14]
-
گوناگون
پربازدیدترینها