محبوبترینها
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارشهای سیلآسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارشهای سیلآسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1843344316
- روابط ایران و عربستان در دوره ملک عبدالله
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: روابط ایران و عربستان در دوره ملک عبدالله تهران-ایرنا- عوامل داخلی مثل تغییر دولت ها در ایران و عوامل منطقه یی مثل حمله آمریکا به عراق و سرنگونی «صدام حسین» تاثیرات بسیاری در فراز و فرود روابط ایران و عربستان در دوره ملک عبدالله داشت؛ به گونه یی که در این دوره شاهد گذار از روابط گرم به روابط سرد بین 2 کشور هستیم.
ایران و عربستان از جمله مهم ترین و تاثیرگذارترین کشورهای منطقه خاورمیانه هستند. وزن سیاسی این 2 کشور در معادلات قدرت منطقه و تاثیراتی که آن ها بر جهان اسلام و جنبش های اسلامی دارند از عوامل اصلی تعیین روندهای سیاسی در منطقه به شمار می آید. به همین دلیل، روابط این 2 کشور به ویژه از سال های پس از انقلاب اسلامی در ایران، همواره مورد توجه دیگر کشورهای منطقه بوده است.
اگر نگاهی دقیق به سیر روابط ایران و عربستان در چهار دهه گذشته داشته باشیم می بینیم که نحوه تعامل این 2 کشور در طول این سال ها متاثر از 2 عامل اصلی بوده است؛ عوامل داخلی و تحولات سیاسی درون هر 2 کشور، و عوامل خارجی منطقه یی و بین المللی.
در بررسی عوامل داخلی می توان به سیاست های داخلی این 2 کشور و تغییراتی که در سطح رهبران سیاسی (در ایران، تغییر رییس جمهوری و در عربستان، تغییر پادشاه) رخ می دهد اشاره داشت. عوض شدن رییسان جمهوری در ایران و فوت پادشاه سعودی و روی کارآمدن یکی دیگر از پسران ملک عبدالعزیز (نخستین پادشاه عربستان سعودی) به عنوان پادشاه تازه، باعث تغییراتی تاکتیکی در روابط ایران و عربستان در سال های پس از انقلاب اسلامی در ایران شده است.
از سوی دیگر، عوامل خارجی نیز تاثیراتی زیادی بر روابط ایران و عربستان در طول سال های گذشته داشته است. به عبارتی دیگر، بسیاری از عوامل زمینه ساز نزدیکی یا دوری ایران و عربستان از یکدیگر ناشی از تحولات بیرونی بوده است؛ یعنی تحولاتی که در گستره خاورمیانه یا در سطح نظام بین الملل رخ می دهد. این عوامل منطقه یی و بین المللی به گونه یی است که همواره بسیاری از تغییر و تحولات داخلی را نیز زیر تاثیر قرار داده است و عوامل داخلی بیشتر حالت کاهنده یا شدت دهنده به تحولات بیرونی را داشته اند.
روابط ایران و عربستان در دوران ملک عبدالله که روز گذشته از دنیا رفت و برادرش سلمان جانشین او شد، نیز متاثر از همین 2 عامل با فراز و فرودهایی همراه بوده است.
همانگونه که گفته شد، ایران و عربستان از جمله مهم ترین کشورهای با نفوذ در خاورمیانه هستند که همواره شکلی از رقابت بر روابط آنها حاکم بوده است. این رقابت ها در دوران های مختلف با فراز و فرودهایی همراه بوده است؛ به گونه یی که در برخی برهه ها (مثل دوران 8 ساله دفاع مقدس) روابط 2 کشور رو به تیرگی بود- که تاثیرات آن را در موضع گیری های متفاوت 2 طرف در اوپک شاهد بودیم که در سال های میانی دهه 1980 میلادی به افزایش عرضه نفت و کاهش قیمت آن منجر شد- و در برخی زمان ها (مثل دروان پس از جنگ و ریاست جمهوری «هاشمی رفسنجانی») روابط ایران و عربستان به گرمی گرایید؛ دوستی عبدالله با هاشمی رفسنجانی و اشتراک دیدگاه آن ها نسبت به مسایل منطقه، جهان اسلام و مسایل اقتصادی، باعث شد روابط 2 کشور در دوره ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی رو به گرمی برود.
با انتخاب «محمد خاتمی» به عنوان رییس جمهوری در ایران، روابط ایران و عربستان بیش از پیش تقویت شد؛ به گونه یی که در سال 1376 خورشیدی، عبدالله که در آن زمان ولیعهد عربستان سعودی بود، در کنفرانس سران کشورهای اسلامی که در تهران برگزار شد شرکت کرد؛ سفری که در نوع خود پس از انقلاب اسلامی بی نظیر بود. در اردیبهشت سال 1380، پیمان امنیتی مشترکی بین تهران و ریاض به امضا رسید. امضای این پیمان اوج گرمی روابط ایران و عربستان در سال های پس از انقلاب ایران بود.
در دوران ریاست جمهوری هاشمی و خاتمی، مقام های 2 کشور تلاش داشتند اختلاف های موجود را در قالبی سیاسی حل و فصل کنند. از سوی دیگر، وجود رقیبی مثل «صدام حسین» در عراق و پیشینه سیاست های جنگ طلبانه وی باعث شده بود ایران و عربستان برای مهار این دشمن مشترک، به سمت همکاری پیش روند و شاهد امضای پیمان امنیتی سال 1380 بین 2 کشور بودیم.
اما حوادث یازدهم سپتامبر سال 2001 میلادی و حمله آمریکا به افغانستان و عراق معادلات قدرت را در خاورمیانه به هم زد. سرنگونی 2 دشمن دیرینه ایران در مرزهای غربی و شرقی این کشور، از نظر مقام های سعودی به معنای افزایش قدرت منطقه یی ایران بود. این مساله با روی کار آمدن دولتی با اکثریت شیعی در عراق تشدید شد و به همین خاطر بود که عربستان حاضر به پذیرش چنین دولتی در عراق نشد و سفارت خود را در این کشور همچنان بسته نگه داشت (عربستان پس از حمله صدام به کویت، سفیرش را از عراق فراخواند).
ملک عبدالله در چنین شرایط قدرت را در عربستان در دست گرفت و پس از مرگ ملک فهد، پادشاه شد. آغاز پادشاهی وی با ترور «رفیق حریری» نخست وزیر فقید لبنان، همراه بود. بحران ترور حریری در سال 2005 میلادی به فاصله گرفتن عبدالله از «بشار اسد» رییس جمهوری سوریه، منجر شد و آغازی بود بر دشمنی این 2 با یکدیگر (توضیح اینکه، پیش از ترور حریری، ملک عبدالله تلاش داشت روابط خود با شخص بشار اسد را تقویت کند و در این دوران روابط ریاض و دمشق به گرمی می گرایید). برخی تحلیلگران این مساله را به نوعی بازتاب رقابت های عربستان با ایران و نشان دهنده نارضایتی این کشور از افزایش نفوذ منطقه یی ایران پس از سرنگونی صدام می دانند.
با آغاز جنگ 33 روزه در لبنان در سال 2006، این مساله بیشتر نمایان می شود. در این جنگ، عربستان به همراه مصر و اردن، حزب الله لبنان را عامل شروع جنگ خطاب کرد و به صورتی ضمنی، رژیم صهونیستی را محق در جنگ با حزب الله دانست.
چنین چالش های منطقه یی به شدت بر روابط ایران و عربستان سایه افکند. تقویت حضور آمریکا در خاورمیانه نیز بر مشکلات موجود و بی اعتمادی های بین ایران و عربستان دامن می زد. با وجود چنین چالش هایی، 2 کشور با مدیریت اختلاف ها، سعی می کردند مانع از تشدید آن و تبدیل به خصومتی آشکار شوند.
اما خیزش های عربی آغازگر تنشی آشکار در روابط ایران و عربستان در دوره ی ملک عبدالله بود. اختلاف دیدگاه تهران و ریاض در برخورد با اتفاقات رخ داده در جهان عرب و تفاسیر متفاوت آن ها از این تحولات، دامنه بی اعتمادی بین 2 کشور را افزایش داد.
عربستان به دلیل ماهیت محافظه کارانه دستگاه سیاسی آن، تلاش داشت مانع از سرایت خیزش های عربی به دیگر کشورهای منطقه شود و در برخی کشورها از جمله بحرین برای سرکوب مخالفان مستقیم وارد عمل شد و در دیگر کشورها نیز تلاش کرد تحولات را مدیریت کند. اما نگاه ایران به این تحولات مثبت بود و از دید «بیداری اسلامی» در کشورهای عربی، از این تحولات استقبال کرد؛ همین مساله باعث تشدید اختلاف های ایران و عربستان و غلبه بعد تخاصمی بر بعد رقابتی روابط آن ها شد.
اوج تنش های ایران و عربستان در این زمان، سرایت خیزش های عربی به سوریه بود. در این زمان، رقابت های پنهان 2 کشور به شکل تخاصمی آشکار خود را نشان داد و به دیگر حوزه ها از جمله لبنان، عراق، یمن و حتی فلسطین نیز کشیده شد.
شدت تنش ها در این دوره به اندازه یی است که حتی روی کار آمدن «حسن روحانی» به عنوان رییس جمهوری تازه در ایران و دیدگاه تعاملی وی در خصوص سیاست خارجی نیز نتوانسته از دامنه تنش های بین تهران و ریاض بکاهد؛ به گونه یی که شاهد سرایت این تنش ها از حوزه های سیاسی و نظامی به حوزه اقتصادی و بحث نفت هستیم. جلوگیری عربستان از کاهش تولید نفت اوپک به کاهش بیش از 50 درصدی قیمت نفت طی هفته های اخیر منتهی به فوت ملک عبدالله منجر شده است.
بنابراین در یک جمع بندی کلی می توان گفت، با نگاهی به عوامل داخلی و خارجی تاثیرگذار بر روابط ایران و عربستان، به دلیل رویکرد مثبتی که ملک عبدالله به برخی از سیاست مداران ایرانی از جمله هاشمی رفسنجانی داشت و نگاه اصلاح طلبانه وی در روابط داخلی و منطقه یی، همچنین رویکرد تنش زدایانه دولت خاتمی در ایران، روابط ایران و عربستان در سال های آغازین روی کار آمدن ملک عبدالله رو به گرمی بود و حتی 2 کشور پیش از آنکه عبدالله رسما پادشاه شود تفاهمنامه امنیتی امضا کردند (باید توجه داشت که به دلیل بیماری «ملک فهد»، در 10 سال آخر حکومت وی، عبدالله زمامدار اصلی در عربستان بود). اما به دلیل برخی تحولات منطقه یی، به مرور روابط 2 کشور زیر تاثیر این تحولات به سردی گرایید.
نگاه انتقادی دولت احمدی نژاد به سیاست خارجی و رویکرد تهاجمی وی نیز سردی روابط بین ایران و عربستان را تشدید کرد. با شروع خیزش های عربی، این روابط در برخی زمینه ها حتی به تخاصم نیز کشده شد؛ از جمله در سوریه. بحران افت شدید قیمت نفت و سیاست های عربستان در تثبیت میزان تولید کنونی اوپک نیز آخرین برگ تنش در روابط ایران و عربستان در دوران ملک عبدالله بود.
اما با وجود چنین تنش هایی در روابط ایران و عربستان در چند سال اخیر، نگاه تعامل محور دولت حسن روحانی در ایران و تلاش های وی برای حل مسالمت آمیز اختلاف های موجود از جمله اختلاف ها بر سر برنامه صلح آمیز هسته ای ایران، در کنار پادشاهی ملک سلمان در عربستان، می توان امیدوار بود که ریاض-تهران بار دیگر به یکدیگر نزدیک شوند و روابط آنها بار دیگر گرم شود.
این نکته را باید در نظر گرفت که تنش های اخیر در خاورمیانه و جنگ و خونریزی هایی که در سال های اخیر در این منطقه رخ داده است تنها در سایه نزدیکی ایران و عربستان است که می تواند حل شود و می توان امیدوار بود با تغییرات رخ داده در فضای داخلی ایران و عربستان، شاهد نزدیکی آنها با یکدیگر باشیم. در سایه این نزدیکی است که افزون بر حل تنش های منطقه یی، می توان مانع از حضور قدرت های خارجی در خاورمیانه شد.
*گروه پژوهش و تحلیل خبری
پژوهشم**9347**2054
04/11/1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 38]
صفحات پیشنهادی
آیتالله ممدوحی در گفتوگو با فارس مرگ ملک عبدالله عربستان را به بینظمی میکشاند/دولت ایران محافظهکار نباشد
آیتالله ممدوحی در گفتوگو با فارسمرگ ملک عبدالله عربستان را به بینظمی میکشاند دولت ایران محافظهکار نباشدعضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به اخبار منتشر شده مبنی بر مرگ ملک عبدالله پادشاه عربستان اشاره کرد و گفت به طورحتم بعد از مرگ این فرد عربستان دچار نوعی بینظمی میشود و اعربستان پس از ملک عبدالله |اخبار ایران و جهان
عربستان پس از ملک عبدالله عبدالعزیز با کمک وهابیها و سران قبیله بزرگ عتیبه که نفوذشان از منطقه بصره در عراق تا حجاز در غرب عربستان امتداد دارد بر مناطق جنوبی و شرقی شیعهنشین غربی شافعی و مالکینشین شمالی حنفینشین سیطره پیدا کرد و کشوری بهنام عربستان سعودی را پایهگمرگ ملکعبدالله بدون تغییر رفتار عربستان نقشی در روابط ما ندارد -
حقیقت پور در گفتگو با مهر مرگ ملکعبدالله بدون تغییر رفتار عربستان نقشی در روابط ما ندارد شناسهٔ خبر 2461094 جمعه ۱۹ دی ۱۳۹۳ - ۱۱ ۰۶ سیاست > مجلس نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت مرگ ملک عبدالله بدون اینکه حکومت عربستان در رفتار خود تغییری ایجاد کند تاثیآیا با مرگ عبدالله روابط تهران-ریاض متحول خواهد شد؟/ پادشاه تازه عربستان چه نگاهی به ایران دارد؟
آیا با مرگ عبدالله روابط تهران-ریاض متحول خواهد شد پادشاه تازه عربستان چه نگاهی به ایران دارد سیاست > دیپلماسی - در شرایطی که برخی در ایران منتظر خبر مرگ پادشاه عربستان بودند و این اتفاق را مساوی حل مشکلات در مناسبات تهران و ریاض می دانستند آیا واقعا معضل مناسباتسه چالش عربستان در صورت مرگ «ملک عبدالله» |اخبار ایران و جهان
سه چالش عربستان در صورت مرگ ملک عبدالله روزنامه الاخبار لبنان با اشاره به وخامت حال ملک عبدالله شکاف در خاندان سلطنتی چالش اقتصادی و احتمال نافرمانیهای مردمی گسترده و مسائل امنیتی را سه چالش فراروی این کشور در صورت مرگ شاه سعودی دانست کد خبر ۴۶۴۶۵۸ تاریخ انتشار ۱۷ دی ۱۳۹تحلیل واشنگتنپست از عربستان بعد از مرگ ملک عبدالله: ریاض در همه جبهههای مقابله با ایران شکست خورد /خلا رهبری
تحلیل واشنگتنپست از عربستان بعد از مرگ ملک عبدالله ریاض در همه جبهههای مقابله با ایران شکست خورد خلا رهبری در ریاض احساس میشود ناظران وضعیت عربستان چندین دهه است که درباره روند انتقال قدرت در این کشور پس از ملک عبدالله سخن میگویند اکنون زمان آن رسیده است و با درگذشت ملک عگلایه پسر ملک عبدالله از شاه جدید عربستان |اخبار ایران و جهان
گلایه پسر ملک عبدالله از شاه جدید عربستان گزارشهای غیررسمی حاکی است که متعب بن عبدالله از تغییرات اعمالشده توسط پادشاه جدید عربستان بشدت خشمگین شده و بر این باور است که فریب خورده است کد خبر ۴۶۹۴۱۴ تاریخ انتشار ۰۴ بهمن ۱۳۹۳ - ۱۲ ۵۱ - 24 January 2015 گزارشهای غیررسمی حاکی اسمهمترین تحولات عربستان در سال ۲۰۱۴ در یک نگاه عربستان ۲۰۱۴؛ از مهرهچینیهای ملک عبدالله تا حکم اعدام شیخ الن
مهمترین تحولات عربستان در سال ۲۰۱۴ در یک نگاهعربستان ۲۰۱۴ از مهرهچینیهای ملک عبدالله تا حکم اعدام شیخ النمر و جنگ نفتی با ایرانبرکناری بندر بن سلطان و احمد بن عبدالعزیز صدور حکم اعدام برای نمر باقر النمر جنگ نفتی با ایران و روسیه و پیوستن به ائتلاف ضد داعش از جمله مهمترین تمرگ ملک عبدالله تغییر جدی در سیاستهای عربستان ایجاد نمیکند - | اخبار ایران و جهان | Mehrnews.com
چامسکی در گفتگو با مهر مرگ ملک عبدالله تغییر جدی در سیاستهای عربستان ایجاد نمیکند شناسهٔ خبر 2472444 شنبه ۴ بهمن ۱۳۹۳ - ۱۱ ۴۴ بین الملل > خاورمیانه و آفریقای شمالی نوآم چامسکی نظریه پرداز آمریکایی معتقد است که مرگ ملک عبدالله پادشاه عربستان سعودی تغییر عمده و مهمی در سیاستسه چالش عربستان در صورتمرگ ملکعبدالله |اخبار ایران و جهان
سه چالش عربستان در صورتمرگ ملکعبدالله روزنامه الاخبار لبنان با اشاره به وخامت حال ملک عبدالله شکاف در خاندان سلطنتی چالش اقتصادی و احتمال نافرمانیهای مردمی گسترده و مسائل امنیتی را سه چالش فراروی این کشور در صورت مرگ شاه سعودی دانست کد خبر ۴۶۴۶۵۸ تاریخ انتشار ۱۷ دی ۱۳۹۳نشست «بررسی مسائل منطقهای عربستان در دوره پس ازملک عبدالله» -
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار می کند نشست بررسی مسائل منطقهای عربستان در دوره پس ازملک عبدالله شناسهٔ خبر 2463114 دوشنبه ۲۲ دی ۱۳۹۳ - ۱۰ ۲۷ دین و اندیشه > اندیشکده ها پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل نشستی با عنوان بررسی مسائل منطقه ای عربستانآغاز ششمین دور مجلس شورای عربستان در غیاب ملک عبدالله
سهشنبه ۱۶ دی ۱۳۹۳ - ۱۳ ۴۵ ششمین دور از مجلس شورای عربستان با سخنرانی ولیعهد این کشور به نیابت از پادشاه کار خود را آغاز کرد به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران ایسنا به نقل از شبکه اسکای نیوز عربی سلمان بن عبدالعزیز ولیعهد عربستان امروز سهشنبه به نیابت از پادشاه این کشورسخنرانی سالانه ولیعهد عربستان به نیابت از ملک عبدالله
سخنرانی سالانه ولیعهد عربستان به نیابت از ملک عبدالله سلمان عبد العزیز ولیعهد عربستان به نیابت از ملک عبدالله که به علت بیماری در بیمارستان بستری است در نشست سالانه مجلس مشورتی این کشور سخنرانی کرد به گزارش نامه نیوز به نقل از اسکای نیوز سلمان عبد العزیز ولی عهد عربستان به نسعدالله زارعی عربستان پس از ملک عبدالله
سعدالله زارعیعربستان پس از ملک عبداللهبه قدرت رسیدن اسمی سلمان بن عبدالعزیز در حالی صورت گرفت که وی در دوره سه ساله ولیعهدی به دلیل شدت بیماری کمتر در انظار عمومی ظاهر میشد و اداره امور کشور را عمدتاً مثلث بندربنسلطان مقرن بنعبدالعزیز و متعببنعبدالله در دست داشتهاند بهعربستان پس از ملک عبدالله/ شکنندگی و بیثباتی، میراث آینده آلسعود
گزیده ای از سرمقاله روزنامه های شنبه عربستان پس از ملک عبدالله شکنندگی و بیثباتی میراث آینده آلسعود سرمقاله روزنامه های کیهان وطن امروز حمایت و را می توانید در این قسمت بخوانید مجله شبانه باشگاه خبرنگاران در ابتدا مطلبی را با عنوان عربستان پس از ملک عبدالله نوشته شده تابراز شادمانی داعش از مرگ ملک عبدالله |اخبار ایران و جهان
ابراز شادمانی داعش از مرگ ملک عبدالله برخی کاربران وابسته به داعش نیز با انتشار تصاویری توهین آمیز از عبدالله بن عبدالعزیز اعلام کردند ما نمی خواستیم او بمیرد بلکه می خواستیم سر او را از گردنش جدا کنیم کد خبر ۴۶۹۲۱۹ تاریخ انتشار ۰۳ بهمن ۱۳۹۳ - ۲۳ ۴۷ - 23 January 2015 برخی کاولین نشانهها از اختلاف در میان شاهزادههای سعودی خشم پسر ملک عبدالله از تغییرات اعمال شده توسط پادشاه جدید ع
اولین نشانهها از اختلاف در میان شاهزادههای سعودیخشم پسر ملک عبدالله از تغییرات اعمال شده توسط پادشاه جدید عربستانگزارشهای غیر رسمی حاکی از آن است که متعب بن عبدالله از تغییرات اعمال شده توسط پادشاه جدید عربستان به شدت خشمگین شده و براین باور است که فریب خورده است به گزا-
سیاسی
پربازدیدترینها