واضح آرشیو وب فارسی:نامه نیوز: سایه سنگین بحران جانشینی در عربستان
با مرگ ملک فهد در تابستان 2005 میلادی منازعه داخلی بر سرموضوع جانشینی در خانواده سلطنتی شدت یافت. شاه فقید به مدت سه هفته در سرد خانه رها شده بود،درحالیکه اعضای خانواده سلطنتی مشغول مشورت با یکدیگر بر سر جانشینی او ودست به دست کردن ثروت باد آورده ماحصل دلارهای نفتی او بودند.
رضا جلالی*: اینگونه حکایت های نادرست سالها قبل ودر پی مرگ ملک فهد، رونق یافته بود. ناظران غربی وعربی، با اتکاء به گفته های مخالفان تبعیدی خانواده سلطنتی معتقدند که شکافهای جدی در درون این خانواده وجود دارد. به اعتقاد آنها، اختلاف اصلی میان برادران سدیری(سلمان، نایف و سلطان) از یک سو و برادر ناتنی آنها ملک عبدالله از سوی دیگر است.
آنها فرزندان عبدالعزیز بن عبدالرحمن بن فیصل آل سعودند که پادشاهی عربستان سعودی را در سال 1932 بنیان گذاشت. ملک عبدالله برادر ناتنی ملک فهد فرد نسبتا مرتجعی بود که برخورد سردی با قدرتهای غربی به ویژه ایالات متحده آمریکا دارد.
ساز و کارهای سیاست در خانواده سلطنتی قابل درک به نظر نمیرسد و این مسئله با مرگ ملک عبدالله در سن 90 سالگی وارد مرحله جدیدی شده است، اگر چه 3000 نفر از خاندان سلطنتی بلافاصله پس از مرگ او با برادر 79 ساله اش شاهزاده سلمان که اکنون به نام ملک سلمان خوانده میشود بیعت کرده اند. مرگ دو شاهزاده ارشد خانواده سلطنتی در پاییز 2011 نیز تغییرات قابل توجهی را در خانواده سلطنتی در پی داشته است.
در آن زمان نخست ولی عهد فقید و وزیر دفاع یعنی شاهزاده سلطان در اکتبر 2011 درگذشت. بلافاصله برادران وی، نایف به عنوان ولی عهد و سلمان به عنوان وزیر دفاع، جایگزین او شدند. برادر دیگرش، شاهزاده سطام نیز حاکم استان ریاض، جای شاهزاده سلمان را گرفت. دوم، ولی عهد فقید و وزیر کشور یعنی شاهزاده نایف در ژوئن 2012 درگذشت. برادرانش سلمان، ولی عهد و احمد وزیر کشور جایگزین نایف شدند. یک ماه بعد در ماه ژوئیه 2012 ، ملک عبدالله شاهزاده بندر بن سلطان پسر ولی عهد فقید را به سمت دبیر کل آژانس اطلاعاتی عربستان منصوب کرد.
این وقایع جانشینی در عربتان سعودی را به شدت پررنگ ساختهاست. یعنی تحولات یاد شده خانواده سلطنتی را به تغبیر نسلی مهمی نزدیک کرده است تغییری که نشان دهنده انتقال قدرت از پسران عبدالعزیز به نوه های او یا انتقال قدرت به نسل سوم می باشد سلمان بن عبدالعزیز در اولین فرمان خود به عنوان پادشاه عربستان، محمد بن نایف را به عنوان "ولیعهد ولیعهد" و محمد بن سلمان را به عنوان وزیر دفاع تعیین کرد. براساس این حکم محمد بن نایف که هم اکنون وزیر کشور عربستان است با حفظ سمت به عنوان جانشین ولیعهد منصوب شد که در صورت تغییر نکردن شرایط و ثابت ماندن اصول بازی قدرت در عربستان، وی به عنوان اولین فرد از نسل سوم خاندان آل سعود، به پادشاهی خواهد رسید
محمد بن نایف همچنین به عنوان معاون دوم رئیس شورای وزیران انتخاب شد. ریاست شورای وزیران عربستان را طبق سلسله مراتب پادشاه بر عهده دارد و معاون اول وی نیز ولیعهد است. سلمان بن عبدالعزیز براساس این حکم همچنین محمد بن سلمان، پسر خود را به عنوان وزیر دفاع و رئیس دیوان پادشاهی این کشور انتخاب کرد. این سمت پیش از شاه شدن سلمان در اختیار خود وی بود. ملک سلمان دیگر وزرای عربستانی از جمله وزیر خارجه، وزیر نفت و وزیر دارایی را در سمتهای خود ابقاء کرد. این دستورها دقایقی پس از سخنان تلویزیونی سلمان بن عبدالعزیز صادر شد که در آن تاکید کرد که راه پیشینیان خود را ادامه خواهد داد. وی همچنین از مردم و مسئولان عربستانی خواست تا با مقرن بن عبدالعزیز به عنوان ولیعهدش بیعت کنند.
*کارشناس مسائل بین الملل و استاد دانشگاه
۰۴ بهمن ۱۳۹۳ - ۱۰:۰۰
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نامه نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 28]