محبوبترینها
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1842174134
-محلول شعر و فلسفه
واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
کتاب «و جهان آبستن زاده شد» تازه‌ترین اشعار دکتر ضیاء موحد را دربر‌می‌گیرد محلول شعر و فلسفه دکتر ضیاء موحد نامی محترم در ادبیات حرفه‌ای روزگار ماست، فلسفه‌دان و اهل منطقی که به‌طور حرفه‌ای بیش از 40 سال است که نامش با شعر امروز ایران گره خورده و شاید بتوان او را انفرادی‌ترین شاعر معاصر ایران هم نام نهاد.
مردی که در تمام این سال ها که جریان های مختلف ادبی پاگرفتند، گسترش یافتند، کارگاه برگزار کردند و شاگرد و مریدپرور شدند و افول یافتند و خاموش گشتند، وارد هیچ نحله و گروهی نشد و ترجیح داد همواره خودش باشد و همچون نامش واحد و موحد بماند. نه اسیر شعر حجم و گفتار و رویکردهای فرمالیستی و انقلابی و... شد و نه تحت تاثیر بزرگان و هم ردیفان خود قرار گرفت تا شعرش در حد رونوشتی از آنها تنزل یابد، گرچه نباید غافل شد که او در تمام این سال ها بیش از هر نکته ای با حضور تاثیرگذارش در محافل آکادمیک، «دانشجو»پرور بوده است. موحد در عرصه ادبیات تاکنون مجموعه هایی از جمله «بر آب های مرده مروارید» (۱۳۵۴)، «غراب های سفید» (۱۳۶۸)، «مشتی نور سرد» (۱۳۷۹) و نردبان اندر بیابان(۱۳۸۵) را منتشر کرده است؛ اما آنچه باعث شد تا امروز و در این صفحه برای شما از او بنویسیم، بهانه اش انتشار مجموعه تازه ای از اشعارش در کتاب «و جهان آبستن زاده شد» است که توسط انتشارات نیلوفر روانه بازار کتاب شده و گزیده ای از شعرهای 1386 تا 1391 موحد را دربر می گیرد. ضیاء موحد در مجموعه آخرش بیش از همیشه محلول شعر و فلسفه را همراه دارد و خط به خط و سطر به سطر می توان رد آن را در معجون جهانی که آبستن زاده شده مشاهده کرد، وقتی با تجربه این همه سال شاعری فرم نیمایی را با موسیقی قافیه های گاه پنهان و گاه آشکارش در دست می گیرد و تماشای خاص یک استاد فلسفه را هم به آن می افزاید، نمی توان براحتی از کنار شعرش بی تامل گذشت و اتفاقا همین نکته مرز مهم تمایز شعر او از دیگرانی ا ست که در دهه 80 و 90 خورشیدی شعر می سرایند؛ دهه ای که ساده نویسی رواج یافت و آفتش ساده انگاری شد و کشف و آشنایی زدایی های مضمونی دم دستی گرچه شعر را تا نزدیکی های مخاطب عام و در دست گرفتن شبکه های متعدد اجتماعی پیش بُرد، اما گمشده ای یافت به نام هویت فردی که ناظر بر آرمان ها، رویکرد اجتماعی و نگرش فلسفی شاعر است و موحد همان انفرادی ترین شاعری است که به آن اشاره کردیم و در چنین روزگاری شعری می نویسد که نمی توان درباره اش تامل نکرد: تاجی بر سر داغی بر هر پر چتری گشوده به حیرت سکوت با هزاران پر رنگین اصولا شاعران از زیبایی می نویسند و می گویند، اما این زیبایی چه نسبتی با جهان و هستی دارد، به تعبیر شیخ اشراق (سهروردی) نخستین تجلی خداوند زیبایی است و شاید از همین روست که موحد وقتی در سطرهای بالا از یک «طاووس» سخن می گوید که به نوعی نماد زیبایی است، صرفا روایت زیبایی نمی کند و «حیرت» را هم به میان می کشاند. اگر بخواهیم شاکله اصلی هویت فردی و تماشای شعری موحد را دست کم در این مجموعه بررسی کنیم شاه کلیدش شعر «مثل این دوره گرد» است که او برای آن بالانوشتی نیز برگزیده است: «بدان کلمه بر سه قسم است: اسم است و فعل است و حرف». در ظاهر این جمله یک دستور نحوی زبانی ساده است که هرکسی به طور جدی زبان بداند و آموخته باشد شرح کامل آن را برایتان درباره ویژگی های اسم و فعل و حرف بازگو می کند، اما موحد زبان شناس نیست بلکه شاعر است و فلسفه دان و از همین روست که این کلید طلایی را شاید باید به گونه ای دیگر مورد توجه قرار داد. فارغ از چندین ویژگی که زبان شناسان می گویند، اسم کلمه ای است که زمان ندارد، فعل کلمه ای است که دارای زمان است و دست آخر این حرف است که به تنهایی معنای مستقلی ندارد و به طور مطلق در بی زمانی به سر می برد؛ بی زمانی که در نگاه اهل فلسفه اهمیت فراوانی دارد، چراکه برخی فیلسوفان بر این باورند که اساسا زمان واقعیت ندارد چراکه همان فعلی که در آینده قرار است رخ دهد در ادامه می شود حال و بعد می شود گذشته، حالا با این رویکرد بخوانیم این شعر را: مثل شب که در تاریکی بیدار می شود مثل دریا که در شب مثل این دوره گرد که در به در کوبه کلمه ها را می کوبد بدان که کلمه بر سه قسم است: حرف است و حرف است و حرف مثل شب که در تاریکی مثل دریا که در شب حالا می فهمیم که موحد شاعر و اهل فلسفه چرا خط قرمز بر تمام انگاره های زبان شناسی می کشد و می گوید: « بدان که کلمه بر سه قسم است: / حرف است و حرف است و حرف» نمونه های دیگری در همین مجموعه و با همین رویکرد وجود دارد که ما را به سمت این شاه کلید بیشتر راهنمایی می کند: چه آسمان تاریکی بگذار با پنج حرف ستاره بسازیم چه خیابان های سوت و کوری مگر عشق سه حرف بیشتر دارد؟ بیرون از الفبا هم می توان رفت بگذار بی هیچ حرفی ساکت به هم نگاه کنیم موحد با حرف سروکار دارد، او حتی پا را فراتر می گذارد و با صراحت می نویسد: «بیرون از الفبا هم می توان رفت»، که دلالت بر دو نکته دارد، نخست کنایه به گروهی که فکر می کنند شعر صرفا در زبان اتفاق می افتد و تماشا و تامل شاعرانه را انکار می کنند و دیگری آنهایی که هیچ نوآوری را برنمی تابند: گاهی یک سکوت می تواند خود زیبایی باشد (به یاد آورید جان کیج و 4 دقیقه و 33 ثانیه سکوتش روی صحنه موسیقی را) مثل همان طاووس که پیش از این اشاره شد: «حیرت و سکوت در کنار هم» و اگر حرفی است فراخواندن به تامل و ندا سردادن در جهانی است که آبستن مفاهیم بسیاری است، در همین مجموعه شعر دیگری وجود دارد با نام لاتین tinnitus که معنای آن صدا کردن است، شاعر در همین شعر می گوید: بی خواب شده ای؟ بیهوده لحاف بر خود مپیچ گوشت نیست که صدا می کند صدایت می کنند. این صدا کردن و تاکید بر شنیدن و دعوت به تامل باز هم به گونه دیگری در این مجموعه وجود دارد: آنان نمی شنیدند نه قطره های شبنم را بر برگ ها نه رود را که آرام می گذشت... چرا نمی شنیدند؟ شاید صریح ترین پاسخ این باشد که باور نداشتند جهان آبستن زاده شده است، جهانی که پر است از نشانه ها و صداها و فراخواندن ها. البته موحد دغدغه های یکسانی هم با دیگر شاعران دارد، از جمله انتقاد به گسترش فناوری و عصر ارتباطات و گم شدن انسان در جهان، وقتی در قلب اروپا می سراید: اینجا کسی به فکر کسی نیست جز دوربین ها که بی تابانه دنبالت می کنند یا در جای دیگر می گوید: این شهر پر از شناسنامه بی نامست و هر هویتی را انکار می کند فارغ از رویکردهای محتوایی و اندیشه ای که در این مجموعه وجود دارد، ضیاء موحد در انتخاب قالب نیمایی و استفاده خوبش از ظرفیت های این قالب هم توانمند ظاهر شده است، شعرهای این مجموعه نشان می دهد موحد شعر نوی نیمایی را به کمال خوانده و شناخته است و می داند چگونه می توان با شکستن سطرها، به کاربردن قافیه ها و ایجاد زنگ موسیقی در شعر مخاطب را تحریک به دنبال کردن شعر کند: گُل: یک مشت خون بسته دریا: سونامی عظیمی در کمین نشسته خورشید: دوزخی مخفی در حفره سیاه انسان: یک قطره اشک پنهان یک نطفه آه و اینچنین جهان آبستن زاده شد کافی است به قافیه های پنهان آه و سیاه و نشسته و بسته دقت کنیم که سهم بسزایی در ایجاد موسیقی شعر موحد دارد. اما پایان کلام آن که در این مجموعه حضور کمرنگ عاشقانه های شاعر محسوس است، گرچه موحد ذاتا شاعری عاشقانه سرا نیست و تجربه و شناخت ما از او و آثارش نشان داده هروقت سراغ این مفهوم پرکرشمه و درازدامن تاریخ ادبیات فارسی رفته است چندان چیزی به پیشینه درخشان آن نیفزوده است، اما بی تردید محلول شعر و فلسفه او با کمی جادوی عشق تاثیرگذاری دوچندانی خواهد داشت. سینا علی محمدی / گروه فرهنگ و هنر
شنبه 6 دی 1393 ساعت 02:00
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 103]
-
گوناگون
پربازدیدترینها