واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
آزمون چند گزینه ای (2) انتخاب سوال در هر گونه ازمو ن انتخاب سوال مرحله ای حساس است . سوال امتحانی باید با بیا ن صریح روشن قابل فهم و حتی المقدور کوتاه مطرح شود تا امتحا ن دهندگا ن به سادگی مقصود را درک کرده و پاسخ را تشخیص دهند .پرسش امتحانی باید با همه ی آ نچه که مورد توجه ارزشیابی است- مثلاً ما با همه ی برنامه تحصیلی دوره مربوطه _ ارتباط داشته باشد و فقط روی یک یا چند بخش متمرکز نباشد . پرسش امتحانی باید با مقدار پیامد وقتی که برای جواب گفتن به آزمایشی اختصاصی داده میشود . مناسبت معقول داشته باشد . وقت زیاد وکم هر یک متضمن پیامد هایی است که دقت و اعتبار ارزشیابی را ساقط میکند . سوال های امتحانی باید با رشد ذهنی و سن به خصوص با هدف ارزشیابی مناسب داشته باشند .پرسش های امتحانی باید حتی المقدور مستقل از هم باشند تا موجب دوباره کاری و اتلف وقت نشوند . سوال های امتحانی از لحاظ سهولت و دشواری باید حالت متعادل و میانی داشته باشند که دست اکثریت گروه را در تهیه پاسخ ببندند و نه آن چنان سهل و روشن که همه به آنها به آسانی جواب دهند و مجال را بر طبقه بندی درست امتحان دهندگان تهیه کند .با توجه به این ضرورت ها ببینیم در تهیه دو گونه سوال های توصیفی و کوته جواب معمولاً چه مسائلی پیش می آید. ؟درارتباط با پرسش های چند گزینه ای مسا له اساسی این است که تهیه این گونه پرسش ها خود به علم و آگاهی متناسب با شرایط ازمون نیازدارد . هر پرسش چند گزینهای فقط باید یک پاسخ درست داشته باشد . نحوه مطرح کردن این پاسخ در پاسخنامه اهمیت اساسی دارد. مهمتر از ان انتخاب سه یا چهار پاسخ نادرست برای هر پرسش است .انتخاب پاسخ های نادرست از منابع مهم بروز نارسایی هاست . چنان پیش پا افتاده و بی محتوا در می ایند که تشخیص پا افتاده و بی محتوا در می ایند که تشخیص پاسخ درست کمرنگ جلوهمیکند و به صورت خودبه خودی ظاهر میشود . گاهی ازمون ها یا جواب درست دارد و یا چنان مبهم است که تشخیص درست و نادرست را دشوار می کند گاهی سلیقه و برداشت تهیه کننده در پیش بینی مطالب بیش از پراکندگی موضوع و محتوای مورد ارزشیابی در تهیه ی سوال ها رخنه می کند و بی شک بیشتر این موارد به لغزش و خظا در تهیه ی سوال ها باز می گردد، نه به متن و شیوه ی امتحان .در این مقال، تاکید روی این حقیقت است که تهیه ی پرسش های چند گزینه ای ، فی نفسه دشوار و نیازمند سلاحیت و تخصص کافیست ، با این همه ، اکنون اجرای ازمون های چند گزینه ای ، معمول و به حکم ضرورت های اجتناب ناپذیر ، جای دیگر روش ها را گرفته است . در این صورت ، باید به کوشش وسیع و معنادار برای بازسازی، بهسازی و پاکسازی آن از موانع و زواید پرداخت .ارزشیابی پرسش های امتحانی بی گمان نتیجه و بنابراین، اعتبار هر امتحان ، تابع عوامل گوناگون است.انتخاب سوال، نظم و انضباط اجرائی، ماخذ درست نمره گذاری و تصحیح اوراق ، همه در اعتبار ارزشیابی موثرند. اجرای برنامه ی وسیع ارزیابی سوال ها ، به ویژه در مواردی چون آزمون های گزینش دانشجو ، و آن ها که ملاک اختصاص امتیاز های قابل توجهی هستند که با سرنوشت انبوه جوانان برخورد دارند، به مراقبت جدی شدید و مستمر نیاز دارند، و این مستلزم اتخاذ راه و روند مناسب و معتبر برای ارزشیابی خود جریان و شیوه ی ارزشیابی است.تهیه ی سوال های مناسب امتحان مرحله ای بسیار دشوار ات و جنبه ی حساس ارزشیابی دارد هر چه را که بتوان پرسید، نمی توان گفت که سوال امتحانی است ، سوال های امتحانی را غربال و صافی های دقیق لازم است تا در ارتباط با همه ی آثار امتحان ، نارسایی ها را شناسائی کنند و به حداقل تقلیل دهند.به حکم همین ضرورت ، سوال های امتحانی باید نتیجه ی ارزشیابی های متعدد و با مجال تراز شده و قابل استناد باشند. اما پرسش های امتحانی را چگونه می توان ارزیابی کرد؟خوشبختانه برای این منظور ، معیارهای نسبتاً دقیق فراهم کرده اند در اجرای این برنامه ، در درجه ی اول ، طبقه بندی امتحان دهندگان در سه گروه قوی، متوسط و ضعیف ، بر اساس نتیجه ی کلی امتحان لازم است ،که از نتیجه ی مستقل کار هر گروه و مقایسه ی آن ها می توان به ویژگی های معینی رسید برای این گروه بندی از تعداد امتحان دهندگان ، می توان در هر طرف درصد معینی در نظر گرفت . در آزمایش صعودی نتیجه ی کلی امتحان مثلاً ۲۵% افراد را در هر طرف به عنوان دو گروه ضعیف و قوی و ۵۰% میانی را گروهی متوسط در نظر می گیریم . در ارزشیابی سوال ها ، آن ها را یک به یک مورد توجه قرار می دهیم ، هر سوال برای خود معیارهایی به دست می دهد . برای شناسایی سوال های بهتر ، می توان از ملاک های مختلف استناد کرد.سختی و آسانی، قدرت تمیز، سلامت سوال از نظر موضوع و متن و … از جمله ضابطه های ارزشیابی هر سوالند.شاخص های بر اساس نتایجی که از کاربرد مکرر سوال ها حاصل می شود، باید فراهم کرد. سوال هایی که در مقیاس انبوه با پاسخ های ناکافی ، نارسا و غیر مربوط برخورد می کنند ، فی نفسه مصون از عیب و نقص نیستند . در حقیقت، ماهیت این گونه پرسش ها را نقصانی است که به صورت ناتوانی گروه در مقابله با آن ها ظاهر شده است .باری، در جامعه ی امروز که نوجوانان برای سال های دراز و به مدت قابل ملاحظه ، عمر خود را به حکم اجبار و به پیروی از رسم زمان در کلاس درس می گذرانند و توجه آنان به خط واحدی از پیروزی ، یعنی راه یافتن به تحصیلات دانشگاهی است ، ملاک های انتخاب باید قوی، قابل دفاع، نفوذدناپذیر و بنا شده بر پشتوانه های علمی منطقی و نوآور باشد.مبادا که در آخرین مرحله ی تحصیلات دبیرستانی ، خدای ناکرده بی میزانی و معیار دست رد بر سینه ی بعضی گذاشته شود که نخیر، تو برای آنچه سال ها مترصد آن بوده ای ، شایسته نیستی و از این بدتر آن که ، راه دیگری هم پیش پای ان ها نگذاشته باشیم.از این مقوله بگذریم که ، لُبِ سخن این که از ارزشیابی مستمر پرسش های امتحانی ، قابل قبول ترین سوال ها را از نقطه نظرهای مختلف باید شناسایی کنیم و در حفظ و سالم نگهداری آن ها بکوشیم، و همواره همتراز و موازی این کوشش ها ، در صدد آن باشیم که وقتی روش کار کهنه و شناخته شد از شیوه های بهتر ، موثر تر و سنجیده تری برای انتخاب به راستی بهترین ها سود بگیریم؛ در عین آن که برای دیگران نیز به فراخور شایستگی ها و توانایی هایشان راه و خط های دیگری فراهم آورده باشیم.به هر حال ، سرنوشت را به خصوص آن گاه که نسل جوان، و در نهایت ، جامعه، به نتیجه ی آزمون های عمومی چشم دوخه اند و امیدها دارند، چشم بسته به پاره ای معیار های نیم بند نباید سپرد . آزمون عمومی هم به ترازوهای دقیق و سالم نیاز دارد، و هم وزنه ها و معیارهای موحد و بدون شورش لازم است تا عدالت اجتماعی را مرعی دارد و انتخاب های شایسته تری را برای مقابله با شرایط فردا فراهم آورد.برای زندگی فردا مهار ها را به دست آن هایی باید داد که به راستی مهارت پذیر باشند.منبع:http://www.academist.ir/س
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 842]