واضح آرشیو وب فارسی:فارس: فارس گزارش میدهد
آلودگی هوا؛ سم سیال گنبدهای فیروزهای / کمک فناوری نانو به آثار تاریخی اصفهان
آلودگی هوا علاوه بر اینکه تنفس مردم را به شمارش میاندازد، خطر بزرگی برای آثار تاریخی و گنبدهای معروف فیروزهای اصفهان به شمار میرود.
به گزارش خبرگزاری فارس از اصفهان، چهره شهر را که از بالا بلندیها بنگریم، تصویر مبهم و تاری است که در لابهلای حجم خاکستری دود و دم گم شده است، لبخند گنبدهای فیروزهای تیره و تار است و آن همه زیبایی طرح و رنگ در لابهلای این همه دودهای آلاینده ساکت و خاموش شده است. گویی آلودگی گلوی تاریخ را میفشارد اما بدون شک این آلودگیها تاثیر جبرانناپذیری بر بناهای تاریخی دارد، به زودی آثار تاریخیمان در میان یکهتازی دود و سرب را به تخریب خواهد گذاشت. ارمغان سوختهای فسیلی بیکیفیت متلاشی کردن آرام و بیصدای آجر، سنگ و کاشی و نقاشیهای عصر صفوی و دیگر اعصار شگفتیساز است. غوغا و هجمه عظیم این سم سیال قابل انکار نیست، نقاشیهای روباز عالیقاپو و دیگر بناها و کاشیهای بدون حفاظ نیاز به یک طرح و برنامه حفاظتی دارد. در این زمینه منصور زیرک کارشناس و مرمتگر میراث فرهنگی در گفتوگو با خبرنگار فارس در اصفهان گفت: فناوری نانو میتواند به کمک حفظ آثار تاریخی بیاید و روند تخریب را کمتر کند. وی افزود: در سایر کشورهای جهان، از نانو برای شیشههای ساختمانهای چندین طبقه و برجها استفاده میکنند، در واقع استفاده از این فناوری سبب میشود تا با تابش نور خورشید و یا وزیدن باد، گرد و خاک و جرم بر روی شیشهها از بین برود. زیرک با اشاره به اینکه استفاده از فناوری نانو میتواند حفاظ خوبی برای گنبدها و کاشیها و البته پلهای تاریخی باشد، اذعان کرد: نوشتن یادگاری بر روی پلهای تاریخی یکی از معضلاتی است که سالیانه هزینه زیادی را برای پاکسازیاش میگیرد اما اگر از فناوری نانو در پوششدهی پلهای تاریخی استفاده شود، با تابش نور خورشید این نوشتهها پودر میشود و از بین میرود. این پژوهشگر میراث فرهنگی در ادامه تاکید کرد: استاندارد نبودن بنزین و وجود کارخانهجات در شهر سبب شده تا هم ریههای شهروندان میزبان اجباری این مه خاکستری خانمانسوز باشد و هم بناهای تاریخی ما. وی تاکید کرد: آلایندهها بر روی اشیای تاریخی داخل موزهها و نقاشیهای روبازی مثل چهلستون و عالیقاپو هم تاثیر مخرب دارد. زیرک گفت: جرمهای ناشی از دود دربها و تزئینات بناها را نیز کدر میکند و سبب میشود تا زیبایی آنها دیگر به چشم نیاید، به عنوان مثال دربهای قدیمی مساجد و مدرسه چهارباغ از طلا و نقره است و زمانی که درب مدرسه چهارباغ را جرمگیری کردیم مشخص شد که چه زیبایی خیرهکنندهای در پشت این جرمها و دود و دمها نهفته است. وی اظهار کرد: باید فکری برای بنزینهای بیکیفیت و خودروهای قدیمی غیر استاندارد مثل اتوبوسها و کامیونها کرد که دودزایی زیادی دارند، سرب و گوگردی که از لولههای اگزوز این ماشینها بیرون میزند، چون لایهای بر روی کاشیهای گنبد و همچنین نقاشیها مینشیند و در واقع این اسید سولفوریک مثل یک سم سیال است که حفاظ روی اثر تاریخی را از بین میبرد. این کارشناس میراث فرهنگی در ادامه افزود: نقاشیهای سنتی ما عمدتا از مادههای طبیعی مثل خاک تشکیل شده که با چسبهای طبیعی مثل شیره انگور، خرما، کتیرا و سیریش ترکیب شده است. وی تاکید کرد: این اسید وقتی بر روی این رنگها مینشیند، سبب از بین رفتن پیوند ملکولی آنها شده و پوسته میکند و وقتی حفاظ روی بناها از بین رفت، هر نوع آسیبی از سرد و گرم شدن و یا باران و برف و تغییرات جوی بنا را تهدید و سبب از بین رفتن آن میشود، همانگونه که بسیاری از کاشیهای مسجد شیخ لطفالله نیز به همین دلیل از بین رفته است. زیرک گفت: آلودگی بر موزهها هم تاثیر دارد و کاغذ، کتاب، سفال و نقاشیها را تخریب میکند اما به شرط اینکه ویترینها استاندارد باشد، کنترل بهتری نسبت به سایر آثار تاریخی میتوان بر روی موزهها داشت. * اسید سولفوریک، سم مهلک بناهای تاریخی است حسین یقینی دیگر کارشناس میراث فرهنگی نیز در گفتوگو با خبرنگار فارس با اشاره به اینکه آلودگی هوای اصفهان آثار تاریخی را تخریب میکند، گفت: گازهای سمی موجود در هوا در آب و مه و باران و برف حل شده و به تدریج به اسید سولفوریک تبدیل میشود که اثرات تخریبی زیادی را در بر دارد. وی در ادامه افزود: البته این مشکلات برای تمامی بناهای کشورهای دنیا به وجود میآید اما باید بناهای در خطر را شناسایی و مرمت کرد چراکه برخی از بناها در طی چند دهه اخیر آسیبهای فراوانی را به خاطر آلودگی هوا دیدهاند. یقینی بیان کرد: شهرهای بزرگ و صنعتی که کارخانهجات بزرگ را در دل خود دارند، منبع بزرگ تولید کننده اسید سولفوریک هستند و آماری هست مبنی بر اینکه به طور متوسط 6 درصد وزن سوختهای معمولی تبدیل به دوده میشود و از دوده نیز تا پنج درصد اسید سولفوریک به دست میآید. وی اذعان کرد: معمولا هوایی که در هر متر مکعبش به طور متوسط پنج میلیگرم انیدرید سولفور یافت شود، هوای آلوده به شمار میآید. این کارشناس میراث فرهنگی تاکید کرد: اگر از بناهای تاریخی در مقابل عوامل تخریبزا جلوگیری نشود، سازمان یونسکو اثر ثبت شده را از دفتر فهرست خود حذف میکند و این جزو مقررات یونسکو است. * گردشگری هم تحت تاثیر آلودگی قرار خواهد گرفت مهدی فقیهی، پژوهشگر میراث فرهنگی نیز در این باره به خبرنگار فارس گفت: ترکیب دیاکسید کربن، دود و سرب تبدیل به چربی بر روی کاشیها و آجرها میشود و تغییرات حرارتی و افزایش و کاهش دما هم مزید بر تخریب بناهاست و البته آب و هوای نیمه کویری و خشک و کمآبیهای اخیر هم این قضیه را تشدید میکند. وی اظهار کرد: این آلودگی برای شهرهایی مانند اصفهان خوب نیست، چرا که علاوه بر اینکه بناها را نابود میکند، گردشگری را هم تحت تاثیر قرار میدهد و کمتر گردشگری حاضر است که به خاطر تماشای یک اثری تاریخی، دودهای سمی موجود در هوای این شهرها را استشمام کند. به گزارش فارس، هوای آلوده با مخلوط شدن بارانی که گاه و بیگاه بر چهره شهر میزند تولید اسیدهایی میکند که در آینده اثرات بسیار زیانبار آن را بر بناهای تاریخی خواهیم دید، بنابراین مسئولان باید به فکر طرح و برنامه جدی برای حفظ و حراست آثار تاریخی باشند. انتهای پیام/2301/ح40
93/10/14 - 14:08
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 62]