واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: چهارشنبه ۱۰ دی ۱۳۹۳ - ۱۴:۵۷
خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) - یادداشت روز محمد حضرتپور، کارشناس مسائل خاورمیانه شرایط پدید آمده در سوریه، سبب شده است گروههای مختلف و دولت سوریه نسبت به مذاکرات آتی مسکو، نظر مثبتی داشته باشند که این مساله امیدهایی را برای حل بحران این کشور پدید آورده است. در حالی که برخی اظهارنظرها حکایت از این دارد که سرنوشتی چون ژنو 1 و 2 در انتظار مذاکرات مسکوست. مذاکرات مسکو در هفتم بهمن ماه سال جاری در شرایطی برگزار میشود که دولت سوریه نسبت به این فرآیند خوشبین است و گروههای معارض سوری نیز با توجه به شرایط جدید پدید آمده در مبارزه با داعش و گروههای تندرو و تروریستی، با میل و اقبال زیادی حاضر به شرکت در این اجلاس شدهاند. گذشت بیش از 4 سال از بحران سوریه و آواره شدن میلیونها نفر و کشته و زخمی شدن هزاران تن از مردم این کشور، آنگونه که مد نظر گروههای مخالف بوده، پیش نرفته و تحدید قدرت آنان توسط گروههای تروریستی نظیر داعش و القاعده، زمینه حضور و گفتوگو با دولت سوریه و به اصطلاح برگزاری گفتوگوی سوری - سوری را فراهم آورده است. اگرچه از ابتدا نیز گروههای معارض معتدل سوری به نوعی تمایلاتی برای مذاکره با دولت را داشتند اما برخی اشتباهات در محاسبات مربوط به آینده بشار اسد، سبب شد که این گفتوگو به نحو مطلوبی شکل نگیرد و عملا فضا و عرصه برای هرگونه رایزنی و گفتوگو تنگ شود و مبارزهای آکنده از کینه و صد البته همراه با دخالت برخی دولتهای خارجی، فضای این کشور را در برگیرد. پیشبینی سقوط قریبالوقوع بشار اسد در سالهای آغازین بحران نه تنها نتوانست نیات معارضان در تصاحب دولت را فراهم کند بلکه شرایط را روز به روز بدتر کرد و فضا را برای ظهور تروریستها در سوریه و در نهایت در عراق به شکل جدی فراهم کرد. در این میان، اما روسیه به عنوان برگ برندهای در مبارزه با غرب و آمریکا به موضوع سوریه نگریست و با برخی اقدامات نهتنها کمکی به بهبود اوضاع نکرد بلکه در زمین بازی سوریه برای خود جایگاهی را رقم زد. از سوی دیگر دولت سوریه به دلیل طرد شدن از جامعه بینالملل توسط قدرتهای بزرگ، راه برون رفت از این بحران را در کسب حمایت روسیه دید و همین مساله بر دامنه نفوذ روسیه در این بازی افزود. تلاش روسیه برای بهرهگیری از امتیاز سوریه از غرب در مواردی نظیر بحران اوکراین و تشدید تحریمهای غرب علیه روسیه که موجب سقوط بیسابقه ارزش روبل شده است، بحران سوریه را دامنهدارتر کرده است. با این رویکرد برگزاری مذاکرات آتی صلح مسکو، به دلیل حضور موثر روسیه در این بحران و ایفای نقش اصلی در موضوع سوریه، میتواند این امید را تشدید کند که بتوان از این طریق راهحلی برای برونرفت از این بحران سیاسی و انسانی پیدا کرد. توجه به این نکته نیز خالی از فایده نخواهد بود که آمریکا نیز در این اجلاس حضوری جدی خواهد داشت که عملا به دلیل مبارزه آمریکا و متحدانش با داعش و تعامل با معارضان سوری، و از همه مهمتر به عنوان یکی از رقیبان روسیه در میدان بازی سوریه، میتواند اثراتی جدی در برداشته باشد. امروز ایالات متحده آمریکا به این نتیجه رسیده است که مبارزه دولت بشار اسد با تروریستها امری واقعی است و شرایط پدید آمده باعث سقوط این نظام نشده است، از این رو وارد تعامل و گفتوگو با سوریه شده است. برخی طرحها نیز برای آینده سوریه مطرح شده است که به نوبه خود میتواند زمینه مشترکی برای مذاکرات باشد و به خروج سوریه از بحران کمک جدی داشته باشد. به نظر میرسد اگر مذاکرات آینده صلح مسکو به خوبی مدیریت شود، میتوان سوریه را از این بحران فرسایشی نجات داد و مبارزه با داعش و گروههای تروریستی در منطقه را وارد مرحله جدیدی کرد. اگرچه مذاکرات قبلی ژنو 1 و 2 نتوانست نتیجه جالب توجهی برای سوریه در برداشته باشد اما اینبار میتوان امیدوار بود که جامعه جهانی با توجه به بحرانهای پیشرو و موجود جهان به نتیجهای درخور و مناسب دست یابند. یکی از دلایل این مدعا حضور جمهوری اسلامی ایران در این اجلاس است که میتواند این نتایج ثمربخش را تقویت کند. حضور ایران به عنوان یکی از قدرتهای منطقهیی و حامی بشار اسد، و طراح طرحهای صلح پیشین این امکان را فراهم میآورد که دولت سوریه نیز با رغبت بیشتری در این اجلاس حضور یابد و از پشتیبانی و همراهی و همچنین حمایتها و تشویقهای ایران و روسیه برای رسیدن به تفاهم و در نهایت برقراری صلح بهرهگیرد. از سوی دیگر جمهوری اسلامی ایران در میان گروههای معارض معتدل نیز دارای جایگاه و پایگاهی تاریخی است که این مساله به رسیدن به درک و فهم مشترک نیز یاری میرساند. این مساله نیز نباید مغفول انگاشته شود که آمریکا در دوران باراک اوباما عملا در عرصه سیاست خارجی توفیق نداشته است و لذا اوباما مجبور است در یکی از موضوعات ایران یا سوریه به توافق و نتیجهای مطلوب دست یابد. برخی ناظران بینالمللی بر این اعتقادند که اختلافات آمریکا با روسیه پس از بحران اوکراین و اجرای تحریمهای اقتصادی علیه روسیه و سقوط قیمت نفت، و روشن نشدن موضع ترکیه در برابر داعش و حمایتهای عربستان از مخالفان و تروریستهای مستقر در سوریه و عراق سبب خواهد شد که این دور از مذاکرات نیز به نتیجه مطلوب نرسد. اما نگارنده بر این اعتقاد است که در صورت حضور جدی آمریکا در این مذاکرات، که اتفاقات اخیر نشان دهنده تایید این موضوع است، میتوان به نتیجه مطلوب دست یافت. تنها باید روسیه و آمریکا بتوانند به توافقی در این زمینه دست یابند تا مذاکرات به نتیجه مطلوب نائل آید. هر نتیجهای غیر از این میتواند دامنه جنگ و نبرد سوریه را گسترش دهد و درگیریها را وارد فاز جدید کند که به هیچ وجه به نفع آینده منطقه نخواهد بود. انتهای پیام
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایسنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 22]