واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: ترکشهای عثمانیگری در ترکیه و خاورمیانه
کد خبر: ۴۵۸۷۸۳
تاریخ انتشار: ۲۵ آذر ۱۳۹۳ - ۱۴:۱۲ - 16 December 2014
چندسال پیش که تئوری احیای امپراتوری عثمانی مطرح شد ، کسی آن را چندان جدی نمی گرفت. رجب طیب اردوغان ، این روزها برای رسیدن به اهداف خود رویکردی استعماری در پیش گرفته است.او ابایی از کتمان این مساله ندارد.
تصویری که امروز از رئیس جمهوری ترکیه در ذهن ایرانی ها وجود دارد به هیچ وجه با آن نخست وزیر دوست داشتنی این کشور که «آتاطیب» خوانده می شد ، قابل مقایسه نیست.
رجب طیب اردوغان که روزگاری به عنوان یک سیاستمدار مسلمان در مقابل شیمون پرز، رئیس جمهوری رژیم صهیونیستی برافروخته می شد و از حق و حقوق ملت فلسطین دفاع می کرد،امروز به شخصیتی مساله
دار در خاورمیانه و بحران های ایجاد شده همچون جنگ سوریه تبدیل شده است.
صعود و سقوط یک قهرمان
حزب اسلامگرای عدالت و توسعه که با همکاری دیگر احزاب اسلامگرا و جامعه مدنی ترکیه توانسته بود ژنرال های آتاترک را که محافظان سکولاریسم این کشور محسوب می شدند از صحنه سیاسی ترکیه حذف کند. در سال های حکمرانی رجب طیب اردوغان به عنوان نخست وزیر ترکیه ، ترکیه توانست به توسعه اقتصادی و رشد سرمایه گذاری قابل توجهی دست پیدا کند.
متاسفانه ثروت اقتصادی حزب عدالت و توسعه موجب خروج قطار ترکیه از ریل اعتدال و تعامل با کشورهای منطقه شد.
انحراف ترکیه همزمان با موج بیداری اسلامی (بهار عربی) در خاورمیانه آغاز شد. آنکارا که در توانسته بود با متد «دیپلماسی کبابترکی» به چهار گوشه جهان ایفای نقش کند ، در میان سقوط دومینویی دیکتاتورهای عرب منافع خود را از راه غلط مطالبه کرد. این موضوع ناخوشایندی حدود 3سال پیش نمود پیدا کرد و تا امروز ادامه یافته این است. اردوغان به دلیل موفقیت های این کشور خود را ملزم به احیای امپراتوری عثمانی و کشورگشایی به عنوان یک ابرقدرت در خاورمیانه می داند.
کمال الدین پیرموذن،نماینده مردم نماینده مردم اردبیل ، نیر ، نمین و سرعین در مجلس شورای اسلامی ضمن تایید این موضوع،گفت:«دولت ترکیه برا اساس استراتژی حزب عدالت و توسعه خود را محق به هر اقدامی در هر نقطه ای از جهان برای تامین منافع می داند و درهمین راستا آنها وارد تخاصم های رنگارنگی شده اند.»
اردوغان پس از به قدرت رسیدن محمدمرسی و اخوان المسلمین در مصر در راستای سیاست های عثمانی گری با اخوانیها وجریان های سلفی ائتلاف و هلال سلفی را در کشورهای خاورمیانه دنبال کرد. ترکیه در جریان جنگ سوریه به دروازه ورود شبه نظامیان سلفی برای نبرد با ارتش سوریه و جریان مقاومت تبدیل شد. نکته تاسف انگیز این رویکرد ترکیه ظرف 6 ماه گذشته و همزمان با جنایات داعش در عراق و سوریه ظهور پیدا کرد.
ترک ها در روزهایی که کوبانی توسط تروریست ها از زمین و آسمان در هم کوبیده می شد،تنها نظاره گر کشته شدن و به اسارت رفتن غیر نظامیان بود. در این میان شایعاتی نیز وجود دارد دال بر ارتباط نهاد های امنیتی ترکیه با تروریست ها که تا کنون رسما تایید نشده است.
پیرموذن در تحلیل رویکرد دولت اردوغان در ماجرای داعش گفت: « احیای امپراتوری عثمانی نیاز به نفوذ ایدئولوژیک در کشورهای مختلف دارد و ترک ها از تفکر سلفی حداکثر بهره را می برند. اما نکته جالب اینجاست که آنکارا و ریاض در پس پرده بایکدیگر نیز وارد منازعه شدهاند،موضع گیری تند اردوغان درباره لورنس عربستان و تشکیل پادشاهی آل سعود این موضوع را تایید می کند.»
وی در ادامه گفت: «در سفری که به ترکیه داشتم ، متملکینی را مشاهده کردم که سرمایه های کلانی را از سوریه به ترکیه منتقل کرده اند و آنکارا از این پول بادآورده حداکثر بهره برداری را می کنند.»
این نماینده مجلس که منتقد اختلافات پیش آمده بین تهران و آنکارا است ، اردوغان را به بازخوانی تعاملات فرهنگی و اجتماعی مردم ایران و ترکیه فراخواند و گفت:« عثمانیگری مستلزم تخاصم و بازسازی جنگ های بی ثمری میشود که سرمایه دوکشور را در گذشته طلف کرده است.»
پیرموذن گفت:«جمهوری اسلامی پس از پیروزی انقلاب همواره ترکیه را به عنوان یک کشور دوست و برادر در معادلات خود به عنوان یک رفیق لحاظ کرده است و این موضوع پس از روی کار آمدن اردوغان ابعاد گسترده تری به عنوان دو دولت مسلمان به خود گرفت اما اردوغان امروز با اردوغان دیروز خیلی متفاوت است.»
به گفته عضو کمیسیون صنایع، حزب عدالت و توسعه به رویکرد ماکیاولیستی مبتلا شده است و از رویکرد اسلامگرایانه خود به شدت فاصله گرفتهاست. وی البته این را هم گفت که :« هرکشوری باید منافع ملی خود را مطالبه کند و این رویکرد در میان مجادله روسیه با اتحادیه اروپا مشاهده می شود. این که ترک ها حداکثر بهره برداری را از موقعیت های خود داشته باشند موضوع عقلانی است اما مساله این است که در برخی موارد این رویکرد موجب متضرر شدن منافع ملی کشورهای همسایه و نوعی تخاصم شده است.»
بحران تثبیت حکومت عثمانی در داخل
مساله عثمانیگری در داخل ترکیه نیز بحران های زنجیره ای ایجاد کرده است. رئیس جمهوری ترکیه پس از مراسم تحلیف خود از کاخ «آک سارای»را با الهام گرفته از دوران پادشاهی سلجوقیه (نخستین خاندان ترک که در قرن یازدهم تا سیزدهم بر آسیای صغیر حکومت کرد) با هزینه 350 میلیون دلار برآورد میشود،پرده برداری کرد.
اردوغان که برای رسیدن به منافع خود با متحدین دیروز دشمن و با دشمنان دیروز دوست شده است ،در حال تکرار اشتباه رئیس جمهوری مخلوع مصر،محمد مرسی در ترکیه است. در تاریخ معاصر ترکیه ، نظامیان وفادار به آتاترک حداقل 3مرتبه در سال های 1960 ، 1971 و 1980 دست به کودتا زده اند اما رئیس جمهوری این کشور با آنها برای حذف رقبا تا جایی پیش رفته است که پرونده ارکنهگن که مربوط به طراحی کودتا علیه شخص اردوغان است را مخدومه می کند.
اردوغان یک روز پس از انتقادات تند،فتح الله گولن که تا یک سال پیشتر رفیق شفیق اردوغان محسوب می شد،روزنامه نگاران و منتقدان دولت را قلع و قمع کرد. نیروهای پلیس ترکیه ، دیروز صبح عملیاتی را به صورت همزمان در استانبول و 13 استان دیگر ترکیه علیه طرفداران گروه موسوم به جنبش خدمت که مقامات ترکیه از آن به عنوان شبکه موازی دولت نام می برند آغاز کردند.
نکته جالب همزمانی این رخداد با افشای پرونده اختلاس 86 میلیارددلاری است. سال گذشته در چنین روزی 50تن از نزدیکان اردوغان بازداشت شدند و در نهایت چهار وزیر دولت اردوغان از سمت خود استعفا کردند. آن زمان بسیاری فکر می کردند که حیات سیاسی دولت اردوغان به پایان رسیده است اما نخست وزیر سابق ترکیه توانست بحران را مدیریت کرده و نیروهای پلیس دخیل در پرونده را همراه با قضات نزدیک به گولن از کار عزل کرد.
براساس گزارش ها لیست150نفر برای بازداشت منتشر شده است و برهمین اساس سردبیر روزنامه زمان، مدیر شبکه خبری سامانیولو، تهیهکننده دو سریال تلویزیونی، یک کارگردان سریالهای تلویزیونی و رئیس پیشین شعبه مبارزه با ترور اداره پلیس در استانبول بازداشت شدهاند.
گولن از سال 1999 و در تبعیدی خود خواسته راهی آمریکا شد . این روحانی ترکیه ای بنیاد گولن را هدایت و مدیریت می کند و طرفداران پرشماری در ترکیه دارد.جنبش خدمت و طرفداران فتح الله گولن در یک دهه گذشته از حامیان حزب اسلامگرای عدالت و توسعه بوده اند اما همزمان با طرح های دولت ترکیه برای مصادره مدارس تحت پوشش بنیاد گولن در ترکیه ، اختلافات دو طرف اوج گرفت.
اردوغان، فتح الله گولن را به توطئه علیه دولت خود از آمریکا متهم می کند و از دولت واشنگتن خواسته است این روحانی متنفذ ترکیه ای را تحویل ترکیه دهد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تابناک]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 43]