محبوبترینها
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
سه برند برتر کلید و پریز خارجی، لگراند، ویکو و اشنایدر
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1825957475
سید محمد تقی موسوی کراماتی/ نقدی بر اسلام شناسی دگراندیشانه از عاشورا
واضح آرشیو وب فارسی:استان نیوز: در تحلیل هایی که در دهه ی محرم امسال از سوی برخی از تجدید نظرطلبان ارائه گردید ساختارشکنانه کوشیدند طرحی معارض از حقیقت حماسه ی عاشورا به تصویر کشند.
استان نیوز- در تحلیل هایی که در دهه ی محرم امسال از سوی برخی از تجدید نظرطلبان ارائه گردید ساختارشکنانه کوشیدند طرحی معارض از حقیقت حماسه ی عاشورا به تصویر کشند. نوع چیدمان طرح مسئله ایی که از جانب این جریان صورت پذیرفته تاکید بر محوریت بخشی به جنبه ی بشری و عادی سازی قیام امام حسین(ع) در نگرشی غیر قدسی است. حذف ملکوت انگاری و نفی رهیافت قدسی نگرانه ی حماسه ی عاشورا، ملزومات عملی خاص خود، غیر از عکس العمل فعلی از باور موجود و رسمی در بر دارد که امروز ما به صورت گسترده از سوی اقشار مختلف اجتماعی در قالب عزاداری و نوحه سرایی و مرثیه سرایی شاهد آن هستیم.
آنچه این رویکرد را با چالش جدی و بحران اعتبار علمی از نظرگاه منطق فهم دینی مواجه ساخته تفکیک گزاره ای کلامی از گزارش های تاریخی است. اگر تحلیلی غیر از مبنای امامت بدون در نظر گرفتن شئون واقعی آن از کربلا عرضه گردد دیگر چیزی از شخصیت امام حسین(ع) برای امامت شیعه باقی نمی ماند. علاوه بر این پرداختن به حرکت امام حسین(ع) به سمت کربلا با تاکید بر عدم آگاهی حضرت از پایان کار نه تنها از مقام قدسی و عرشی امام حسین(ع) فرو می کاهد بلکه حضرت را در پایین ترین حد از آگاهی های اجتماعی و سیاسی در مقایسه با نخبگان سیاسی معاصر ش تنزل می دهد زیرا در این قضایا افراد معتنابهی که از رجل سیاسی عصر خود به شمار می رفتند به امام حسین(ع) از عهد شکنی و ناپایداری کوفیان با جزمیت و قطعیت دراین باره مشاوره دادند؛ با فرض ارزیابی های ساده دلانه ی تاریخی، امام حسین(ع) به شهادت نرسید بلکه به هلاکت افتاد !!! چون در این انگاره ی تاریخی امام یک فرد خود رای ساده و فاقد درک صحیح سیاسی و اجتماعی شناخته شده است. نقص و کاستی بزرگ این نوع نظریات که از آن به شدت رنج می برند عدم روش شناسی صحیح مطالعاتی دینی و عدم رعایت فرایند صحیح تحقیقاتی است.
نقد منبع شناسی مطالعات دینی ِ انگاره ی تجدید نظر طلبانه
آنچه نگرش تجدید نظر طلبانه کوشیده تا با تکیه بر آن، باور خود را بر کرسی اثبات بنشاند بهره مندی از عنصر تاریخ است. حال آنکه تاریخ به عنوان یک منبع اولیه در منطق فهم دین از اعتبار ذاتی برخوردار نیست بلکه به عنوان یک موید و شاهد و مفسر، نه به صورت اصلی بلکه به عنوان یک عنصر عرضی به آن با دیده ی احترام نگریسته می شود
.بی اعتنایی به روش شناسی و قاعده مندی چارچوب منطقی یک علم، باعث می شود تا پژوهش علمی از وجه تحقیقی به روی صورت تحمیلی سرنگون گردد. چنین رویکردی نمی تواند از صلاحیت لازم جهت شناخت حقیقت آنچنانکه هست برخوردار باشد چون عنصر تاریخ از ظرفیت لازم و مطلق، به علت ناتوانی و کوتاهی ذاتی از برخورداری فراگیر و عمومی همه ی ساحت وسیع امام شناسی ناتوان است.
هیچ اسلام شناسی اولویت معرفت شناختی موضوع امامت را به تاریخ واگذار ننموده است. علاوه بر آن در اولویت بندی فرایند تحقیقاتی نیز تاریخ به عنوان مبدا حرکت تحقیقاتی در نظر گرفته نمی شود. از این جهت تاریخ در طول منابع دیگر نه در عرض منابع اصلی، از حق اظهار نظر برخوردار است و گزارش های آن بر طبق اصول و ضوابط مندرج در منطق پژوهش های دینی تایید یا رد می شود.
توجه به این نکته لازم و ضروری است که رویکرد اصالت بخشی تاریخ در مطالعات دینی یک اسلوب وارداتی و بیگانه از روش اصیل مطالعات اسلامی است که به شدت ا ز روش شناسی مستشرقان متاثر است. از آنجایی که مطالعات اسلام شناختی غربیان بر محور عنصر تاریخ می چرخد عمدتاً تصویری وارونه از اسلام و پیامبر و قرآن بدست می دهند و با جریان تجدید نظر طلب و دگراندیش جوامع اسلامی به نتیجه ایی واحد و یکسان در مطالعات اسلام شناسانه می رسند.
اسلام شناسی سلمان رشدی ماخوذ از یک گزارش غلط تاریخی است که ازآن در پژوهش های قرآن شناختی تحت عنوان افسانه ی غرانیق یاد می شود .سلمان رشدی با اقتباس آثار مستشرق انگلیسی به نام مونتگمری وات کتابش را به رشته ی تحریر در آورد. او جریان افسانه غرانیق بر اساس یک فصل از کتاب "محمد در مکه" مونتگمری وات تنظیم نمود و نام کتابش تحت عنوان آیات شیطانی برگرفته از تعبیری است که مونتگمری وات از آن با چنین عبارتی The Satanic Verses (آیات شیطانی) استعمال نموده است.
علی دشتی یکی دیگر از دگر اندیشان بدنامی است که افکارش را در تناقض صریح با اصول مندرج در نظام اعتقادی اسلام تنظیم نموده است. او با اتخاذ چنین روشی بدون در نظر گرفتن اصول کلامی کتابی با عنوان بیست و سه سال تحت تاثیر مستشرقی به نام "درمنگام" پیرامون پیامبر نگاشت که در آن همچون غربیان، پیامبر اسلام (ص) را در کنار نوابغ بزرگ تاریخ قرار داد و وحی را بر خلاف جهانبینی اسلامی حاصل نبوغ انسانی پیامبر نه ماخوذ از منبعی فرااین جهانی و الهی دانست.
در سیر مطالعاتی اسلام شناسانه ، قرآن نخستین منبع مطلقی است که از گزاره های آن به عنوان نص یاد می شود و در نقطه ی کانونی مجموعه ی اندیشه های اسلامی سایر منابع بر محور آن درگردشند به گونه ایی که که در مطالعات دین پژوهانه هر گزاره ایی مشروعیتش را از نظرگاه منطق قرآنی کسب می نماید.
موضوع علم غیب و عصمت انبیاء یک موضوع کاملاً قرآنی است و پرداختن به آن در نگرش تاریخ گرایانه بدون رجوع اولیه به قرآن بر خلاف قاعده ی منطقی معرفت شناختی دینی است. قطعاً اثبات یا نفی موضوع دینی در فضای تاریخی قبل از پرداختن آن در ساحت قرآنی خصوصاً مباحث مطروحه همچون علم غیب و عصمت برخاسته از یک نگاه تحمیلی و از پیش تعیین شده است. چنین رویه ی تحقیقاتی بر مبنای یافتنی ها نیست بلکه مبتنی بر بافتنی هاست.
قرآن و مسئله ی علم غیب
با عرضه ی پرسش فوق به ساحت قرآن چنین اصلی در نظام فکری اسلام کاملاً تایید می شود. آیاتی که بر این حقیقت دلالت دارند عبارتست از:
و ما کان الله ليطلعکم علي الغيب و لکن الله يجتبي من رسله من يشاء[ يعني خداوند همه شما را از غيب آگاه نميکند ولي براي اين موضوع هر يک از پيغمبران خود را که بخواهد برميگزيند و او را از علم غيب آگاه ميسازد.آل عمران/179
عالم الغيب فلا يظهر علي غيبه احدا الا من ارتضي من رسول. يعني داناي غيب خداوند است و غيب خود را جز بر پيغمبري که او را انتخاب کند بر کسان ديگر آشکار نمينمايد .جن/26-27
قرآن در خصوص معجزات حضرت عیسی گوید:
اني اخلق لکم من الطين کهئيه الطير فانفخ فيه فيکون طيرا باذن الله و ابري الاکمه و الابرص و احي الموتي باذن الله و انبئکم بما تاکلون و ما تدخرون في بيوتکم ان في ذلک لايه لکم ان کنتم مومنين يعني من از گل مجسمه مرغي ميسازم و در آن ميدمم و آن بامر خدا مرغي ميگردد، و کور مادرزاد و شخصي که به مرض برص مبتلا ميباشد به امر خدا شفا ميدهم و مردگان را به خواست خداوند زنده ميگردانم و به شما خبر ميدهم که در خانههاي خود چه ميخوريد و چه ذخيره ميکنيد، اين موضوعات نشانهي حقانيت من است اگر اهل ايمان باشيد.آل عمران/49
منابع روایی و اخبار پیامبر از شهادت امام حسین(ع)
سنت دومین منبعی است که نقشی شگرف در پیمودن صحیح فرایند مطالعات اسلام شناسانه ایفا می نماید. با نظر به داده های روایی پیرامون علم غیب امام، این حقیقت محرز خواهد شد که از نظرگاه روایی علم غیب امام یک امر قطعی است. در ادامه صرفا به روایاتی اشاره خواهد شد که جوامع حدیثی اهل تسنن به وجود آن خصوصا شهادت امام حسین(ع) گواهی داده اند.
لازم به یاد آوری است که بنای این نوشتار بر گزیده گویی است. جهت پرداختن تفصیلی در این باره شایسته است به منابع دیگری که به صورت جامع این موضوع را از نظر گذرانیده اند رجوع کرد. علامه امینی در اثر سیرتنا و سنتنا به منابع اهل تسنن که که این موضوع را در آثار خود انعکاس داده اند اشاره نموده اند که در ادامه از آن نام برده خواهد شد. .
مسند احمد بن حنبل
.مسند ابی یعلی
صحیح ابن حبان
المصنف ابن ابی شیبه
المستدرک الصحیحین حاکم نیشابوری
. طبقات الکبری ابن سعد.
تاریخ بغداد،خطیب بغدادی
مقتل الحسین خوارزمی.
المعجم الکبیر طبرانی،
تاریخ مدینه دمشق ابن عساکر
،سیر اعلام النبلاء ذهبی
،مجمع الزوائد هیثمی
کفایه الطالب. محمد بن یوسف گنجی شافعی
ذخائر العقبی، أحمد بن عبدالله بن محمد الطبري
دلائل النبوه بیهقی
صواعق المحرقه ابن حجر
المواهب الدنیه. قسطلانی
کنزالعمال متقی هندی
.تهذیب الکمال مزی
نظم الدرر السمطین زرندی حنفی
المناقب ابن مغازلی
.المختاره ضیائ الدین المقدسی.
ابن الحدید معتزلی.
اسدالغابه،ابن اثیر
.خصائص الکبری سیوطی
چنین آمار بالایی از انعکاس مسئله شهادت امام حسین(ع) از سوی پیامبر گرامی اسلام در منابع اهل تسنن حکایت از مقبولیت بالای این مسئله در رویکرد حدیثی بزرگان علم حدیث دارد. چنین پردازش حدیثی از این مسئله، گفتار ابن عباس در خصوص شهادت امام حسین(ع) را کاملاً تایید می کند که اهل بیت هیچ گونه تردیدی از شهادت امام حسین(ع) با توجه به اخبار رسیده ازپیامبر نداشته اند. حاکم نیشابوری در مستدرک، خبر ابن عباس را اینگونه گزارش نموده است:
ما كنا نشك اهل البيت و هم متوافرون انّ الحسين بن علي(ع) يقتل بالطف
«ما اهل بيت ترديدي نداشتيم كه امام حسين(ع) در سرزمين طف (كربلا) به شهادت خواهد رسيد.»
این در حالی است که اگرروایت های فوق را در کنار احادیث منقول از منابع شیعی گذاشته شود مسئله ی علم امام حسین(ع) به شهادتش در بالاترین اطمینان علمی به صدور آن از معصوم با وجود سخت گیری های موجود در چارچوب سازوکارهای گزینشی احادیث صحیح از ضعیف بدست خواهد آمد. در ادامه به صورت کوتاه به روایتی از امام صادق علیه السلام اشاره می شود تا بدیهی بودن این اصل در منظومه ی اعتقادی تشیع روشن شود:
كليني در كتاب شريف كافي، بابي دارد، تحت عنوان: «بَابُ أَنَّ الْأَئِمَّةَ(ع) يَعْلَمُونَ مَتَى يَمُوتُونَ وَ أَنَّهُمْ لَا يَمُوتُونَ إِلَّا بِاخْتِيَارٍ مِنْهُم» در همين باب در روايتي از امام صادق(ع) ذكر شده، در اين روايت آمده است: «أَيُّ إِمَامٍ لَا يَعْلَمُ مَا يُصِيبُهُ وَ إِلَى مَا يَصِيرُ فَلَيْسَ ذَلِكَ بِحُجَّةٍ لِلَّهِ عَلَى خَلْقِهِ.» هر امامي كه نداند چه به او مي رسد و سرانجام كارش به كجا مي انجامد، او حجت خداوند بر خلقش نخواهد بود.
نویسنده: سید محمد تقی موسوی کراماتی
18 /9 /1393 ساعت : 20:43
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: استان نیوز]
[مشاهده در: www.ostannews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 42]
-
گوناگون
پربازدیدترینها