تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
سه برند برتر کلید و پریز خارجی، لگراند، ویکو و اشنایدر
مراحل قانونی انحصار وراثت در یک نگاه: از کجا شروع کنیم؟
چگونه برای دریافت ویزای ایران اقدام کنیم؟ مدارک لازم و نکات کاربردی
راهنمای خرید یو پی اس برای مراکز درمانی و بیمارستانی مطابق الزامات قانونی
آیا طلاق توافقی نیاز به وکیل دارد؟
چگونه ویزای آفریقای جنوبی را به آسانی دریافت کنیم؟ راهنمای قدم به قدم
همه چیز درباره ویزای آلمان و مراحل دریافت آن
چرا پاسارگاد به عنوان یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی ایران شناخته می‌شود؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1821048300
جنبش دانشجویی، نبض جامعه
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: در گفت وگوی ایرنا با عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی تبیین شد؛ جنبش دانشجویی، نبض جامعه تهران- ایرنا- شانزدهم آذر ماه به مناسبت سالروز شهادت سه دانشجوی مبارز دانشگاه تهران و ایستادگی دانشگاه در برابر رژیم طاغوت، روز دانشجو نامگذاری شده است. جنبش و مبارزه ی دانشجویی در شرایط استبداد و خفقان داخلی و استعمار خارجی، روح امید را در دل مردم ایران زنده نگه داشت.
صبح شانزدهم آذر 1332 خورشیدی با حضور ماموران نظامی و انتظامی در اطراف دانشگاه تهران، فضا به شدت امنیتی و متشنج و دانشکده های دانشگاه تهران تعطیل شد. هنوز دانشجویان به طور کامل خارج نشده بودند که ماموران حکومت فرمان آتش را صادر کردند.
شماری از دانشجویان در طبقه ی اول دانشکده ی فنی دانشگاه تهران زخمی شدند و سه دانشجو به نام های مصطفی بزرگ نیا، احمد قندچی و مهدی شریعت رضوی به شهادت رسیدند.
کمتر از چهار ماه پس از کودتای ننگین بیست و هشتم مرداد 1332 خورشیدی، رژیم استبدادی شاه هرگز فکر نمی کرد که دانشجویان، فریاد مبارزه با خفقان و استبداد و مطالبه ی آزادی خواهی و عدالت را سر دهند.
پس از سقوط دولت قانونی محمد مصدق، خفقان شدیدی در جامعه به وجود آمد. با و جود بازداشت فعالان سیاسی و استادان دانشگاه، تعطیلی بسیاری از روزنامه ها و رسانه های نوشتاری و فشارهای ایجاد شده، مخالفت با رژیم استبدادی روز به روز افزایش یافت.
تنها پنج روز پس از کودتا، تظاهراتی در دانشگاه تهران در حمایت از محمد مصدق نخست وزیر برکنار شده، صورت گرفت.
آغاز سال تحصیلی و بازگشایی دانشگاه ها در مهر ماه 1332 هجری خورشیدی مقارن با تحرکات دانشجویی در مبارزه علیه حکومت بود. دانشجویان با پخش اعلامیه ها و تعطیلی کلاس های درس، خشم ونفرت خود را ابراز می کردند.
شانزدهم مهر 1332 هجری خورشیدی بازار و دانشگاه تعطیل و اعتصاب آغاز شد. در این روز، تظاهرات آرامی درون دانشگاه به وسیله ی دانشجویان صورت گرفت. می توان گفت این تظاهرات نخستین واکنش همه جانبه ی دانشجویان به دولت کودتا بود. در 16 آذر برای نخستیین بار از زمان تاسیس دانشگاه تهران در 1313 خورشیدی، ماموران رژیم شاه وارد محیط و حریم دانشگاه شدند و تعدادی از دانشجویان را دستگیر و سه دانشجو را شهید کردند.
امروز شانزدهم آذر و پس از گذشت 61 سال از آن رخداد سرنوشت ساز، بحث ها در مورد جنبش دانشجویی و لزوم باز بودن فضای دانشگاه ها در محافل علمی و پژوهش و در میان تشکل های سیاسی و روزنامه های ایران همچنان مطرح است. بیشتر استادان دانشگاه از جمله « علی اصغر قاسمی» عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی (تربیت معلم پیشین) و نیز فعالان سیاسی و روزنامه نگاران از باز بودن فضای دانشگاه ها برای شکل گیری جنبش های دانشجویی حمایت و اندکی نیز در تعریف عملکرد دانشگاه خطوط معینی را تعریف می کنند که فضای باز دانشگاهی در این تعریف نمی گنجد.
به باور دانشجویان و استادان دانشگاه، جنبش دانشجویی در ایران راه پر فراز و نشیبی را طی کرده است. مسیر جنبش دانشجویی همچون مسیر توسعه در ایران یکنواخت و هم آهنگ نبوده است، یعنی دوره های رکود، فعالیت و شکوفایی را پشت سر خود دارد. انقباض و انبساط این جنبش تابع قبض و بسط فضای سیاسی جامعه است.
به باور آنان با پایان یافتن موقتی حاکمیت دوم خرداد، زمستان جنبش دانشجویی شروع شد. با انقباض فضای سیاسی کشور، فضای دانشجویی هم گرفتار قبض شدید شد و انجماد فعالیت همه جا را فرا گرفت. فضای دانشگاه امنیتی و فعالیت های دانشجویی پُر هزینه و بی رمق شد و تشکل های مستقل دانشجویی به محاق رفتند. بیشتر دانشجویان عطای فعالیت های جمعی را به لقایش بخشیدند و « تفرد گرایی و تفریح گرایی»، روح حاکم بر محیط دانشگاه شد.
اما با روی کار آمدن دولت اعتدال گرای «حسن روحانی» تا اندازه ای موانع و مشکلات بسیاری که در مسیر ایجاد و فعالیت تشکل ها و جنبش های دانشجویی وجود داشت برطرف شد. اکنون همه ی دانشجویان با گرایش های گوناگون فکری و سیاسی توان ابراز عقیده و سلیقه را دارند.
در این پیوند، و به مناسبت روز دانشجو، پژوهشگر ایرنا با «علی اصغر قاسمی» استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی (تربیت معلم پیشین) که «نقش جنبش دانشجویی در انقلاب اسلامی» موضوع پایان نامه ی کارشناسی ارشد و « نقش جنبش جوانان شهری در روند دموکراتیزاسیون در ایران» موضوع پایان نامه دکتری اش در دانشگاه تربیت مدرس بوده، گفت وگو کرده است
قاسمی در حوزه ی پژوهش مسایل و اندیشه ی سیاسی و نیز در باره ی جنبش های اجتماعی و به طور مشخص جنبش های دانشجویی، پژوهش های ارزشمندی دارد. او به مدت 2 سال دبیر انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس و همچنین پنج سال در این انجمن عضویت داشته است.
مشروح گفت و گوی پژوهشگر ایرنا با علی اصغر قاسمی در ادامه آمده است:
**ایرنا: ارزیابی شما از اهمیت و جایگاه شانزدهم آذر ماه به عنوان روز دانشجو چیست؟
قاسمی: شانزدهم آذر 1332 هجری خورشیدی، کمتر از چهار ماه پس از کودتای بیست و هشتم مرداد رخ داد. این کودتا سرنوشت نهایی ملی شدن صنعت نفت در 1329 هجری خورشیدی بود. این حوادث باید در پیوند با یکدیگر دیده شود. البته همه ی این تحولات از 1329 هجری خورشیدی تا 1332 هجری خورشیدی را باید در یک منظومه ی کلی تری زیر عنوان جنبش مشروطه تجزیه و تحلیل شود. سه اصل آزادی و رهایی از استبداد، آزادی و نفی مداخله بیگانگان و برقراری عدالت در جامعه، در انقلاب مشروطه به عنوان خواست های اصلی مردم مطرح شد که نتیجه ی آن نیل به پیشرفت و توسعه در کشور است.
کودتای انگلیسی- امریکایی با همدستی حکومت در 28 مرداد 1332 خورشیدی، شوک بزرگ و غریبی را به مردم وارد کرد. فضای اختناق و امنیتی در جامعه حاکم شد. نفت ایران به عنوان اموال ملی به غارت و چپاول رفت. فعالان سیاسی و علاقمند به پیشرفت ایران، زندان یا اعدام شدند. در این شرایط، رژیم برآمده از کودتا تصمیم گرفت رابطه ی خود را دو باره با انگلیس - که در دوره ی ملی شدن صنعت نفت با ایران قطع شده بود - از سرگیرد.
اعلام همکاری دو باره با انگلیس، محاکمه ی محمد مصدق در مهر ماه و ورود ریچارد نیکسون معاون آیزنهاور رییس جمهوری وقت آمریکا به ایران، رخدادها و اعتراض های شانزدهم آذر را تشکیل داد. با کودتای 28 مرداد، سه خواست اصلی مردم یعنی استقلال، آزادی و عدالت به یک باره از میان رفت. شانزدهم آذر را می توان ندای ملت در اعتراض به روندی دانست که مطالبات تاریخی مردم در جریان کودتای 28 مرداد دفن شده بود.
دانشجویان به عنوان نیروی جوان، آرمان گرا و شجاع، پیشتاز این مبارزه بودند و توانستند در مقابل فضای خفقان و اختناق، سر بلند کنند. همین موضوع در اهمیت و ماندگاری این مبارزه تاثیر گذاشته است. هر چند دانشجویان همواره در صف مبارزه علیه استبداد قرار داشتند ولی رژیم استبدادی به صورت علنی و عریان در شانزدهم آذر 1332 خورشیدی به کشتار دانشجویان اقدام کرد.
مهم ترین نکته ای که می توان به آن اشاره کرد، ماندگاری و اهمیت جنبش و مبارزه ی دانشجویی در این مقطع زمانی، به این دلیل بود که این جنبش و مبارزه، منادی خواست ملت در شرایط بسیار سخت و تاریخی بود؛ فضایی که با استبداد تمام عیار داخلی و عریان و حمایت بی چون و چرای خارجی همراه بود. این مبارزه در دوره های بعد، به وسیله ی جریان دانشجویی و ملی حرکت خود را ادامه داد.
**ایرنا: ضرورت تشکل های دانشجویی فعال در یک جامعه ی پیشرو و سالم را چگونه می بینید؟
قاسمی: دانشجویان و جنبش دانشجویی، نبض جامعه هستند. اگر نبض یک جامعه فعال نباشد، مرگ آن جامعه باید اعلام شود. در جایی که محافظه کاری، کندروی و منفعت طلبی صورت می گیرد، این دانشجویان هستند که باید هشدار دهند و یادآوری کنند. دانشجویان به دلیل آرمان گرا بودن، وابسته نبودن به گروه، حزب یا دسته و هم چنین پیوند با گروه های فکری در جامعه به خوبی می توانند کژی و ناکارآمدی ها در جامعه را نشان دهند. بنابراین وجود تشکل های دانشجویی برای یک جامعه ی پویا و زنده ضروری است تا نشانه های حیات یا بیماری را نشان دهد.
یک دانشجو در محیط دانشگاهی باید علاوه بر رشد علمی از رشد سیاسی و اجتماعی نیز برخوردار باشد. اگر فقط، بخش دانشی خود را پرورش دهد ممکن است از لحاظ علمی رشد کند ولی به یقین یک انسان توسعه یافته نخواهد بود. بنابر این جنبش و تشکل های دانشجویی از این جهت که پاسخگوی نیازهای معطوف به رشد و تعامل دانشجویان هستند، امری مهم و ارزشمند محسوب می شوند.
تشکل های دانشجویی در دانشگاه ها، نقش حلقه ی واسط میان دانشجویان با رشته ها و فرهنگ های مختلف را برعهده دارند. این تشکل ها سبب پیوند دانشجویان و هویت و نگاه ملی را در میان آنها به وجود می آورد.
کارکرد مهم تشکل های دانشجویی، جلوگیری از پوپولیسم (توده گرایی و عوام گرایی)است. این تشکل ها با انتقال خواست های دانشجویان به سیستم سیاسی و سازماندهی دانشجویان به نفع نظام سیاسی عمل و تهدید را به فرصت تبدیل می کنند. در صورت نبود تشکل های دانشجویی، اعتراض های دانشجویان پرهزینه خواهد بود.
**ایرنا: ارزیابی شما از اهمیت نشریات دانشجویی به عنوان پایگاهی برای تبادل دیدگاه ها و نظرها در دانشگاه ها چگونه است؟
قاسمی: یکی از عرصه های بروز و ظهور مشارکت دانشجویی، نشریات دانشجویی است. تشکل های دانشجویی با تمرین و ممارست سیاسی دانشجویان، آنها را آماده ی ورود به عرصه ی سیاسی و احزاب در خارج از دانشگاه می کنند. دانشجویان از طریق نشریات دانشجویی وارد نشریات سیاسی و مطبوعات می شوند. در واقع، مطبوعات و احزاب سیاسی به عنوان 2 بال دموکراسی در توسعه ی کشور، نقش مهمی دارند.
**ایرنا: فضای بسته و نبود تعامل میان جریان های فکری در دانشگاه چه تاثیری بر رشد علم و توسعه ی سیاسی می گذارد؟
قاسمی: دیدگاه های مختلفی درباره ی فلسفه ی وجودی شکل گیری دانشگاه ها در جهان وجود دارد. اگر بخواهیم دانشگاه ها را به عنوان محل کشف حقیقت و پرورش روشنفکر یا تربیت نیروی انسانی متخصص و تجاری سازی علم و تولید ثروت در نظر بگیریم، زمانی این کارکردها به موفقیت می رسد که فضای باز و آزادی در دانشگاه ها حاکم شود. چون مفروض همه ی آنها این است که خلاقیت و نوآوری وجود داشته باشد. بنابرانی ایجاد فضای آزاد یک نیاز ضروری است.
**ایرنا: با توجه به سخنان «حسن روحانی» رییس جمهوری اسلامی ایران در شانزدهم آذر سال 1392، وجود فضای نقد و انتقاد در دانشگاه ها را چه طور می بینید؟
قاسمی: اکنون از یک طرف عطش نیل به پیشرفت و توسعه در جامعه وجود دارد و از طرف دیگر تحولات جهانی شرایط خاصی را برای ایران ایجاد کرده است. بنابراین یک جوشش و تحول درونی و فکری در داخل کشور باید به وجود آید تا کاستی ها جبران شود و حرکت پرشتاب کشور به طرف توسعه امکان پذیر شود. موتور این حرکت نقد است. اگر انتقاد در جامعه، در دانشگاه و به وسیله ی دانشجویان و مسوولان پذیرفته نشود، امکان ندارد کشور مسیر پیشرفت را طی کند.
«باز نشدن فضای نقد و انتقاد در دانشگاه، بدون شک مشکلاتی را برای دانشگاه و کشور به وجود می آورد. دانشجویان و جنبش دانشجویی می توانند در احیای ارزش های اخلاقی و انقلاب اسلامی کمک شایانی انجام دهد. تشکل های دانشجویی هیچ گونه تهدیدی برای سیستم (نظام) سیاسی نیست و این تشکل ها در فضای امنیتی نمی توانند به هدف های خود برسند».
**ایرنا: نظر شما درباره ی نقش و جایگاه دانشجو به ویژه پس از انتخابات 24 خرداد 92چیست؟
قاسمی:پس از حماسه ی سیاسی بیست و چهارم خرداد، فضای بهتر، مناسب تر و پرنشاط تری در دانشگاه ها می بینیم. دست کم دانشجویان و دانشگاهیان احساس آرامش را در دانشگاه دارند. در واقع می توان گفت این موضوع در کل جامعه نیز وجود دارد. هم تندروی های دانشجویی و هم فضای امنیتی، هیچ کدام به صلاح دانشگاه و کشور نیست. بنابراین همانطور که در کل کشور، فضای اعتدال، فضای غالب و مقبولی است، در دانشگاه هم این موضوع پذیرفته شده است. نگرانی هایی که در بخش هایی از حاکمیت نسبت به باز شدن فضای دانشگاه وجود دارد، نگرانی هایی به جا و منطقی نیست. البته من اعتقاد دارم که آزادی و نظارت باید در کنار هم دیده شود.
اگر سیاست گذاری ها طوری باشد که فضا برای آزادسازی، رفع مشکلات امنیتی در دانشگاه پیش برود، دانشجویان دارای این بلوغ فکری هستند که از تندروی و کندروی پرهیز کنند. هر چند با شرایط مطلوب در دانشگاه ها فاصله داریم ولی شاهد بازگشت نشاط و خلاقیت به دانشگاه ها خواهیم بود.
* گروه اطلاع رسانی
گفت و گو از: مجتبی شفیعی
پژوهشم**م.ش**1459
16/09/1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 25]
-
سیاسی
پربازدیدترینها