واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
آموزش در بستر الکترونیک یکی از دستاوردهای بشر در استفاده از فرصتهای فناوری اطلاعات استفاده از امتیازات این فناوری در حوزه آموزش، تولید محتوای الکترونیک و بستههای آموزشی است.
از آنجا که از گذشته های دور کتاب به عنوان یک رسانه هدفمند و با محتوای اختصاصی، با توجه به مخاطبان تالیف و تولید می شده است، در وزارت آموزش و پرورش نیز تولید کتاب تابع یک فرآیند کاملا علمی و استانداردی بوده و در این بازه از زمان هم این فرآیند در شرایط بهینه تر و با مشارکت اندیشمندان این حوزه، گروه های تالیفی و گروه های تعلیم و تربیت در مسیر بهینه تر و مطلوب تری هدایت می شود. مهندس محسن باهو، مشاور معاون وزیر آموزش و پرورش و مشاور رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی در گفت وگو با جام جم می گوید: استفاده از بستر انتقال این محتوا برای مخاطب دغدغه ای بوده که از دیرباز وجود داشته است. اگر گذشته های خیلی دور را درنظر نگیریم، می توان گفت اولین بستر انتقال محتوای اطلاعاتی کاغذ بوده است. اما از آنجا که کتاب به عنوان رسانه مکتوب مطرح بوده تالیف و تولید آن هم بر بستر نشر کاغذی و نشر مکتوب بوده است. بر این اساس کتاب های درسی، مجلات آموزشی و کمک آموزشی و منابع محتوایی کمک آموزشی در همین بستر تالیف و چاپ و نشر می شد. به گفته مهندس باهو، انتشار عمومی این اقدام علمی انجام شده برای مخاطبان در سراسر کشور نیازمند یک فرآیند مدیریت عرضه و انتقال است؛ یعنی زمانی که مراحل مختلف چاپ یک کتاب از تالیف و طراحی و کارهای علمی برای چاپ کتاب انجام می شود و در نهایت کتاب برای چاپ آماده می شود، باید فعالیت عمده ای انجام شود تا کتاب به دست مصرف کنندگان اصلی که در وزارت آموزش و پرورش و مدارس یا به عبارتی معلمان و دانش آموزان هستند، برسد. با تغییر فرصت های فناوری در وزارت آموزش و پرورش و در راس آن سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی که مسئولیت تالیف، تدوین و چاپ کتاب را برعهده دارد، استفاده از دیگر بسترهای رسانه ای در دستور کار قرار گرفت که بر این اساس از رسانه شنیداری به صورت کتاب گویا و از رسانه دیداری به صورت فیلم استفاده شد. کتاب های درسی از نوع الکترونیک مشاور معاون وزیر آموزش و پرورش با اشاره به نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در روند آموزش می گوید: با ورود فناوری اطلاعات و ارتباطات به این عرصه بخصوص از دهه 80 به بعد توسعه محتوای الکترونیک به صورت برخط و غیربرخط (آنلاین و غیرآنلاین) در دستور کار سازمان پژوهش و برنامه ریزی کشور قرار گرفته و اقدامات متعددی در این زمینه انجام شده است. با توسعه و کیفی سازی این اقدامات در عرصه تولید و انتشار آن برای مثال شبکه ملی مدارس ایران (رشد) پایه گذاری شده و سرویس های متنوعی در این حوزه وجود دارد. هر چند که این ظرفیت باید هر روز گسترده تر شود و رسیدن به این هدف نیازمند مشارکت همه عوامل درگیر در فرآیند یادگیری و یاددهی است تا در سطح مدرسه این بستر مشارکت در تولید محتوا و نهضت تولید دانش شکل بگیرد. اکنون علاوه بر محتوا و سرویس های متنوعی که وجود دارد همزمان با ارسال کتاب های درسی که تالیف و چاپ شده و برای مدارس ارسال می شود در بستر پایگاه شبکه ملی مدارس ایران (رشد) نسخه الکترونیک همه کتاب ها منتشر می شود و همه مخاطبان و مراجعه کنندگان می توانند به این پایگاه مراجعه کنند و به محتوای الکترونیکی شده این کتاب ها یا نسخه الکترونیک این کتاب ها دسترسی داشته باشند. نشانی این پایگاه www.rosh.ir است. به گفته مشاور رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، به منظور دسترسی بهتر و ایجاد فضای مطلوب تر در سایت دفتر نشر مواد رسانه ای آموزشی (به نشانی www.chap.sch.ir ) که مسئولیت مستقیم چاپ و عرضه کتاب های درسی را به عهده دارد، همه کتاب های تالیف شده به صورت برخط در قالب فایل الکترونیک pdf برای همه علاقه مندان بارگذاری می شود و براحتی می توان از این کتاب ها استفاده کرد. هدف از این کار این بوده است که دانش آموزان و مخاطبان ایرانی و فارسی زبان در همه جای کشور و حتی خارج از کشور از منابع استاندارد فارسی استفاده کنند و حتی دانش آموزانی که در مدارس خارج از کشور هستند و بواسطه محدودیت های بعد مکانی و زمانی در دسترسی به کتاب های درسی با مشکل مواجه نشوند. بر این اساس قبل از سال تحصیلی زمانی که نسخه الکترونیک کتاب ها روی این دو سامانه اعلام شده بارگذاری می شود و همه علاقه مندان در هر جای دنیا می توانند از این محتوا به خوبی استفاده کنند. در کنار این اقدام بزرگی که انجام شده است برای مجلات، پژوهش ها، مطالعات علمی که در حوزه پژوهشگاه های تعلیم و تربیت انجام می شود و همچنین فصلنامه های علمی و آموزشی سامانه برخط دسترسی به این محتواها و اطلاعات علمی برقرار شده و افرادی که عضو این سامانه هستند، می توانند به صورت شرایط استفاده تمام متن به این محتوا دسترسی داشته باشند. افرادی که عضو نیستند می توانند به خلاصه مقالات دسترسی داشته باشند و برای استفاده بیشتر می توانند به مرکز اسناد و کتابخانه سازمان مراجعه کنند. ضرورت کاربرد محتوای چندرسانه ای مهندس باهو با تاکید بر ضرورت تولید محتوای چندرسانه ای می افزاید: ما در تولید و نشر الکترونیک و کتاب های الکترونیک فقط به این امکانات بسنده نکرده ایم و از آنجا که باور داریم استفاده از فرصت های فناوری اطلاعات نقش مهمی در توانمندسازی محیط یادگیری و یاددهی دارد و با توجه به این که در سند توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات به این نکته تاکید شده است، به فرصت های فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان یک ابزار توجه نداشته ایم و هدفمان این نیست که فقط بستر نشر کاغذی را به بستر نشر الکترونیک تبدیل کرده و بگوییم کتاب الکترونیک باید از ویژگی ها و مشخصات کتاب های کاغذی برخوردار باشد. هر چند هدف ما این بوده که اگر کسی می خواهد از طریق هر ابزار الکترونیک به عنوان کتابخوان استفاده کند بتواند به این متن دسترسی داشته باشد. در راستای این هدف تولیدات چندرسانه ای مطرح شده است که بر این اساس محتوای آموزشی یا کتاب های الکترونیک علاوه بر متن و عکس یا تصویری که دارد بتواند از امکانات تعاملی در رسانه برخوردار باشد. باید نگاه ما از سطح غیرتعاملی به سطح تعاملی تغییر پیدا کند. این موضوعی است که در توانمندسازی محیط یادگیری به آن تاکید شده است. مهندس باهو درباره بسته های آموزشی الکترونیک که امروزه در حوزه آموزش و پرورش در اختیار مخاطبان قرار می گیرد، این طور توضیح می دهد: در سیاست های توسعه در سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، سیاست بسته آموزشی محور قرار گرفته و به تولیدات چندرسانه ای بیشتر بها داده می شود تا فضایی فراهم شود که بتواند محیط باکیفیت و پایداری را برای استفاده مطلوب و شرایط جذاب برای استفاده دانش آموزان و معلمان به وجود آورد. بر این اساس در این حوزه بالغ بر هشت دسته تولیدات الکترونیک داریم که از اجزای آموزشی برای موضوع درسی تا طرح درس معلم، دانشنامه ها، تور آموزشی، بازی و سرگرمی، آزمون ها، خودآموز دانش آموز و راهنمای معلم و دیگر محصولاتی که در حوزه تولید و نشر الکترونیک طبقه بندی می شود متغیر است و می تواند بستر مناسبی برای استفاده دانش آموزان و معلمان مدارس باشد. وی در پایان تاکید می کند: باید توجه داشت همان گونه که در تولید و تدوین کتاب، استاندارد و تائید وزارت آموزش و پرورش طبق مصوبات مجلس و قانون تشکیل سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی و مصوبه 828 شورای عالی آموزش و پرورش از الزامات است، در دیگر محتوای آموزشی یا رسانه های آموزشی هم باید همین حکم بنا بر تکلیف قانون برقرار باشد. اگر بخش های خصوصی و توانمند جامعه در حوزه نشر الکترونیک و تولیدات الکترونیک اقدام کنند، وزارت آموزش و پرورش و سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی از این اقدام استقبال کرده و به آنها کمک می کنند. اما باید بعد از تولید برای بررسی و گرفتن تائیدیه آموزشی به سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی مراجعه کنند. به مدارس توصیه می شود از تولیدات الکترونیک تولیدکنندگانی استفاده کنند که تائیدیه سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی را داشته باشند. فرانک فراهانی جم / گروه دانش
 
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 249]