تور لحظه آخری
امروز : یکشنبه ، 15 مهر 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم(ص): طلب دانش بر هر مسلمانى واجب است. خداوند جويندگان دانش را دوست دارد.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1821252265




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

جاي خالي قلمدان و كاغذ ابر و باد در زنجان/ترغیب جوان ها برای احیای هنرهای از یاد رفته -


واضح آرشیو وب فارسی:مهر: آيا زنجان بازهم شهره خوشنويسي خواهد شد؟
جاي خالي قلمدان و كاغذ ابر و باد در زنجان/ترغیب جوان ها برای احیای هنرهای از یاد رفته

خوشنویسی


زنجان - خبرگزاری مهر: از توتم ميگويد ، از سنگ مهره وسمبه، از دشواري هاي دلچسب ابروباد ساختن، از نقاشي هاي لاكي روي قلمدان ها، سنگ قط زني و قلم دزفولی و قلم تراش با مركب رضايي و از ديوانگي هايي كه از ملزومات هنر است و هنرمندي. به گزارش خبرنگار مهر، صداي گوش نواز و آرام بخش موسيقي در فضاي اتاق پيچيده است، با آرامشی عجیب اثر مركب  روي  كاغذ مي نشيند. حروف وسيع و با صلابت يكي بعد از ديگري روی کاغذ نقش مي بندند حروفی كه هركدام به تنهايي سرشار از معني است؛ اشعار زيباي روي كاغذ "والنون و القلم " را  تداعي مي كنند.  قرار شده تاريخ هنر خوشنویسی و ابزارآلات آن را همراه با شاگردان خوشنویسی مرور كنيم؛ شايد این با هم مرور كردن داشته هایمان را به رخمان بکشد و دانسته هایمان را از تاریخمان افزون کند.با گذر از اواسط قرن سوم هجري  قمري خط نستعليق متولد مي شود. "ابن مقله بيضايي شيرازي "همان شهيد راه هنر  و از وزراي خلفاي عباسي ۷۰ نوع قلم و خط ابداع مي كند، از عيسي رنگرزي و سيد حسين تبريزي و  مالك سليمي كه بگذريم  به ميرعماد و زريه خوشنويس مي رسيم  به  "ياقوت مستعصمي" استاد سته(هفتگانه) كه يكي از شاگردان وي نيز "شيخ احمد سهروردي " است كه  از اهالي روستاي سهرورد زنجان است و به واسطه قلمدان سازي  و ذوق هنري اش توانست  لقب "ياقوت ثاني " را از آن خود كند، از وي ۳۳ جلد قران به جا مانده است  او در اواخر سلسله عباسي مي زيست.  
خوشنویسی
"عثمان ابن ابوبكر زنجاني"، از قلمدان سازهاي معروف كشور، "ابوالمعالي عزادلين عبدالوهاب زنجاني"، "ابوطالب مدرس زنجاني" خوشنويسي كه براي نخستين مرتبه ابرو باد سازي را از هندوستان به ايران آورد، آيت اله سيد مرتضي نجومي، "شمس الدين سهروردي" از ستاره هاي درخشان آسمان خوشنويسي، "علي ابن احمد قراقوشي"،"شيخ عبدارحيم افشاري"، "حسن علي حيرت زهرعلي خراطي"، "مير حيدري زنجاني"، خليفه ميرطاهر حسين زنجاني"، " ادهم ابهري" از كاتبان  شاه طهماسب صفوي، "ميرازا آقا خمسه " ملقب به "ملا آقا" كه  اكثر كتيبه هاي حرم امام رضا(ع)، حضرت معصومه(ع)، شاه عبدالعظيم(ع) و عتبات عاليات عراق به دست وي نگاشته شده است، همچنين "محمد حسين خوشنويسان " معروف به "خوشنويس باشي"،   استاد "ميرزا محمد زنجان" كه كيميا قلم و زرين قلم از شاگردان وي هستند، "ولي محمد زنجاني"، "ميرزا عبدالجبار خمسه اي" معروف به مشكين قلم، "فرج اله خان اوصانلو"، "محمد خالقي"، "محمد كاظم خويني" معروف به ذاهب، "شيخ احمد سهروردي"، "ابوالحسن صفدري"، "محمد ولي كيميا قلم" كه احيا كننده خط "ناخوني" بود، "حاج جواد مير محمد رضايي" كه سازنده مركب معروف "رضايي " است و چهل سال به اين  كار مشغول بود و كتيبه هاي امامزاده سيد ابراهيم و سقف تكيه خانه ارمغانخانه و هتل مقدم را نگاشته است، "صمد رستمخاني"، "زرين قلم زنجاني"، استاد حاج "نجف معصومي زنجاني" از جمله خوشنويسان شهره جهان اسلام  و افتخارات استان زنجان هستند كه تاريخ آن ها را در برگ هاي زرينش جاي داده است. امید به ظهور خوشنویسان جوان با الهام از خوشنویسان چیره دست استاد حاج نجف معصومي زنجاني كه روحاني ملبس بود از خالقان آثار هنری شاهكار در دنياي هنر بود و در آفرينش كتيبه ها  بلامنازع، وي بيش از يكصد جلد كتاب به رشته تحرير درآورده است و بيش از ۱۴۰ كتيبه معروف از خود به جا گذاشته، اغلب كتيبه هاي عتبات عاليات، كتيبه هاي مسجدالاقصي، تنديس فردوسي در ايتاليا، تنديس مقبره عمر خيام، و كتيبه ۵ .۱۱ در ۲۰۰ متري مسجد دانشگاه تهران كه بلا رغيب است از آثار وي هستند.حاج نجف معصومي زنجاني همان خوشنويس متبحري بود كه با چشمان غير مسلح روي دانه برنج صدري سوره توحيد را با تاريخ و امضا خودش ثبت کرد و حالا اين دانه برنج ها در موزه هاي ايران و نجف محافظت مي شوند.همه اين ها را يكي از اساتيد ممتاز خوشنويسي در زنجان  مي گويد، سرپرست انجمن خوشنويسان زنجان كه خود، در دهه سوم زندگي اش به هنر خوشنويسي روی آورده است و اكنون با همكاري  چند تن از مسئولان خوش ذوق زنجان در اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري  استان درصدد حمايت و تشویق و ترغیب جوانان خوش ذوق زنجان در مسير رشد و بالندگي هنرهای قلمدان سازی مرکب سازی ابر و باد سازی قلم تراش سازی و خوشنویسی تلاش مي كند.  
خوشنویسی
محمدي معتقد است تامین معيشت و حمايت  متوليان هنر از هنر و هنرمند موجب درخشش هنر خوشنويسي استان زنجان خواهد شد و دور از ذهن نیست که با نگاه ویژه به این هنر بار ديگر كيميا قلم ها و حاج معصومي ها در تاريخ اين استان پديدار شوند. وی همچنین معتقد به اصالت هنر براي هنر است و مي گويد اگر روزگاري  ايرانيان به خود مي نازيدند به واسطه فرهنگ و هنرشان بوده است.  محمدي  تعداد اعضاي انجمن خوشنويسان زنجان را كه  سال ۶۱ استاد نقي رياحي آن را در زنجان بنا نهاد، حدود ۵۰ نفر اعلام مي كند و مي افزايد:  در حال حاضر ۲۰ نفر خوشنويس فوق ممتاز در زنجان وجود دارد. در شرايط كنوني هر كس هنر را شغل اول خود بداند او را ديوانه مي پندارند و شايد اگر اين آدم هاي ديوانه و عاشق هنر نبودند با اين شرايط دشوار اقتصادي اثري از هنر باقي نمي ماند.اين هنرمند زنجاني مهم ترين راه مقابله با  تهاجم و شبيخون فرهنگي  را به كارگيري  هنر مي داند و معتقد است :مسئولان با حمایت های ویژه و فرصت دادن به هنرمندان جوان و اعتقاد به اعتلای هنرهای سنتی و بومی که پیشینه ای بس ارزشمند در زنجان دارند می توانند زمینه های رشد و معرفی این هنرها و جذب گردشگران به مهد جغرافیایی این هنر بی نظیر را فراهم کنند.   
خوشنویسی زنجان
 وي هنر را پيوند خورده با عشق مي داند و تصريح مي كند: گرچه قدم برداشتن در مسير هنر خوشنويسي دشوار و طاقت فرساست اما پايداري در آن موجب ماندگاريست.اين خوشنويس زنجاني با اشاره به قدمت و قداست هنر خوشنويسي كه به واسطه پيوند با مذهب و دين از آن بهره مند است، ابراز مي كند: هنر و هنرمند نمودي از ذات اقدس خداوند است و هركس بخواهد شاكر اين نعمت باشد بايد آن را اشاعه دهد.محمدي اظهار مي كند: خوشنويسي يكي از نعمت ها و شاهكارهاي خداونديست  و نخستين خوشنويس جهان اسلام نيز امام علي (ع) بوده اند. بنابراين، اين هنر متمايز از هنرهاي ديگر است و موجب ماندگاري علم  و مذهب شده استجاي خالي قلمدان، قلمتراش و ابرو باد در هنر خوشنويسي  محمدي در بخش ديگري از سخنانش يادي می كند از آنچه زمانی زنجان مهد تولید آن بوده است؛ یعنی قلمدان، قلمتراش و كاغذ ابرو باد.محمدي مي گويد: در گذشته هرجا نامي از خوشنويس و خوشنويسي بود قلمدان نيز خودنمايي مي كرد هنر ساخت قلمدان گرچه هنري متمايز از خوشنويسي بود اما وابسته به آن. اين هنر گاه آنچنان مورد توجه بود كه اساتيدي همچون عثمان ابن ابوبكر زنجاني و ابوطالب مدرس زنجاني نه تنها به واسطه خوشنويسي بلكه خوشنويسي توام با قلمدان سازي شهره بودند و نام آن ها در كتاب"قلمدان"  استاد عبدالعلي برومند كه به مرور تارخچه قلمدان سازي پرداخته است، ثبت شده است.

خوشنویسی زنجان
وي با تاسف از اينكه قلمدان هاي جديد جايگزين قلم دان هاي كشويي معروف هنرمندان زنجاني گذشته شده اند بيان مي دارد: با توجه به اينكه زنجان خاستگاه مس و مليله بوده همواره قلمدان سازان زنجاني شهره بوده اند.اين خوشنويس زنجاني با معرفي قلمدان هاي اصيل زنجان كه مورد استفاده خوشنويسان برتر جهان اسلام  بوده مي گويد: اين قلمدان ها متعلقاتي داشتند كه  براي نگارش به ياري خوشنويس مي آمدند  زماني كه كشوي قلمدان را مي كشيدي در بخشي از آن دوات قرار مي گرفت و داخل آن پر يا  قلم  كه عمدتا دزفولي بود و در دوره قاجار مدل فرانسوي آن نيز كاربرد داشت، سمبه اي كه با آن دوات را هم مي زدند، قط زن سنگي يا چوبي كه بر روي آن قلم را قط مي زدند، سنگ مهره براي صيقلي كردن كاغذ، قلمتراش كه قلمتراش سازهاي زنجان در ساخت آن شهره بودند و ملاقه اي كوچك براي ريختن آب درون دوات.محمدي يادآور مي شود: نقاشي هاي لاكي، نقاشي هاي شكارگاه و ابري سازي نيز  كه از شاخصه هاي هنر ايرانيست از طرح هايي بود كه روي  قلمدان ها نقش مي بست. كاغذ ابرو باد در زنجان احياء مي شود اين خوشنويس زنجاني تهيه كاغذ ابرو باد را از ديگر هنرمندي هايي برمي شمارد كه  همواره  همراه  هنر خطاطي  مورد توجه هنرمندان زنجانی بود و ذوق هنرمندان خوشنويس را براي به تحرير درآوردن خطوط چشم نواز دوچندان مي كرده است.محمدي دشواري تهيه كاغذ ابر و  باد را يكي از دلايل  منسوخ شدن آن در زنجان مي داند و مي افزايد : مقرر شده يك ورك شاپ تهيه كاغذ ابر و  باد با حضور اساتيد كرمانشاه در زنجان برگزار شود تا قدمي در راستاي احياي اين هنر ديرين برداشته شود.او  به شيوه ابر و باد سازي اشاره مي كند و مي افزايد: تخم شنبليله، نشاسته، رنگ هاي طبيعي همچون لاجورد و سنگ مهره هايی همچون يشم، ياقوت و عقيق  در تهيه كاغذ ابرو باد چاشني ذوق هنر مند مي شوند.
خوشنویسی زنجان
اين خوشنويس زنجاني ادامه مي دهد: در گذشته براي ابر و باد سازي نشاسته را حرارت مي دادند تا قوام آيد  سپس كاغذ را روي سطح صيقلي نگه داشته و نشاسته را با "سنگ مهره" به خورد  كاغذ مي داندند، از سوي ديگر تخم شنبليله جوشيده لعاب دار را كه از صافي رد شده بود داخل سيني ريخته و رنگ هاي  طبيعي همچون لاجورد را درون آن مي ريختند نوبت به طرح دادن که مي رسيد هنرمند با دقت و طر هاي موسوم به "پر طاووسي"، "پروانه اي"، "موجي" و "ابري" را  با مفتولي باريك روي رنگ هاي داخل سيني ايجاد مي كرد و سپس كاغذ را به آرامي داخل سيني مي انداخت و به آرامی از آن بيرون مي كشيد تا رنگ هاي ملايم و زيبا  چشم را نوازش دهد. پس از اين مرحله نوبت به سنگ مهره كردن كاغذ مي رسيد تا صيقلي شود و پذيراي دوات قلم هنرمند. البته  سنگ مهره كردن بايد متناسب با نوع قلم افراد انجام مي شد و اين كار را بس دشوار مي نمود.   
خوشنویسی زنجان
و محمدي با تاكيد براينكه هنر ،متولي دلسوز و واقعي مي خواهد  به اين اميد كه  فرهنگ پاسداري از هنر بار ديگر در سرزمين كهن ايران پديدار شود و هنرهاي در حال موت مناطق مختلف كشور احيا شوند بارديگر با زنده كردن ياد و خاطره خوشنويسان برجسته زنجاني  به اين شعر استاد كيميا قلم گريزي زد که:"منم در قلم شير اين نيستان، سرخامه ام سوده برسر آسمان" وي  ابراز اميدواري كرد با رويكرد جديد مديران فرهنگ و ارشاد و ميراث فرهنگي صنايع دستي و گردگشري استان زنجان، جان دوباره اي در كالبد هنر زنجان دميده شود. گزارش: سولماز شهبازي



یکشنبه ۲۵ آبان ۱۳۹۳ - ۱۰:۱۸





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مهر]
[مشاهده در: www.mehrnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 35]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن