محبوبترینها
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1842727132
صورت بندی گفتمان های اخلاق در اسلام
واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین:
صورت بندی گفتمان های اخلاق در اسلام وبلاگ > وصفی، محمدرضا - در تاریخ تمدن اسلامی، عرفای مسلمان ، حکیمان اشعری و اعتزالی ، فسلفه گویانِ مَشّائی و اشراقی ، پیروان حکمت صدرایی و نویسندگان معاصر ، هر یک به - اخلاق فضیلت مدار - که نقطه ثقل اصلی در شیوه اندیشیدن در حوزه اخلاق در اسلام است ، رویکردهایی داشته اند.
با یک ساده سازی ، این رویکرد ها و گفتمان ها از گذشته تا امروز ، این امکان صورت بندی دارد:
1- گفتمان فلسفی - تاویلی.
- این گفتمان معتقد به اخلاق برآمده از دستگاه فلسفی و سنت فلسفی ارسطوی و نیز افلاطونی است.
- دستگاه ارسطویی را برای حل مشکلات روان انسان نافذ و مناسب می یابد.
- با جستجو در اصل عدم تناقض ، به دنبال ترسیم اخلاق است.
- گزاره های دینی را تاویل می کند.
- بوعلی سینا و مشائیان و نیز مکتب ابن رشد - با حذف تاویل - در این زیر گروه قابل تصور می باشند.
2- گفتمان عرفانی- شهودی
- این گفتمان تجربه های شهودی را با گزاره های دینی در می آمیزد.
- برای تجربه های شهودی مرتبه ای وجود شناسانه قائل می گردد.
- به تاویل گزاره های دینی ایمان دارد.
- اصل امتناع ارتفاع نقیضین را در ترسیم اخلاق بکار نمىبندد.
- از آوردن حکایات و گزاره هایی برون دینی به نفع دین بهره می گیرد.
- زبان فارسی نسبت به سایر زبان ها در دنیای اسلام ،با آن هم آوایی دارد.
- محيى الدين عربى، سهروردی حکیم سنايى ، جلال الدين بلخی و ناصر خسرو، عطار نیشابوری و...زیر گروه این گفتمان قابل تصور است .
3- گفتمان تحلیلی - تجربی
- این گفتمان پایبندی روشنی به سنت عقلانیِ یونانی و فلاسفه آن ، بویژه ارسطو دارد.
- تلاش دارد اخلاقی متناظر با فرهنگ اسلامی را بر پایه عقلانیت یونانی صورت بندی کند.
- گاهی هنگام ضرورت - و نه به عنوان یک اصل - از گزاره های دینی بهره می گیرد.
- تمایلی به تفسیرهای تاویلی از گزاره هایی که شاهد می آورد، ندارد.
- اخلاق را با تکیه بر اعتقاد بر وجود جاودانه و ثابت خرد در بستر تاریخ و جغرافیای بشری جستجو می کند.
- از گزاره های حکیمان در فرهنگ ها و مردمان مختلف ، برای مدعاهای اخلاقی به عنوان تجربه استفاده می کند.
- تفکیک و رده بندی معنایی واژگان و شرح و ترسیم گفتمان را بر بسط واژگان و گفتمان ترجیح می دهد.
- ابن مسکویه، خواجه ناصر الدین طوسی، توحیدی، سجستانی و ابن رشد... و ابن خلدون و زکریای رازی - البته با حذف و یا جابجایی پاره ای از بند ها- در صف این گفتمان قابل تصور است . 4- گفتمان فلسفی- عرفانی
- این گفتمان ، نقطه پیدایش فلسفه اسلامی را دستگاه یونانی - ارسطویی می داند.
- اصل امتناع ارتفاع نقیضین یکی از مبنای مهم ترسیم اخلاق است.
- بر این اعتقاد است که اندیشه اسلامی در مسیر خود ، دستگاه فکری ارسطو را از غربال نقادانه کرده و از سنت های اِشراقی سهرودی ، عرفان نظری و حکمت صدرایی عبور داده است .
- معتقد است در این غربال ، بخش هایی از دستگاه یونان را پیراسته ، و برای تکامل و توسعه ، بخشهایی را آراسته است.
- به هنگام ضرورت از گزاره های دینی بهره می گیرد.
- تاویل را روشی در خوانش گزاره های دینی و رسیدن به مقصد می یابد.
- ملاصدرا و پیروان مکتب او - تا به امروز - به عنوان نمایندگان این گفتمان قابل تصور است .
5- گفتمان قرآنی- روایی کهن
- این گفتمان کرانه بسیاری داشته و قابل تفکیک به گفتمان خُرد است.
- پایبندی فرآوانی به سنت قرآنی و روایی دارد.
- در دو دنیای تشیع و تسنن به شکل مجرا آشکار شده است
- در پیوند با عالمان فقه و مذهب خود را یافته است.
- ابن تیمیه و عالمان حنبلی و برخی از فقیهان مالکی نمایندگان این گفتمان در بین اهل سنت به شمار می آیند.
- المحجة البيضاءِ ، اثر ملا محسن فيض و عالمان اِخباری و ملا امین استرآبادی نمایندگان شیعه در این سنت کهن به شمار می روند . 6- گفتمان قرآنی - روایی معاصر
- معاصر ، به این اعتبار گفته شد که در عصر حاضر ظهور کرده است .
- همچون گفتمان کهن ، پایبند به سنت قرآنی و روایی است.
- مدعاهای آن به دنبال مواجهه با سایر معرفتهای بشری و سایر گفتمان ها تلفیقی اسلامی شکل گرفته است.
- سخن از لزوم روشمند كردن معرفت اسلامی و اخلاق آن به میانمی آورد.
- از هر گونه امتزاج و يا تاويل و تفسير انديشه دينى به نفع سایر معرفتها پرهیز دارد.
- جهان بينى قرآن و سنت را مستقل و غیر قابل قیاس با سایر سنت ها می داند.
- تاویل گزاره های دینی را در دایره مباحث کلامی - علم کلام - روا می داند .
- قبض تدقیق شده را بر بسط آن ترجیح می دهد.
- نماینده بارز آن میان اهل سنت ، شیخ یوسف القرضاوی در قطر است.
- نماینده بارز آن در دنیای تشیع "مکتب تفکیک " در خراسان رضوی است.
7- گفتمان تحلیلی - انتقادی کهن
- حضور فلسفه یونانی در دنیای اسلام ، این گفتمان را پدیدار کرده است.
- تشکیک را الهام الهی و عنایات خداوند می‌داند.
- با گفتمان های تلفیقی ستیز می کند.
- به گذر از تشکیک به یقین اعتقاد دارد.
- گزاره های اخلاقی را با باورهای شهودی ترسیم نمی کند.
- با اصل وجود تناقض ، اخلاق را صورتبندی می کند ، و از مسیر خاکستری بین حق و باطل نگران است.
- مبارزه با تصوف و باطنی گرایی را جدی می داند و با تقلید مبارزه می کند.
- اخلاق را مستقل از رجال اخلاقی ترسیم می کند.
- نماینده بارز این گفتمان ابوحامد محمدغزالی است .
8- گفتمان تحلیلی- انتقادی معاصر
- سایه فلسفه عصر مدرن در دنیای اسلام این گفتمان را پدیدار کرده است.
- شکل گیری نهادهای مدنی و اجتماعی معاصر و ظهور علومی همچون جامعه شناسی ، اقتصاد، روانشناسی ؛ روان درمانی ، علوم شناختی و...در پدیداری آن نقش دارد.
- در تاثیر از سایر علوم ، "فرد" و "نهاد" را جداگانه در ترسیم های اخلاقی می کاود.
- قائل به تفکیک گزاره های دینی از غیر دینی است.
- مدعای سلبی آن ؛ ضرورت عبور از دستگاه ارسطویی است ، لذا اصل موضوع و محمول را کنار مى گذارد.
- مدعای ایجابی را واقع‌گرایی در کنار آرمان‌گرایی معنویت گرا می داند.
- صورت های منطقی بکار رفته در این گفتمان به منطق نحو - زبان- که در سنت کهن اسلامی بویژه - بصره- وجود داشته ، شباهت دارد، هر چند از آن در متون نگارش یافته یاد نشده است.
- از مصادیق برای توجیه و تفسیر دیدگاه خود بهره می گیرد، و گاه رنگ قیاس در آن هویدا است.
- مصطفی ملکیان ، مجتهد شبستری ، ابوالقاسم فنایی و داریوش شایگان ، علی پایا، تقی آزاد ارمکی ... هر یک در مرتبه ای، به عنوان نمایندگان این گفتمان قابل تصور است.
شنبه 24 آبان 1393 - 09:51:11
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 15]
-
گوناگون
پربازدیدترینها