محبوبترینها
آشنایی با سایت قو ایران بهترین سایت آگهی و تبلیغات در کشور
بهترین شرکت‌های مهندسی در آلمان
صفر تا صد حق بیمه 1403! فرمول محاسبه حق بیمه
نقش هدایای سازمانی در افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
کلینیک پروتز و ساخت اندام مصنوعی دکتر اجرائی
چگونه می‌توانیم با ترانسفر وایز پول جابجا کنیم؟
بهترین مدل‌های [صندلی گیمینگ] براساس نقد و بررسی کاربران
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1804115777
آداب عزاداری محرم در خراسان شمالی/ از علم بندی اسفراينی‌ها تا نخل گردانی جاجرمی‌ها -
واضح آرشیو وب فارسی:مهر: گزارش خبری/
آداب عزاداری محرم در خراسان شمالی/ از علم بندی اسفراينی‌ها تا نخل گردانی جاجرمی‌ها
بجنورد- خبرگزاری مهر: خراسان شمالی گنجینه ای از فرهنگ های مختلف است، سرزمین اقوامی با زبان های مختلف که هر کدام از آنها آداب و رسوم خاصی برای برگزاری مراسم ها و آیین های عزاداری ماه محرم دارند. به گزارش خبرنگار مهر، استان خراسان شمالی در شمال شرق کشور را گنجینه فرهنگ ها و معرفت ها نامیده اند چرا که در این استان اقوام کرد، ترک، ترکمن، تات و فارس هر کدام با آداب و رسوم و زبان خاص خود در کنار یکدیگر با صفا و صمیمت زندگی می کنند.اگر چه در این دوران و با پیشرفت جوامع و ارتباطات، غالب این اقوام آن چنان با یكدیگر پیوند خورده و آمیخته اند كه بسیاری از آداب و رسوم آنها دچار تغییر شده و به سوی همگرایی رفته اند اما با این وجود هنوز هم در برخی از مناسبت ها می توان برخی از آداب خاص اقوام را دید كه گذر زمان نتوانسته چندان تغییر محسوسی در آنها ایجاد كند به خصوص آدابی كه سبقه مذهبی و ریشه در باورهای دینی این مردم داشته باشند.آداب و رسوم عزاداری ماه محرم یكی از این موارد است، اقوام یا ساكنان مناطق مختلف خراسان شمالی از دیرباز آیین های عزاداری و سوگواری ماه محرم را با شور و كیفیت خاصی برگزار می كردند در واقع در هر كدام از این مناطق یا در بین اقوام، آیینی از مراسم های ماه محرم به صورت ویژه برگزار می شد و سایر آیین ها نیز تقریبا یكسان و تا حدودی شبیه به هم برپا می شد.
علم بندی و علم گردانی، آیین كردهای اسفراین و ترك های بجنوردعلم بندی یكی از آیین های كهن عزاداری ماه محرم در خراسان شمالی به شمار می رود كه بیشتر در شهرستان اسفراین رایج بوده و اكنون نیز در غالب مناطق این شهرستان اجرا می شود.این آیین در ابتدای ماه محرم برگزار می شود به گونه ای كه غالب مردم به خصوص سادات عزاداری ماه محرم را با برگزاری این آیین آغاز می كنند، كیفیت علم بندی به این گونه است كه سادات و بزرگان محل یا روستا در مقابل مسجد گرد هم آمده و بر تیری چوبی به ارتفاع سه الی پنج متر پارچه های سیاه و سبز آویخته و نمادی می سازند از علم كربلا و آن گاه آنان كه قدرت مناسب و اندام ورزیده ای دارند علم را در دست گرفته و به عزاداری و نوحه خوانی می پردازند.یكی از اهالی بجنورد كه به گفته خودش هر سال در مراسم های عزاداری امام حسین(ع) شركت می كند، در گفتگو با خبرنگار مهر، می گوید: حدود ۶۰ سال است كه در ایام محرم در مساجد و حسینیه ها نوكری اباعبدالله الحسین(ع) را می كنم و از وقتی كه به یاد دارم مراسم علم بندی و علم گردانی در بجنورد برگزار می شد.حسین نودهی اظهار می كند: علم بندی پیش از فرا رسیدن ماه محرم انجام می شد و مراسم علم گردانی نیز غالبا در روزهای اول محرم و تاسوعا و عاشورا برگزار می شد به گونه ای كه جوانان و عزاداران با مداحی و مدیحه سرایی پشت سر علم در كوچه ها به راه می افتادند و به در هر خانه ای كه می رسیدند برای اهل خانه دعا كرده و نذورات برای برگزاری مراسم های عزاداری امام حسین(ع) یا نیازهای مساجد جمع آوری می كردند.
وی می افزاید: در روستاهایی كه تعداد خانه ها و خانوارها زیاد بود دو علم در كوچه ها به راه می افتاد و هر كدام به خانه های بخشی از روستا می رفتند اما در پایان نذورات جمع آوری شده و علم ها را به مسجد می آوردند و بر گرد آن عزاداری و سینه زنی می كردند.نودهی می گوید: در برخی از مناطق و روستاها نیز پس از رسیدن علم به صحن مسجد، فردی در میانه میدان علم را نگاه می داشت و دیگران در حالی كه دست در كمر یكدیگر می كردند دور علم می چرخیدند و نوعی سینه زنی به نام حسن- حسین انجام می دادند بدین گونه كه در حین مداحی و سینه زنی گروهی با صدای بلند حسن گفته و گروه دیگر نام حسین را فریاد می زدند.وی اضافه می كند: همچنین از گذشته تاكنون رسم است كه در ایام محرم هر فرد یا خانواده ای كه نذری برای روضه سیدالشهدا(ع) دارد در ابتدای ماه محرم یا پیش از فرا رسیدن تاسوعا و عاشورا این نذر خود در اختیار متولیان مساجد قرار می دهند تا مقدمات اجرای نیت خیر فرد فراهم شود.نخل گردانی در جاجرمیكی دیگر از آیین های ویژه عزاداری امام حسین(ع) در خراسان شمالی نخل گردانی است؛ سنتی كهن كه به طور اختصاصی در شهرستان جاجرم برگزار می شود و همه ساله مشتاقان زیادی را به خود جذب می كند.در این آیین همزمان با روز عاشورا هیئت ها و دسته های زنجیرزنی با نظم خاصی در حسینیه بزرگ گرد هم آمده و از هر هیئت یك نفر به مدت چند دقیقه نوحه خوانی كرده و دیگران سینه یا زنجیر می زنند و این سینه زنی و عزاداری تا ظهر عاشورا ادامه دارد.پیش از عزاداری، مردم جاجرم بر اساس سنتی چند صدساله دو نخل چوبی و فلزی را به میدان حسینیه این شهر می آورند نخل هایی بزرگ كه حدود ۴۰ نفر در برداشتن و حمل آن مشاركت می كنند و پس از ورود نخل ها به میدان حركت آنها سرعت گرفته و عزاداران نیز پشت سر نخل ها حركت می كنند.
نخل ها و عزاداران به دور میدان می چرخند، در دور سوم نخل اول به زمین گذاشته می شود و در دور چهارم نخل دوم، اما علم ها و عزاداران همچنان گرد میدان می چرخند و در همان حال نیز عزاداری و سینه زنی می كنند پس از چند چرخش نخل ها در جای مخصوص خود گذاشته می شوند و مردم برای زیارت قبور به سوی بقعه خواجه مهزیار حركت می كنند.یكی از اهالی جاجرم در مورد آیین نخل گردانی رایج در این شهرستان می گوید: این سنت عزاداری از گذشتگان به ما ارث رسیده و خوشبختانه جوانان و نسل های جدید نیز اهتمام ویژه ای به برگزاری آن دارند.سیدمحسن حسینی اظهار می كند: هر كسی به نوعی عشق و ارادت خود به اباعبدالله الحسین(ع) را نشان می دهد نخل گردانی همراه با عزاداری نیز شیوه ما برای نشان دادن این ارادت است كه در روز عاشورا با مشاركت تمامی ۳۵ هیئت عزاداری جاجرم برگزار می شود.وی می افزاید: مردم دین مدار این شهرستان روی نخل های چوبی و فلزی را با پارچه های سیاه و سبزی كه بر روی آنها اسامی اباعبدالله الحسین(ع) و حضرت ابوالفضل(ع) و یا سایر نوشته های مذهبی نقش بسته را به نخل هایی می بندند و در نوك دو نخل نیز علم هایی شبیه نیزه های جنگی نصب شده كه بر روی تیغه های آن اشعار مذهبی حك شده است.حسینی می گوید: در هنگام نخل گردانی دو نفر بر نخل ها سوار شده و بر روی نیزه های این نخل ها به نماد سرهای بریده شهدای كربلا میوه های سیب و انار می گذارند.بر اساس اعلام اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آیین نخل گردانی در جاجرم افزون بر ۴۰۰ سال قدمت دارد و در سال ۱۳۹۰ نیز در فهرست آثار معنوی این سازمان به ثبت رسیده است.حلیم؛ غذای ویژه محرم و صفرتقریبا در همه جای خراسان شمالی محرم كه می شود بوی حلیم در هر كوچه و خیابانی به مشام می رسد؛ غذای مخصوص این ایام كه از گندم و گوشت و حبوبات تهیه می شود و پختن آن خود سنتی ویژه با آداب و ترتیب دیدنی است.نخست آن كه در تهیه حلیم همه سعی می كنند به نوعی مشاركت داشته باشند، آنان كه دستشان به دهانشان می رسد یا احیانا نذری دارند گوسفند و یا حبوبات و گندم مورد نیاز حلیم را تأمین می كنند، بانوان حبوبات را تمیز و آماده كرده و جوانان نیز حلیم را برای آماده شده می كوبند كه اصطلاحا به آن "چمه زنی" می گویند.
طبخ حلیم و خصوصا مرحله چمه زنی آن كه تا چندین ساعت طول می كشد بسیار طاقت فرسا است اما جوانان و عزاداران به عشق امام حسین(ع) و میهمانان سفره او برای مشاركت در پخت این غذا صف می ایستند.مراسم های محرم در 2000 مسجد و هیئت عزاداریمدیركل تبلیغات اسلامی خراسان شمالی نیز در مورد برگزاری مراسم های عزاداری ماه محرم در این استان در گفتگو با خبرنگار مهر، می گوید: امسال برنامه های عزاداری شهادت سرور و سالار شهیدان، امام حسین(ع) در شهرستان های هشت گانه خراسان شمالی در هزار و ۱۲۰ باب مسجد و حسینیه و هزار و ۱۶۰ هیأت مذهبی برگزار می شود.حجت الاسلام زین العابدین روحانی نیا اظهار می كند: در برگزاری این برنامه ها، ۸۵۰ روحانی مبلغ و نیز ۸۳۰ مداح و ذاکر اهل بیت عصمت و طهارت(ع) مشاركت دارند.به گفته وی مراسم های عزاداری، اجرای گفتمان های دینی در مدارس و دانشگاه ها با موضوعات سبک زندگی حسینی، سبک عزاداری حسینی و قیام حسینی، راه اندازی ایستگاه های پاسخ گویی به شبهات فکری و اعتقادی و سؤالات دینی، حلقه های بصیرتی و معرفتی برای اعضای هیأت های مذهبی، برگزاری قرائت زیارت عاشورا در مساجد، برگزاری جلسات تفسیر قرآن، اقامه نماز جماعت با شرکت عزاداران حسینی در مساجد و برپایی نمایشگاه حسینی، توزیع بسته های فرهنگی در بین اعضای هیئات و ... از جمله برنامه هایی است كه در این ایام از سوی عزاداران در خراسان شمالی برگزار می شود.
چهارشنبه ۷ آبان ۱۳۹۳ - ۰۸:۳۳
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[مشاهده در: www.mehrnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 20]
-
گوناگون
پربازدیدترینها