تبلیغات
تبلیغات متنی
پرچم تشریفات با کیفیت بالا و قیمت ارزان
پرواز از نگاه دکتر ماکان آریا پارسا
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
محبوبترینها
سررسید تبلیغاتی 1404 چگونه می‌تواند برندینگ کسب‌وکارتان را تقویت کند؟
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1848271609
روزهای تاریخی برای مردمان سرزمین سبا
واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
یمن؛ سرزمین هزار قبیله روزهای تاریخی برای مردمان سرزمین سبا کشوری که در تاریخ باستان به سبب باغ‌های سرسبز و جاذبه‌های زیبا و ثروت طبیعی‌اش، یمن السعید یعنی یمن خوشبخت نامیده می‌شد، حالا چنان در آتش تبعیض و تفرقه می‌سوزد که حتی تحولات سال‌های اخیر نیز نتوانسته فصل طولانی خزان سیاسی در این کشور را پایان دهد.
یمن کشوری کوچک اما استراتژیک در آسیای جنوب غربی است. همان منطقه ای که امروزه خبرسازترین منطقه جهان نام گرفته است. این کشور که همچون بسیاری دیگر از کشورهای خاورمیانه، به دلیل بحران های ناشی از دخالت خارجی پس از سقوط عثمانی و مداخله انگلیس در مرزبندی های سیاسی، درگیر اختلافات داخلی است، در سال های گذشته چنان در آرزوی اتحاد به سر می برده است که هم شعار ملی این کشور «خدا، ملت، انقلاب، اتحاد» نامیده شده و هم سرود ملی آن «جمهوری متحد» بوده و اما کیست که نداند، هنوز هم «وحدت» همان گوهر نایاب سیاسی در یمن آشفته امروز است. یمن خوشبخت، بهشت بازرگانان یمن کشوری عربی در جنوب شبه جزیره عربستان با تاریخی پر فراز و فرود است. اهمیت تاریخی، سیاسی و گردشگری یمن به سبب برخورداری از سواحل مهم یکی در غرب و دیگری در جنوب است. مرزهای یمن از شمال به عربستان سعودی، از جنوب به تنگه حیاتی باب المندب، از مغرب به ساحل دریای سرخ و از سمت مشرق به کشور عمان و خلیج فارس محدود می شود. این خطه، از قدیم ناحیه ای آباد و خرم و با نعمت بسیار و دارای جنگل ها در نقاط کوهستانی و در نقاط دیگر نخلستان ها و باغ های میوه گوناگون به شمار می آمده و به همین دلیل «یمن خوشبخت» خوانده می شده است. در زمان انوشیروان و در رقابت میان ایران و روم، ایران توانست با چیرگی بر جنوب عربستان، کنترل یمن را در اختیار بگیرد و تا ظهور اسلام تابعیت یمن از حکومت ساسانی ادامه داشت. با این حال سابقه روابط ایرانی ها با یمن به تجارت از دوره هخامنشیان بازمی گشت و اعراب جنوب شبه جزیره همواره روابطی دوستانه با ایرانیان داشتند. فرآورده های عمده یمن، قهوه، دام، چوب های جنگلی، جو و گندم بود و شرایط طبیعی این کشور همواره جاذبه ای تجاری به این منطقه می بخشید. یمن در آتش بازی های سیاسی انگلیس با پایان کار سلسله ساسانی در ایران، سرنوشت یمن نیز به فرجام تحولات دنیای اسلام گره خورد، اما در دوره معاصر، آنچه تاریخ سیاسی یمن را دستخوش تحول کرد، مهندسی پراشتباه خاورمیانه از سوی انگلیس بود. در سال ۱۷۵۰میلادی یمن در قلمرو دولت عثمانی قرار گرفت اما با سقوط امپراتوری عثمانی، این کشور با انعقاد قراردادی با انگلیس به استقلال رسید. نحوه شکل گیری یمن با مناسبات نامتوازن نیروهای اجتماعی در آن باعث شد این کشور در دهه های اخیر شاهد جنگ های داخلی پیاپی و کشتار وسیع باشد. دخالت های بیگانگان در این کشور از یک سو و استبداد دولت های وابسته از سوی دیگر، سرزمین سرسبز و آباد یمن را اکنون به کشوری دچار جنگ افروزی پیاپی تبدیل کرده است. در سال ۱۹۶۲، جمال عبدالناصر که رویای جهان یکپارچه عربی را در ذهن می پروراند، با استقرار نیروهای مصری در یمن، حکومت زیدی ها را پایان داد و قدرت را به لاییک ها سپرد. پیش از آن شیعیان در یمن نزدیک به ۱۲۰۰ سال حکومت کرده بودند. این کشور تا قبل از سال ۱۹۹۰میلادی شامل دو کشور به نام های جمهوری عربی یمن (یمن شمالی) و جمهوری دموکراتیک یمن (یمن جنوبی) بود و در سال ۱۹۹۰ طی پیمانی این دو کشور با هم متحد و جمهوری یمن به وجود آمد. با این حال در سال ۱۹۹۴ جنگ خونینی بین دو طرف رخ داد، که با چیرگی شمالی ها بر جنوبی ها اتحادی خونین را پایه گذاشت. اختلافات داخلی در یمن، محصول سرکوب شیعیان پس از به حکومت رسیدن وهابی ها، آنان از فعالیت مدارس دینی جلوگیری کردند و علمای زیدی را به قتل رساندند. علت این که گفته می شود امروزه از میلیون ها شیعه زیدی در یمن، تعداد اندکی از آنها (قریب به 10درصد) شناخته شده اند، به سرکوب های گسترده شیعیان توسط حکومت کودتا برمی گردد. نظام دیکتاتوری در این کشور، همه مراسم زیدیان را ممنوع کرد و به حذف کتب مذهبی شیعیان مانند نهج البلاغه و صحیفه سجادیه مبادرت کرد. با وجود همه این برخوردهای خشونت بار، حکومت بخوبی می دانست حداقل، نیمی از مردم یمن را شیعیان تشکیل می دهند. شیعیانی که شامل زیدیان، اسماعیلیان و شیعیان دوازده امامی می شدند اما از نداشتن حق تأسیس مدارس دینی برای شیعیان، آزار و شکنجه و زندانی شدن شیعیان و علمای شیعی، جلوگیری از برگزاری مراسم مذهبی، توهین به ارزش ها و منع دسترسی آزاد به رسانه ها ناراضی بودند. قرابت های علی عبدالله صالح، دیکتاتور یمن با حزب بعث عراق بر حجم فشارها بر شیعیان و بویژه درگیری دولت با حوثی های معترض افزود و همزمان با جنگ ایران و عراق، کمک دیکتاتور یمن به بغداد چنان بالا گرفت که در محافل مختلف، علی عبدالله صالح به صدام صغیر مشهور شد. پس از یازدهم سپتامبر، دولتی که خود نزدیک ترین روابط را با وهابی های عربستان داشت، هم پیمان واشنگتن برای مقابله با تروریسم شد. به همین خاطر دیکتاتور این کشور با متهم کردن مخالفانش به تروریسم تلاش کرد کسانی را که برای برخورداری از حقوق برابر در این کشور می جنگیدند تروریست خطاب کند. همین رویکرد ستیزه جویانه نسبت به اقلیت ها باعث شد از سال 2002 تا 2009 میلادی مجموعا شش جنگ میان حوثی ها و دولت یمن دربگیرد که حتی یکی از این درگیری ها به دخالت دولت عربستان و حمله ریاض به حوثی های یمن منتهی شد و نشان داد ریشه های سرکوب شیعیان در یمن از کجا مدیریت می شود. خزان صالح با نسیم بیداری اسلامی با آغاز موج بیداری اسلامی در منطقه و سقوط یک به یک هم پیمانان آمریکا در خاورمیانه، سرانجام دیکتاتوری طولانی مدت علی عبدالله صالح نیز پایان یافت. با این همه از سال 2011 که صالح از قدرت کناره گیری کرده تاکنون، هنوز بسیاری در یمن وی را مرد پشت پرده تحولات این کشور می دانند. همین وابستگی پیدا و پنهان دولت پس از انقلاب یمن به نظام دیکتاتوری صالح موجب شده تا دور تازه ای از ناآرامی ها در این کشور این بار سه سال پس از موج اول بیداری اسلامی آغاز شود و دولت یمن نه فقط با اعتراض حوثی ها، بلکه با نارضایتی طیف های گسترده ای از مردم خود روبه رو شود. با این همه، اکنون توافق نامه ای سیاسی، شتاب تحولات در یمن را تاحدودی کاهش داده، هرچند روشن نیست این وضع تا چه زمانی پایدار بماند. سرزمین سبا، گرفتار دام تفرقه در تاریخ کهن، یمن را سرزمینی دانسته اند که تمدن اولیه عرب در آن شکل گرفته است. براساس اسطوره های نخستین، یمن، سرزمین بلقیس، همان ملکه مشهور سباست که به حقانیت سلیمان(ع) پی برد و دعوت او برای یگانه پرستی را پذیرفت. هرچند هنوز آثاری از عرش بلقیس یا محرم بلقیس در نزدیکی شهر باستانی یمن مأرب باقی مانده است، اما امروز به سبب تفرقه افکنی ها، جنگ های داخلی و وابستگی طولانی مدت یمن به دولت های خارجی، دیگر نشانی از آن زیبایی ها و خوشبختی هایی که افسانه های تاریخ مردم یمن را غوطه ور در آن خوانده، باقی نمانده است. شاید اگر برخی همسایگان عرب یمن به دخالت های خود در این کشور پایان داده و قدرت های فرامنطقه ای از یمن به عنوان ابزاری برای نفوذ در منطقه استفاده نکنند، این کشور به دلیل استعدادهای ذاتی خود بتواند به توسعه ای که شایستگی آن را دارد، دست یابد. با وجود این، همچنان فرهنگ و تمدن کشوری که براساس شواهد تاریخی، بالاترین نسخ خطی جهان اسلام را در خود جای داده است، توسط جنگ داخلی، استبداد و فشارهای بیگانگان تهدید می شود و بحران های داخلی در این کشور، میراث تمدن یکی از مهم ترین کشورهای منطقه از حیث تاریخ و فرهنگ را به یغما برده است. شاید به سبب همین فراموش کردن تمدن اسلامی و اسطوره های تمدن ساز باشد که خاورمیانه امروز درگیر پدیده ای ضدتمدنی به نام تروریسم شده که هیچ ابایی از زیرسوال بردن ارزش های دینی و انسانی ندارد. بدیهی است وقتی اصالت تمدنی به دست فراموشی سپرده می شود، یمن السعید (یمن خوشبخت)، یمن السعیر (یمن آتش گرفته و نگون بخت) خوانده شده و موصل (که در لغت به معنی محل وصل است)، به پایتخت تروریست هایی که گردن زدن انسان ها را افتخار می پندارند، تبدیل می شود و اورشلیم که سرزمین صلح در معنای واژگانی است، شهری برای توطئه علیه جان انسان ها می شود و بدین سان وضع منطقه تمدن ساز خاورمیانه نیز به نام هموار کردن راه «بازگشت به گذشته» و «سلف صالح»، اینگونه تلخ و ناگوار رقم می خورد. یمن، مشتی نمونه خروار در منطقه ای پرآشوب مسئول این نابسامانی ها بی تردید هم نخبگان بومی هستند که در محاسبات سیاسی شان به خطا رفته و نگهبانان صادقی برای حفظ تمدن اسلامی نبودند و هم قدرت های خارجی که برای بهره برداری از منابع بی شمار خاورمیانه دست به استثمار و غارت منابع کشورهای عرب و غیرعرب منطقه زدند و این گونه مانع رشد و توسعه تدریجی و طبیعی کشورهایی شدند که در عصر جهانی شدن امروز، توسعه نیافتگی شان تبدیل به بحرانی جهانشمول شده است. یمن و بحران های داخلی اش، از سرکوب شیعیان گرفته تا داستان تلخ جدایی طلبی، میراث ناتمام استبداد، ردپای استعمار و توسعه تروریسم و افراطی گری، ویترینی از معضلات خاورمیانه در دنیای امروز ماست. منطقه ای پرآشوب که گره های بظاهر کورش را باید یک به یک و با دقت گشود و کدام ابزار برای این گره گشایی، بهتر از قرائتی معتدل با کاربردی امروزی از فرهنگ و تمدن کهن که بتواند خوشبختی دیروز را برای امروز به ارمغان آورد؟ مصطفی انتظاری هروی / گروه سیاسی
دوشنبه 28 مهر 1393 4:00 بازدید:0
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 121]
-
گوناگون
پربازدیدترینها