واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: یکشنبه ۲۰ مهر ۱۳۹۳ - ۱۰:۴۷
طرح پژوهشی «بررسی مقایسهای تغییر اقلیم هولوسن در نواحی ساحلی استان گلستان و سواحل جنوب غرب خزر بر اساس شواهد زمین شناسی» در پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی دفاع شد. به گزارش سرویس پژوهشی ایسنا، دکتر حمید علیزاده مجری این طرح در این باره اظهار داشت: دریای خزر در دوره هولوسن (حدود ده هزار سال گذشته) تغییرات اقلیمی را تجربه کرده که به صورت نوسان شدید تراز آب در نواحی مختلف در دریا نمود یافته است. وی اضافه کرد: اقلیم ناحیه ساحلی، شیب، آورد رسوبی و هیدوردینامیک ساحل از عوامل تعیین کننده در پاسخ ناحیه ساحلی به تراز آب است. از اینرو دو منطقه جنوب شرقی (سواحل استان گلستان) و جنوب غربی (سواحل بخش مرکزی گیلان) برای مطالعه انتخاب شد. این دو منطقه، از نظر آورد رسوب از طریق رودخانهها، دو منطقه پر رسوب به حساب میآیند. دکتر علیزاده تصریح کرد: رودخانههای سفیدرود و گرگان رود بیشترین رسوب را از ساحل ایران به دریای خزر منتقل میکنند. شیب ساحل در جنوب غربی در محدوده انزلی- لاهیجان متوسط و شیب در ساحل گلستان بسیار کم است و همچنین اقلیم منطقه از جنوب غربی که مرطوب، پرباران و با پوشش گیاهی انبوه است به تدریج در استان گلستان به اقلیم خشک و بیابانی تبدیل میشود. وی با اشاره به این که در مطالعه ساحل این دو منطقه از روش ژئوفیزیکی کم عمق (GPR) استفاده شده است، گفت: با استفاده از روش ژئوفیزیکی کم عمق (GPR) با تحلیل دادههای ژئوفیزیکی از محلهای مناسب، مغزههای رسوبی با استفاده از دستگاه مغزهگیر ارتعاشی تهیه شد و مغزهها برای مطالعه بیشتر به آزمایشگاه زمینشناسی دریایی پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی منتقل و بر روی آنها آزمایش مغناطیس پذیری مغزهها (MS) انجام شد. سپس مغزهها توسط دستگاه برش باز و از آنها فیلم و عکس تهیه شد. با تحلیل ویژگیهای مغناطیس پذیری مغزهها، ویژگیهای GPR و ویژگیهای ظاهری آنها، نمونههای فرعی (Sub- sample) تهیه و آزمایشهای دانهبندی، میزان ماده آلی، میزان کربنات کلسیم و فسیلشناسی بر روی نمونهها انجام شد و همچنین محلهایی که فسیل دوکفهای برجا داشت برای آزمایش سنسنجی کربن چهارده انتخاب گردید. دکتر علیزاده درباره نتایج مطالعات اظهار داشت: نتایج مطالعات نشان داد که سن رسوبات برداشت شده در منطقه مرکزی گیلان کمتر از هزار سال و در منطقه گلستان کمتر از سه هزار سال است. رسوبات منطقه مرکزی گیلان عمدتاً رسوبات ماسهای آوری و در استان گلستان عمدتاً سیلتی و کربناته است، اما دادههای ژئوفیزیکی (GPR) در دو منطقه حاکی است که توسعه منطقه ساحلی در واکنش به یک پدیده که نوسان تراز آب است، متفاوت میباشد. وی اضافه کرد: در منطقه گلستان به دلیل شیب کم، انرژی کم منطقه ساحلی و اقلیم بیابانی، نوسان تراز آب سبب تشکیل پشتههای کم ارتفاع (Beach ridge) میشود که با جابهجایی تراز آب این اشکال ساحلی به صورت پلکانی رشد میکنند. اما در منطقه مرکزی گیلان به دلیل شیب متوسط در ساحل و انرژی زیاد موج، پشتههای ساحلی دارای ارتفاع بیشتر و شیب بیشتر هستند. این منطقه امواج توفانی را نیز دریافت میکنند که به صورت انتقال رسوب به پس کرانهها (washorer) دیده میشود که در نیمرخهای ژئوفیزیکی به خوبی نمایان میشود. وی در ادامه اضافه کرد: در عین حال بخش مرکزی گیلان تحت تأثیر فعالیتهای مرداب انزلی و رودخانه سفیدرود است و در گذشته مرداب انزلی ارتباط آبی گستردهتری با دریای خزر داشته است به طوری که زبانه ماسهای انزلی انرژی امواج را از شمال مستقیماً از دریا و از جنوب از طریق مرداب دریافت میکرد. اشکال ساحلی ناشی از آنها به خوبی در نیمرخهای ژئوفیزکی نمایان است. ناحیه کیاشهر تا چمخاله عمدتاً تحت تأثیر دلتای سفیدرود است. نیمرخهای ژئوفیزیکی حاکیست که به دفعات این منطقه توسط رودخانه سفیدرود قطع شده است. علیزاده با بیان این که ناحیه گلستان در محدوده خلیج گرگان تا مرداب گمیشان عمدتاً تحت تأثیر دلتای گرگان رود است، افزود: گرگان رود نیز در گذشته به کرات در این محدوده جابهجا شده که مسیر دورههای قدیمی رودخانه در نیمرخهای ژئوفیزیکی دیده میشود. دو منطقه مرکزی گیلان و گلستان بهدلیل آورد رسوبی بالا و نوع جریانهای ساحلی دو منطقه رسوبی تجمعی محسوب میشوند که حتی در افزایش تراز آب نیز بخشهای عمدهای از دو منطقه حالت تجمعی خود را حفظ میکنند، اما توسعه ساختارهای ساحلی به دلیل شیب ساحل به نحو متفاوتی انجام میگیرد. بر اساس این گزارش، در این طرح پژوهشی دکتر عبدالمجید نادری بنی، حسین باقری و مونا حسیندوست و پریسا حبیبی همکاری داشتهاند. انتهای پیام
کد خبرنگار:
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایسنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 25]