واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
پرورش سیاسی مناسب برای دانشآموزان وقتی چهره پرانرژی کودکان و نوجوانانی را میبینید که هر روز صبح، ظهر یا عصر با لباس فرم مدرسه عرض خیابانها را طی کرده و با شیطنتهای خود، انرژی مضاعفی را به شهروندان منتقل میکنند، ممکن است با این پرسش ناخودآگاه مواجه شده باشید که چه آسیبهایی در جامعه پیچیده کنونی ایران در انتظار این بچههاست؟ آسیبهایی که برخی پنهان است و بعضی دیگر آشکار.
معمولا صاحبنظران در حوزه علوم تربیتی، آسیب های تربیتی پیش روی نوجوانان را محصول ناآگاهی می دانند. فقدان درک درست وقایع پیرامونی باعث می شود دانش آموزان در دام برخی شبهات، انحرافات و آسیب ها گرفتار شوند و اگر نظام آموزشی و خانواده ها فکری به حال این مشکلات نکنند، آینده چندان روبه راه نخواهد بود. یکی از این آسیب ها که کمتر توجهی به آن می شود و با این حال ممکن است آینده فکری و رفتاری نوجوانان را تحت تاثیر قرار دهد، فقدان آگاهی سیاسی و اثرپذیری از تبلیغات بیرونی است. کودک و نوجوانی که امروز وارد مدرسه می شود، برخلاف نسل پیش از خود در معرض انبوهی از پیام های سیاسی قرار دارد. این پیام های سیاسی معمولا دسته بندی خاصی ندارد و برخلاف مفاهیم موجود در برخی حوزه های دیگر، بدون طبقه بندی روشن به مخاطب عرضه شده و همین امر گاهی دردسرساز می شود. در فضای رسانه ای داخل کشور نیز هر ازگاهی این مساله مطرح می شود که خبرها و تحلیل های سیاسی باید دارای طبقه بندی باشد - نه از نظر میزان محرمانه بودن، بلکه به لحاظ درک بهتر متناسب با مقتضیات سنی ـ با وجود این اکنون شاهد آن هستیم که کودکان و نوجوانان بدون محدودیت می توانند به خبرها و تحلیل های روز دسترسی داشته باشند و همین امر می تواند مخاطب کودک و نوجوان خبرهای سیاسی را با پرسش هایی روبه رو کند که برای پاسخ به آن دارای زیرساخت های فکری مناسب نیست. باوجود این که انتظار می رود خانواده ها با درک حساسیت های موجود در زمینه باورهای سیاسی نوجوانان، دسترسی آنها به خبرهای روز را مدیریت کرده و تنها به علاقه یا بی علاقگی کودک به اخبار روز سیاسی بسنده نکرده و او را از نظر فکری برای درک وقایع پیرامونی آماده کنند، اما ورای خانواده، نظام آموزشی نیز در این راستا نقش مهمی برعهده دارد. این درحالی است که برخی صاحبنظران نگرانند نظام آموزشی نتوانسته باشد همپای رشد ابزارهای ارتباطی و گسترش راه های خبررسانی، نسل جدید را برای فهم بهتر خبرها تربیت کند. اکنون آموزش سیاسی دانش آموزان در مقاطع مختلف به ارائه برخی اطلاعات کلی درباره ساختار حاکمیت سیاسی کشور محدود شده و در حوزه تاریخ نیز گریزی به رویدادهای گذشته بدون اشاره مستقیم به برخی شبهاتی که امروزه مطرح می شود، زده می شود. همپای آن، ویژه برنامه های مناسبتی در مدارس برگزار می شود که عموما به انتقال اطلاعات کلیشه ای به دانش آموزان محدود مانده و معمولا قدرت ارتباط گیری با مخاطب و اثرگذاری بر او را ندارد. این درحالی است که دانش آموز امروز در معرض مستندهای سیاسی مختلف، طرح و کاریکاتورهای روز در شبکه های اینترنتی و خبرهای پراکنده و متفاوتی است که اگر ذهن این نوجوان آماده نباشد، دچار مشکل در فهم صحیح سیاسی می شود. هرچند برخی مدارس به سلیقه خود مبادرت به استفاده از ابزارهای نوین ارتباطی برای انتقال ارزش های سیاسی مناسب نسل حاضر کرده اند، اما بخش بزرگی از نظام آموزشی عملا صورت مساله را پاک کرده و گویی برنامه ای برای آموزش سیاسی دانش آموزان متناسب با مسائل روز سیاسی کشور ندارد. به عقیده صاحبنظران، پخش فیلم و مستندهای آموزنده متناسب با سن و سال نوجوانان، آموزش عملی سیاست ورزی با مشارکت بیشتر دانش آموزان در امور مدرسه، احترام گذاشتن به ایده های انتقادی نوجوانان و حتی برگزاری جلسات پرسش و پاسخ، ارتباط مستمر نظام آموزشی با والدین به منظور هماهنگ کردن اهداف تربیتی با آنچه در خانواده رخ می دهد، مطرح کردن محتاطانه شبهات روز برای دانش آموزان و برگزاری برنامه های جذاب از قبیل مسابقه، شب شعر و... با هدف ارتقای فهم سیاسی نوجوانان در مدارس، همه و همه ازجمله برنامه هایی است که می تواند پابه پای برنامه ریزی رسمی نظام آموزشی، نسل آینده را برای درک و فهم بسیاری از وقایع سیاسی روز آماده تر کند. معلمان و تصمیم گیرندگان در نظام آموزشی نباید از یاد ببرند که سکوت در برابر هجمه های تبلیغاتی به ذهن جوانان و نوجوانان و ممنوع کردن سخن گفتن از پرسش های سیاسی، راهکار مناسبی برای پرورش سیاسی دانش آموزان نیست و ارتقای فهم سیاسی دانش آموزان نیاز به خلاقیت و ایده پردازی هوشمندانه دارد. متفکران سیاسی بر این باورند که برای داشتن فردایی همراه با صلح، مدارا و به دور از افراطی گری باید از سنین کودکی و نوجوانی، افراد را آماده پذیرش مسالمت آمیز اندیشه مخالف کرد و با ابزارهای هنری و آموزشی خلاقانه در آنها روحیه مشارکت و انتقاد سازنده و تعامل با مخالف را ساخت؛ چراکه همین کودکان و نوجوانان هستند که در آینده فرهنگ سیاسی کشور را شکل داده و نخبگان سیاسی کشور را ترغیب به کنش سیاسی همراه با «عقلانیت و تدبیر» یا «احساسات و تندروی» می کنند. شاید اگر در گذشته، مدارس در عمل به وظایف پرورشی خود برای ارتقای فهم سیاسی دانش آموزان بهتر عمل می کردند، امروز دغدغه های کمتری درباره فضای سیاسی دانشگاه ها وجود می داشت. با وجود این هنوز دیر نشده و می شود با برنامه ریزی دقیق تر، فکری به حال آموزش دانش سیاسی به دانش آموزانی کرد که این روزها در برابر پیام های سیاسی پر زرق و برق، تنها و بی دفاع مانده اند. محمود هرندی / جام جم
چهارشنبه 16 مهر 1393 4:30 بازدید:1
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 38]