واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: آب منظومه قبل از خورشيد بوده است
تيمي از دانشمندان دريافتهاند كه بيشتر آب موجود در منظومه شمسي احتمالاً از يخهايي نشأت گرفته كه در خارج از منظومه ما و در فضاي بين ستارهاي شكل گرفته است.
نویسنده : مرضيه رضاسلطاني
آب در سراسر منظومه شمسي به اشكال مختلف يافت ميشود نه تنها در زمين بلكه در اقمار و ستارههاي دنبالهدار و در آبگيرهاي عطارد كه زير ابرهاي آن سياره پنهان شدهاند. آب در مجموعهاي از نمونه سنگهاي جمعآوري شده از سنگهاي آسماني، ماه و مريخ هم پيدا شده است. بهطور خاص ستارههاي دنبالهدار و سياركها كه آنها را ميتوان به عنوان نمونههاي اوليه مواد تشكيلدهنده جهان به حساب آورد، يك «كپسول زماني» طبيعي از شرايط روزهاي اوليه شكلگيري منظومه شمسي ما را فراهم ميآورد. يخهاي موجود در اين نمونهها ميتواند به دانشمندان درباره شرايط و ريشه يخهايي كه خورشيد را بعد از تولدش احاطه كرده بودند اطلاعاتي بدهد. خورشيد در روزگار جواني خود توسط ديسك از پيش نمونههاي سيارهاي محاصره شده بود كه معروف به سحابي خورشيدي هستند و سيارات امروزي منظومه شمسي از اين سحابي متولد شده است. اما براي محققان روشن نبود كه يخ موجود در اين ديسك از خود ابرمولكولي بين ستارهاي والد خورشيد ريشه گرفته يا اينكه اين آب ميانستارهاي از بين رفته است و دوباره توسط واكنشهاي شيميايي كه در سحابي خورشيدي به وقوع پيوسته ايجاد شده است. اگر آب منظومه شمسي از يخ موجود در فضاي ميانستارهاي به ارث رسيده باشد آن وقت احتمالاً يخهاي مشابه به همراه مواد آلي پيشازيستي كه اين يخها در خود داشتند، در بيشتر يا همه ديسكهاي پيش نمونههاي سيارهاي دور ستارههاي در حال تشكيل فراوان باشند. اما اگر آب منظومه ما عمدتاً حاصل واكنش شيميايي باشد كه در حين تولد خورشيد به وقوع پيوسته است، در آن صورت احتمالاً ميزان فراواني آب به طرز قابل توجهي در سامانههاي سيارهاي در حال تشكيل متفاوت باشد و اين به طور واضح امكان بالقوه پيدايش حيات در ديگر نقاط جهان را با معضلاتي روبهرو ميسازد. تيمي از دانشمندان دانشگاه ميشيگان در تحقيق درباره يخهاي منظومه شمسي بر روي هيدروژن و ايزوتوپ سنگينتر آن يعني دترويوم متمركز شدهاند. ايزوتوپها اتمهاي يك عنصر هستند كه تعداد پروتونهاي درون هستهشان يكي است اما تعداد نوترونهاي متفاوتي دارند. تفاوت ميان چگاليهاي ايزوتوپها به تفاوت ظريفي ميان رفتار آنها حين واكنشهاي شيميايي منجر ميشود. در نتيجه نسبت هيدروژن به دترويوم در مولكول آب ميتواند براي دانشمندان شرايطي را كه تحت آن مولكول شكل گرفته است، مشخص سازد. بنابراين دانشمندان مدلي را خلق كردهاند كه ديسكهاي پيش نمونهاي سيارهاي را شبيهسازي كردهاند كه در آن دترويوم نشأت گرفته از يخهاي فضايي توسط واكنشهاي شيميايي از پيش حذف شدهاند و سامانه ستارهاي در يك دوره زماني يك ميليون ساله از نو با دترويوم يخ توليد كرده است. آنها اين كار را انجام دادند تا ببينند كه آيا سامانه ميتواند به نسبت دترويوم به هيدروژني كه در نمونه شهاب سنگهاي آسماني، آب اقيانوسها و ستارههاي دنبالهدار يافت شده است ميرسد يا نه. آنها دريافتهاند كه چنين چيزي ممكن نيست كه اين يعني حداقل مقداري از آب منظومه شمسي ما از فضاي ميان ستارهاي نشأت گرفته و به لحاظ زماني پيش از تولد خورشيد وجود داشته است.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۰۹ مهر ۱۳۹۳ - ۱۶:۰۶
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 31]