واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: استراتژی هشتگ های داعش و جای خالی ایران
امیرحسین عالمی
کد خبر: ۴۳۶۱۰۴
تاریخ انتشار: ۳۰ شهريور ۱۳۹۳ - ۱۵:۳۹ - 21 September 2014
با شروع حملات گروه تروریستی داعش به خاک عراق؛ همزمان با پیشروی های نظامی موج عظیمی از فعالیت های رسانه ای در شبکه های مجازی آغاز شد.
جامعه جهانی این بار با پدیده ای جدید مواجه بود. دیگر خبری از ویدئوهای بیکیفیت اسامه بن لادن، رهبر کشته شده القاعده نبود. تصاویر بی کیفیت و صدایی نامفهوم که با مبتدی ترین تدوین ها و یا بدون تدوین در اختیار شبکه های تلویزیونی قرار می گرفتند، جایشان را به تصاویر سربدین افراد با کیفیت HD و تدوین حرفه ای داده بودند. این بار زبان تروریست ها عربی نبود آن ها انگلیسی را با لحجه بریتیش صحبت می کنند. آن ها دیگر خود نقش رسانه را برای خودشان بازی میکردند.
جهادی ها این بار در شبکه های اجتماعی مثل یوتوب، فیس بوک، جاست پیست، توئیتر و بلاگ ها حضوری بسیار فعال داشتند. آن ها کلید تاثیرگذاری در دنیای معاصر را شناخته بودند. فعال ترین کاربران اینترنتی این گروه در شبکه تویتر فعال بودند و حتی نرم افزاری موبایلی با نام فجر البشائر را نیز تولید کردند. این برنامه به زبان عربی است و یک برنامه خبررسان است که با دانلود و نصب آن بر روی گوشیهای هوشمند و سیستم عامل اندروید، میتوان به طور خودکار از آخرین اخبار مربوط به داعش مطلع شد. برای نصب این برنامه، باید با ارائه حساب توئیتری خود در آن عضو شد. سپس از طریق این برنامه، به طور خودکار آخرین اخبار و محتواهای مدنظر داعش برای کاربر ارسال میشود.
این برنامه به گونهای طراحی شده که سیستم آنتی اسپم توئیتر را دور میزند تا مشکلی برای ارسال انبوه اطلاعات به کاربران پیش نیاید و افراد دیگر، مخصوصا طرفداران در عراق آن ها را پیگیری کنند.
علت انتخاب توئیتر به عنوان قالب اصلی رسانه ای این گروه چند دلیل عمده داشت.
اول؛ سرعت انتشار اخبار و دسترسی به تمامی رسانه های خارجی.
دوم؛ حضور فعال کاربران اروپایی و آمریکایی در تویتر بیش از دیگر شبکه های اجتماعی است. این کاربران جامعه هدف اصلی داعش بودند. لازم به ذکر است که اکثر پست های افراد داعش به زبان انگلیسی منتشر می شود.
سوم؛ امکان مقابله با مسدود شدن حساب کاربران در این شبکه به مراتب ساده تر از دیگر شبکه های اجتماعی است. تحقیقات و آنالیز ها نشان داده است که کاربران فعال گروه داعش اکثرا با چندین اسم کاربری تقریبا مشابه وارد توئیتر می شوند و در صورت مسدود شدن یکی از حساب های کاربری بلافاصله حساب کاربری دیگری را فعال می کنند.
چهارم؛ قابلیت استفاده از کمپین های هشتکی در این شبکه نسبت به دیگر شبکه های اجتماعی به مراتب کاربردی تر و راحت تر است.
طبق آمار های بدست آمده هم اکنون 67،000 حساب کاربری در توئیتر وجود دارد که از داعش به طرفداری سخن میگویند و آن ها را حمایت می کنند.
برخی از کاربران این شبکه مدعی هستند که جزو شبهنظامیان هستند و برخی دیگر نیز خود را حامی این گروه میدانند. همچنین برخی دیگر نیز میگویند که ارتباطی با این گروه ندارند و این به آنها کمک میکند تا از شبکههای اجتماعی حذف نشوند.
این حسابهای کاربری پیامهای توییتری یکدیگر را مجدداً منتشر میکنند و پیامهایی را برای چندین حساب کاربری دولتی و همچنین حسابهای کاربری مربوط به رسانهها و حتی افراد مشهور میفرستند.
اکثر کاربران فعال داعش در عکاسی و ویرایش عکس سر رشته دارند و عکس های ادیت شده و حرفه ای را منتشر می کنند. طرح های گرافیکی، انواع ویدیو و عکس به اشکال مختلف توسط این گروه در شبکه های مذکور به عنوان ابزاری برای پروپاگاندا استفاده می شود.
تمامی شبکه های اجتماعی و همچنین توئیتر بارها سعی داشته اند تا با بستن حساب های کاربری این گروه جلوی انتشار فعالیت های تروریستی آن ها را بگیرند اما کماکان اعضاء داعش به صورت فعال در این شبکه ها حضور دارند و راه های مقابله با مسدود شدن کاربرانشان را هم آموزش می دهند. این درگیری ها تا حدی پیش رفت که در هفته گذشته یکی از طرفداران داعش مدیران شبکه توئیتر را تهدید به قتل کرد.
گروه الحیات نام شاخه رسانه ای گروه داعش است آن ها تاکنون چندین ویدیو را از فعالیت ها و جنایات داعش منتشر کرده اند. الحیات همچنین یک روزنامه اینترنتی که به زبان انگلیسی ترجمه شده را نیز منتشر میکند.
این موج فعالیت های رسانه ای در حالی است که بر طبق افکار سلفی های داعش استفاده از فناوری ها و تکنولوژی محدود است. به طور مثال بر طبق فتوای علمای این گروه تماشای فیلم های سینمایی و سینما رفتن حرام است، استفاده از کمربند ایمنی جایز نیست و یا فوتبال و بازی های از این دست حرام است . . این ها تنها گوشه ای از ذهن بسته و خطرناک این افراد است. این گروه با تفکری ظاهری نسبت به اسلام با نگاه به سلف پیامبر هر اتفاقی که که آن ها را از زمان صدر اسلام دور بدارد خطا می دانند.
داعش در جواب این رفتار دوگانه عنوان میکند که، این شبکه ها هم اکنون ابزار اشاعه و تبلیغ اسلام و افکار این افراد است و به همین دلیل استفاده از آن حتی واجب است. از طرفی یکی از سیاست های اصلی داعش اشاعه ترس و وحشت در میان دشمنان خود است تا جایی که حتی حدیثی از پیامبر نیز در این خصوص عنوان می کنند. برای این امر نیز استفاده از این رسانه های جدید را ضروری می دانند.
از طرفی با ظهور پدیده گوشی هوشمند تلفن های همراه کار برای داعش آسانتر شده است و هر فرد به عنوان یکی از مهره های پروپاگاندای داعش می تواند نقش مهمی را ایفا کند و با این تکنولوژی هر شخصی به تنهایی یک عضو از شبکه بزرگ پروپاگاندای داعش خواهد شد.
حجم وسیع این تبلیغات و از طرفی پوشش گسترده این اخبار از طریق رسانه های دیگر باعث شد تا مخاطبان با به راه سازی چند کمپین هشتگی نه چندان موفق به دنبال مقابله با این افراد باشند. یکی از موفق ترین این کمپیین ها پس از سر بریدن خبرنگار آمریکایی جمیزفولی توسط داعش بود.
نام این کمپیین سانسور رسانه ای داعش (#ISISmediaBlackout) بود. کاربران شبکه های اجتماعی در این کمپیین خواستار جلوگیری از انتشار اخبار و عکس های فعالیت های وحشیانه داعش در شبکه های اجتماعی و همین طور رسانه های دیگر شدند. آن ها از شبکه ها خواستند تا عکس های قدیمی قربانیان داعش را منتشر کنند و از انتشار تصاویر فعالیت ها و اقدامات وحشیانه داعش ممانعت کنند.
اما این کمپیین هم از اقبال عمومی چندانی برخوردار نبود و رسانه ها و کاربران دیگر ترجیح میدادند که داعش را به عنوان خطرناک ترین گروه تروریستی جهان به شیوه خودشان پیگری کنندو اخبار آن ها را منعکس کنند.
در مواجه با این راهبرد داعش در شبکه های اجتماعی، هیچ رفتار سازماندهی شده از طرف کاربران خاور میانه انجام نشد. از طرفی نیز ایران به عنوان اصلی ترین دشمن داعش ترجیح میدهد که این قالب رسانه ای را به حال خود رها کند و کماکان با فیلتر و محدودیت این ابزار رسانه ای را از دست بدهد. این در حالی است که موجی از مخاطبان اروپایی و آمریکایی به دنبال ارتباط و شناخت دشمن اصلی داعش در منطقه هستند.
ایران هم اکنون به عنوان تنها حکومت شیعه در منطقه از فرصت شبکه های اجتماعی برای اشاعه تفکرات خود و همچنین مقابله با تفکرات تکفیری بی بهره است. در مقابل نیز کاربران و علمای تکفیری _ وهابی با فعالیت های گسترده در شبکه های اجتماعی در حال عضو گیری افراد از اروپا و آمریکا به عنوان جهادگر هستند.
امروز ضرورت حضور ایران به عنوان تفکری در مقابل داعش در این شبکه ها احساس می شود؛ اما کماکان این فرصت در کش و قوس نگاه های امنیتی و کج سلیقه ای های سیاسی از دست می رود.
هندوستان ، دهلی نو، دانشگاه جامیا ملیا اسلامیا، دانشکده ی ارتباطات جمعی (Mass Communication Research Center)، رشته ی توسعه ارتباطات جمعی (Development Mass Communication)،
[email protected]
کارشناس رسانه
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تابناک]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 29]