محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1829637477
رواج برخی الگوها در سینمای ایران برای فرهنگ جامعه مطلوب نیست
واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاری رسا:
در کارگروه سبک زندگی ایرانی اسلامی بیان شد؛
رواج برخی الگوها در سینمای ایران برای فرهنگ جامعه مطلوب نیست خبرگزاری رساـ سینما به عنوان یک هنرچند وجهی و تاثیرگذار در میان اقشار مختلف مردم به حساب می‌آید و و باید دید آیا این ابزار قادر بوده است در تطابق با سبک زندگی ایرانی اسلامی، نقشی موثر برای پیشبرد اهداف فرهنگی داشته باشد یا خیر.
به گزارش خبرگزاری رسا، سبک زندگی و چگونگی ترویج نمونه های متنوع آن در سطح جامعه، بخصوص از طریق رسانه ها و با استفاده از قالبهای تأثیرگذار هنری، یکی از موضوعات مهم و خطیری است که باید به درستی و مستمر مورد آسیب شناسی کارشناسان این حوزه قرار بگیرد.
در همین راستا و با همین رویکرد نشست کارگروه «سبک زندگی ایرانی-اسلامی در سینمای شهری» که از سلسله جلسات باشگاه فیلم شهر است، با نقد و تحلیل فیلم «سعادت آباد» برگزار شد؛ طی آن موضوع رواج بعضی از الگوها در سینمای ایران که برای فرهنگ جامعه نامطلوب شناخته می شود، مورد واکاوی قرار گرفت. سعید کریمی، در ابتدای این نشست ضمن معرفی موضوع جلسه بیان داشت: دانش زندگی، اساس همه دانش‌هاست و بحث از سبک زندگی در این شاخه، چند سالی است که به صورت جدی دنبال می‌شود.
این مردم شناس بیان کرد: در حوزه تمدن سازی و توجه به فرهنگ و رفتار و زندگی مردم، پرداختن به شیوه زندگی ایرانی اسلامی یکی از مهمترین موضوعات در مقابله با موج سوم تهاجم فرهنگی دنیای غرب است که خانواده، جایگاه و هویت زن ایرانی به عنوان مادر و ستون خانواده را هدف قرار داده است.
تاکیدات مقام معظم رهبری برای مقابله با موج سوم تهاجم فرهنگی در جامعه
این کارشناس ضمن بیان تاکیدات مقام معظم رهبری برای مقابله با موج سوم تهاجم فرهنگی در جامعه، اظهار داشت: سینما به عنوان یک هنر چند وجهی و تاثیر گذار در میان اقشار مختلف مردم به حساب می‌آید و و باید دید آیا این ابزار قادر بوده است در تطابق با سبک زندگی ایرانی اسلامی، نقشی موثر برای پیشبرد اهداف فرهنگی داشته باشد یا خیر.
کریمی با اشاره به مستند سیر تحول سینما در ایران، گفت: بر اساس این مستند، در جریان سینمای پیش از انقلاب، سعی در تغییر هویت زن ایرانی صورت گرفته بود که این حرکت در سال‌های اخیر نیز با هدف دگردیسی در جایگاه و هویت زن دوباره خودنمایی می‌کند این تحول در سینما را باید دقیق رصد کرد.
منصوره اولیایی از پژوهشگران حوزه مسائل سبک زندگی و سینما نیز، به عنوان یکی از اساتید دعوت شده در این نشست، مطالب خود را به دو بخش تقسیم کرد. ابتدا مباحث مقدماتی در مورد سبک زندگی و سپس پرداخت به روند زیبایی شناختی کردن سبک زندگی توسط کارگردان فیلم سعادت آباد اختصاص داده بود.
وی سخنان خود را با تعریفی کلی از سبک زندگی و مولفه های آن آغاز کرد و بیان داشت: سبک زندگی یک مفهوم بین رشته‌ای و چند بعدی در حوزه رفتار است و اگرچه وابسته به ارزش‌هاست اما خود ارزش‌ها نیست، به عنوان مثال ممکن است ارزش‌های یک فرد، با سبک زندگی او یکی نباشد و به همین سبب دچار تعارض شود.
این پژوهشگر ضمن ارائه مثالی از فیلم سعادت آباد، بیان داشت: مثلا شخصیت «علی» در فیلم سعادت آباد دارای ارزش‌های دینی است اما سبک زندگی او مطابق ارزش‌های درونی‌اش شکل نمی‌گیرد و به همین دلیل دچار تعارض است.
وی با اشاره به مسئله جهانی شدن و یکسان سازی مصرف فرهنگی و پیچیدگی نابرابری‌ها اذعان داشت که مفاهیم گذشته کارایی خود را از دست دادند و اکنون در مطالعات فرهنگی اجتماعی استفاده از مفهوم سبک زندگی به جای طبقه‌ی اجتماعی، رهگشا تر است.
خلق هویت در کلانشهری مانند تهران و دو مولفه اثر گذار مصرف و مُد
اولیایی یکی از موضوعات مهم مربوط به سبک زندگی را خلق هویت دانست و افزود: در کلانشهری مانند تهران، دو مولفه مصرف و مُد اثرگذار هستند و افراد برای تامین امنیت هستی شناختی خود در شهر با روی آوردن به مد از فشار ساختاری کلان شهر کاسته و به تمایز گروهی و همچنین وحدت با گروه دیگر روی می‌آورند.
وی با اشاره به کتاب «نظریه‌های طبقه مرفه» نوشته‌ی تورستن وبلن گفت: در این اثر نیز بیان شده است که تمام نمادهای منزلت و مُد از طبقه مرفه به سایر طبقات اجتماعی منتقل می‌شوند، و طبقات اجتماعی که به دنبال منزلت طبقه مرفه هستند، سعی در تقلید این نمادها دارند.
اولیایی تمرکز فیلم‌های سینمایی بر زندگی طبقه مرفه جامعه را زنگ خطری برای مسؤولان دانست و بیان کرد: از آن جا که طبقه مرفه در ایران، سبک زندگی خود را در تبعیت از غرب سامان داده است، آداب رفتاری وعواملی نظیر اختلاط روابط زن و مرد، و آداب معاشرت غیراسلامی به سرعت و به واسطه‌ی بازتولید دائم این فرهنگ در فیلم‌های سینمایی با تمرکز بر زندگی این طبقه به طبقات پایین تر جامعه انتقال داده می‌شود. هرچقدر این فرایند انتقال سریع‌تر باشند مدگرایی و مصرف برای رسیدن به نمادهای منزلت طبقه مرفه افزایش می‌یابد.
وی با اشاره به پژوهشی که توسط رستگارا میرخالد و مهدی کاوه درباره‌ی ارتباط سینما و سبک زندگی انجام شده است، اظهار داشت: مطابق این پژوهش از سال 1380 به بعد، سبک زندگی دینی کمترین بازنمایی را داشته است و موضوعاتی مانند؛ بی اشکال بودن روابط دختر و پسر و کار خارج از خانه‌ی بانوان، زندگی مجردی تکرار و تبلیغ شده‌اند. این پژوهشگر حوزه‌ی سبک زندگی اسلامی گفت: رفتار و عادات مهمترین نماد سبک زندگی هستند و برای تغییر رفتار جامعه، بهترین کار تغییر تفکر مردم است، مثلا در فیلم سعادت آباد و برخی فیلمهایی دیگر، مفهوم غیرت با مفاهیم منفی از جمله حسادت، توهم، پارانویا همنشین شده و با حساسیت‌های بیجای زن به مرد یکی گرفته می‌شود.
«سعادت آباد» و بازنمایی ارزش‌های خانواده مدرن تهرانی که دو قطب را در مقابل یکدیگر قرار می‌دهد
اولیایی ضمن تحلیل فیلم «سعادت آباد» به کارگردانی «مازیار میری» بیان کرد: این فیلم با بازنمایی ارزش‌های خانواده مدرن تهرانی، دو قطب را در مقابل یکدیگر قرار می‌دهد، قطب اول شخصیت «علی» است که ارزش‌هایی مانند حلال و حرام، صداقت، تعهد به خانواده، اعتدال معاش، فرزند آوری، و عدم اختلاط زن و مرد برای او اهمیت دارند و قطب دوم یعنی الباقی شخصیت‌ها با عدم تقید به دین، به اموری مانند شراب خواری، اختلاط روابط، فردگرایی، تقدم کار زن به فرزند آوری و عدم تبعیت از مرد، می‌پردازند. وی ضمن روشن کردن تعارض موجود میان سبک زندگی اسلامی در مقابل زندگی مدرن غربی اظهار داشت: تابعیت زن از مرد، اصالت فرزند آوری، حضور اقتضایی زن در جامعه، اعتدال در مصرف و حریم قائل شدن در خانواده از ارزش‌های سبک زندگی اسلامی هستند در حالی که تساوی زن و مرد، اصالت فرد، حضور گسترده زن در جامعه، مصرف گرایی و رفاه و اختلاط روابط زن و مرد ارزش‌های سبک زندگی مدرن را تشکیل می‌دهند.
این جامعه شناس با اشاره به آیه‌ی 32 سوره‌ی نساء، به تبعیت زن از مرد در ساختار قدرت خانواده بدلیل تفاوت‌های جسمی و روحی و توان بیشتر مرد جهت سرپرستی خانوار اشاره نمود و سلسله مراتب و تعدیل نیرو را از خصوصیات نظام آفرینش برشمرد. وی افزود: در سبک زندگی اسلامی، فرزند آوری اصالت دارد، افراد ازدواج می‌کنند تا فرزندی به دنیا بیاورند که به عبادت پروردگار بپردازد، در حالی که در سبک زندگی مدرن، بهره مندی از لذت‌ها اولویت پیدا می‌کند. اولیایی در توضیح مساله ی حضور زنان به صورت اقتضایی در جامعه، بیان کرد: در روند عادی یک جامعه، همیشه بخشی از زنان به واسطه استعدادهای ویژه یا نیازهای مالی و یا بر حسب شرایط وارد جامعه می‌شوند. اما در سبک زندگی مدرن، زن تشویق و ترغیب به حضور در جامعه و کار خارج از خانه می‌شود. حضور بیرونی او در جامعه اصالت دارد.
وی با اشاره به اصطلاح «استانداردهای اجباری» که توسط جامعه شناس معروف «آنتونی گیدنز» مطرح شده است، گفت: به نظر می‌رسد کار زنان در جامعه غربی نوعی «استاندارد اجباری» است و خانم‌ها در یک فشار اجتماعی ناشی از گروه‌های مرجع و تبلیغات روانه بازار کار می‌شوند، در حالی که این شرایط باعث کاهش آرامش و فراغت بال خانم‌ها و تضعیف روحی و جسمی می‌شود و گاهی منجر به سوءاستفاده‌های مالی و جنسی از آن‌ها در محل کار نیز می‌شود. این پژوهشگر مصرف گرایی را از دیگر آسیب‌های کار خارج از خانه‌ی بانوان دانست و افزود: در دنیای غرب در آمد زن و شوهر یکسان به کارگرفته می‌شود اما در جامعه‌ی ایرانی به واسطه‌ی وجود برخی سنت‌ها، خانم‌ها تامین نیازهای اصلی را وظیفه‌ی آقایان می‌دانند و به همین دلیل درآمد خود را صرف تجمل گرایی و مصرف گرایی می‌کنند.
اولیایی با تعریف از نظام نشانه شناختی فیلم سعادت آباد، اظهار داشت: برخی فیلم‌ها ممکن است دو قطب متعارض و آسیب‌های آن‌ها را در فیلم مطرح کنند و در نهایت قضاوت را به مخاطب بسپارند، اما پیشرفت‌های زبان شناختی و نشانه شناختی منجر می‌شود که نحوه نفوذ و دخالت کارگردان در پذیرش یا رد یک نوع سبک زندگی را دریابیم. این فرایند با رجوع به نظام نشانه‌ای فیلم و نوع روایت قابل شناخت است. وی با اشاره به نمونه‌هایی از فیلم، بیان کرد: مخاطب با شخصیت «لاله» در مقابل «علی» همذات پنداری می‌کند، علی دارای ارزش‌های سنتی و دینی است و کارگردان وی را فردی با ظاهری متفاوت و روحیه و رفتاری خشونت آمیز به تصویر می‌کشد که شعر بلد نیست، در حالی که لاله به عنوان فردی که ارزش‌های مدرن و غیر دینی دارد، اهل موسیقی، خوش مشرب، شاد است. در واقع کارگردان به بارگزاری مثبت بر روی شخصیت لاله و بارگذاری منفی بر شخصیت علی با دوری او از شعر و موسیقی دانست.
اولیایی تاکید کرد: کارگردان با استفاده از شعر و موسیقی که جزء مهمی از ساختار فیلم است، مخاطب را از نظر حسی کاملا به لاله نزدیک می‌کند ولی اصلا ورودی به دنیای درونی علی صورت نمی‌گیرد. این کارشناس و پژوهشگر با ارائه تعریفی از روایت، بیان کرد: ما در روایت شناسی، یک بخش با عنوان پاره‌ی آغازین داریم و سپس نیروی تخریب کننده به عنوان پاره‌ای دیگر و در نهایت نیروی سامان دهنده و پاره‌ی نهایی. در فیلم سعادت آباد، مهمانی بخش آغازین است، دعواهایی که به خاطر پنهان کاری لاله از همسرش و سقط جنین صورت می‌گیرد بخش تخریب کننده‌ی فیلم هستند، اما در ادامه هیچ نیروی سامان دهنده‌ای وجود ندارد و روایت رها می‌شود.
رواج الگویی روایی در سینمای ایران که زنگ خطر دیگری برای سیاستگذاران فرهنگی و سینمایی است
اولیایی رواج این الگو روایی در سینمای ایران را زنگ خطر دیگری برای سیاستگذاران فرهنگی و سینمایی دانست و افزود: در چنین الگوهایی مانند فیلم‌های «جدایی نادر از سیمین» ، «درباره الی» و زندگی خصوصی آقا و خانم «م»، زندگی مشترک آقا و خانم محمودی که معمولا در حوزه خانواده می‌باشد مخاطب به یاس و سرخوردگی کشیده می‌شود و تحول مثبت ایجاد نمی‌شود و این برای فرهنگ جامعه سازنده و مطلوب نیست. وی به رابطه میان روایت و احساس، نشاط و سامان در مخاطب تاکید نمود و به بکارگیری الگوی روایت کامل در بهترین فیلم‌های سینمای جهان (به ویژه سینمای آمریکا) در حوزه پرداخت به ارزش‌های انسانی را اشاره نمود؛ و الگوی روایت کامل وسه پرده‌ای را بهترین شیوه برای بازتولید فرهنگ متعالی و مقبول در سینما دانست.
این محقق با اشاره به این که تحقیقات سبک زندگی در ایران تحت نظریه‌ی «پیر بوردیو» صورت می‌گیرد، رفتن به سینما وتئاتر مطابق دیدگاه وی از آیتم‌های فرهنگ متعالی است. پروفسور رفیع پور معتقد است این شاخص‌ها در تناسب کامل با فرهنگ ما نیست. باید دید آیا خوراکی که از سینمای ایران به دست می‌آید منعکس کننده‌ی فرهنگ ایرانی اسلامی است است یا در تعارض با آن است. اولیایی فرهنگ ایرانی و اسلامی را با یکدیگر ممزوج دانست و افزود: گاهی در سینمای ایران به سمتی می‌رویم که دیگر حتی تصویر سنتی مادر در فیلم علی حاتمی را نیز از ذهن مخاطب حذف می‌کنیم، فرهنگ اصیل دیگر بازتولید نمی‌شود و مخاطب انس ذهنی لازم با فرهنگ ایرانی اسلامی را به دست نمی‌آورد و به جایی می‌رسیم که دیگر در تخیل یک ایرانی اثری از یک فرهنگ اصیل باقی نمی‌ماند.
وی مساله ی زنان را نقطه‌ی تعارض میان فرهنگ دینی و فرهنگ مدرن دانست و گفت: جهانی شدن، در زنان و فرهنگ آنان، تحول منفی ایجاد کرد و با تغییر ماهیت، سبک زندگی زن و سبک زندگی کلی جامعه عوض می‌شود. در بخش پرسش وپاسخ انتهایی این نشست، حسین سلطان محمدی از منتقدین سینما ضمن بیان این که برخی فیلمسازان می‌گویند با بازنمایی و آسیب شناسی برخی امور به دنبال رد کردن آن‌ها و اشاره به غلط بودن آن‌ها دارند، از کارشناسان نشست پرسید: تمامی زوج‌های فیلم سعادت آباد حلقه‌ی دوستان قدیمی هستند، آیا فروپاشی تمام خانواده‌ها، نبودن نقطه‌ی سامان دهنده، و ورودی فیلم عنوان شهرک قدس را در مقابل شهرک غرب قرار می‌دهد، نشان گر این نسیتند که کارگردان در واقع به شکل طعنه آمیز زندگی مدرن را به نقد کشیده است؟
اولیایی نیز در پاسخ به این سوال اظهار داشت: فیلم سعادت آباد از نظر نشانه شناسی روایی چفت وبست های محکمی دارد و شاید در ظاهر به نظر برسد که آیینه وار سبک زندگی مرفه را همراه با آسیب‌های آن، به نمایش گذاشته است، اما مساله اصلی اینجاست که وقتی ما براساس نظام نشانه شناسی فیلم را بررسی می‌کنیم، می‌بینیم که در بخشی از فیلم کارگردان سررشته‌ی احساسات مخاطب را می‌گیرد و می‌کشد، و اوج این مساله در موسیقی فیلم، به خصوص آواز خوانی گروه دوستان برای شخصیت لاله و گریه‌ی این شخصیت است که مخاطب را به همذات پنداری با او سوق می‌دهد، در حالی که، همسرش به عنوان یک فرد مذهبی است و اصلا شعر بلد نیست و بر این موضوع تاکید می‌شود. آدم‌های سعادت آباد اگرچه زندگی پر آسیبی دارند اما همه آن‌ها در یک نقطه مشترک و همدلند و آن فضای شعر و موسیقی است، لیکن علی انسان زمختی است که تمایل مخاطب به او به حداقل می‌رسد.
سعید کریمی، مجری کارشناس این نشست در این بخش، با اشاره به سخن بتهوون درباره‌ی موسیقی بیان کرد: از نظر بتهوون، موسیقی دیکتاتورترین هنر است و شنونده هیج قدرتی در مقابل موسیقی ندارد، البته در فیلم سعادت آباد نشانه‌هایی نیز درباره‌ی ویژگی‌های شخصیت «علی» نیز به کار رفته است، از جمله در صحنه‌های پایانی فیلم، آنجایی که «علی» در حال گریه است، روبروی او یک قرآن کوچک جیبی دیده می‌شود که نمی‌توان آن را نادیده گرفت، که نشان می‌دهد ریشه رفتارهای علی از قرآن سر منشاء می‌گیرد. اولیایی نیز با بیان این که شخصیت «علی» مخاطب پسند نیست، افزود: برای همذات پنداری مخاطب با یک شخصیت، می‌بایست قدرتی به آن شخصیت ببخشیم تا احساسات مخاطب را درگیر کند، اما در سعادت آباد، کارگردان با ظرافت این قدرت را از «علی» گرفته است.
وی ضمن اذعان به هماهنگی نشانگان فیلم، مهمترین نقطه ضعف فیلم را در خصوص نظام نشانه شناختی در رفتار و کلام دوگانه‌ی شخصیت «یاسی» می‌توان دید که در یک صحنه خطاب به پرستار فرزندش و درباره‌ی بارداری دوباره‌ی خودش، می‌گوید تو مردها را نمی‌شناسی بدین معنا که برای یک مرد بچه دار شدن بسیار با اهمیت است، اما در مهمانی وقتی «علی» به او می‌گوید که «لاله» نباید به تنهایی درباره‌ی بچه‌ای که متعلق به او نیز بوده است، تصمیم گیری می‌کرده، «علی» را دیوانه خطاب می‌کند و در واقع بیشترین کمک را در قضیه سقط جنین به «لاله» انجام می‌دهد.
از انتقاد از ممیزی بدون آگاهی تا نقض غرض فیلمهایی که ظاهرا آسیب شناسانه اند و باطنا مروج فرهنگ منحط غرب
اولیایی با اشاره به فیلم «من مادر هستم» به کارگردانی «فریدون جیرانی» بیان کرد: به عنوان مثال آقای جیرانی در این فیلم آسیب‌های موضوعی نظیر اختلاط زن و مرد را به خوبی بیان کرده است اما در چون نهایت سرنخ احساس مخاطب را به سمتی چون قصاص می‌برد، دیگر بخش اول، اثر گذاری خود را که همان آسیب اختلاط زن و مرد می‌باشد را از دست می‌دهد. وی با انتقاد از ممیزی بدون آگاهی بیان کرد: با حذف بخش کوتاهی از فیلم، لایه‌های پنهان آن تغییر نمی‌کند و سیاست گذارهای فرهنگی هنری ما باید به نظام‌های نشانه شناسی حتما توجه داشته باشند. اولیایی در نهایت شکل گیری چنین جلساتی را، منجر به افزایش سطح آگاهی مخاطب و تعامل بهتر و موثرتر با هنرمند و فهم پیچیدگی‌های هنری اثر او دانست که مطالبه درست از هنرمند را موجب می‌شود.
در پایان نشست سید احد میکائیل زاده، با بیان اختلاف ماهوی در تعریف از زندگی در فرهنگ غرب و نظام دینی افزود: جهان بینی مادی غربی بر این اساس شکل می‌گیرد که تمام هستی در جهان مادی خلاصه می‌شود. ولی در جهان بینی الهی اعتقاد به خداوند یگانه، اعتقاد به معاد و زندگی ابدی و اعتقاد به بعثت پیامبران از شاخص‌های معرفتی فرهنگی دینی است. دبیر باشگاه فیلم شهر با اشاره به این نکته که هر زیستی زندگی نیست این نکته را بیان کرد که در جهان بینی الهی هر زیستی زندگی نیست بلکه باید برخی اقتضائات مانند اخلاق، خدا باوری و توحید در آن موجود باشد و برخی موانع مانند معصیت در آن مفقود باشد. تا اسم زندگی بر آن صدق کند. وی در ادامه به این سخن حضرت علی (ع) اشاره کرد که التوحید حیات النفس (توحید حیات جان است) . وی در پایان جلسه به این نکته اشاره کرد که آنچه ما را بر آن داشت که پیگیر بحث سبک زندگی و سینمای شهری باشیم ضعف آشکار بسیاری از پژوهش‌ها و تحلیل‌های پیرامون سبک زندگی، غفلت از جایگاه اسلام و مکتب تشیع در تاریخ و هویت جامعه ایرانی است./1327/د101/ی
۱۳۹۳/۶/۲۹
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاری رسا]
[مشاهده در: www.rasanews.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 19]
-
گوناگون
پربازدیدترینها