واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: خبرگان رهبري حافظ اسلاميت و جمهوريت نظام
نویسنده : دكتر يدالله جواني
برگزاري شانزدهمين اجلاس خبرگان رهبري، فرصت مغتنمي براي بررسي و بازخواني جايگاه و نقش نهاد مجلس خبرگان رهبري در نظام مردمسالاري ديني است.
نظام سياسي در ايران پس از انقلاب اسلامي، با دو بعد اساسي اسلاميت و جمهوريت استقرار يافت و بررسيها نشان ميدهد نظام مردم سالاري ديني در ايران، با تمام نظامهاي سياسي موجود در جهان متفاوت بوده و از امتيازات منحصر به فردي برخوردار است. نكته بسيار مهم در تبيين مفهوم جمهوري اسلامي يا مردمسالاري ديني، توجه به منشأ جمهوريت يا مردمسالاري در نظام اسلامي است. برخلاف تصور گروهي كه ميپنداشتند حضرت امام (ره) جمهوريت را از انديشه سياسي غرب گرفته و آن را با اسلام تلفيق نموده، از منظر انديشه سياسي ديني و بر مبناي ديدگاه حضرت امام خميني (ره) و همچنين ديدگاه مقام معظم رهبري، جمهوريت و مردمسالاري در نظام اسلامي، از دين گرفته شده و داراي منشأ درون ديني است. اسلام ديني جامع و كامل بوده و هر آنچه براي زندگي فردي و اجتماعي انسان لازم است، به خوبي از سوي شارع مقدس وضع شده است. سياست به معني مديريت كلان جامعه يا آيين مملكتداري از نيازهاي ضروري و قطعي جوامع انساني بوده و بر همين اساس، سياست بخشي از اسلام است. در تمامي انديشههاي سياسي كه از سوي فيلسوفان و انديشهورزان سياسي مطرح شده، دو نكته اساسي مورد توجه قرار گرفته است:
1- جامعه بر اساس چه نوع قوانين و مقرراتي بايد اداره شود و اين قوانين چگونه بايد وضع گردد.
2- چه كساني شايسته رهبري در جامعه بوده و اين افراد چگونه انتخاب ميشوند.
بر اساس انديشه ناب اسلامي و بر اساس فلسفه و انديشه سياسي برگرفته از آموزههاي ديني، حاكميت مطلق بر جهان از آن خداوند بوده و بر اين اساس، بهترين قانون، قانون الهي و بهترين رهبري، رهبري الهي است. نظام جمهوري اسلامي، يك نظام با حاكميت ديني است. در اين نظام، اسلام و احكام الهي، منبع اصلي وضع قوانين بوده و رهبري نيز بايد كسي باشد كه شرايط و ويژگيهايش را خداوند و امامان معصوم مشخص كردهاند. در عصر حضور، رهبري جامعه اسلامي با حاكميت ديني، از آن پيامبر (ص) و امامان معصوم(ع) منصوب شده از ناحيه خداوند است و در عصر غيبت تنها كسي كه صلاحيت و شايستگي رهبري جامعه اسلامي را دارد، ولي فقيه جامعالشرايط است. در عصر غيبت، اين فقهاي شيعه هستند كه از سوي شارع مقدس و امامان معصوم عليهمالسلام، براي رهبري جامعه به صورت عام نصب شدهاند. ولايت فقيه در نظام سياسي با حاكميت ديني، در واقع همان ولايت امامان معصوم و ولايت رسولالله (ص) است و در طول ولايت الهي قرار دارد. تفاوت بين فقهاي داراي حق ولايت بر جامعه اسلامي با پيامبر و امامان معصوم، در دو موضوع است: 1- مقامات معنوي 2- نحوه انتخاب. پيامبر اسلام(ص) و امامان معصوم عليهمالسلام، داراي مقامات عاليه معنوي بوده و هيچكس نميتواند به چنين مقاماتي دست يابد. پيامبر و امامان از سوي خداوند به صورت خاص و مشخص و معين نصب شدهاند، لكن فقهاي داراي حق ولايت از سوي خداوند و امامان معصوم، به صورت عام و به شرايط نصب شدهاند. بنابراين مردم در عصر پيامبر (ص) و امامان معصوم عليهمالسلام، اگر بخواهند طبق فرمان الهي عمل كنند.، بايد با پيامبر و جانشينان او بيعت و از آنان پيروي كنند اما در عصر غيبت و در زمان برپايي حاكميت ديني، يكي از مهمترين مسائل در حوزه سياسي، انتخاب رهبر از بين فقهاي واجد شرايط و داراي ولايت الهي است. در نظام جمهوري اسلامي يا مردم سالاري ديني، اين مهم بر عهده خبرگان قرار دارد. اعضاي خبرگان رهبري بر اساس قانون اساسي داراي دو ويژگي اصلي هستند:
1- داراي درجه اجتهاد بوده و قدرت تشخيص لازم براي شناخت رهبر واجد شرايط از ميان فقها را دارند. 2-منتخب مردم هستند و به نيابت از مردم رهبري را انتخاب ميكنند. بنابراين اعضاي مجلس خبرگان رهبري در نظام اسلامي از سوي خداوند و از سوي مردم، مسئوليت مهم انتخاب رهبري را بر عهده دارند و پس از انتخاب، از آنجا كه ولايت فقيه، ولايتش مادامالشرايط است، بايد بر استمرار شرايط در ولي فقيه منتخب نظارت داشته باشند. نكات پيش گفته، نشان ميدهد كه نهاد مجلس خبرگان رهبري از چه جايگاه مهم و تعيينكنندهاي در نظام سياسي ايران برخوردار است. رهبر و ولي فقيه در نظام اسلامي، داراي نقش محوري و اساسي بوده و داراي ولايت مطلقه و قواي سهگانه بر اساس قانون اساسي تحت ولايت او ميباشند. مشروعيت همه امور در نظام ديني از ولايت فقيه كه داراي مشروعيت الهي است، گرفته ميشود و اين مجلس خبرگان است كه رسالت خطير كشف و تعيين يا انتخاب چنين رهبري و نظارت بر او جهت اطمينان بر استمرار شرايط لازم را بر عهده دارد. بنابراين ميتوان گفت مجلس خبرگان رهبري از نظام اسلامي صيانت ميكند و از ايجاد انحراف در آن جلوگيري به عمل ميآورد. حضرت امام خميني (ره) در همين راستا ميفرمايند: «مجلس خبرگان يك مجلسي است كه بايد شما و ملت بدانند كه اين مجلس پشتوانه كشور است براي حفظ امنيت كشور و حفظ استقلال كشور و حفظ آزادي براي كشور و اگر مسامحه در اين امر بشود يك تقصيري است كه ممكن است جبران نشود بعدها اين تقصير.» حضرت امام (ره) پس از شكلگيري اولين مجلس خبرگان، فرمودند انقلاب تثبيت شد و ميتوانيم از آينده مطمئن باشيم. حضرت آيتالله شاهرودي كه در غياب آيتالله مهدويكني، رياست شانزدهمين اجلاس خبرگان رهبري را بر عهده دارند، در سخنراني افتتاحيه اين اجلاس، جايگاه و نقش اين مجلس را اينگونه تبيين كردند: «مجلس خبرگان رهبري در نظام از خطيرترين مسئوليتها است كه از سوي خداوند و مردم به عهده علما و فقها نهاده شده است تا با شناخت از امامان (ع) و خداوند، امتداد خط امامت را به درستي ترسيم كرده و حاكم و ولي جامعه اسلامي را در چارچوب ضوابطي كه خداوند و امامان فرمودند به مردم معرفي و بر استمرار حكومت اسلامي نظارت كند.» ايشان در فراز ديگري از سخنانشان، از مجلس خبرگان رهبري به عنوان چشمان بصير مردم در انتخاب رهبري ياد كرده و افزودند: «خبرگان نقطه جمع اسلاميت و جمهوريت نظام هستند كه مقبوليت اجتماعي فقيه را از سوي خداوند و امامان معصوم (ع) تدبير ميكنند و از اين رو، مجلس خبرگان رهبري در هندسه نظام نقش محوري دارد.»
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۱۲ شهريور ۱۳۹۳ - ۲۱:۱۲
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 49]