واضح آرشیو وب فارسی:فارس: گزارش تحلیلی فارس
نکاتی در مورد آغاز بازطراحی قلب رآکتور اراک
بازطراحی قلب رآکتور اراک ممکن است اعتمادساز و برای رفع نگرانی باشد اما مهمترین نکته، ارزیابی این مساله است که در برابر آن، چه نگرانی از ایران برطرف خواهد شد و غرب کدام بخش از حقوق هستهای یا اقتصادی ایران را تضمین خواهد کرد؟
به گزارش خبرگزاری فارس، بازطراحی قلب رآکتور آب سنگین اراک، یکی از اقداماتی بوده است که طی مذاکرت هستهای مربوط به توافق جامع برای تامین نگرانیهای طرف غربی مطرح شده است. آمریکائیها با این طرح که به عنوان جایگزین تعطیلی این رآکتور مطرح شد، ایدهها و ملاحظاتی را مطرح کرده اند و هنوز خبری در مورد حصول توافق میان ایران و 1+5 بر سر طرحی مشترک در این رابطه منعکس نشده است. دکتر صالحی هفته گذشته از وجود چند طرح ایرانی، روسی و چینی در این زمینه خبر داد که «در دست بررسی» قرار دارند. اما امروز خبرهای متفاوتی در همین رابطه منعکس شده است که نشان میدهد ایران حتی قبل از توافق با 1+5 و در شرایطی که هنوز مذاکرات در جریان است و باید ایران امتیازهای لازم را از طرف غربی کسب کند، بازطراحی قلب رآکتور آغاز شده است. هدف از بازطراحی قلب رآکتور آسب سنگین اراک، تقلیل تولید پلوتونیم است به طوری که این میزان به یک تا 3 کیلوگرم در سال برسد. تاکنون غربیها در خصوص رآکتور مذکور به استناد امکان تولید پلوتونیوم و اینکه این مواد قادر به استفاده در کاربردهای نظامی هستند، محدودیتهای مختلفی را در سطوح و قالبهای گوناگون مطرح کردهاند. 1. تعطیلی رآکتور آب سنگین اراک؛ 2. تبدیل و تغییر ماهیت راکتور از آب سنگین به آب سبک؛ 3. تغییرات در طراحی و کارکرد رآکتور به گونه ای که کمترین میزان تولید پلوتونیوم داشته باشد؛ 4. ایجاد نظارت های بین المللی تقویت شده اعم از دریافت اطلاعات و پایش آژانس به عنوان مکمل گزینه سوم فوق؛ بر اساس این طرح، قرار است به جای اورانیوم طبیعی، از اورانیوم غنی شده برای مصرف در قلب رآکتوراستفاده شود تا میزان تولید پلوتونیوم به کمترین میزان ممکن برسد. گفتنی است که در خلال گام اول توافق ژنو و توافق جدید وین و همکاریهای مشترک ایران با آژانس، توافق و تصریح شده که ایران اقدامات زیر را انجام دهد: • پرسشنامه اطلاعاتی این رآکتور را روزآمد و به آژانس ارائه کند، • سند جزئیات کامل نظارت آژانس بر این راکتور را به نام رویکرد پادمانی منعقد و نهائی کند؛ امروز دکتر علی اکبر صالحی، معاون رئیس جمهور و رییس سازمان انرژی اتمی آغاز فرایند بازطراحی قلب راکتور اراک را تائید کرد. به گزارش ایسنا، علی اکبر صالحی با بیان اینکه «به طور همزمان در راکتور اراک بازبینی تجهیزات برای مقابله با خرابکاری هسته ای و نیز بازطراحی قلب راکتور توسط متخصصان و کارکنان آن در حال انجام است»، گفت: «در همین راستا با توجه به پیشنهاد ایران برای رفع نگرانی برخی کشورها درباره راکتور اراک مبنی بر بازطراحی قلب راکتور و طرح آن در مذاکرات هسته ای، روز سه شنبه جلسه ای در همین رابطه با حضور دوستانمان در وزارت خارجه برگزار شد و در این جلسه دوستان در جریان جزئیات فنی بازطراحی در قلب راکتور اراک قرار گرفتند.» اقدام مذکور، ممکن است اعتمادساز و برای رفع نگرانی به نظر برسد اما مهمترین نکته، ارزیابی این مساله است که در برابر آن، چه نگرانی از ایران برطرف خواهد شد و غرب کدام بخش از حقوق هسته ای یا اقتصادی ایران را تضمین خواهد کرد؟ در واقع، نکته مهم و قابل نقد کارشناسانه و راهبردی، غیرضروری بودن تعجیل سازمان انرژی اتمی در این زمینه قبل از مشخص شدن مابه ازاهای مناسبی است که باید ایران کسب کند. هنوز مذاکرات در این رابطه ادامه دارد و توافق جامع نیز نهائی نشده است. در این شرایط که هنوز غربیها امتیازهای لازم را به ایران نداده و تعهدات مناسب را برای لغو تحریم ها و لغو قطعنامهها و همچنین عادی کردن مساله هسته ای به گردن نگرفته اند، چنین اقدامی به معنای تامین پیش هنگام خواستههای غرب تلقی می شود. هرچند ایران هرگز برنامه های غیرصلح آمیز نداشته و نخواهد داشت و با وجود اینکه ایران سیاست اعتمادسازی و تعامل را به عنوان روش کار جدید خود در رابطه با آژانس و غرب برگزیده است، اما با اکسید شدن اورانیوم با غنای 20 درصد کشور، رآکتور آب سنگین اراک یکی از برگ برنده های ایران در مذاکرات توافق جامع بوده است و تامین خواسته غرب در این زمینه قبل از آنگه غربیها تعهدات لازم را در برابر ایران بپذیرند، اقدام مناسبی به نظر نمی رسد. به نظر نمی رسد که افکار عمومی، مجامع تحلیلی و همچنین مجلس و نهادهای نظارت بر سیاست خارجی، این اقدام را کاری مثبت در صیانت از حقوق کشور بشمارند. هرچند بازطراحی قلب رآکتور اراک را پیش از این بارها رئیس سازمان انرژی اتمی مطرح کرده و تلویحاً از آن به عنوان برنامه مورد قبول این سازمان و راهکاری برای رفع نگرانیهای غرب یاد کرده است اما شرایط زمانی آغاز عملیاتی کردن آن، هنوز فرانرسیده است. ایران نباید قبل از مذاکرات دوشنبه هفته آینده ظریف با اشتون و قبل از کسب امتیازهای قابل توجهی که برای تامین منافع ملی لازم است به ویژه لغو تحریمها، تاثیر محوری مهم به نام رآکتور آب سنگین اراک را که یکی از محورهای جدی باقیمانده توافق جامع است، خنثی نماید. این مساله که موجب موازنه سازی با لغو تحریمها خواهد شد، در موقع خود باید مورد تصمیم گیری قرار گیرد. بنابراین، مقوله مذکور یک امر صرفاً فنی نیست بلکه ابعاد راهبردی دارد. در نهایت، آغاز سریع این فرایند به دور از تامل و ابهام نخواهد بود. انتهای پیام/
93/06/05 - 15:05
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 37]