واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: درسهای اولیه و مهم زلزله 27-5-93 موروری (آبدانان) یا بزرگای6.2 چیست؟ وبلاگ > زارع، مهدی - درسهای اولیه زلزله موروری را در این یادداشت مرور می کنیم: زمینلرزه آبدانان در استان ایلام در ساعت 7:02 بامداد روز 27 مرداد 93 به وقت محلی (2:32 بامداد 18 اوت 2014 به وقت بین المللی) در 37 کیلومتری شرق دهلران و 15 کیلومتری آبدانان در استان ایلام و در نزدیکی مرز استانهای ایلام و خوزستان در منطقه کوهپایه زاگرس رخ داد.
وقوع دو پیشلرزه یکی در ساعت 15:54 با بزرگای 4.6 و دیگری در ساعت 19:17 با بزرگای 4.8 در بعد از ظهر روز 26 مرداد 93 موحب شد تا مردم شب قبل از زمینلرزه اصلی را بیرون از منزل بگذرانند و خوشبختانه در هنگام لرزه اصلی کسی کشته نشد. تلفات این زلزله به بیش از 250 مجروح و حدود 12000 نفر بی خانمان محدود شد. زمینلرزه مورموری با سازوکار فشاری و با مولفه امتداد لغز در جنوب مرز خمیدگی جبهه کوهستان زاگرس، در جنوب تاقدیس کبیر کوه و در مجاورت گسل بالارود و شرق گسل دال پری رخ داده است (شکل1).
شکل-1: کانون زمینلرزه 27-5-93 مورموری و گسلهای اصلی پیرامونرومرکز سازوکار ژرفی بر اساس اطلاعات تا سه روز بعد از ساز و کار لرزه اصلی زلزله مورموری و بر پایه داده های منتشر شده از حل سازوهای ژرفی پسلرزه های زلزله مذبور (که بزرگای بیش از 5.5 داشته اند: شکل -4) سازوکار فشاری با مولفه فشاری در این زلزله بارز است. با توجه به وضعیت زمینساختی در منطقه مورد مطاله احتمالا صفحه با راستای شمالغرب-جنوب شرق، و با شیب به سوی شمال شرق که با مولفه امتداد لغزی راستگرد همراه است می تواند به عنوان صفحه گسلش در این زلزله معرفی شود. ضمنا چنین سازو کار و مشخصاتی با راستای گسل دال پری که رخنمون اثر سطحی آن در حدود 10 کیلومتری غرب کانون زلزله مشهود است همخوانی دارد و چه بسا بتوان این گسل را به احتمال به عنوان مسبب رخداد زمینلرزه 27-5-93 معرفی نمود. پسلرزه ها در این زلزله تا پایان روز سوم پس از رخداد 21 پسلرزه با بزرگای بیش از 4.6 رخ داده است که 5 تای این پسلرزه ها بزرگایی بیش از 5 داشته اند: روز اول دو پسلرزه با بزرگای 5.7 و یک پسلرزه با بزرگای 5.9، و روز دوم یک پسلرزه با بزرگای 5.2 و روز سوم یک پسلرزه با بزرگای 5.6. از این نظر می توان دریافت که طوفان لرزه ای ایجاد شده در طی سه روز اول پایان نیافته و همچنان انتظار رخداد پسلرزه های شدید در هفته های آینده غیر منطقی نباشد
خسارت ها این زلزله با تمرکز بیشتر خسارتها در شهر مورموری (از توابع آبدانان، استان ایلام) همراه بود. در آبدانان آثار تاریخی نظیر "پشت قلعه"، قلعه "هزاردر" و امامزاده "پیرمحمد(ع)" دچار خرابی و ترک خوردگی شدهاند. آسیب به "قلعه شاخ" و امامزاده "سید ابراهیم (ع)" گزارش شده و بقعه امامزاده صالح (ع) در بخش ماژین شهرستان دره شهر نیز آسیب دیده اند. پل تاریخی "گاومیشان" دره شهر و قلعه "میرغلام هاشمی" نیز آسیب دیدهاند. میزان خسارت به بناهای مسکوی در حد 17هزار واحد مسکونی در مورموری و روستاهای اطراف عنوان شده است. محدود شدن خسارت ها و کشته نشدن مردم آسیب دیده را به این سه دلیل می توان توضیح داد: 1) وقوع دو پیشلرزه در روز قبل از لرزه اصلی. 2)وقوع زلزله پس از روشن شدن هوا (در ساعت 7 صبح) ، به نحوی که اگر زلزله در ساعات شب یا بامداد و قبل از روشن شدن هوا (مثلا 2 یا 3 نیمه شب) رخ داده بود می توانستم انتظار داشته باشیم که زلزله موجب تلفات بشود. 3) زلزله در 27 مرداد رخ داد و خوشبختانه در زمان تعطیلی مدارس بود بنابراین در ساعتی که ممکن بود دانش آموزان در ساعات ایتدایی شروع به کار مدرسه، داخل مدرسه باشند، خوشبختانه مدارس بازنبودند. جمع بندی : توان لرزه زایی، رخ داد پسلرزه ها و تولی فوج زمینلرزه ها در منطقه بر اساس سابقه لرزه خیزی قابل مشاهده در منطقه زلزله زده ، مهمترین رخداد (همراه با احتمالا یک زمینلرزه) در منطقه وقوع زمنلغزش بزرگ سیمره ( کبیرکوه) با پهنای 12 کیلومتر و طول 16 کیلومتر (در ناحیه یال شمالی تاقدیس کبیرکوه و در غرب تنگ فنی) است، که تعیین سن های انجام شده سنی تا حدود 10 هزار سال را برای آن تخمین می زند. با توجه به ابعاد زمینلغزش مذکور می توان حدس زد که چنین زمینلغزشی (که یکی از بزرگ ترین زمینلغزشهای شناخته شده در دنیاست) اگر با زمینلرزه ای تحریک شده باشد، با توجه به حجم مواد جا به جا شده احتمالا زلزله محرک آن بزرگای در حد 7.5 تا 8 داشته است. این موضوعی است که در مطالعات بعدی باید تدقیق شود. در زلزله های ثبت شده تاریخی می توان به زلزله 872 م سیمره اشاره کرد که در شمال پهنه زلزله زده مورموری با بزرگای 6.8 رخ داده است. همچنین زلزله 1955م در پهنه گسل بالارود (خمیدگی جبهه کوهستان زاگرس) در حدود 100 کیلومتری شمال غرب همین ناحیه با بزرگای 6.0 در همین منطقه رخ داده است. بنابراین توان لرزه زایی حداکثر در این پهنه تا حدود بزرگای 7.5 (یا بالاتر، با دوره بازگشت های بسیار طولانی، که موجب رخداد زمینلغزش بزرگ سیمره در یال شمالی کبیرکوه در ناحیه تنگ فنی شده است) برآورد می شود. همچنین زمینلرزه های با بزرگای بین 6 تا 7 در تاریخچه منطقه مشاهده شده است.
Reference: 1- Ambraseys, N.N. and Jackson, J.A. (1998). Faulting associated with historical and recent earthquakes in the Eastern Mediterranean region. Geophysical Journal International , 133, 390-406.Alexander D., 1993, Natural disasters, UCL Press, London, 632p 2- Ambraseys N.N. and C. Melville, 1982, A History of Persian Earthquakes, Cambridge Univ. Press. 3- Centre Sismologique Euro-Mediterraneen (European-Mediterranean Seismological Centre; EMSC), 2014, web site; Special Page on the 18 Aug 2014, Iran Earthquake. 4- International Institute of Earthquake Engineering and Seismology (IIEES) web site, 2014; http://www.iiees.ac.ir/ 5- National Earthquake Information Center (NEIC-USGS), 2014, web site: http://neic.usgs.gov 6- National Iranian Oil Company (NIOC), 1978, Geological Map of Iran, 1:1,000,000 Scale. 7- Verges J. et al (2011); The Zagros project; http://www.ija.csic.es/gt/gdl/Zagros/GDL-Objectives.htm. 8- Zare M. 1991; The Mechanism of the Left Hand Transpression behavior of the Traces of the Axis of Anticlines in the Foothill Zone,Northern Khuzestan Province, Zagros Mountain Belt, South West of Iran, the Proceedings of the 1st Int. Conf. on Seismology and Earthquake Engineering (SEE1); Vol.1, pp.95-103.
جمعه 31 مرداد 1393 - 15:05:28
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 70]