واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
تمساح کمیاب ایرانی رو به انقراض در حالی که تمساح پوزه کوتاه ایرانی (گاندو) از نادرترین و کمیابترین گونههای تمساح در دنیا است، ولی زیستگاههای این گونه در منطقه بلوچستان به دلیل خشکسالی و بروز سیلابهای شدید رو به انقراض است، از این رو بحث پرورش و تکثیر این تمساح در اسارت در حال اجراست.
تمساح پوزه کوتاه ایرانی گونه ای است که پراکنش جهانی آن منحصر به کشورهای ایران، پاکستان، هندوستان، نپال و بنگلادش بوده و در کشور میانمار نسل آن منقرض شده است. در کشور ما تنها زیستگاه این گونه حیوانی در منطقه حفاظت شده گاندو واقع در جنوب شرق استان سیستان و بلوچستان است. در گذشته به سبب برخورداری از شرایط مساعد محیطی هیچ گونه مشکلی در زمینه تغذیه تمساح های پوزه کوتاه وجود نداشت و این حیوان از پرندگان و ماهی تغذیه می کرد، اما اکنون به علت خشکسالی های طولانی در منطقه زیستگاه این تمساح، منابع غذایی بشدت کاهش یافته و گاندو مجبور است برای فرار از گرما و تهیه غذا از برکه ای به برکه دیگر بخزد. به گفته کارشناسان محیط زیست، در حالی که باید آب مورد نیاز تمساح ها به صورت جاری و مداوم روان باشد، احداث سد ها روی رودخانه هایی که آب زیستگاه های تمساح پوزه کوتاه ایرانی از آنها تامین می شود، باعث خشک شدن و از بین رفتن زیستگاه های این تمساح شده است. بنابراین اگر روند کم آبی و تامین نشدن حقابه زیست محیطی این گونه حیوانی به همین روال ادامه یابد، در آینده نه چندان دور نسل گاندو منقرض خواهد شد. رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان چابهار در گفت وگو با جام جم ورود تمساح به حوضچه هایی را که مردم بومی منطقه برای ذخیره آب کشاورزی احداث کرده اند، از جمله فعالیت های گاندو برای رهایی از خشکسالی و گرما بر می شمرد و می گوید: در بعضی از مواقع دام های روستاییان که برای خوردن آب به لب این حوضچه ها می روند از سوی گاندو مورد حمله قرار می گیرند که باعث ناراحتی روستاییان می شود، بنابراین باید اعتباری برای جبران خساراتی که گاندو به دام های مردم منطقه وارد می کند در نظر گرفته شود. به گفته اشرف علی حسینی، با وجود حمله گاندو به دام های روستاییان، باور قدیمی مردم منطقه مبنی بر تقدس گاندو و خیر و برکت آن باعث آسیب نرساندن مردم به آن و حفظ این گونه حیوانی در معرض انقراض شده است. وی می افزاید: براساس سرشماری سال گذشته، حدود 400 تمساح در منطقه بلوچستان وجود دارد. خورده شدن تخم های گاندو در فصل تخمگذاری توسط پرندگان و خزندگانی همچون بزمجه از جمله عوامل تهدیدکننده نسل این حیوان خزنده است که با شناسایی مکان های تخمگذاری گاندو و بازدید محیط بانان سعی می شود از آنها حفاظت شود. اشرف علی حسینی با تاکید بر لزوم توجه بیشتر به این گونه در معرض خطر می گوید: برگزاری جلسات آموزشی برای دانش آموزان و روستاییان منطقه برای اطمینان بخشی نسبت به این که این حیوان هیچ خطر و آسیبی برای مردم ندارد باعث می شود نسل این حیوان کمتر مورد تهدید قرار گیرد. وی می افزاید: حضور گاندو در منطقه می تواند باعث جذب گردشگر و رونق اقتصادی شود، به همین دلیل باید زیرساخت های مورد نیاز برای سفر گردشگران به زیستگاه های این حیوان فراهم شود. سیلاب ، تخم های گاندو را با خود می برد بروز سیلاب های سنگین در زیستگاه گاندو و بلعیده شدن نوزادانشان توسط همنوعان بالغ خود ازدیگر عوامل طبیعی تهدیدکننده تمساح پوزه کوتاه ایرانی است. معاون فنی اداره کل حفاظت از محیط زیست استان سیستان و بلوچستان نیز در این باره به جام جم می گوید: براساس طرح تفضیلی منطقه حفاظت شده گاندو، با اجرای طرح های آبخیزداری و احداث بند های خاکی از سوی اداره منابع طبیعی باید از جاری شدن سیلاب در این منطقه جلوگیری شود. مهدی کدخدایی می افزاید: در شرایط خشکسالی این تمساح با توجه به غریزه اش دنبال برکه هایی که آب دارد، می گردد و در طول مسیر به داخل چاه ها و حوضچه های نگهداری آب اراضی کشاورزی می رود که با گزارش های مردمی، محیط بانان نسبت به جابه جایی آنها اقدام می کنند. وی تصریح می کند: در شرایط خشکسالی و بروز سیلاب که جان تمساح پوزه کوتاه ایرانی در معرض خطر است برای لایروبی زیستگاه های آن یا گرفتن گاندو و انتقال آن به نقطه ای دیگر به تخصیص اعتبار و خرید تجهیزات خاص نیاز داریم. تکثیر و پرورش تمساح ها در اسارت بحث پرورش و تکثیر تمساح پوزه کوتاه ایرانی در اسارت یکی از برنامه هایی است که در جهت حفظ نسل بزرگترین خزنده کشور در ایستگاه تحقیقاتی گاندو واقع در روستای ریکوکش شهرستان چابهار در حال اجراست و تاکنون 11 تمساح از این طریق تکثیر شده اند. معاون فنی اداره کل محیط زیست استان سیستان و بلوچستان نیز با بیان این که با پرورش در اسارت این تمساح از نسل آن حفاظت می شود، می گوید: امسال از محل اعتبارات تالاب ها، اعتباری را برای تکمیل ایستگاه تحقیقاتی گاندو در نظر گرفته ایم که اکنون یک کلینیک جهت درمان و نگهداری تمساح های آسیب دیده در حال احداث است. این روزها پس از حمایت های ویژه ای که برای حفاظت از نسل یوزپلنگ آسیایی در کشورمان صورت گرفت؛ تمساح پوزه کوتاه ایرانی (گاندو) نیز به عنوان یک گونه حیوانی کمیاب در معرض انقراض مورد توجه قرار گرفته است و تیم فوتبال ذوب آهن اصفهان در یک حمایت زیست محیطی، تصویر گاندو را که نمادی از مقاومت، سرسختی و جنگندگی است روی پیراهن خود حک کرده است تا این بار این کروکودیل ایرانی برای حفظ نسل خود در مستطیل سبز به همگان شناسانده شود. حکمت قاسمخانی / گروه ایران
چهارشنبه 29 مرداد 1393 1:30 بازدید:8
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 38]