واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک: پتانسيلهاي بيهمتا در بازار تلفن همراه ايران PhonieX 30 فروردين 1388, 11:30بخش مخابرات ايران از پتانسيل هاي بي همتا و استثنايي براي حضور اپراتورهاي مختلف برخوردار است، هر چند در اين زمينه برخي مشكلات نيز كماكان وجود دارد. تا همين چند سال قبل بازار مخابرات ايران حتي در قياس با بازارهاي منطقه شرايط چندان مطلوبي نداشت و تنها اپراتور دولتي TCI خدمات خود را جمعيت 60 ميليوني ايران ارائه مي كرد و ضريب نفوذ تلفن همراه ايران در مقايسه با ديگر كشورهاي منطقه و جهان بسيار پايين بود. تلاش هاي دولت ايران براي آزادسازي بخش مخابرات از سال 2004 و با حضور تركسل آغاز شد، اما اختلاف دو طرف باعث شد اين شركت نتواند به عنوان اولين اپراتور خصوصي در بازار ايران حضور يابد. اين رويداد باعث شد برخي از مشكلات مهم براي حضور اپراتورهاي خارجي در بازار ايران مشخص شود. ضرورت پرداخت بخش زيادي از درآمد به دولت و محدود شدن سهام طرف خارجي به حداكثر 49 درصد و لزوم مشاركت آنها با يك شريك ايراني از جمله مسائلي بود كه باعث تامل طرف هاي خارجي براي حضور در ايران مي شد. * حضور MTN و اتصالات اما تمامي اين مسائل از اشتياق اپراتور MTN آفريقاي جنوبي براي حضور در بازار ايران نكاست و اين شركت با صرف 382 ميليون دلار هزينه 49 درصد از سهام ايرانسل را در سال 2006 در اختيار گرفت و فعاليت رسمي خود را در ايران آغاز كرد. از آن زمان اين اپراتور با قدرت به فعاليت خود ادامه داده و 16 ميليون مشترك را جذب خود نموده است. سهم اين اپراتور از بازار ايران از 23 درصد در سال 2007 به 37 درصد در سال 2008 رسيده و شركت دولتي MCI نيز با 30 ميليون مشترك كنترل سه چهارم اين بازار پردرآمد را در دست دارد. كارشناسان موسسه تحقيقاتي Delta Partners مي گويند MTN اميدوار است تا دسامبر سال 2009 شاهد افزوده شدن 6 ميليون نفر ديگر به شمار مشتركان خود باشند، هر چند رقابت با اپراتور تحت حمايت دولت در بازار ايران دشوار است. البته بازار ايران پس از برگزاري مزايده اپراتور سوم تلفن همراه رقابتي تر شده است. شركت اتصالات در ژانويه 2009 برنده اين مزايده شد و قرار شد تا خدمات نسل دوم و سوم تلفن همراه خود را در ايران ارائه كند. اتصالات 49 درصد از سهام كنسرسيومي را كه به طور مشترك با شركت تامين تله كام وابسته به سازمان تامين اجتماعي تشكيل شده را در اختيار دارد و قبلا 402.1 ميليون دلار به عنوان حق ليسانس پرداخت كرده است. اتصالات اعلام كرده كه در اولين سال فعاليت خود در ايران به دنبال جلب يك ميليون مشتري و يك ميليارد دلارسرمايه گذاري است. كارشناسان مي گويند سياست هاي خصوصي سازي دولت و كاهش تصدي گري آن در سال هاي اخير باعث شده بازار مخابراتي ايران رقابتي تر شده و حضور در آن براي اپراتورهاي خارجي جذاب تر شود.ناظران خارجي بر اين باورند كه با تداوم فرايند خصوصي سازي اين حوزه در سال 2009 بازار مخابرات ايران براي ديگر فعالان مهم اين عرصه جذاب تر هم خواهد شد. * بيم ها و اميدها اما پتانسيل هاي اين بازار بزرگ چيست؟ ايران در سال 2007 عربستان را از نظر تعداد مشترك تلفن همراه پشت سر گذاشت و به بزرگترين بازار مخابراتي خاورميانه مبدل شد. تعداد مشتركان تلفن همراه ايران در سال 2008 به 47 ميليون نفر رسيد و ضريب نفوذ آن از مرز 60 درصد گذشت. پيش بيني ها از افزايش سالانه ضريب نفوذ تلفن همراه در ايران به ميزان 30 درصد و تداوم اين نرخ رشد تا سه سال آينده خبر مي دهد. Delta Partners بر اين باور است كه ظرف 5 سال آينده ضريب نفوذ تلفن همراه در ايران به 100 درصد خواهد رسيد و تا آن زمان سه اپراتور فعلي شاهد رقابت گرمي خواهند بود. در اين ميان اتصالات براي كسب سهم مناسب از بازار ايران كار دشواري در پيش دارد، هر چند مسئولان آن اميدوارند قادرند در اين بازار به موفقيت برسند. جواد عباسي بنيانگذار و مدير Arab Advisors Group معتقد است نزديكي فرهنگي، فاصله كم ايران با كشور كوچك امارات، روابط تجاري و اقتصادي گسترده و حضور 450 هزار ايراني در اين كشور از جمله عواملي است كه به موفقيت اتصالات در ايران كمك مي كند و از جمله درآمد قابل توجه رومينگ را براي اين اپراتور به ارمغان مي آورد. به گفته وي در صورت كاهش هزينه هاي رومينگ با ايران از سوي اتصالات مي توان اميدوار بود كه مشتركان اتصالات در ايران يا امارات در هر دو كشور از يك شماره همراه استفاده كنند و اين امر هم بدون شك به سود اتصالات خواهد بود. از جمله ديگر مزاياي مهم حضور اتصالات در ايران ارائه خدمات متنوع ارزش افزوده است. اين اپراتور به مدت سه سال از حق انحصاري ارائه خدمات نسل سوم برخوردار است. اين امر فرصتي استثنايي در اختيار اتصالات قرار مي دهد تا با توجه به جوان بودن بازار ايران و علاقه شديد مردم به بهره مندي از خدمات پيشرفته ارزش افزوده، به خصوص دسترسي به اينترنت همراه درآمدي كلان به جيب بزند. البته اتصالات در اين بخش بايد با MTN Irancell و اپراتور اصفهاني MTCE كه به تازگي مجوز ارائه خدمات وايمكس را كسب كرده اند رقابت كند. دو شركت پايا و كنسرسيوم مبين همراه با سه سرويس دهنده اينترنت پارس آنلاين، ليزر و داتك از جمه ديگر دارندگان مجوز وايمكس بوده و به همين علت از رقباي بالقوه اتصالات محسوب مي شوند. در مجموع بر سر اين مساله اتفاق نظر وجود دارد كه ايران بازاري در حال رشد و جذاب براي شركت هاي خارجي است و انگيزه كافي براي حضور در بازار تلفن همراه و اينترنت پرسرعت آن وجود دارد. البته ضرورت پرداخت بخش قابل توجهي از درآمدهاي هر اپراتور به دولت كه در مقايسه با ديگر كشورهاي خاورميانه رقم بزرگتري است از جمله چالش هاي شركت هاي خارجي براي سرمايه گذاري در ايران به حساب مي آيد. به عنوان مثال اتصالات موظف به پرداخت 23.6 درصد از درآمد خود به دولت بر طبق قرارداد حق ليسانس 15 ساله خود بوده و گفته مي شود كه MTN حدود 28 درصد از درآمد خود را به دولت پرداخت مي كند. از سوي ديگر اپراتورها موظف به اعلام پيش بيني درآمدي خود به دولت در زمان دريافت مجوز فعاليت هستند و حتي در صورت عدم تحقق اين پيش بيني اپراتور موظف به پرداخت 80 درصد از ميزان درآمد پيش بيني شده است و اين مساله فشار و استرس مضاعفي را به اپراتورها تحميل مي كند. علاوه بر اين اپراتورها در زمينه تعيين هزينه استفاده از خدمات خود تا حد زيادي موظف به اعمال نظرات دولت هستند. از سوي ديگر بر طبق آمارهاي بانك جهاني، ايران در بين 182 كشور از نظر سهولت انجام فعاليت هاي اقتصادي رتبه 142 و از نظر ميزان حمايت از سرمايه گذاران رتبه 164 را به خود اختصاص داده كه موجب نگراني سرمايه گذاران مي شود، هر چند تداوم موفقيت و حفظ ثبات بازار براي شركت MTN باعث شده تا از ميزان اين نگراني براي ديگر شركت هاي خارجي تاحدي كاسته شود. انتظار مي رود با كاهش دخالت و تصدي گري دولت در اين حوزه و تسهيل فرايندهاي اداري از حجم مشكلات فعلي در صنعت تلفن همراه ايران كاسته شود. منبع ()
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت ریسک]
[مشاهده در: www.ri3k.eu]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 340]