واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: تحليل محتواي ششمين گزارش آژانس
آژانس روز يكشنبه 20 ژوئيه، ششمين گزارش ماهانه خود را در مورد پايش اجراي آنچه ايران در فاز اول توافق ژنو (توافق مورخ 23نوامبر سال گذشته) برعهده گرفت، منتشر كرد. مركزثقل اين گزارش مختصر، اين است كه ايران طي يك ماهه 20 ژوئن تا 20 ژوئيه، به الزامات داوطلبانه خود عمل كرده و به اصطلاح «پايبندي» داشته است؛ هرچند عين چنين عبارت و عنواني، در گزارش مذكور تصريح نشده است.
بر اساس اين گزارش كه با عنوان «وضعيت برنامه هستهاي ايران در خصوص برنامه اقدام مشترك» تنظيم شده است، حرف و عمل ايران در حسن نيت و اعتمادسازي در پرتو توافق سياسي مذكور و محتواي داوطلبانه آن، يكي بوده است. البته هر گزارش به دليل اينكه محدود به گزارشدهي ماهانه است، به گزارشهاي قبلي بازگشت نميكند ولي در كل، لحن اين گزارش نيز همانند موارد قبلي و به لحاظ ديپلماسي عمومي و رسمي، به نفع ايران است. آژانس با مجموعه اقدامات راستيآزمايي و پايش اطلاعاتي و ميداني تأسيسات هستهاي، تأييد كرده كه هيچ گونه تخطي از الزامات توافق ژنو صورت نگرفته بلكه ايران همچنان ضمن خودداري از غنيسازي در سطح بيش از 5 درصد، نسبت به اتمام رقيقسازي نيمي از ذخاير 20 درصد خود و همچنين قرار دادن نيمي ديگر در چرخه تبديل به اكسيد اورانيوم اقدام كرده و همچنين تبديل اورانيوم با غناي پايين به اكسيد را نيز به فرايند اكسيد كردن وارد كرده است.
بدين ترتيب، آژانس تأييد كرد كه ايران باقيمانده حجم اورانيومي كه بايد مورد رقيقسازي قرار ميگرفت، از 80 درصدي كه در ماه قبل انجام شده بود، به 100 درصد رسيده و در نتيجه، اين بخش از الزامات ايران نيز به اتمام رسيده است. اما در مورد اكسيد اورانيوم، عبارت پردازي گزارش آژانس قابل توجه است. زيرا اعلام اينكه هنوز بيش از 1500 كيلوگرم اورانيوم با غناي پايين ايران «در فرايند اكسيد اورانيوم قرار گرفته است»، متفاوت از تأييد ميزان تحقق يافتن اين فرايند است. به واقع، آژانس فقط قرار گرفتن حجم موجودي مذكور «در فرايند» اكسيد شدن را تأييد كرده است ولي اين اعلام، ميزان به انجام رسيدن و خروجيهاي اين فرايند را در بر نگرفته است.
توافق ژنو در مورد اكسيد كردن نيمي از ذخاير 20 درصد، مقرر داشته كه ايران «نيمي از اورانيوم موجود غني شده 20 درصد را به صورت اكسيد 20 درصد براي توليد سوخت رآكتور تحقيقاتي تهران ذخيره نمايد». آژانس ورود 100 كيلوگرم از اين مواد به كارخانه توليد صفحات سوخت جهت تبديل به اكسيد اورانيوم را تأييد كرده اما اتمام اكسيد شدن را تأييد نكرده است.
در مورد سطح ديگر غنيسازي نيز توافق ژنو اشعار ميدارد: «همانگونه كه ايران در برنامه عملياتي كردن تأسيسات تبديل مواد، به آژانس اعلام كرده است، با آغاز خط تبديل اورانيوم غني شده زير 5 درصد به اكسيد، ايران تصميم دارد موارد مذكور كه جديداً غني شدهاند را طي شش ماه آينده به اكسيد تبديل كند».
گزارش آژانس در اين رابطه چنين است كه ايران «1505 كيلوگرم اورانيوم با غناي زير 5 درصد را در كارخانه مربوطه براي تبديل به اكسيد اورانيوم وارد فرايند تبديل كرده است». گفتني است كه توافق جديد ايران و گروه 1+5 براي تمديد 125 روزه گام اول و به روزرساني تعهدات آن، مقرر كرده كه ايران در 125 روز از ميزان 100 كيلوگرم اكسيد اورانيوم 20 درصد، 25 كيلوگرم را جهت تأمين نياز رآكتور تحقيقاتي تهران به سوخت تبديل كند.
ساير مقادير مذكور نيز بر اساس برنامه سازمان انرژي اتمي، به سوخت تبديل خواهد شد. بر اساس اطلاعات موجود، در توافق جديد تنها گزارشدهي آژانس در مورد مقادير تأمين سوخت رآكتور مذكور مقرر شده است. با اين حال، با توجه به حساسيت طرفهاي غربي در مورد سرنوشت اورانيوم با غناي بالا، بعيد به نظر ميرسد كه نظارت آژانس در مورد مقاديري كه در راستاي برنامههاي داخلي و خارج از توافق نيز ممكن است به سوخت تبديل شوند، متوقف گردد.
نویسنده : دكتر نادر ساعد
تاریخ انتشار: ۳۱ تير ۱۳۹۳ - ۲۱:۲۸
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 38]