محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1831184476
راه هاي ارتباطي دوران مادها
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
راه هاي ارتباطي دوران مادها نويسنده:امالبنين لطيفي راه با خلقت و راه رفتن بشر بهوجود آمد. راه يعني محلي براي عبور بشر. انسان وقتي پا روي كره خاكي گذاشت، همانند نفس كشيدن كه جزو لاينفك زندگي و زنده ماندن اوست به راه نياز داشت. طرز استفاده و بهوجود آمدن راه در حد بسيار ابتدايي بود و معمولاً بشر براي راه رفتن بهتر موانع را از سر راه برمي‌داشت و در بيابان‌ها و محل عبور براي برداشت آب و تهيه غذا يا رفتن از روستايي به روستاي ديگر با جمع كردن خار و خاشاك راه خود را هموار مي‌ساخت.راهي كه اكنون انسان امروزي مورد استفاده قرار مي‌دهد حاصل چندين قرن زحمت و تفكر و تغيير و تحول در راهسازي است. چون نخستين و ابتدايي‌ترين وسيله حمل و نقل را پاي بشر مي‌توان دانست، پس نياز به راه عريض نبوده است. كم‌كم با رام كردن حيوانات و استفاده از وسايل ارتباطي از جمله ارابه، راه ها عريض‌تر شدند. اكنون كه جمعيت بشر زياد شده و از وسايل ارتباطي و نقليه مدرن استفاده مي‌شود، راه ها و كوره‌راه ها به آزادراه ها مبدل شده و دنياي بزرگ آن دوران كه ارتباط داشتن با تمامي آن مشكلات زيادي را دربرداشت، امروزه به دهكده جهاني مبدل شده است.در دوران مادها كه جزء آخرين مهاجران آريايي قبل از ميلاد به ايران هستند، راه هاي زيادي وجود داشت و مادها در غرب ايران سكونت يافتند و دولت مقتدري تشكيل دادند و دولت آشور و ايلام را تهديد مي‌كردند و در نهايت مسبب از بين رفتن آن دولتها شده و با بابل همسايه شدند. آنها در اوج قدرت خود نياز به راه هايي علاوه بر راه هاي سابق حس كردند و راه هايي كه در اين دوران ساخته شد و مورد بررسي قرار گرفت، در دوران هخامنشي نيز با كمي تغييرات و مرمت مورد استفاده قرار گرفت.قلمرو مادها قلمرو مادها شامل سرزمين‌هاي زير بود:1ـ نواحي مركزي و غربي كشور و آذربايجان2ـ پارس كه دو شاخه از خاندان هخامنشي در آن حكومت مي‌كردند و قسمتي از اين سرزمين كه ميان فارس و خوزستان است و به انشان يا انزان معروف بود.3ـ ارمنستان كه مادها ظاهراً در اواخر قرن هفتم قبل از ميلاد در جنگ با آشور فتح كردند.4ـ آشور كه شامل حران و بين‌النهرين شمالي بود.5ـ ايلام (وضع اين سرزمين بعد از نابودي آشور مشخص نيست ولي محتملاً قسمت كوهستاني به مادها و مابقي به بابل رسيد.)6ـ پارت و هيركانيه (خراسان و گرگان)7ـ درنگيانا (سيستان فعلي)8ـ آريا (هرات) خوارزم و سغديانا9ـ سكايا و كاسپين كه ظاهراً سكايا ساكن سواحل رودخانه كر در خاك قفقاز و كاسپي‌ها در سواحل درياي خزر سكونت داشتند.10ـ سرزمين‌هاي جنــوب شرقي مانند كرمان و بلوچستانهر دولتي در طي مدت حكمراني و اقتدار محدوده‌هاي متفاوتي دارد و جنگ‌ها و ارتباطات سياسي با ديگر دولتها و تمدنها هميشه مرزها را در حال دگرگوني قرار مي‌دهد و به همين خاطر مي‌توان تصور كرد كه مادها نيز از زماني كه به حكومت رسيدند، داراي اين قلمرو و سرزمين‌ها نبودند.كشوري كه مادها براي هخامنشيان به ارث گذاشتند از طرف شمال غربي به رود هاليس (قزل ايرماق كنوني واقع در كشور تركيه) محدود مي شدو بعد از فتح نينوا رود دجله سرحد غربي دولت ماد قرار گرفت. جنوب غربي ايلام نيز كه قسمتي از آشور محسوب مي‌شد، بعد از سقوط نينوا ضميمه قلمر مادها و با دولت بابل همسايه شد و از طرف شمال دولت ماد با سرزمين ساسپيرها (قبايل ايبري يا گرجي) هم‌مرز شد و از نزديكي رودخانه فازيس (ايوان امروزي) مي‌گذشت.راه هايي كه در اين دوران وجود داشت، به شهرهاي هگمتانه، آسياي ميانه و قفقاز، شهر رگه، آذربايگان (آذربايجان) و نواحي زاموآ، پارسوا و خوارو شهر قزوين و كرمانشاهان متصل مي‌شدند، كه به اختصار چندين راه كه به اين نقاط متصل مي‌شدند، بيان مي‌شود.چون هگمتانه پايتخت مادها بود، راه هاي زيادي كه از نواحي و تمدنهاي همجوار در ايران با اين شهر مرتبط مي‌شدند. يكي از اين راه ها جاده بزرگي است كه از شمال شرق اين شهر به طرف قزوين ادامه مي‌يافت و درنهايت به شهر رگه (ري كنوني) وصل مي‌شد.علاوه بر راه هاي داخلي راه هاي ديگري از اين شهر به تمدنها و مناطق همجوار مرتبط مي‌شد كه از جمله اين تمدنها و مناطق بابل و پارس بودند و اين راه ها ارابه‌رو و كارواني بودند. (دليل ارابه‌رو گفتن اين راه ها عريض بودن آنهاست و اينكه ارابه از اين جاده‌ها به راحتي عبور مي‌كرد.)راهي از قفقاز از طريق ارمنستان به آناتولي مي‌رسيد و راه ديگري نيز وجود داشت كه به وسيله آن از ناحيه كرانه‌اي درياي خزر به دره‌هاي كوهستاني زاگرس دسترسي پيدا مي‌كرد.راهي از شهر رگه به طرف مغرب مي‌رفت و از قزوين راه فرعي ديگري جدا مي‌شد و به درياي گرگان مي‌رسيد. جاده اصلي از قزوين به سوي آذربايجان مي‌رفت و وارد دشتهاي پيرامون درياچه اروميه مي‌شد و از آنجا از طريق تنگ روانداز به آشور مي‌رسيد.ناحيه‌اي كه در دوره باستاني «خوار» نام داشت. در دامنه‌هاي جنوبي البرز قرار داشت و شرقي‌تر از دروازه‌هاي كاسپين و از طرف جنوب به شوره‌زاري وصل مي‌شد. راه كاروان رو به آسياي ميانه از سمنان فعلي (ناحيه خوار) مي‌گذرد و بخش شرقي اين ناحيه به فلات خراسان (بخش جنوبي پارت قديم) متصل مي‌شود.راه سلطنتي كه از كرمانشاهان توسط جاده بزرگي عبور مي‌كند، همان راه سابق مادي است كه به طرف همدان مي‌رفت.اين سلسله علاوه بر راه هاي داخلي راه هاي ديگر كه با تمدنهاي همجوار از جمله آشور و كاسي‌ها مرتبط مي‌شدند، نيز ساخت و آشوريان در كتيبه‌هاي خود در اين مورد ذكر كردند كه يكي از اين راه ها از دورآسور DurAssur در سرزمين زاموآ Zamua در جنوب كردستان است كه از روي رودخانه دياله نزديك مرز ايران و عراق و روانسر عبور مي‌كرد و وارد ماهيدشت مي‌شد. راه ديگري نيز وجود داشت كه از سليمانيه در شمال مريوان وارد خاك ايران مي‌شد و با سپري كردن كوه الوند به جلكه همدان مي‌رسيد يا اينكه به طرف جنوب مي‌رفت و از دره روخانه به كرمانشاه مي‌رسيد.راه ها از جنوب به شمال شرق عبارت بود از راه اراك به قم، راه اراك به ساوه، راه همدان به ساوه، همدان به ابهر، تاكستان و راه همدان، خرقان و زنجان. از ميدان اين راه ها بهترين راه، راه ساوه به همدان است كه معبرهاي كوهستاني ندارد.سخن آخرطبق اطلاعات و تحقيقات به عمل آمده مشخص مي‌شود كه هر چند از دوران ماد اطلاعات بسيار كم و ناقصي در دست است، ولي راه هايي كه تمامي اين سرزمين را با هم و با تمدنهاي ديگر مرتبط مي‌ساخت وجود داشت و مي‌توان تصور كرد كه اين راه ها چقدر در پيشرفت اين دولت مؤثر واقع شدند. اين راه ها از نظر اقتصادي و تجاري و حتي سياسي و نظامي مورد استفاده قرار مي‌گرفتند و فرستادن سربازان و نيروهاي نظامي از طريق همين راه ها بوده است.وجود اين راه ها مي‌توانند به اثبات برسانند كه در آن زمان راه ها كــاروان‌رو بودند و از وسايل ارتباطي بهتري از جمله ارابه استفاده مي‌شد.وجود راه هاي جديد كه معمولاً روي همان راه هاي قبلي بنا شده‌اند، نشانگر اين است كه در آن زمان با اينكه امكانات كمي بود، ولي مسير راه ها و جاده‌ها را به خوبي انتخاب مي‌كردندو شهرها و مناطقي كه بنا مي‌شدند، جاهايي بودند كه از نظر جغرافيايي و استراتژيكي هنوز هم داراي اهميت هستند. از جمله اين شهرها همدان و رگه (ري كنوني) است كه امروز هم جزء شهرهاي حائز اهميت ايران‌اند.منابع:1ـ احتشامي منوچهر ـ راه و راهسازي در ايران ـ ويراستار: كاظم سادات اشكوري ـ تهران ـ علمي و فرهنگي ـ چاپ: هفدهم ـ 13852ـ پيرنيا محمدكريم، افسري كرامت‌الله ـ راه و روابط تهران ـ انتشارات: سازمان ملي حفاظت آثار باستاني ايران ـ 13503ـ تهيه و تنظيم از دفتر اطلاعات و روابط عمومي وزارت راه ـ راه و راهسازي از دوره هخامنشي تا عصر سلطنت پهلوي ـ 13504ـ دياكونوف ايگور ميخائيلوويچ ـ تاريخ ماد ـ كريم كشاورز ـ تهران ـ علمي و فرهنگي ـ چاپ هشتم ـ 13865ـ كامرون جورج ـ ايران در سپيده دم تاريخ ـ حسن انوشه ـ تهران ـ علمي و فرهنگي ـ چاپ دوم ـ 13726ـ كريمي بهمن ميرزا ـ راه هاي باستاني و پايتخت‌هاي قديمي غرب ايران ـ تهران ـ 13297ـ حسينقلي ستوده ـ قلمرو شاهنشاهي هخامنشي ـ مجله تاريخ و تحقيقات ايران‌شناسي ـ اداره روابط عمومي ـ نشريه ستاد بزرگ ارتشتاران ـ سازمان ميراث فرهنگي كشور ـ مهرماه 1350 ـ شماره مسلسل 33 ـ شماره مخصوص 6 و 6* امالبنين لطيفي : كارشناس ارشد تاريخمنبع:روزنامه اطلاعات/خ
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 866]
-
گوناگون
پربازدیدترینها