واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین:
میراث مشترک فرهنگ ایران و اسپانیا وبلاگ > اسعدی، محمود - تمدن اسلامی اندلس وجوه گسترده ای داشته است که بسیاری از آنها پوشیده و معرفی نشده است.
اکنون به نظر می رسد میراث مشترک فرهنگی ایران و اسپانیا در زمینه های تاریخی، فلسفی،اجتماعی نحوه تبادل نظر در عصر کنونی دو فرهنگ شرق و غرب را مشخص می کنند. ایران به نمایندگی از جهان شرق و اسپانیا بعنوان پیشتاز جامعه غرب و فراهم بودن علقه و علاقه های زیادی زمینه این همکاری را فراهم می کند.
1- زمینه تاریخی:
ورود اعراب مسلمان به دو کشور ایران و اسپانیا در فاصله کمی از هم انجام شد. هر دو کشور پیش از حمله اعراب دارای تمدن و فرهنگ غنی بوده اند. اگرچه در اسپانیا پس از قریب هشت قرن حضور مسلمانان در اندلس مجددا ارتباط تاریخی اسپانیا وضعیت با پیش از حمله اعراب برقرار شد اما در ایران علی رغم حضور و نفوذ مسلمانان پیوند های فرهنگی ایران و اسلام ضمن نادیده گرفته شدن در برخی مقاطع همچنان پایدار ماند. ایرانیان دوره تاریخی پیش از اسلام را نمی توانند فراموش کنند همچنانکه مردم اسپانیا نیز به دلایل مختلف قادر به فراموشی هشتصد سال حضور مسلمانان در اسپانیا نیستند. با این حال به دلیل برخی ملاحظات در زمینه ارتباط بین اعراب مسلمان با اسپانیا برای رفع نیاز فروخفته خود باید با کشوری مثل ایران که هم مسلمان است و در عین حال عرب نیست و پیشینه مشابهی به لحاظ تاریخی دارد ارتباط عمیق تری بر قرار کند. همچنان که ایران نیز به منظور بهره بری از تمدن و فرهنگ اسپانیا با ممیزات و مشخصات فوق به ارتباط فزون تر با اسپانیا نیاز مند است.
2- زمینه اجتماعی:
هویت مردم ایران سه وجه اساسی دارد آنها ایرانی هستند، مسلمانند و برخی جلوه های سبک غربی بر آنها مستولی است. مردم ایران در یکصد سال اخیر در چنبره سنت و مدرنیسم گرفتارند. از نظرات افراطی چون غرب زدگی و غرب ستیزی تا غرب گرایی و مستحیل شدن در فرهنگ غرب، به لحاظ تئوری و عملی نمود های آن در جامعه امروز ایران دیده می شود. با این وصف اغلب صاحب نظران جامعه شناسان فرهنگی بر آنند که جامعه ایران با جوامع عرب منطقه بغایت متفاوت است و مختصات ویژه خود را دارد. از نظر اجتماعی مردم ایران اغلب خونگرم و دارای ویژگی های ارتباطات انسانی عمیق هستند که در ارتباط با غرب به ملت های همگن و کشور های مشابه فرهنگ خود بیشتر علاقمند هستند. و اسپانیا از جمله این کشورها است. مردم اسپانیا نیز در میان غربیان به ارتباطات اجتماعی عمیق شهرت دارند.
3- زمینه فکری و فلسفی:
مشابهت های تاریخی و اجتماعی شاید زمینه بروز و ظهور شخصیت های بزرگ و صاحب رای در حوزه تفکر را در اسپانیا و ایران فراهم کرده است که به سرعت در کشور ایران نیز معروف و شهره شده اند. از مطالعه جریان فکری در اسپانیا دو شخصیت ابن رشد و ابن عربی بیش از بقیه بزرگان مطرح اند. شاید بتوان گفت شخصیت ابن عربی که زاده اسپانیاست از کشور خود در ایران بسیار معروفتر است و آثار متعددی در شرح و تفسیر در باره او نوشته است و دو اثر معروف او "فصوص الحکم" و "فتوحات مکیه" در حوزه های علمیه و دانشگاه های ایران تدریس و شرح می شود. آقای عثمان یحیی از 848 کتاب و رساله ابن عربی نام برده است و اکثر محققین بین 400 تا 500 رساله را از او دانسته اند. نظیر عبدالوهاب شعرانی که تعداد آثار ابن عربی را بیش از 400 اثر می داند، و در نامه ای از ایشان در سال 632 میلادی به کیکاوس اول از 240 اثر خبر می دهد که کوچکترین آن یک جزء و بزرگترین آن بالغ بر صد مجلد است. جریان عرفان عملی پیش از ابن عربی در اندلس، "زهد گرایی" بود که رعایت اداب شریعت و ریاضت راه رسیدن به حقایق تلقی می شد اما با ظهور ابن عربی عرفان نظری شکل گرفت. بایزید بسطامی و منصور حلاج و ابوحامد غزالی از جمله بزرگان ایرانی و شرق هستند که ابن عربی از آنها ستایش می کند. وجود ابعاد عرفانی اسلام به نظر برخی صاحب نظران زمینه تسامح و تساهل را هموار می کند تا مقدمات وجوه تمدن فراهم آید. ایران به لحاظ موقعیت جغرافیایی، فرهنگی و اجتماعی و تاریخی می تواند با تامل مناسب مقدمات حصول تمدن اسلامی را فراهم نماید.
شنبه 21 تیر 1393 - 14:48:13
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 19]