واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: در افغانستان، ایالات متحده باید از ایران کمک بگیرد
مناطق پیرامونی ایران و به طور کلی، مجموعه ای که از آن با عنوان منطقه خاورمیانه یاد می شود، این روزها شرایط ناآرامی را پشت سر می گذارد. در این مجموعه، یکی از نقاط مهم تمرکز سیاست بین الملل طی سال های اخیر، کشور افغانستان بوده است. یک نشریه آمریکایی در تحلیلی از چشم انداز ثبات در آینده افغانستان، به بررسی نقش ایران در این زمینه پرداخته است.
کد خبر: ۴۱۵۱۹۳
تاریخ انتشار: ۲۰ تير ۱۳۹۳ - ۱۴:۲۲ - 11 July 2014
مناطق پیرامونی ایران و به طور کلی، مجموعه ای که از آن با عنوان منطقه خاورمیانه یاد می شود، این روزها شرایط ناآرامی را پشت سر می گذارد. در این مجموعه، یکی از نقاط مهم تمرکز سیاست بین الملل طی سال های اخیر، کشور افغانستان بوده است. یک نشریه آمریکایی در تحلیلی از چشم انداز ثبات در آینده افغانستان، به بررسی نقش ایران در این زمینه پرداخته است.
به گزارش «تابناک»، نشریه آمریکایی «فارن پالیسی» در مطلبی به بررسی نقش و نفوذ ایران در افغانستان پرداخته و می نویسد طی سال ها – و به ویژه طی هفته های اخیر و در پی پیشروی تکفیری ها در عراق – توجه زیادی به نقش ایران در عراق صورت گرفته است. اما این میزان توجه، درباره نقش ایران در دیگر کشور همسایه خود، یعنی افغانستان، وجود نداشته است.
در این مطلب به طور خلاصه آمده است:
در غرب، اغلب چنین گفته می شود که نقش ایران در افغانستان، نقشی آسیب رسان و مضر است. مقامات آمریکا و ناتو، ایران به تأمین اسلحه برای طالبان متهم کرده اند. در سال 2007 و 2011، نیروهای بین المللی حاضر در افغانستان، مدعی رهگیری محموله های سلاح ایرانی برای طالبان شدند. پس از آن نیز در موارد مختلف، مطالبی درباره نقش غیرسازنده ایران در افغانستان منتشر شده است.
اما با این وجود، نقشی که ایران در افغانستان بازی می کند، در عمل نقشی سازنده است. منافع ایران و آمریکا در افغانستان (به طور مثال درباره برقراری ثبات در این کشور) تا حد زیادی با هم مشابه است. ایران می تواند در دوره پس از خروج نیروهای آمریکایی در افغانستان، به ترویج این منافع مشترک کمک کند؛ به ویژه در صورتی که روند بهبود روابط میان تهران و واشنگتتن ادامه پیدا کند.
در حقیقت، ایران تاکنون بارها به آمریکا در افغانستان یاری رسانده ست. در جریان کنفرانس «بن» در سال 2001، این ایران بود که به تشکیل نخستین دولت پس از طالبان در این کشور کمک کرد. جیمز دابینز، نماینده آمریکا در کنفرانس بن، اشاره می کند که چگونه محمد جواد ظریف، وزیر خارجه کنونی ایران، افغانستان را به پذیرش ترکیب دولت مورد نظر متقاعد نمود.
تهران و واشنگتن در مبارزه با طالبان و القاعده نیز با یکدیگر همکاری کرده اند. در نخستین سال های ورود نیروهای بین المللی به افغانستان پس از سال 2001، ایران آن دسته از سران القاعده را که به داخل سرزمینش گریخته بودند دستگیر کرد و نقشه های مواضع طالبان در افغانستان را در اختیار آمریکایی ها قرار داد.
افزون بر این، ایران حاضر شد مسئولیت آموزش 20 هزار نیروی نظامی افغان را نیز بر عهده بگیرد. در سال 2003، ایران به واشنگتن پیشنهاد برگزاری مجموعه ای از گفت و گوهای جامع را داد که موضوع افغانستان نیز بخشی از آن بود. اما این پیشنهاد با مخالفت جرج بوش، رئیس جمهور وقت آمریکا مواجه شد. این همکاری نباید باعث تعجب شود. وقتی موضوع افغانستان به میان می آید، تهران و واشنگتن آمادگی دارند درباره طیفی از موضوعات، از جمله طالبان، به گفت و گوی مستقیم بپردازند.
در سال 1998، نیروهای طالبان، 9 دیپلمات ایرانی را در مزار شریف به قتل رساندند. ایران 200 هزار نیروی نظامی را در مرز افغانستان به حالت آماده باش در آورد و نزدیک بود که بر سر این موضوع وارد جنگ شود. بر این اساس، تعجبی ندارد که ایران – که هیچ گاه دولت طالبان را به رسمیت نشناخت – با قدرت گیری این گروه مخالفت کند. این دیدگاه ضد طالبان تا امروز نیز تغییر نکرده است.
در این زمینه، موضوع مواد مخدر نیز مطرح می شود: قدرت گیری طالبان تا حد زیادی مرهون درآمدهای حاصل از فروش مواد مخدر بوده است و مقصد این تجارت نیز معمولاً ایران بوده است. این موضوع، خود به بحران مواد مخدر در ایران دامن زده است.
دلایل مطمئنی برای رسیدن به این نتیجه وجود دارد که ایران به دنبال یک افغانستان باثبات است. بی ثباتی بیشتر، سبب تشدید قاچاق مواد مخدر خواهد شد. افزون بر این، چنین امری سبب تشدید سیل مهاجرت اتباع افغان به ایران می شود. یک عامل دیگر نگرانی برای ایران این است که بی ثباتی در افغانستان، سبب قدرت گیری گروه های افراط گرای ضد شیعی در این کشور و مجاورت آن شود.
از سوی دیگر، ایران و آمریکا به طور مشترک از ایده همگرایی بیشتر افغانستان با آسیای جنوبی و آسیای مرکزی استقبال می کنند. ایران خود در جست و جوی احداث راه ها، خطوط لوله و پروژه های تجاری بوده که سبب برقراری ارتباط بهتر میان دولت های آسیای مرکزی شود. این در حالی است که آمریکا نیز به نوبه خود، پروژه جاده ابریشم جدید را در این منطقه دنبال می کند.
به هر حال، بر اساس این زمینه ها و همچنین دیگر زمینه های پیوند میان ایران و افغانستان، از جمله پیوندهای فرهنگی و مذهبی، می توان نتیجه گرفت که ایران در دوره پس از خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان، به بازیگری موثر در این کشور تبدیل خواهد شد. این در حالی است که به طور مثال کشوری مثل چین، از چنین جایگاهی در افغانستان برخوردار نبود. علاوه بر این، پاکستان نیز از روابط خوبی با کابل برخوردار نیست و هند نیز با وجود روابط مساعد، به دلیل پاره ای ملاحظات از ورود بیش از حد به این کشور خودداری خواهد کرد. اما ایران، چه از جنبه سیاسی و چه اقتصادی، به شدت در افغانستان فعال خواهد بود.
مجموعه این عوامل توجه بیشتر به نقش ایران در آینده افغانستان را ضروری می سازد و ایالات متحده می تواند بر پایه این زمینه های مشترک و علاقمندی ایران به تأمین ثبات در افغانستان، به تعامل با ایران پرداخته و از این طریق، منافع خود را در این کشور تضمین نماید.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تابناک]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 39]