واضح آرشیو وب فارسی:فارس: هیثم مزاحم، تحلیلگر لبنانی بررسی کرد
بحران سوریه و تاثیر آن بر وضعیت شیعیان در این کشور
شیعیان سوریه جزو اقلیتهای این کشور به شمار میآیند که با آغاز بحران سوریه و ورود گروههای مسلح تکفیری به این کشور به شدت از سوی این گروهها احساس خطر میکنند.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس، امروز سوریه به لحاظ نظامی شاهد پیشرفتهای ملموس و قابل توجهی است، ارتش این کشور توانسته است، در بسیاری از مناطق عملیاتی این کشور، به ویژه منطقه القلمون در ریف دمشق و نزدیکی مرزهای لبنان پیروزیهای بزرگی را محقق کند. این امر در استانهای حمص و ریف حلب نیز مشاهده میشود، به گونهای که نیروهای ارتش سوریه موفق شدهاند، کنترل امور در این مناطق را به دست گیرند. اما در مقابل خبرهایی به گوش میرسد، مبنی بر اینکه گروههای مسلح، از جمله گروههای تکفیری مانند «جبهه النصره» و «جبهه اسلامی» خود را برای گشودن جبهه جدیدی در جنوب سوریه، از جمله استان «درعا» با هدف حرکت به سمت دمشق، پایتخت سوریه آماده میکنند، زیرا عربستان و هم پیمانانش از معادله کنونی حاکم بر میدان سوریه راضی نبوده و خواستار تغییر موازنه نظامی - استراتژیک در سوریه هستند. با این حال نمیتوان آینده نبردها را در سوریه پیش بینی کرد، زیرا دایره درگیریها بسیار وسیع بوده و سراسر کشور سوریه را در برمیگیرد. از سوی دیگر هر دو طرف از حمایتها و پشتیبانیهای بین المللی و منطقهای نیز برخوردارند. اما شیعیان بلاد شام که تاریخ طولانی و پر حادثه ای در این منطقه دارند، در عین امیدواری نگران آینده خویش نیز هستند. در حالیکه جهان اسلام و کشورهای عربی تاکنون واکنش قابل توجهی به مصائب و درد و رنج و مشکلات شیعیان و دیگر اقلیتهای سوری نشان نداده، به جز برخی از کشورهای مانند ایران، لبنان و عراق و برخی گروهها و سازمانهای شیعه در کشورهای عربی که نگرانی خود را از وضعیت اقلیت شیعه در سوریه ابراز کردهاند. در سطح بین المللی نیز به دلیل در اقلیت بودن شیعیان و فقدان اهمیت استراتژیک آنها در سوریه، هیچ اقدامی در حمایت از ایشان صورت نگرفته و بیشتر توجهات به کشمکشهای قدرتهای جهانی و منطقهای در سوریه معطوف است. تشییع در خاورمیانه پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در 1357 شمسی (1979 میلادی) و تشکیل نظام جمهوری اسلامی به رهبری «امام خمینی»(ره) شیعیان در خاورمیانه به تدریج از انزوا خارج شده و به بازیگران اصلی تبدیل شدند. اولین بازتابهای انقلاب اسلامی در منطقه جنبش اما «موسی صدر» و تقویت موقعیت شیعیان محروم لبنان بود که با پیروزی «حزب الله» لبنان بر رژیم صهیونیستی در جنوب این کشور و واداشتن اشغالگران صهیونیستی به ترک خاک لبنان در سال 2000 و سپس ناکامی در جنگ 33 روزه پر رنگتر شد. از سوی دیگر سقوط «صدام حسین» در عراق موجب تقویت جایگاه شیعیان در دولت عراق و افزایش اقتدار شیعیان در خاور میانه شد. اما بحران سوریه از جنس دیگری بود. مساله سوریه توانست یک ائتلاف فراگیر شیعی از ایران گرفته تا عراق، سوریه و حزب الله و همچنین افغانستان، پاکستان و خلیج فارس را حول محور مقاومت ایجاد کند؛ ائتلافی که نه بر اساس ملاکهای مذهبی و فرقهای بلکه در حمایت از جبهه مقاومت و در برابر اشغالگری اسرائیل و سلطه جویی امریکا قرار داشت. شیعیان سوریه شیعیان (به معنای عام کلمه) در سوریه یک اقلیت شمرده میشوند. تقریبا یک درصد جمعیت سوریه شیعه اثناعشری هستند که به دلیل در اقلیت بودن از اهمیت و قدرت راهبردی برخوردار نیستند. اما علویها که آنها نیز خود را شیعه میدانند، حدود 12 تا 15 درصد جمعیت سوریه را تشکیل میدهند و دارای نفوذ گستردهای در حکومت، ارتش و سازمان امنیت سوریه میباشند که در صورت سرنگونی نظام کنونی حاکم بر کشور دیگر نخواهند توانست جایگاه سابق خود را داشته باشند. در مجموع شیعیان سوریه از اثنا عشری و علوی گرفته تا اسماعیلیان و حتی اقلیتهای مسیحی در یک امر مشترکند و آن نگرانی از تشکیل یک حکومت سلفی - تکفیری و نه سنی در صورت سرنگونی نظام حاکم. در واقع این نگرانی بیمورد هم نیست و چنانکه شاهدیم تندروهای تکفیری در برخی روستاها دست به نسل کشیهای مذهبی و پاکسازیهای فرقه ای زدهاند. در طول تاریخ سوریه بین شیعیان و سنیها رابطه حسنهای وجود داشته و همه در کنار هم به صورت مسالمت آمیز زندگی کردهاند. اما در حال حاضر به دلیل تحریکات مذهبی و فرقهای وضعیت تغییر کرده و فضا متشنج و فتنه آلود است تا جایی که برخی مواقع درگیریهای مذهبی – طائفهای بین شهرها و روستاهای سوریه گزارش میشود. اما به طور کلی هنوز هم بسیاری از اهل سنت سوریه (تقریبا 30 تا 40 درصد) همچنان از بشار اسد و نظام حاکم حمایت میکنند و با علویها و شیعیان و مسیحیان و اقلیتهای دیگر همراه و همدل هستند و روابط مسالمت آمیزی دارند. حضور حزب الله در سوریه ورود حزب الله به جنگ سوریه توانست معادلات میدانی را تغییر دهد و اندکی از نگرانیهای شیعیان سوریه را بکاهد. البته مشارکت حزب الله در این جنگ یک عمل پیشگیرانه شمرده میشود که با هدف ممانعت از قدرت گرفتن گروههای تکفیری و جلوگیری از گسترش نفوذ آنها به لبنان صورت گرفت، اما در عمل به حفظ نظام در سوریه نیز کمک کرد. نباید فراموش کنیم سرنگونی نظام در سوریه یک شکست استراتژیک برای جبهه مقاومت و مخصوصا حزب الله که همیشه از پشتیبانی لجستیک دولت سوریه برخوردار بوده، محسوب می شود. حزب الله لبنان در صورت شکست نظام در سوریه و پیروزی سلفیهای تکفیری، یکی از راههای اصلی خود برای انتقال سلاح و تجهیزات نظامی مخصوصا موشکها را از دست خواهد داد. اگرچه برخی هم از نگاه خود همراهی شیعیان با نظام بشار اسد را یک عمل غیر اخلاقی واشتباه استراتژیک میدانند، اما بیشتر شیعیان سوریه و لبنان و حتی عراق سقوط بشار اسد و به قدرت رسیدن سلفیهای تکفیری را مساوی تهدید موجودیت خودشان میدانند. انتهای پیام/ز
93/02/06 - 02:02
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 59]