واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا:
به بهانه سفر علی اف به تهران/ ایران و جمهوری آذربایجان، فرصت ها و توانمندی ها برای توسعه مناسبات - سیفعلی موسی زاده اردبیل - ایرنا- جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان از همان لحظه استقلال این کشور از پیکره شوروی سابق روابط و مناسبات دوستانه ای داشته اند، اما آنگونه که انتظار می رود این مناسبات تاکنون نتوانسته است در زمینه های مختلف توسعه ای در خور مطالبات دو ملت داشته باشد.
شاید در بین کشورهای منطقه هیچیک از آنها مانند ایران و جمهوری آذربایجان دارای تاریخ، فرهنگ و علایق مشترک نباشند.
بر اساس آمارهای رسمی، مبادلات تجاری دو کشور چیزی حول و حوش 600 میلیون دلار است. در حالی که با توجه به نقشه جغرافیای سیاسی منطقه، موقعیت راهبردی دو کشور و نیز وجود نیازهای مشترک، این میزان می تواند تا چندین برابر ظرفیت موجود افزایش یابد.
اینکه چه عواملی موجب شده است که روابط و مناسبات دو کشور آنگونه که می بایست توسعه نیابد، در مجال این نوشتار نیست، اما باید به این نکته تاکید کرد که زمینه ها و استعدادهای موجود دو کشور برای بسط ارتقای مناسبات دو جانبه ایران و آذربایجان همیشه وجود دارد.
مرز طولانی خشکی و آبی، وجود منابع غنی نفت و گاز در بستر دریای خزر، فعالیت بازارهای پررونق در دو سوی مرز، موقعیت ژئوپلتیکی دو کشور برای اتصال به اروپا، آسیا و آب های آزاد جهان و دیگر مزیت های استثنایی، توانمندی زیادی برای گسترش مناسبات اقتصادی بین دو کشور ایجاد کرده است که در صورت وجود اراده سیاسی میزان مبادلات دو طرف بسیار گسترده تر از وضعیت کنونی خواهد شد.
وجود منابع غنی نفت و گاز در دو کشور از جمله فرصت های همکاری دوجانبه است. جمهوری اسلامی ایران هم اکنون با مشارکت در طرح گازی ˈشادنیزˈ همکاری مختصری با جمهوری آذربایجان دارد، اما این همکاری ها زمینه های گسترش فراوانی داشته و دو کشور در زمینه تولید مشترک، انتقال نفت و گاز به اروپا و جهان می توانند بیشتر از این همکاری و مشارکت داشته باشند.
در صحنه سیاسی وجود برخی بحران هایی که قدرت های جهانی برای تداوم حضور در منطقه حساس و مهم قفقاز اراده ای برای رفع و پایان بخشیدن به آن ندارند، تهران و به ویژه باکو را نیازمند مناسبات دوستانه و صمیمی با یکدیگر می کند.
بحران قره باغ و تداوم وضعیت ˈنه جنگ و نه صلحˈ بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان، نیازمند مشارکت فعالانه جمهوری اسلامی ایران در روند صلح منطقه است.
تجربه فعالیت 20 ساله گروه مینسک شورای همکاری و امنیت اروپا نشان داده است که اراده قوی از سوی آمریکا و اروپا برای پایان بخشیدن به اختلافات بین ارامنه وآذری ها وجود ندارد.
جمهوری اسلامی ایران از یکسو با توجه به اصول محکم قانون اساسی خود در حمایت از مسلمانان و نیز داشتن منطقه ای عاری از جنگ و اختلاف به ویژه در همسایگی خود، اراده و منافع محکم برای پایان بخشیدن به اختلافات جمهوری آذربایجان و ارمنستان را داراست و با توجه به مناسبات خوب تهران با هر دو طرف زمینه میانجیگری برای پایان بخشیدن به این بحران به صورت واحد و یا با مشارکت دیگر کشورها را دارد.
پیمان ها و تشکل های رسمی و غیر رسمی منطقه ای و فرا منطقه ای از جمله سازمان همکاری های اقتصادی (اکو)، سازمان کنفرانس اسلامی، کشورهای عدم تعهد، کشورهای حوزه دریای خزر و .. از جمله مراجع و پیمان هایی هستند که دو کشور در آن حضور داشته و امکان ارایه سیاست ها و مواضع مشترک در انها وجود دارد.
در زمینه فرهنگی و اجتماعی پیوندهای دو کشور بسیار ریشه دار و مستحکم می باشد. جمعیت بیش از 95 درصدی مسلمان و 85 درصدی شیعیان در جمهوری آذربایجان مهمترین عامل پیوند ملت ایران و آذربایجان می باشد. این پیوند ریشه دار از همان بدو استقلال جمهوری آذربایجان ملت های دو کشور را به هم نزدیک تر کرد و برخی فراز و فرودها در روابط رسمی دو کشور تاثیری در پیوندهای مذهبی دو ملت مسلمان نداشته است.
اشتراکات دیگر دو ملت در زمینه آیین هایی چون نوروز، شعر، موسیقی، ادبیات، تاریخ و .. بر همبستگی دوجانبه افزوده است و می توان از آنها برای گسترش مناسبات دوجانبه بیشتر بهره گرفت.
همچنین روی کار آمدن دولت ˈتدبیر و امیدˈ و سیاست خارجی این دولت که گسترش و مناسبات با همسایگان را در اولویت قرار داده، زمینه ارتقای بیش از پیش مناسبات دو کشور را فراهم کرده است.
دیدار ˈحسن روحانیˈ و ˈالهام علی افˈ روسای جمهوری ایران و آذربایجان در اجلاس سال گذشته داووس، فتح بابی برای شروع مرحله نوین در مناسبات تهران - باکو بوده است.
سفر آتی علی اف به جمهوری اسلامی ایران بی شک زمینه ارتقای مناسبات دو کشور را فراهم خواهد کرد. این سفر رسمی که پس از سال ها سردی محسوس و غیر محسوس مناسبات دو کشور انجام می گیرد، بی شک تاثیر مهمی در صحنه سیاسی منطقه نیز خواهد داشت.
این سفر فرصت مغتنمی است که دولت تدبیر و امید آن را فراهم کرده است و مقام های دو کشور ایران و آذربایجان باید از آن برای ارتقای هر چه بیشتر مناسبات خود استفاده کنند.
**1368**
انتهای پیام /*
: ارتباط با سردبير
[email protected]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 66]