واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
الاستبصار فيما اختلف من الاخبار نويسنده:محمد رضا ضميري مؤلف: ابو جعفر محمد بن حسن طوسي، معروف به شيخ الطائفه (م 460 ق). معرفي اجمالي کتاب: شيخ طوسي در اين کتاب کليه رواياتي را که در مباحث گوناگون فقهي وارد شده و نيز رواياتي را که برخلاف آنها آمده، جمع کرده است. اين کتاب از معتبرترين مجموعه هاي روايي شيعه به شمار مي آيد و هر فقيه و مجتهدي هنگام استنباط احکام شرعي بايد به روايات اين کتاب توجه داشته باشد. کتاب استبصار يکي از کتب اربعه و در رديف کتاب کافي شيخ کليني و من لا يحضره الفقيه شيخ صدوق و تهذيب الاحکام، کتاب ديگر شيخ طوسي، است و شيخ اين کتاب را بعد از کتاب تهذيب الاحکام نگاشته است. برخي از علما و شاگردان شيخ از ايشان درخواست کردند تا کتابي بنويسد که در آن روايات متعارض و مخالف را جمع آوري کند و به بررسي آنها بپردازد و روايات صحيح و غير صحيح را مشخص نمايد. شيخ طوسي در اين کتاب ابتدا رواياتي را که معتبر و صحيح مي داند، آورده و سپس به روايات مخالف اشاره کرده و سعي داشته که روايتي را از قلم نيندازد؛ پس از آن نيز به جمع ميان روايات و بررسي آنها پرداخته است. ويژگيهاي اين کتاب عبارت اند از: 1. اين کتاب در نوع خود بي نظير است و اولين کتابي مي باشد که براي جمع بين روايات مخالف نگاشته شده است. 2. کتاب استبصار، علاوه بر اعتبار بالا، از جامعيت خوبي نيز برخوردار است؛ به حدي که ابن طاووس مي گويد: «اگر درباره مسئله اي روايت مخالف باشد، حتماً در کتاب استبصار نيز بايد به آن اشاره شده باشد». 3. در آغاز هر باب، نخست به روايات معتبر يا مورد قبول اشاره شده و پس از آن روايات ديگر مطرح شده اند. کتاب شامل همه ابواب فقهي نيست و فقط به ابوابي اشاره مي کند که در آن روايات مخالفي وارد شده باشد؛ ولي ترتيب ابواب به ترتيب ابواب کتابهاي فقهي است؛ يعني از کتاب طهارت شروع شده و به کتاب ديات پايان مي پذيرد. اين کتاب داراي سه بخش است: بخش اول و دوم، در عبادات است. بخش سوم، در بقيه ابواب فقه، مانند عقود، ايقاعات، احکام تا حدود و ديات، است. شيخ طوسي تعداد احاديث کتاب استبصار را خود مشخص کرده تا کم و زياد نشوند. اين کتاب شامل 5511 روايت است. با توجه به اهميت و ارزش کتاب استبصار نام آن پيوسته در فهرست کتابها بوده و علما و فقهاي شيعه روايت آن را به يکديگر اجازه مي داده اند. شروح و تعليقات: جامع الأخبار في ايضاح الاستبصار، نوشته شيخ عبداللطيف بن علي بن احمد بن ابو جامع حارثي (شاگرد شيخ بهايي) ؛ نکت الارشاد در شرح استبصار، نوشته شهيد اول محمد بن مکي؛ شرح استبصار، نوشته سيد ميرزا حسن بن عبدالرسول حسيني زنوزي؛ شرح استبصار، نوشته امير محمد بن امير عبدالواسع خاتون آبادي (داماد علامه مجلسي) ؛ شرح استبصار، نوشته شيخ عبدالرضا طفيلي نجفي؛ شرح استبصار، نوشته شيخ قاسم بن محمدجواد (معروف به ابن الوندي) ؛ شرح استبصار، نوشته علامه سيد محسن اعرجي کاظمي؛ شرح استبصار، سيد نعمت الله جزايري (بنام کشف الاسرار به چاپ رسيده است). وضعيت نشر: اين کتاب، به وسيله انتشارات دارالکتب الاسلاميه، در تهران در 4 جلد، به قطع وزيري و در سال 1390 ق چاپ و منتشر شده است.منبع:کتابشناسي تفصيلي مذاهب اسلامي
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 1297]