واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: شنبه ۲۴ اسفند ۱۳۹۲ - ۱۰:۲۲
معماران یزدی سالها پیش با آمیختن هنر با مصالح محدود و سخت کویری، بناهایی زیبا را خلق کردهاند که با گذشت سالیان سال همچنان پابرجا مانده و مایه مباهات و چشمنواز گردشگرانی هستند که تنها به قصد بازدید از آنها، به این خطه کویری سفر میکنند. به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه یزد، خانههای زیبای چهار فصل، از هنر معماران کویر است که در زیبایی هر چه تمامتر با ذوق و سلیقه معماران، بنا شده و امروز نیز به یکی از اصلیترین خاستگاه گردشگران داخلی و خارجی تبدیل شدهاند. نمونه چنین خانههای بزرگی در یزد که با یک حیاط مرکزی که هر وجه آن در هر فصلی از سال مورد بهرهبرداری بوده و بعضا چندین خانوار در داخل آنها سکونت داشتند، زیاد است. خانههایی که از حیث حجب و حیاء دارای اندونی و بیرونی بودهاند و هیچ غریبهای اجازه تردد به اندرونی خانه را نداشته است، به نحوی که مهمانان خانه نیز در قسمت بیرونی اقامت گزیده و پذیرایی میشدند. خانههایی با دیوارهای بلند برای ایمنی بیشتر و البته با هدف استفاده از سایهسار آنها برای فرار از گرمای سوزان کویر، خانههایی که حوض میان حیاط مرکزی آنها در ذهن تداعیکننده شبهای تابستانی است که اعضای خانواده در کنار بزرگان خاندان روی تخت واقه به این حوض مینشستند و ضمن صرف هندوانه، با یکدیگر به گفتوگو میپرداختند. اگر چه زندگی در این خانهها، امروز دیگر کمتر به چشم میآید، اما دست روزگار این خانهها را با کاربریهای جدیدی در اختیار کسانی قرار داده است که برای کسب لذت یک شب اقامت و زندگی در آنها، رنج سفر از مسافتهای بعضا بسیار طولانی را برای رسیدن به این خطه به جان میخرند. در دهه اخیر و با حمایتهای میراث فرهنگی، این خانههای زیبا و بزرگ بعد از مرمت و ساماندهی مناسب به هتلهای سنتی تبدیل شدهاند و امروز پذیرایی خیل زیادی از گردشگران داخلی و خارجی هستند. البته از این دست خانهها در استان یزد به وفور یافت میشود که از مشخصه اصلی آنها بادگیرهایی است که در قسمت تابستانه خانه، قدبرافراشتهاند و نیز اتاقهای چند دری با شیشههای رنگی که نقشی زیبا از تابش خورشید را در داخل اتاق حک میکنند. یکی از پژوهشگران یزدی در این رابطه به خانه لاریها، خانه نواب وکیل و خانه رسولیان در شهر یزد، خانه آقازاده و خانه صولت در ابرکوه، خانه آیت الله خاتمی، خانه تقدیری و خانه انصاری در اردکان، خانه اخوان طباطبایی در مهریز، خانه دکتر صالحی در خاتم، خانه قلعهایها در اشکذر و خانه وحشی باقی در بافق اشاره میکند. "فاطمه دانش"، در گفتوگو با خبرنگار ایسنا، منطقه یزد، میگوید: اغلب این خانههای قدیمی کاربریهای متفاوتی به خود گرفتهاند که برخی به موزه و محل نگهداری آثار تاریخی تبدیل شدهاند، اما در این میان سهم هتلهای سنتی در خانههای قدیمی یزد بسیار چشمگیر است، به طوری که 22 هتل سنتی در بناهای قدیمی استان که بیشتر شامل خانههای قدیمی هستند، ایجاد شده است. وی اضافه میکند: خانه لاریها، بنایی بازمانده از دوران قاجار است که در محله فهادان قرار گرفته است و ساختمان این خانه با توجه به سبک کلی منازل اعیانی دوره قاجار ساخته شده و دارای دو قسمت اندرونی و بیرونی است و حیاط در مرکز خانه قرار گرفته است و قسمتهای اعیاننشین به صورت چهار فصل در پیرامون حیاط قرار دارند. به گفته وی، از قسمت شمالی خانه به عنوان زمستانه و از قسمت جنوبی به عنوان تابستانه استفاده میشده است که شامل تالار و بادگیر و اتاق زیر بادگیر است، از ضلع شرقی خانه شامل اتاق آیینه، مطبخ، سرداب و سایر فضاها به عنوان پاییزه و از ضلع غربی نیز به عنوان بهار خواب استفاده میشده است. این پژوهشگر ادامه میدهد: این خانه اکنون محل استقرار سازمان اسناد و کتابخانه ملی استان است که در آن تعدادی از اسناد و نسخ خطی و تاریخی به معرض نمایش گذاشته شده است. وی از دیگر خانههای تاریخی شهر یزد به خانه نواب وکیل اشاره میکند که این خانه هم در محله فهادان قرار دارد و متعلق به شخصی به نام میرزا محمد رضوی معروف به نواب وکیل از علمای برجسته یزد در عهد قاجار و پهلوی بوده است. وی با اشاره به شهرت خاندان نواب رضوی به فضل، دیانت، ادب و نجابت در شهر یزد، اظهار میکند: این شخصیت از دودمان نوابان یزد و نماینده دوره سوم مجلس شورای ملی بوده که جدش میرزا عبدالحی رضوی از خراسان به یزد مهاجرت کرده و در همین شهر سکنی گزیده است. دانش میگوید: خانه حاج کاظم رسولیان نیز از دیگر خانههای شاخص یزد است که یک قرن قدمت دارد و در محله سهل ابن علی و در مرکز بافت قدیم شهر قرار دارد. این پژوهشگر با بیان این که بنای خانه روسولیان دو بخش جداگانه اندرونی و بیرونی دارد که هر بخش کاربری ویژهای داشته است، ادامه میدهد: حمام سنتی، کلاه فرنگی، تالار، ارسی با شیشههای رنگی، زیرزمین، بادگیر، حوض خانه و غیره از قسمتهای مختلف این خانه است که در حال حاضر به عنوان دانشکده معماری دانشگاه یزد کاربری دارد. به گفته وی، در تمام شهرستانهای یزد خانههایی زیبای اینچنینی وجود دارد که از جمله آنها میتوان به خانه تقدیری اردکان اشاره کرد که بازماندهای از دوران قاجار است و متعلق به یکی از تجار به نام اردکانی بوده است. وی بیان میکند: این خانه متشکل از دو خانه اعیاننشین و نوکرنشین با یک مطبخ مشترک است که از زیباییهای این خانه میتوان به اتاقهای پنج دری و سه دری با شیشههای الوان اشاره کرد. دانش میگوید: البته این شهرستان خانههای زیبای دیگری از جمله خانه آیتالله خاتمی با کمتر از یکصد سال قدمت، خانه انصاری از اصیلترین خانههای دوره قاجار و دارای گچبریهای زیبا با طرح شمسه و قابهای پنجره مانند با نقوش هندسی و مشبک، بادگیر چهار طرفه و اتاقها مختلف اشاره کرد. وی از دیگر شهرستانهای استان یزد که دارای خانههای قدیمی زیبایی است، به شهرستان ابرکوه اشاره میکند و میگوید: خانه آقازاده و خانه صولت در این شهرستان از خانههای زیبا و منحصر به فرد به شمار میروند که بادگیر دو طبقه خانه آقازاده که 18 متر نیز ارتفاع دارد، آن را بسیار شاخص کرده است. این پژوهشگر یزدی در پایان یادآور میشود: خانه صولت نیز با سردری بلند و باشکوه دارای گچبریهای و مقرنسکاریهای بسیار زیبا و برج بلند قامتی است و مساحت خانه حدود هز ار مترمربع است که 150 متر مربع آن را حیاط شامل میشود و پیرامون آن عمارتی در دو طبقه و گاه سه طبقه با احتساب زیرزمین قرار گرفته است. انتهای پیام
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایسنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 64]