واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا:
گزارشی از سمینار انشانگاری درهند دهلی نو - ایرنا - سمینار دو روزه ˈ انشا نگاری: ماخذ ادبی مهم در مطالعات فرهنگی و تاریخیˈ به همت گروه فارسی دانشگاه دهلی روزهای 21 و 22 اسفند ماه جاری در پایتخت هند برگزار شد.
به گزارش ایرنا ، در این همایش ˈعلی فولادیˈ رایزن فرهنگی کشورمان، ˈ عبدالخالق رشیدˈ دبیر اول سفارت افغانستان و جمعی از استادان و دانشجویان زبان فارسی دانشگاه های مختلف داخل و خارج دهلی نو حضور داشتند .
پروفسور ˈچندر شیکهرˈ رییس گروه فارسی دانشگاه دهلی طی سخنانی با اشاره به اهمیت انشا نگاری گفت: در دوران گذشته که زبان فارسی زبان دیوانی هند بود، انشا نگاری فارسی یکی از مهمترین شاخص های یک دبیر و منشی خوب به شمار می رفت.
وی در ادامه از چند انشای مهم فارسی در هند نام برد و به شرح ویژگی های آنها پرداخت.
ˈ عبدالخالق رشید ˈ دبیر اول سفارت افغانستان نیز در سخنان خود سهم هند در گسترش زبان فارسی را مهم خواند و گفت: منشا فارسی نوشته شده درهند حاوی اطلاعات مهمی هستند و نحوه کاربرد ترکیب ها و تشبیه ها در آنها با نوع نگارش فارسی در ایران و افغانستان مختلف است.
وی در ادامه به قرائت چند متن از یک انشا پرداخت و ویژگی های زبانی و ادبی آن را شرح داد.
ˈ علی فولادیˈ رایزن فرهنگی کشورمان در دهلی نو نیز در سخنان خود با اشاره به معانی مختلف انشا از حیث اصطلاح ادبی و مفهوم آن در علم معانی به معنای اصطلاحی که همان نوشتن نامه های خصوصی یا رسمی یا عهدنامه ها و فرمان هاست اشاره کرد.
وی گفت: سابقه انشا نگاری در ایران به پیش از اسلام بازمی گردد و شامل اسناد رسمی و نیز نامه های خصوصی و بعضاً بیان سخنان بزرگان و نصایح اخلاقی و پندهای دینی بوده است.
فولادی در ادامه به اهمیت انشانگاری از حیث تاریخی، دینی و فرهنگی اجتماعی اشاره کرد و افزود: بیشتر رقعات، مراسله ها و فرمان های پادشاهان دارای اهمیت تاریخی فراوان است، زیرا اطلاعات مفید و سودمندی درباره اوضاع و احوال سیاسی کشورها، امرا و مناطق بدست می دهند مانند رقعات بیدل که مملو از وقایع تاریخی عهد بهادر شاه اول است.
وی در ادامه برضرورت تکمیل فهرست موجود از نوشته های به جا مانده در زمینه انشانویسی فارسی در شبه قاره تاکید کرد.
کارآمد بودن دستگاه اداری ساسانی به احیای سنت های آن در حکومت اسلامی انجامید و از آن میان به شیوه های نگارش، اصول ترکیب و انشا، طرز خطاب و عناوین مناسب برای بزرگان و بلند پایگان ارج نهاده شد و فن دبیری به صورت رشته ای مخصوص درآمد .
پس از اسلام، انشا نویسی از زمان تکوین زبان فارسی دری از دوره یعقوب لیث صفاری آغاز می شود و شاید بتوان نخستین دبیر رسمی دربار ملوک ایران پس از اسلام را ˈمحمد بن وصیفˈ دانست.
پس از وی، در قرن چهارم می توان از ˈبونصر مشکان ˈ دبیر رسائل محمود غزنوی و شاگرد برجستة وی ˈابوالفضل بیهقی ˈ نام برد که انشا و ترسّل را در فارسی به مقامی عالی از فصاحت و بلاغت رسانیده اند.
با نفوذ زبان و ادبیات فارسی در شبه قاره، انشانویسی در کنار فرهنگ و دستور نویسی به گونه ای چشمگیر مورد توجه ادیبان و منشیان قرار گرفت و آثار فراوانی در زمینه های گوناگون این فن چون منشات، رقعات، مراسلات و مکتوبات پدید می آید که به مراتب حجم این آثار در شبه قاره خیلی بیش از ایران است.
در کنار این کمیت زبان فارسی و انشانگاری مراحل نمو و بالندگی خود را طی می کند و نثر ظهوری و همچنین منشآت نصیرای همدانی در هندوستان، سرمشق فصاحت و انشا و ترسّل می شود و این فقط به مسلمانان پایان نمی پذیرد بلکه در دوره اعتلای انشانویسی فارسی در شبه قاره، هندوان فارسی دان نیز آثار چندی در زمینه انشا فراهم آورده اند.
منشیانی مانند ˈهرکرنˈ، ˈچندر بهان برهمنˈ، ˈمادهورامˈ، ˈملک زاده منشیˈ و ˈاودهی راجˈ درخور ذکر هستند. همچنین از سوی هندوان کتابهایی در فن انشا مانند طرازالانشاء، گلدسته فیض، دقایق الانشاء نوشته شده است.
بحث درباره انشانویسی فارسی در هند به این مقدار تمام نمی شود زیرا فقط در کتابخانه موزه سالار جنگ شهر حیدرآباد مرکز ایالت آندراپرادش بالغ بر 270 نسخه از منشآت وجود دارد که بیشتر آنها کتاب هایی است که در هند نوشته شده که حتی ذکر فهرست آنها خود بسیار مفصّل است.
در این سمینار دو روزه استادان و پژوهشگران زبان و ادب فارسی مقاله های ارزشمندی درباره انشانگاری ارائه کردند.
آساق ** 275 **
انتهای پیام /*
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 108]