واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاری موج:
۲۱ اسفند ۱۳۹۲ (۱۴:۴۱ب.ظ)
مردم سالاري؛ بنزين، از واردات تا تحريم، از تحريم تا صادرات/ چرا پول نفت در نفت هزينه نشود؟
به گزارش خبرگزاري موج، مردم سالاري نوشت:
صنعت نفت ايران از بدو پيروزي انقلاب اسلامي همواره با تحريمهاي همه جانبه غرب مواجه بوده است. با توجه به اهميت صنعت نفت به عنوان شاهرگ حياتي ايران، اين صنعت همواره در نوک پيکان تحريمها قرار داشته است. اما طي سالهاي اخير و به دلايل سياسي حاصل از صدور چهار قطعنامه شوراي امنيت سازمان ملل بر ضدجمهوري اسلامي ايران، اين تحريمها شدت گرفت. در سال 1389 اين تحريمها به مرحله تازهاي رسيد به طوري که قانون تحريم همه جانبه ايران به تصويب کنگره آمريکا رسيد. اين تحريمها به رئيسجمهور آمريکا اجازه ميداد شرکتهاي خارجي را که به ايران بنزين و ديگر فرآوردههاي نفتي پالايش شده صادر ميکنند مجازات کند. اين تحريمها در شرايطي عليه ايران اعمال شد که ايران 40 درصد بنزين و 11 درصد گازوئيل مصرفي خود را از خارج وارد ميکرد. هنوز تحريم جديد تصويب نشده بود که ايران اجراي طرح ضربتي افزايش توليد بنزين از طريق مجتمعهاي پتروشيمي را آغاز کرد. در آن زمان ميزان توليد پالايشگاهي 44 ميليون ليتر بود و براي بي اثر کردن تحريمها لازم بود 14 ميليون ليتر بنزين در پتروشيميها توليد شود. از مرداد ماه سال 1389، طي 6 ماه، روزانه بين 15 تا 17 ميليون ليتر بنزين و 9 ميليون ليتر گازوئيل در 6 مجتمع پتروشيمي شازند اراک، جم، برزويه (نوري)، اميرکبير، بوعليسينا و آروماتيک بندر امام توليد شد که حاصل آن توليد بيش از يک ميليارد و 200 ميليون ليتر بنزين با کيفيت با عدد اکتان 100 بود. طي مدتي که بنزين در مجتمعهاي پتروشيمي توليد ميشد، پروژههاي افزايش ظرفيت پالايشگاههاي موجود در کشور به سرعت پيش رفت تا با افزايش توليد، شاهد تحقق روياي خودکفايي بنزين باشيم. البته نبايد اين نکته را فراموش کرد که اگر محدوديتها نبود، شايد همين امروز هم همچنان در حال واردات بنزين به کشور بوديم و کشوري با بيشاز يک قرن سابقه توليد نفت، بايد زودتر از اينها به خودکفايي در توليد فرآوردههاي نفتي ميرسيد. اما به هر حال اين هدف تحقق يافت و اکنون گام بعدي در پيش است: تبديل شدن ايران به صادر کننده بنزين. در اين ميان احداث پالايشگاه ستاره خليج فارس در بندر عباس که اجراي آن سالها پيش آغاز شده، يکي از پروژههايي است که در صورت تکميل، ميتواند ايران را به يکي از بزرگترين پالايشگران جهان تبديل کند. اجراي اين پروژه در سالهاي اخير از سرعت مطلوبي برخوردار نبوده اما به نظر ميرسد طي ماههاي اخير شتاب بيشتري گرفته است. احداث پالايشگاه آناهيتا در کرمانشاه هم پروژه پالايشگاهي مهم ديگري است که با تاکيد مقام معظم رهبري، اجراي آن آغاز شده است. اما تکميل اين دو پروژه مهم و همچنين ساير پروژههاي پالايشگاهي کشور نيازمند تامين مالي آنهاست تا پس از سالها، به جاي اجراي طرحهاي افزايش ظرفيت در پالايشگاهها – که البته در جاي خود مهم و ضروري و اجراي آن قابل تقدير است – براي احداث پالايشگاههاي جديد نيز گامهاي عملي جدي تري برداشته شود. در چنين شرايطي بايد از هر شيوه ممکن براي تامين مالي اين پروژههاي مهم و حياتي بهره گرفت. اگرچه با تخفيف تحريمهاي غرب بر ضد ايران، ميتوان از سرمايه گذاران خارجي هم استفاده کرد اما با عنايت به اولويت پروژههاي ديگر همچون ميادين مشترک براي جذب سرمايهگذاري خارجي، نميتوان روي اين بهرهگيري از ظرفيت صندوق توسعه ملي براي پيشبرد پروژههاي ملي، آن هم در شرايطي که بخش خصوصي توانايي سرمايهگذاري عظيم در چنين پروژههاي عظيمي را بدون حمايت دولت ندارد، تنها راهکار براي پيشبرد پروژهها است. اينکه پول نفت بايد در نفت هزينه شود، جملهاي نيست که اولين بار از قلم من تراوش کرده باشد يا اولين بار من آن را کشف کرده باشم. در اقتصادي تک محصولي- اگر نگوييم رانتي- همچون ايران، وقتي اغلب هزينههاي اداره کشور از طريق پول نفت تامين ميشود، پس اولويت ما در هزينه کردن درآمدهاي نفتي،توسعه صنعت نفت و صنايع وابسته به آن اعم از گاز، پالايش و پتروشيمي بايد باشد چرا که هرچقدر صنعت نفت ما رشد پيدا کند، به تبع آن درآمدهاي نفتي ما افزايش خواهد يافت. به همين دليل به نظر ميرسد نمايندگان مجلس نگاه مثبتي به اين پروژههاي ملي نداشتهاند. بايد نوع نگاه به چگونگي برداشت از صندوق توسعه ملي تغيير کند تا اولويت در اين برداشتها، کمک به پيشبرد پروژههاي صنعت نفت به عنوان صنعت مولد در کشور باشد. ميگوييم پول نفت را در امور جاري هزينه نکنيد اما اگر پول نفت در نفت که بخشي مولد است هزينه نشود پس کجا هزينه شود؟
حميدرضا شکوهي
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاری موج]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 31]