واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا:
تشکلهای مردمی برای احیای سنت های نورزی البرز آستین بالا زدند کرج-ایرنا- استان البرز همچون سایر مناطق کشور دارای آداب و روسوم کهن نوروزی است که این سالها در پس زندگی ماشینی گرد فراموشی بر روی بخشی از آنها پاشیده شده است.
به گزارش ایرنا، این سنت ها که از دیرباز با مردم بومی این منطقه همزاد بوده ، لیکن آمدن اقوام دیگر ایرانی به این دیار به طور طبیعی سنت های مختلف از گوشه و کنار کشور به البرز انتقال داده اما آنچه سبب شده تا بیشتر سنت ها رنگ و لعاب خود را ببازند، زندگی ماشینی و هجمه های فرهنگی است که در پرتو زرق و برق خود و دنیای مجاز همه چیز تحت تاثیر قرارداده است.
اما اینک چند سالی است که تشکل های مردم نهاد از جمله ˈهمیاران کرج ˈ پا به عرصه فرهنگی استان البرز گذاشته تا شاید بتوانند فراموش شده های فرهنگی را دوباره به خاطره ها و عصر کنونی بازگرداند.
برای این منظور نخبگان و فرهیختگان البرز این سالها تلاش می کنند تا ریشه گم شده برخی آیین ها و رسوم مردم این خطه را از زیر پیچ و خم دنیای ماشینی و مجازی بیرون بکشند و دوباره بین مردم و گذشته های خوب و با صفا صلح و سازش برقرار کنند.
این تشکل ها به هر طایفه ، قوم و گروه ایرانی و البرزی سر می زنند تا بتوانند با جمع آوری مباحث شفاهی از بیان بزرگترها، آداب و روسوم دیرین را بر روی کاغذ آورند.
دو میلیون و 500 هزار نفر جمعیت استان البرز ترکیبی از اقوام مختلف کشور است که شمار بومیان منطقه به حدود 300 هزار نفرمی رسد.
از این رو مردم بومی و مهاجران دارای آداب و روسوم خاصی هستند که احیاء هر یک از فرهنگ های بومی ایرانی می تواند در غنا بخشیدن به فرهنگ این منطقه و پیشگیری از تهاجم فرهنگی بیگانگان موثر واقع شود.
یک پژوهشگر و شاعر کرجی می گوید: برای تحقق این هدف همه ساله در اولین روز نوروز در چهار مسجد و حسینیه برنامه های ویژه نوروزی با حضور اقشار مردم برگزار می شود.
ˈنورالله نریمانیˈ از اعضای تشکل مردم نهاد همیاران کرج افزود: در این آیین نوروزی که بزرگان اقوام کرجی ، واریانی، کلاکی و دروانی حضور دارند به بازخوانی آیین های بومی استان پرداخته می شود.
وی اظهار کرد: شعر خوانی، آواز خوانی و قصه از جمله آیین های نوروزی در فرهنگ دیرین البرز و کرج است که باید آنها را زنده کنیم.
نریمانی ادامه داد: در خارج از فضای این مساجد و حسینه ها همه ساله در نخستین روز نوروز نوازندگان با ساز و دهل به استقبال عید می روند وعده ای نیز با پخش نقل ، شیرینی، تخم مرغ رنگ شده و توتک (کلوچه محلی این منطقه) از مردم پذیرایی می کنند.
وی خاطر نشان کرد:احیا سنت با خبر کردن مردم از نوروز توسط ˈحاجی فیروزهاˈ یا ˈهاجی فیروزهاˈ که پیام آور فرا رسیدن نوروز بوده اند ازجمله ویژگی های این مراسم در سطح شهرکرج است.
وی با اشاره به اینکه در آیین های باستانی ایران درهرجشن ˈ سفره ای ˈ با انوع خوراکی پهن می شد، افزود: خوان نوروزی هفت سین و می بایست از سایر خوان ها رنگین تر باشد.
این شاعر و نویسنده با بیان اینکه تقدس عدد هفت از آیین مهر یا میتراست و به سالهای دور باز می گردد، اظهار کرد: در زمان باستان بر سر سفره هفت سین شمع، گل، گیاه، میوه خشک یا لرک می گذاشتند.
لرک متشکل از هفت میوه خشک شامل پسته، بادام، سنجد، گردو، برگ هلو، انجیر وخرما است که تنها یکی از آنها حرف ˈ س ˈ داشت.
علاوه بر فعال بودن تشکل همیاران کرج ، به تازگی بنیادی نیز تحت عنوان بنیاد البرز شناسی با هدف شناخت بیشتر ریشه های فرهنگ غنی و تاریخی نوروز ایجاد شده است.
نریمانی گفت: این بنیاد علاوه بر مطالعه ، تحقیق و بررسی سنت های حسنه نوروز در زمینه های مختلف صنعتی و کشاورزی نیز فعال است.
یک کارشناسن فرهنگی گفت : سنت قاشق زنی که در آخرین شب چهارشنبه سال برگزار می شود یکی از آیین هایی است که در البرز همچنان خود نمایی می کند.
قاشق زنی معمولا توسط نوجوانان کاسه به دست انجام می شود وآنها در حالی که در مقابل خانه های قاشق به کاسه خود می زنند از ساکنان منازل آجیل چهارشنبه سوری طلب می کنند.
وی ادامه داد:از دیر باز مردم برای اینکه آرزوهایشان به حقیقت بپیوندد آجیل، میوه، پسته، مغزبادام، فندق، انجیر و کشمش قاشق زن هدیه می کردند.
با توجه به تنوع اقوام دراستان البرز بازی ها محلی در گذشته در نقاط مختلف استان از جمله شهرستانهای طالقان ،ا ساوجبلاغ ، نظرآباد و کرج در ایام نوروز مرسوم بوده که این بازی ها باید شود.
امروزه بسیاری از این بازی های به فراموشی سپرده و تنها تعداد اندکی از آنها در روستا های این استان باقی مانده است.
الک دولک، کلاه در برک، تپه کا (چل توپ)، سه کوره، گردو بازی، هفت خلات و تب کش از جمله بازی های بومی ایام نوروز در البرز است .
تب کش (تب کاچ) یکی از بازی های مشهور و معروف منطقه البرز است که در سیزده بدر بیشتر در شهرستان طالقان دیده می شود که از هیجان و حساسیت بالایی برخوردار است.
دامنه رشته کوه های البرز از دیر باز به دلیل آب و هوای مناسب ، رشته رودخانه های جاری و چشمه سارهای متعدد ، برای سکونت اقوام مختلف جایگاهی مناسب و در خور توجه بوده است.
مطالعات باستان شناسی منابع و اسناد معتبر حاکی از این واقعیت است که ، قدیمی ترین نشانه حضور انسان ها در این استان مربوط به دوران نوسنگی است که آثار آن را در تپه ازبکی نظرآباد می توان دید.
گزارش از : سیده فرناز مرتضوی
7411/ 691 /537
انتهای پیام /*
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 38]