واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا:
قفل چینی بر صنعت قفل سازی چالشتر شهرکرد - ایرنا - دکان چهار نبش ریزترین صنعت فلزکاری ایران این روزها در کنج گنج خانه کوچکترین مرکز مدنیت ایران رنج می کشد.

چهار نبش از آن جهت که دری رو به هنر دارد،دری رو به صنعت ، نبشی به سمت تاریخ و سمتی رو به فرهنگ داشته است.
اجناس چینی از لباس و کفش و کیف نوروزی گرفته تا ماهی و سبزه عید فراوان یافت می شود و قفل نیز یکی از دستاورد سرزمین اژدهای زرد در صنعت ریزه کاری ایران است.
در ایران اگر شهری بوده است چاقو ساز ، یا در منطقه ای اره تیز می کردند و یا جایی در این اطراف نیزه دسته می انداختند ،اما در چالشتر چهارمحال و بختیاری هنر -صنعت قفل سازی خودش تاریخی خوش نگار دارد.
تاریخ ،از آن منزلت که قفل را پس از ساخت در و دروازه باب کردند و در و دروازه نیز از ویژگی های رفتن به سمت شهرنشینی و مدنیت محوری بوده است.
قفل سازی چالشتر زمانی برای خود آوازه ای داشته ،درست مانند اسلحه سازی و قنداق سازی که خرده صنعتی بود در دست هنرمندانی که آهن گذاخته را از دل سوزان آتش نرم نرمک رام می کردند.
قفل سازی در چالشتر شهرکرد قدیمی 200ساله دارد آن گونه که یونسکو مهر تایید اصالت این هنر ایرانی را نیز بر پیشانی آن زده است.
برای ایرانیان، قفل بیش از یک ابزار ارزش داشت به گونه ای که نقش نگاره های روی قفل های دست ساز نشان می دهد که این ابزار با هنر دل گره خورده و دلتنگی های هنرمندان بر روی آج و بدنه حک می شد.
قفل از نظر رویکرد اجتماعی ،ابزاری برای حصر و محدود کردن
محسوب می شد اما قفل هایی نیز که در امامزاده ها یا اماکن مقدس بکار گرفته می شد ،دارای حرمت و احترام بود.
قفل های دخیل نیز در بین مردم در گذشته رواج داشت به گونه ای که فرد نیازمند قفلی را به مکان مقدس یا ضریح متبرکه ای می بست و باز شدنش نشانه ای از گشایش بخت و گشایش حاجت بود.
چالشتر نیز مهد هنر صنعت قفل سازی بود و از این رو قفل خانه کعبه یکصد سال بیش از سوی هنرمندان این خطه از ایران ساخت شد که این قفل قرآن نگار منتسب به استاد عبدالله (عبدالوهاب) ریاحی است.
در هنر - صنعت قفل سازی چالشتر هنرمندانی به نام چون استاد حاج عبدالله، استاد خدارحم، استاد نقوی، استاد جواد و آقا ضیاء نوربخش، استاد صنیع، استاد محمدتقی رنجبر و استاد احمد نیکزاد نقش آفرینی کردند.
در این بین استاد احمد نیکزاد رویکرد هنرتری به صنعت قفل نشان داد و موفق به ساخت کوچکترین قفل های جهان شد که اکنون در موزه های معتبر جهان در فرانسه و لندن و آمریکا نگهداری می شود.
پس از آن یدالله نیکزاد و نگهدار خوجه علی ادامه دهنده راه بزرگان قفل ساز شدند و از آن نسل کلید بدست تنها همین دو تن باقی مانده است.
این روزها اما قفل های چینی بازار قفل سازی چالشتر را کساد کرده است و کمتر کسی از قفل چالشتر برای خانه خویش استفاده می کند.
اگر کسی هم سراغ قفل چالشتر می آید از آن استفاده ابزاری نمی کند و تنها به عنوان نوستالوژی سالهای قدیم آن را به یادگار نگه می دارد.
قفل های چینی بی کیفیت با مارک شرکت ˈ الماس ˈ ساخته شده در بندر بزرگ شانگها به راحتی در بازار ایران یافت می شود و تعویض ساده کلید، حمل و نقل آسان و رنگ و لعاب طلایی همه و همه باعث رکورد قفل چالشتر شده است.
یکی از دو قفل ساز باقی مانده چالشتر معتقد است :قفل چالشتر مانند گذشته دیگر مورد استفاده مردم قرار نمی گیرد و قفل های خارجی خرید و فروش قفل داخلی در بازار را در قفل کرده است.
ˈنگهدار خواجه علی ˈ روز دوشنبه در گفت وگو با ایرنا افزود:قفل چالشتر آمیخته ای از هنر و صنعت و فرهنگ است اما متاسفانه مورد حمایت قرار نگرفته است و تنها در نمایشگاه ها و همایشها از آن یاد می شود.
به گزارش ایرنا،چالشتر بخشی از مرکز چهارمحال و بختیاری است که دارای قدمتی تاریخی است و صنعت قفل سازی این منطقه امیدوار است مانند فرش چالشتر که برندی جهانی شد ،بتواند دوباره با بازار بازگردد و روی قفل های چینی را حداقل در بازار ایران کم کند.
گزارش از محمود رییسی
7359
اول**1516
انتهای پیام /*
: ارتباط با سردبير

[email protected]
06/12/1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 58]