واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: اوراق بالاخره مشاركت مردم را ديد
اوراق مشاركت جزو ابزارهاي موفق و سودمند براي جذب نقدينگي در اقتصاد كشور به شمار ميرود. البته اين ابزار قوي بانك مركزي تيغ دولبهاي است كه ميتواند در عين سودمندي، ضررهايي هم در صورت خرج آن در سرفصلهاي جاري و هزينهاي در پي داشته باشد. انتشار اوراق مشاركت از جمله سياستهاي انقباضي پولي است كه گاهي ممكن است نتيجه معكوس هم داشته و باعث افزايش نقدينگي شود. اين اتفاق زماني رخ ميدهد كه دارندگان اوراق بعد از مدت كوتاهي آنها را به بانكها مستر ميكنند. اوراق مشاركت از سال 1373 به منظور تأمين مالي پروژههاي حائز شرايط لازم در كشور به كار گرفته شد تا از اين طريق سرمايههاي خرد موجود در جامعه در كنار هم جمع شده و به صورت هدفمند در اختيار پروژههاي خاصي قرار گيرد. طي سالها، اوراق مشاركت به عنوان اصليترين ابزار در بازار مالي ايران وظيفه سنگين جمعآوري منابع و هدايت آن به بخشهاي توليدي را به عهده داشته است و از آن ميتوان به عنوان ابزار موفقي نام برد كه با استقبال فراواني روبهرو بوده و توانسته هم ناشران را متنفع سازد و هم سرمايهگذاران را صاحب سود كند. از سال 1373 تا پايان سال 1389 در مجموع 295 هزار ميليارد ريال اوراق مشاركت به فروش رسيده است كه 157 هزار ميليارد ريال آن مربوط به سال 89 بوده است. اولين اوراق مشاركت مربوط به شهرداري تهران بود كه با هدف نوسازي بافت فرسوده و اجراي پروژه بزرگراه نواب با نرخ سود عليالحساب 20درصد در سال منتشر شد. مبلغ كل اين اوراق كه با مدت مشاركت چهار ساله منتشر شد، 75 ميليارد ريال بود. در نهايت سود قطعي 5/20 درصد به اين اوراق تعلق گرفت. بخش عمده اوراق مشاركت فروخته شده در كشور تاكنون به پروژههاي برق آبي، عمراني انتفاعي، احياي بافتهاي فرسوده شهري، پتروشيمي و توسعه ميادين گازي اختصاص يافته است. در دولت قبل، چندين بار اوراق مشاركت براي تأمين نقدينگي پروژههاي مختلف چون نفت و عمراني عرضه شد اما به دلايلي چون نرخ سود پايين و تروم بالا از سوي مردم استقبال نشد. با رشد چشمگير نقدينگي و رسيدن به مرز 54 هزار ميليارد تومان، بانك مركزي چارهاي نديد جز انتشار اوراق با نرخ سود جذابتر براي كاستن از حجم پولهاي سرگردان و تزريق منابع مالي ارزان تر به پروژهاي راكد. نرخ بيسابقه 23 درصد براي اوراق به گفته بانك مركزي توانسته نظر مثبت مردم را به خود جلب كند و به گفته بانك مركزي 75 درصد اوراق جديد به فروش رسيده است. طبق اعلام اين بانك اوراق مشاركت به ميزان 22 هزار ميليارد ريال به فروش رسيده است. سيد علي اصغر ميرمحمد صادقي، مديركل اعتبارات بانك مركزي در اين باره گفته كه ميزان و عرضه اوراق مشاركت اين بانك حداقل شش برابر ساير عرضههاي اوراق مشاركت دولتي بوده است و خوشبختانه بر اساس آمار ميزان استقبال خريداران از اين اوراق بسيار خوب ارزيابي ميشود. ويبا انتقاد از برخي از اظهارنظرهاي كارشناسان كه موجب افت استقبال مردم نسبت به خريد اوراق شده بود خاطر نشان كرد:بهرغم اينگونه اظهارنظرها و با توجه به نياز مردم به وجه نقد در مقطع پاياني سال، فروش اوراق مشاركت بانك مركزي با استقبال چشمگير حدود 75 درصدي هموطنان مواجه شد. انتقاد كارشناسان به نرخ سود اوراق و نيز زمان عرضه آن بود. نرخ سود 23 درصد در حالي مطرح شد كه بانك مركزي خود بارها به بانكها تأكيد ميكرد كه نرخ سود بالايي نپردازند. اما حالا بانك مركزي نرخ سودي را تصويب كرده كه خود نرخشكني به شمار ميرود. پس از تعيين نرخ، بسياري از بانكها نرخ سود روزشمار خود را با نرخ اوراق مشاركت يكسان كردهاند. انتقاد ديگر به بانك مركزي زمان و نحوه عرضه اوراق است. اين عرضه زماني رخ داده كه بورس تهران در دو هفته اخير بدترين عملكرد خود را داشته و بسياري فروشنده هستند. كارشناسان معتقدند كه بانك مركزي ميتوانست به جاي فروش اوراق خود، در بازار سرمايه اوراق خريداري و سهامها را با پشتوانه تر ميكرد. اما به نظر ميرسد به دليل افت بورس، ركود بازار مسكن و قدرت نقدشوندگي و ضمانت اوراق و نرخ سود بالاتر، در دوره جديد مردم ترجيح دادهاند تا پول خود را به اوراق تبديل كنند و حداقل چند ماهي نزد خود نگه دارند. اما نكته مهم در اين باره نحوه خرج كردن مبلغ فروش اوراق است كه هنوز بانك مركزي گزينه هايي براي اين كار اعلام نكرده است. اگر پولهاي جمع شده از بازار در سرفصلهاي هزينه جاري و عمومي خرج شود دولت وارد دور باطلي خواهد شد و تنها به بدهيهاي خود ميافزايد.
نویسنده : علي طالبزاده
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: 05 اسفند 1392 - 11:46
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 45]