واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا:
ثبت میراث ایرانیان به نام دیگران؛ این قصه سر دراز دارد تهران - ایرنا - چوگان و تار به عنوان میراث ایرانیان به نام کشورهای دیگر در سازمان علمی آموزشی یونسکو به ثبت رسیده است و اکنون نوبت به لواش رسید تا ارمنستان آن را به نام خود کند.
ارمنستان نان لواش را به نام خود در سازمان یونسکو ثبت کرد؛ این خبر همانقدر برای ایرانیان شگفت آور بود که چندی پیش جمهوری آذربایجان ورزش چوگان را هم به نام خود در این سازمان ثبت کرد.
تار و همچنین قهوه خانه از دیگر میراث ایرانیان است که کشورهای مختلف برای ثبت آن در یونسکو به نام خود تلاش کردند و شاید در ماه ها و سال های آینده میراث دیگر ایرانیان نیز به نام کشورهای دیگر ثبت شود.
هر چند سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری پس از این اقدام ارمنستان اعلام کرد که لواش میراث مشترک است و هرگز حق کشورما برای ثبت این میراث به نام خود سلب نمی شود اما بیان این موضوع نیز نتوانست افکار عمومی را متقاعد کند.
این سازمان در ادامه اعلام کرده که هر کشور در سال فقط حق دارد یک اثر یا میراث را در سازمان یونسکو به ثبت برساند و چون تعداد میراث ایران خیلی زیاد بوده برای ثبت آن به سال های متمادی نیاز است.
همین موضوع بر نگرانی ها افزود زیرا با این رویکرد بعید نیست که روزها، ماه ها و سالهای دیگر میراث فرهنگی ایرانیان یکی پس از دیگری به نام دیگران ثبت شود و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اگر خیلی هم تلاش کند می تواند فقط آن را به ثبت مشترک برساند.
اکنون قهوه خانه به نام ترکیه در شرف ثبت در سازمان یونسکو است در حالی که نخستین قهوه خانه ها در ایران در دوره صفویان، و به احتمال زیاد در زمان سلطنت شاه طهماسب (930 - 984 ه .ق ) در شهر قزوین پدید آمد و بعد در زمان شاه عباس اول (996- 984 ه .ق ) در شهر اصفهان توسعه یافت.
تار نیز از میراث ایرانیان بوده که جمهوری آذربایجان تلاش کرد آن را به نام خود ثبت کند.
در قضیه ثبت ورزش چوگان جمهوری آذربایجان حتی حاضر نشد آن را به صورت مشترک به نام ایران کند هر چند به گفته مسئولان ایرانی ثبت آن به نام ایران از کشور سلب نشده است.
چوگان حدود 600 سال قبل از میلاد در ایران شکل گرفت و در زمان هخامنشیان بازی می شده و در دوران کشور گشایی داریوش اول در هند، در آن سرزمین رواج یافت.
همچنین این ورزش در دوره ساسانیان بخشی از فرهنگ بازی های این دوره بوده و حتی در دوره سلطه مغول ها بر ایران نیز بازی می شده و پس از آن در دوران صفوی نیز نشانه های تاریخی بازی چوگان وجود دارد و بنابراین جزو دستاوردهای تاریخی است.
** ایران هم می تواند لواش را به نام خود ثبت کند
مدیرکل دفتر ثبت آثار سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری درباره اقدام جمهوری ارمنستان برای ثبت نان لواش به نام خود در یونسکو گفت: ایران نیز می تواند نان لواش را به نام خود در این سازمان ثبت کند.
فرهاد نظری در گفت وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا افزود: لواش یک واژه ارمنی است و خاستگاه این نان نیز متعلق به این کشور است.
وی گفت: یک سری مواریث ناملموس در کشورهای مختلف وجود دارد که در دیگر کشور نیز هست.
این مقام مسئول افزود: اینکه ارمنستان نان لواش را به نام خود در سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) ثبت می کند به معنی آن نیست که ایران نتواند این کار را انجام دهد.
نظری توضیح داد ایران آیین نوروز را به نام خود در یونسکو به ثبت رساند درحالی که بعد از آن 10 کشور دیگر ازجمله آذربایجان و ترکیه نسبت به ثبت آن به نام خود اقدام کردند.
وی تصریح کرد وقتی کشوری به ثبت محصولی به نام خود اقدام می کند راه برای ثبت این محصول برای کشور دیگر بسته نمی شود.
میراث فرهنگی ناملموس بنا به تعریف کنوانسیون پاسداشت از میراث فرهنگی ناملموس، رفتارها، نمادها و آئین هایی ست که یک اجتماع آن ها را بخشی از میراث فرهنگی خود می شناسد.
** نان لواش میراث مشترک است
کارشناس میراث فرهنگی هم در واکنش به اقدام ارمنستان برای ثبت نام نان لواش در یونسکو گفت: نان لواش میراث مشترک است و اقدام ایروان نمی تواند حق ایران را برای ثبت آن به نام کشورما ضایع کند.
یدالله پرمون به خبرنگار فرهنگی ایرنا اظهار کرد ارمنستان ثبت نان لواش را در برنامه سال 2014 قرار داده و ما هم نمی توانیم از این کشور بخواهیم آن را ثبت نکند.
این کارشناس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری توضیح داد کشورها تمایل دارند به صورت انفرادی میراث فرهنگی را به ثبت برسانند و درخواست از ارمنستان برای پس گرفتن این پرونده نیز شدنی نیست.
پرمون گفت: ایران می تواند در مورد نان لواش وارد مذاکره با ایروان شود اما حدس من این است که آنها نمی خواهند که سهمیه 2014 را از دست بدهند.
این کارشناس گفت: مقولات نامملوس خیلی زیاد است و در بین کشورهای همسایه نیز مشترکات میراث زیادی به چشم می خورد که نان لواش نیز از جمله این موارد است.
پرمون افزود: ایران هم اکنون اولویت مهمتری برای ثبت میراث دارد و برنامه های آن را پیگیری می کند.
این کارشناس تصریح کرد ایران در زمان حاضر سرگرم تدوین فهرست کاملی از میراث فرهنگی خود است که به ترتیب اولویت و براساس سهمیه نسبت به ثبت آن اقدام می کند.
وی با بیان اینکه مقولات خیلی زیاد و سهمیه نیز یکی هست افزود: درحوزه مقولات نامملوس 5 مقوله اصلی داریم که سنن شفاهی، آیین ها، آداب و رسوم، هنرهای اجرایی، دانش سنتی و صنعتگری سنتی را شامل می شود.
پرمون تصریح کرد هرکدام از این مقولات، میراث فرهنگی زیادی را شامل می شود و باتوجه به سهمیه اندک باید سال ها برای ثبت آنها منتظر ماند.
از : علی حبیبی
فراهنگ (5) ** 1569**1601**
انتهای پیام /*
: ارتباط با سردبير
[email protected]
29/11/1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 95]