واضح آرشیو وب فارسی:نامه نیوز:
سیره نبوی در خوردن و آشامیدن
پیامبر(ص) در حد امکان، به تنهایى غذا نمىخورد و مىفرمود: آیا شما را از بدترینتان خبر دهم؟ کسى که به تنهایى بخورد و بردهاش را بزند و میهمانش را رد کند.
به گزارش نامه نیوز یه نقل از مهر، در برخى روایات به نقش ابزارى خوردن در راستاى عبادت و انجام فرائض و تکالیف اشاره شده است. در روایتى از پیامبر اکرم(ص) چنین نقل شده است که به خداوند عرضه داشت: در نان به ما برکت عطا کن، و بین ما و نان جدایى میفکن، چرا که اگر نان نباشد قادر به اداى نماز و گرفتن روزه و انجام فرایض پروردگارمان نخواهیم بود. پرسش دیگر درباره سیره نبوى … در خوردن و آشامیدن، مربوط به نوع غذاى آن حضرت است.
روح سادهزیستى در پیامبر اکرم(ص) مانع از آن بود که بر سر سفره غذاى آن حضرت بیش از یک نوع غذا یافت شود. زهد مثبت در سیره معصومان(ع) و اولیاى صالح خداوند عبارت از همین است که با وجود دسترسى به مواهب دنیوى جز در حد ضرورت، از آنها چشمپوشى مىکردند.
پیامبر اکرم(ص) سر این اقدام خویش را تواضع در برابر خدا معرفى مىکند، و این، جلوهاى دیگر از صفت تواضع است که عبارت از تواضع در برابر خداست. افراد متکبر و دنیازده با گردنکشى و روحیه طلبکارانه در برابر خداوند ظاهر شده و نعمتهاى الهى را بىتوجه به منعم مصرف مىکنند، در حالى که بندگان حقیقى خداوند با اظهار کوچکى و تواضع در برابر خداوند، خود را مستحق کوچکترین نعمتها نیز ندیده و نسبت به توان بر شکرگزارى براى کمترین نعمت نیز اظهار عجز مىکنند و درصدد افزون خواهیِ همراه با ناسپاسى نیستند.
توصیه کلى پیامبر اکرم(ص) در این حدیث، به اعتدال و میانهروى در زندگى و ترک تبذیر است و نهایتاً در راستاى اصول و سیره و شیوه تربیتى پیامبر اکرم(ص) مسئله یاد مرگ مطرح مىشود که بهترین وسیله حفظ انسانها از کژى است.
اولیاى دین و نیز حکیمان، همواره به کمخورى و پرهیز از پرخورى سفارش اکید داشتهاند. این مسئله امروزه نیز مورد تأکید پژوهشگران علوم پزشکى است و به عنوان راز سلامت و پیشگیرى از بیمارىها مطرح است. در روایت کلینى ازامام باقر(ع) آمده است: چیزى نزد خداوند، مبغوضتر و ناپسندتر از شکم پر نیست. در روایتى دیگر از آن حضرت آمده است: آنگاه که شکم پر شود، ره طغیان در پیش گیرد و به گفته برخى حکما: زیاد نخورید تا زیاد بنوشید تا زیاد بخوابید تا زیاد حسرت بخورید.
در روایات نبوى نیز بر این امر تأکید شده است. آن حضرت، پرخورى را موجب فساد بدن، بروز بیمارى، کسالت در عبادت، قساوت و مردن قلب، دورى از خدا، مبغوض خداوند واقع شدن، ضرر زدن به دین فرد و از ویژگىهاى افراد کافر و منافق معرفى فرموده است.
در بعضى روایات، آن حضرت میزان مناسب براى خوردن را چنین تعیین کرده است: فرزند آدم! هیچ ظرفى بدتر از شکم را پر نکرده، براى او تنها چند لقمه که سبب قوام وجودش شود کافى است و اگر ناچار از غذا خوردن شد، پس ثلث [معده] براى غذایش و ثلث آن براى نوشیدنىاش و ثلث دیگر را براى نفس بگذارد. در این زمینه، از بعضى همسران پیامبر اکرم(ص) نقل شده است که: «هیچگاه شکم پیامبر (ص) از غذا پر نشد.»
پرسش دیگر درباره سیره نبوى(ص) در تغذیه، این است که آن حضرت در چه اوقاتى غذا صرف مىکرده است؟ از برخى روایات مىتوان اصلى کلى در این باره استنباط کرد و آن اینکه آن حضرت جز به وقتگرسنگى و احساس نیاز بدن، اقدام به صرف غذا نمىکرده است. در روایتى از آن حضرت نقل شده است که فرمود: بخور در حالى که اشتها به خوردن دارى، و دست بکش در حالى که هنوز اشتها به خوردن دارى و بنا به نقل انس بن مالک: هیچ گاه در روز یا شب، آن حضرت گوشت یا نان مصرف نکرد مگر هنگامى که بدن نیاز به آن داشت.
بر این اساس، نقل شده است که پیامبر اکرم(ص) شخصاً با مردم مواسات و همراهى مىکرد، به گونهاىکه ازار (لنگ) خود را با پوست وصله مىکرد و هیچ گاه، هم صبحانه (یانهار) و هم شام نخورد تا اینکه از دنیا رحلت فرمود. بنا بر بعضى روایات، معصومان(ع) دو وعده غذایى را در طول شبانه روز سفارش مىکردند و از صرف غذا بین آن دو وعده، نهى مىکردند و از برخى روایات، بر مىآید که معصومان(ع) تأکید بر آن داشتند که افراد، شب هنگام چیزى خورده و بخوابند، ولو بسیار اندک باشد.
بخش دیگرى از روایات سیره نبوى(ص) در باب خوردن و آشامیدن، از آن حکایت دارد که پیامبر(ص) در حد امکان، به تنهایى غذا نمىخورد و مىفرمود: آیا شما را از بدترینتان خبر دهم؟ کسى که به تنهایى بخورد و بردهاش را بزند و میهمانش را رد کند.
آن حضرت، غذا خوردن جمعى، حلال بودن غذا و گفتن بسم الله در ابتدا و حمد خدا در پایان را از اسباب کمال در غذا خوردن معرفى مىفرمود و نیز مىفرمود: بهترین غذاها نزد خداوند آن است که دستان زیادى آنرا بخورند. روایاتى حاکى از آن است که پیامبر اکرم(ص) به وقت خوردن، به حال تواضع و همچون برده و بدون تکیه و بىشباهت به وضع نشستن ملوک و پادشاهان مىنشستند.
1392/10/10
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نامه نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 47]