محبوبترینها
آیا میشود فیستول را عمل نکرد و به خودی خود خوب میشود؟
مزایای آستر مدول الیاف سرامیکی یا زد بلوک
سررسید تبلیغاتی 1404 چگونه می‌تواند برندینگ کسب‌وکارتان را تقویت کند؟
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1854624031
انقلاب اسلامی مشابه انقلاب در صدر اسلام است
واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
گفت‌وگو با جلالالدین فارسی انقلاب اسلامی مشابه انقلاب در صدر اسلام است جلالالدین فارسی این روزها 80 سالگی خود را می‌گذراند. مردی که خود را یک انقلابی تمام معنا می‌داند.
او البته حجم بالایی از فعالیت های انقلابی خود را خارج از کشور انجام داده است و از این رو وقتی قرار شد به مناسبت دهه فجر انقلاب اسلامی نزد او برویم و از فعالیت های انقلابی اش بپرسیم، بخش بزرگی از مصاحبه به فعالیت های او در خارج از کشور اختصاص داده شد. در کنار این مساله او تلاش داشت در اثنای مصاحبه از تئوری خود یعنی آموزه وحیانی دفاع قابل توجهی کند و آن را به عنوان راهی برای آینده کشور نشان دهد. فارسی البته حاشیه های زیادی هم در جریان فعالیت خود داشته است. از تولدش گرفته که باعث حاشیه هایی در جریان نخستین انتخابات ریاست جمهوری ایران شد تا رابطه اش با قذافی و مخالفتش با امام موسی صدر و شهید چمران در این مصاحبه حرف زده شد. مصاحبه با او در منزل شخصی اش در فرمانیه تهران انجام شد. با وجود این که مصاحبه های زیادی در این چند سال انجام نداده، اما در همان تماس اول درخواست برای مصاحبه را پذیرفت. از مدتی قبل هم آماده شده و با کت و شلوار روی یکی از مبل های خانه نشسته بود. خانه بزرگی که سالن پذیرایی آن با پرده های سفید کلفت و بلندی از آشپزخانه و اتاق های خواب جدا شده بود و به نوعی اندرونی و بیرونی به وجود آمده بود. دوربین فیلمبرداری روبه روی خود گذاشته بود و از تمام مصاحبه فیلم تهیه کرد و مسئولیت این کار هم به عهده دخترک کوچکی بود که با شال بلند هندی در خانه می گشت و معلوم شد نوه آقای فارسی است. جلال الدین فارسی در این گفتگو برخی مواضع خود درباره امام موسی صدر وشهید چمران و دفاع از قذافی را تکرار کرد که ذکر آنها در این مصاحبه به معنای تایید این تفکرات نیست.
شما در مشهد متولد شدید؟
من در مشهد و به طور مشخص در پایین خیابان، کوچه عباسقلی خان و کوچه سر حوض متولد شدم؛ اردیبهشت 1312، ولی از آنجا که در آن زمان پادگان های ارتش جای امنی برای پسران نبوده، لذا مردم سعی می کردند شناسنامه فرزندانشان را دیرتر بگیرند تا آنها دچار تعرضات و مشکلات نشوند. از این رو تاریخ تولد من در شناسنامه، 1314 خورده است.
پدر شما چه شغلی داشت؟
پدر من تاجر بود. دو برادر هم داشتم که تاجران بزرگی بودند. یکی از آنها حبیب الله فارسی بود. یکی از سه موسس کانون نشر حقایق اسلامی که استاد محمدتقی شریعتی، پدر دکتر شریعتی، آنجا سخنران و مفسر قرآن بود. استاد شریعتی دبیر من بود در دبیرستان ابن یمین مشهد. معلم تعلیمات دینی بود. در آن دبیرستان کاظم سامی، وزیر بهداشت دولت موقت و دکتر علی شریعتی هم همکلاسی ام بودند.
ماجرای جنجال بر سر تولد شما چه بود؟
اینها این مساله را بهانه کردند که پدر و مادر من از هرات آمدند، در حالی که این شهر در نزدیکی مرز ایران است و سال های سال پایتخت ایران بوده است و مرکز ادب فارسی و اولین ترجمه فارسی قرآن از عربی به فارسی آنجا انجام شده است.
شما خیلی خوب از خیابان های مشهد نام می برید. الان هم به مشهد سفر می کنید؟
بله، علاوه بر آن دو برادر که فوت شدند خواهری دارم که یک سال بزرگ تر از من است و الان در مشهد ساکن است. من آخرین فرزند خانواده ام، اما غیر از این خواهر خیلی خویشاوند داریم در این شهر و من مرتب به مشهد سفر می کنم.
از تحصیلات خود بگویید. تحصیلات حوزوی هم دارید؟
تحصیلات حوزوی ندارم. در دبیرستان که بودم به کتابخانه آستان قدس می رفتم و روی زبان عربی و قرآن کار می کردم. تفاسیر عربی چاپ مصر را هم از کتابفروشی اسدی در میدان بهارستان تهران می خریدم که مشتری اش در کل ایران 20 نفر یا 50 نفر بیشتر نبود. در خرید این کتاب فردی به نام شیخ عبدالله نورانی که استاد بازنشسته دانشگاه تهران بود و به گمانم چند سال پیش فوت کرد، مرا راهنمایی می کرد. در سال ششم دبیرستان، مسلط به زبان فارسی و عربی بودم و در کانون نشر حقایق اسلامی سخنرانی می کردم. کتابی هم نوشتم با عنوان نهضت های انبیا که نخستین کتابم بود. قبل از آن، نطق تاریخی آیت الله کاشف الغطا در کنفرانس کراچی را ترجمه کردم.
این ارتباطی که با پاکستان یا افغانستان داشتید به خاطر چیست؟
ما در افغانستان قوم و خویش داریم. از تاجران معروف هرات هستند که البته بعد از اشغال افغانستان به آمریکا رفتند.
به افغانستان هم می روید؟
من هنوز به افغانستان نرفتهام.
علاقه شما به قرآن و نوشتن مطلب درباره آن چگونه شکل گرفت؟
ما در خانواده ای مذهبی بودیم. من وقتی می دیدم برادرم، استاد محمدتقی شریعتی را با بیوک کروکی خود از این سر شهر مشهد به کانون نشر حقایق می آورد و می برد و به نوعی راننده اوست تحت تاثیر برادرم و علاقه او یعنی قرآن قرار گرفتم. تا الان هم کسی را در قم و نجف و اصفهان و تهران و مشهد نمی بینم به اندازه ای که من در نوجوانی به قرآن اهتمام داشتم و مطالعه می کردم و به استنادش کتاب می نوشتم در قرآن سیر کرده باشد. یکسری کتاب نوشتم که بی نظیر است؛ نهضت های انبیا، تکامل مبارزه ملی و حقوق بین الملل اسلامی به صورت مستند و تطبیقی با نظرات حقوقدانان غربی. در کل از عربی استفاده می کردم. استادان و دانشمندانی که در قاهره بودند و سطحش از تمام کتب فارسی داخل کشور بالاتر بوده است.
این شد که شما در تظاهرات علیه 28 مرداد شرکت کردید؟
بله، من در تظاهرات طرفداری از دکتر مصدق شرکت کردم. مساله سیاسی اولا از اینجا بود که برادرم مخالف رژیم شاه بود و غیرتمندی بود که زمانی به یک سرهنگ رژیم شاه سیلی زده بود. من در این موضوع تحت تاثیر او بودم و ضمنا این روحیه مبارزاتیبه خاطر تسلط من بر محتوای قرآن بود. من بسرعت از سطح معلومات استاد محمدتقی شریعتی بالاتر رفتم. چون آن کتاب ها را مطالعه می کردم و چند کتاب را ترجمه کردم که امکان انتشار نداشت پس در جلسات نهضت مقاومت ملی درس می دادم.
بعد از کودتا سر خورده نشدید؟
خیر، اصلا. بعد از کودتا اداره جلسات قرآن و نهضت مقاومت ملی در مشهد را در دست داشتم. اتفاقا برافروخته شدم که مبارزه کنم. همان موقع انقلاب و کودتایی در عراق رخ داده بود. من احساس کردم باید پایگاهی در عراق ایجاد کنیم و برنامه ای از رادیو عراق پخش کنیم. به مهندس بازرگان و سحابی گفتم و آنها موافقت کردند به عراق بروم و بگویم از طرف آنان هستم و با آنان در ارتباطم و عراق هم به نوعی از طرف سفیرش مرا تائید کند که مذاکره کنیم. در آنجا پناهنده سیاسی شدم. البته به خود عبدالکریم قاسم، دسترسی پیدا نکردم و افسران دیگر هم اهل سنت بودند و با او مخالف. بعد از مدتی هم او را کشتند. بعد از این که موفق به تاسیس آن رادیو نشدم، به من لسه پاسه دادند که بروم سوریه که آن روزها با مصر متحد شده بود. با آنها گفت وگو کردم و قرارهایی هم گذاشتیم که از تسلیحات و امکانات آنها استفاده کنیم.
در اینجا شما از فاز مبارزه فرهنگی به مبارزه چریکی و مسلحانه وارد می شوید؟
ما سر خورده شده بودیم. گفتیم آثار فرهنگی باید کل ملت را بیدار کند، در حالی که آثار فرهنگی موجود، آموزه وحیانی را به همه زنان و مردان منتقل نمی کند. بنابراین یکسری کتاب نوشتم تا این که انقلاب تکاملی اسلام را نوشتم که کتاب خیلی مهمی بود در 800 صفحه. اهمیتش از این روست که در غرب و الازهر هم به کار پیامبر با عنوان انقلاب نپرداخته بودند. همه گروه های مسلح قبل از انقلاب این کتاب و کتاب نهضت های انبیا را خوانده بودند و به چاپ سی و چندم رسیده بود. کتاب انقلاب تکاملی را آقای دعایی به امام داده بودند و یک سال بعد از آن که با گذرنامه فردی به نام باران چشمه که مرده بود به عراق رفتم دیدم، امام کتاب مرا خوانده اند. بعد از آن بود که با پیشنهاد امام درس های ولایت فقیه ایشان را در مدت اقامتم در بیروت ترجمه کردم و نهایتا به صورت یک کتاب عربی درآوردم.
تا پیروزی انقلاب در خارج بودید؟
در دو مقطع از سال 1332 تا 1342 و پس از مدتی زندان از آن سال تا سال 1357 خارج از کشور بودم. زندانی که رفتم حدود 38 روز بود در انفرادی قزل قلعه. بعدها متوجه شدم عراق همه مکالمات من با مهندس بازرگان و سحابی را به ساواک داده بود. آنها هم در عجب بودند که من کمونیست که نیستم و نماز می خوانم. بعد از 38 روز انفرادی هم به عمومی قزل قلعه برده شدم. بخشی توده ای ها بودند. بخشی هم جبهه ملی که آمریکا فشار آورده بود که این گروه جبهه ملی را باید آزاد کنید. بعد از آن، دلیل اقامت طولانی ام در خارج هم این بود که محکوم به اعدام بودم.
شما چقدر نیرو تعلیم دادید؟
تعداد نیروهایی که می آمدند و تعلیم می دیدند و برمی گشتند را نمی دانم. خصوصا افرادی بودند که در داخل خدمت نظام دیدند و بعد از آن به آموزش آمده بودند. آنها را به بخش خارجی الفتح می بردند تا آموزش ببینند.
مساله فلسطین از کی برای شما مهم شده بود؟
از همان ابتدا مهم بود. تمام مبارزان ایرانی علاقه داشتند بروند آنجا بجنگند. عده زیادی همان جا ماندند.
ارتباط شما با الفتح چگونه شکل گرفت؟
ارتباط با الفتح از اینجا بود که خودم تعلیم نظامی دیدم. در ضمن خواستم از کم و کیف کار آموزش مطلع شوم که چقدر کافی است. بعدها هم که امام این افراد را تائید کردند من را به عنوان رابط خود و الفتح قرار دادند.
اختلاف شما با دو چهره مبارز با اسرائیل، یعنی شهید چمران و امام موسی صدر از کجا شکل گرفت؟
من اختلافی نداشتم. آنها با انقلاب ایران و امام مخالفت داشتند. چمران در تمام سال هایی که در لبنان بود به تمام کشورهای اروپایی سفر می کرد ولی یک بار نزد امام در عراق نرفت. من ابتدا که وارد شدم خواستم با ایشان ملاقات کنم. به دیدن محمدجواد مغنیه رفتم. قاضی شیعه در لبنان بود. انقلابی بود و طرفدار عبدالناصر. او به من گفت تو به دیدن دو آدم متضاد آمده ای. بحث های مفصلی در مورد صدر انجام داد و نظرات منفی زیادی داشت. گفت از جمله کارهای آقای صدر این است که علنا گفت ما باید با مسیحیان متحد باشیم و همزیستی داشته باشیم و برای همین یک عالم شیعه باید هر یکشنبه در یکی از کلیساها سخنرانی کند و در عوض یک عالم مسیحی بیاید در یکی از مساجد شیعه خطبه نماز جمعه بخواند. علمای معروف به این سخن واکنش خیلی شدید نشان دادند از جمله شاگردان آقای خویی.
در عین حال من به دیدن آقای صدر رفتم و در جلسات صدر هم شرکت می کردم، اما در پایان سخنرانی، من عمدا مقابل ایشان بر نمی خاستم تا برای حاضران مساله شود و من بگویم عالم بزرگ شیعه در نجف است. به این ترتیب خطی برای نفوذ امام و آثار امام به وجود آوردم.
آشنایی ام با آقای چمران هم جالب بود. یک روز می خواستم به دیدن آقای صدر بروم. دیدم پای پله های مجلس یک مرد آمریکایی ریشدار و یک خانم ایستاده اند. پیش آقای صدر رفتم و او گفت الان آقای دکتر چمران و خانمش آمدند. شما ببریدشان به یک هتل. به این ترتیب من با او هم ارتباط داشتم و روابطمان خیلی خوب بود.
وقتی شهید چمران به امام موسی نزدیک شد از او فاصله گرفتید؟
من فاصله نگرفتم. حتی به خانواده اش کمک می کردم. البته رابطه در نزدیکی پیروزی انقلاب قطع شد. چرا که آقای صدر با این که جنبش در حال پیروزی بود آمد با شاه و آقای اقبال و آقای علم دیدار کرد. امام گفته بود هر آخوندی که با شاه دیدار کند عمامه اش را بردارید و عمامه تعدادی از جمله داماد علامه طباطبایی را برداشتند. آقای صدر به عنوان مرجع هم آقای خویی را معرفی کرده بود.
با قذافی چگونه رابطه گرفتید؟
من از امکانات الفتح استفاده می کردم و تحت نظر من بود. این را دستگاه های اطلاعاتی قذافی فهمیدند. از طریق یک روزنامه در لبنان که آن موقع زیر نظر دستگاه اطلاعاتی لیبی بود و پولش را قذافی می داد. مدیر روزنامه که عضو دستگاه اطلاعات قذافی بود به من پیشنهاد کرد به لیبی بروم. من قبل از آن رفته بودم و پیشنهاد کردم 5000 نیرو از ایران و خارج بیایند در لیبی آموزش ببینند و از آنجا از راه هوایی برای گرفتن تهران بروند. به اصطلاح نوعی کودتاست. در دفعات نخست با معاون او، الشحاطی که خیلی مومن و متدین بود دیدار کردم. آخرین بار خودشان گفتند تمام چیزهایی را که می خواهید به شما می دهیم. از طرابلس با وزیر خارجه برای دیدن قذافی به جنوب لیبی رفتیم با شهید محمد صالح حسینی. تا رسیدیم دم چادر، قذافی گفت الان عبدالسلام جلود با من تماس گرفت و گفت انقلاب ایران پیروز شد. بعد از انقلاب دیگر به لیبی نرفتم. آخرین بار که قذافی را دیدیم همان شب پیروزی انقلاب بود و بعد از آن هم که پس از مدتی با هواپیمای یاسر عرفات به ایران آمدیم.
رابطه ایران و لیبی را در این سال های اخیر چگونه دیدید؟ ابتدای انقلاب رابطه بیشتر بود، اما در دهه 70 و 80 رو به سردی گرایید.
قذافی را سرنگون کردند. ابدا و اصلا این نبود که او رو به زوال برود. تمام سران آفریقا او را به عنوان قهرمان آفریقا می شناختند. در جنگ داخلی هم که شد همه آمدند تا با آنها مذاکره کنند و این کار به وسیله دولت های تبهکار صورت نگیرد. جالب است بگویم سفیرشان در تهران که به خانه ما رفت وآمد می کرد جزو مخالفان بوده است.
بزرگ ترین اشتباه قذافی از دید شما چه بود؟
او می خواست خودش را رهبر بزرگ آفریقا کند و این کار را کرده بود و دیگران را تحقیر می کرد. اشکال دیگر هم این بود که ثروت ها را صرف داخل کشور نمی کرد. کی او را سرنگون کرد؟ داخل که نبود. چند کشور لشکر کشیدند و کوبیدند.
شما تحولات لیبی را پیگیری می کردید؟
بله. من تحولات لیبی را پیگیری می کردم. همه تحولات جهان را پیگیری می کنم هر وقت فرصت داشته باشم. من باید برای جهان اسلام از مراکش تا اندونزی مطلب داشته باشم.
وقتی قذافی مُرد، ناراحت شدید؟
خیلی خیلی.
چون پای آمریکا و برخی کشورهای غربی در میان بود یا چون معتقد بودید آدم خوبی بود؟
لشکرهای کفر او را کشتند. آدم خوبی هم بود در حد خودش. اسلام را در آفریقا توسعه داد و به تمام جنبش های ضد استعماری در قالب مرکزی که تاسیس کرده بود کمک می کرد حتی مارکسیست ها.
گریه هم کردید؟ چون شنیدم رابطه ای صمیمانه داشتید.
رابطه ای صمیمانه نداشتم.
نظرتان در مورد وضع فعلی خاورمیانه چیست؟
این اخوان المسلمین شایسته حکومت است. اگر اخوان سرکوب شود و شکست بخورند کل منطقه ضرر می کند. آنها تنها کسانی هستند که می توانند جلوی کسانی بایستند که تکفیری نام دارند. البته من این اصطلاح را قبول ندارم. در مصر البته یک قدرت دیگر هم هست. الازهر هم سال هاست روحانی تربیت می کند. شما ببینید در پاکستانی که بمب اتم هم دارد همین علمای الازهر هستند. علمایی که قرآن را خوب می فهمند، چون زبانشانان عربی است. البته مقام من از این علما برتر است. به دلیل این که آنها معجم الفاظ قرآن را نوشتند، اما معنی صحیح رحمان و رحیم را نفهمیدند. من به جرات می گویم ترجمه قرآن من صحیح ترین ترجمه از قرآن از بدو ورود اسلام به ایران است.
نظرتان در مورد جایگاه فعلی انقلاب اسلامی در ایران چیست؟
آنچه به انقلاب انجامید محتوای قرآن بود. نسل هایی که در انقلاب شرکت داشتند، از دنیا رفته اند. حالا شما بگویید به این نسل جدید چه کسی محتوای قرآن را یاد داده است. این نشانه انقلاب نشناسی است. انقلاب اسلامی، مشابه انقلابی است که در صدر اسلام صورت گرفت. باید آموزه و حیانی که محتوای قرآن است به مردان و زنان آموزش داده شود و تکرار شود و کثرت و تراکم پیدا کند. مردان و زنان باید به این آموزه احاطه پیدا کنند، ایمان بیاورند، عمل کنند و به دیگران یاد دهند تا توازن نیرو در جامعه به وجود بیاید و آنگاه اسلام در یک زندگی اعمال شود. آنگاه مردم سه دسته می شوند یا قائم به قسط هستند یا اهل احسان هستند یا ابرار و دارای نیکی بیکران. آنجاست که دولتی روی کار می آید که مجلس آن همان مجلسی باشد که پیامبر اکرم گفت «شاورهم فی الامر.» متخصصانی علومی که در مورد آنها وحی نازل نشده. متناسب با تعداد وزارتخانه ها کمیسیون در مجلس است و دکتری کشاورزی، دکتری صنایع و معادن و دکتری پزشکی در آن هستند. مجلس فعلی ما از منتسکیو و روح القوانینش و به طور کلی از غرب الهام گرفته است. ما باید این مرحله را پشت سر بگذاریم.
راهکار گذر از این مرحله در رسیدن به شرایط آرمانی شما چیست؟
باید این دولت کتب مرا به شکل میلیونی و چند میلیونی چاپ کند و به هر خانواده، یک دوره از اینها بدهند. آن وقت همه می شوند مثل من. خود من، مطالب قدیم خودم را قبول ندارم. حالا یک مترجم زبردست شروع کرده به ترجمه کتاب های من به عربی و فرانسه و انگلیسی. ترجمه که شود می بینید همه چقدر با ولع به دنبال این کتاب ها در کشورهای عربی می گردند.
حال اگر برخی این وضع را نپذیرند یعنی مثلا تحت هیچ شرایطی این کتاب ها را نخوانند، تکلیف چه می شود؟
ما باید هر دو روش فرهنگی و قهرآمیز را کنار هم انجام دهیم. البته قبل از آن باید حکومت اسلامی واقعی را به نمایش بگذاریم. باید قانون اساسی بسرعت تغییر کند. مدت هاست این را می گویم اما الان با جدیت و قاطعیت می گویم.
وضع زنان و حقوق آنان را در جامعه فعلی چگونه می بینید؟
اول اعتقادم در مورد زنان را بگویم. حضرت فاطمه و حضرت زینب هم امام ما هستند. در بخش پایین تر باید دانست که مادران هم مثل پدران در برپایی دولت نقش دارند، اما این زنانی که به صحنه آمدند، از کارهای عظیم و موفقیت آمیز جامعه است. این مدیران دبستان و دبیرستان نشان دهنده ترقی و جهش در جامعه است. تا نقطه مطلوب هم فاصله ای نداریم.
لقب استاد را چه کسی به شما داده است؟
ناشی از آن کلاس های قبل از انقلاب است که داشتیم.
شما چرا بعد از مجلس دوم هیچ سمت دولتی نپذیرفتید؟
من در شورای عالی انقلاب فرهنگی دیدم نمیتوانم اسلام و کل محتوای قرآن را پیدا کنم. بعد از آن بود که آمدم بیرون و قرآن را به ترتیب و نزول و با سیره نبوی منتشر کردم. باید این کتاب را در همه رشته ها و همه مقاطع تدریس می کردند، اما این اتفاق نیفتاد. بعد از آن که از کار بیرون آمدم آقای هاشمی از طرف امام به من پیام داد ایشان سلام می رسانند و می گویند به کارتان برگردید، اما من قبول نکردم و گفتم به کار قبل از انقلاب می روم.
می شود برنامه یک روزتان را توصیف کنید.
بعد از نماز صبح به همین کار فرهنگی مشغولم. الان دارم کتاب مسلمان شدن را می نویسم. کتابی هم در باب فلسفه اخلاق در حال نگارش دارم که آرای همه فلاسفه اخلاق قرن بیستم را بررسی می کنیم با آموزه وحیانی. الان دیگر کسی به سمت ارسطو و افلاطون نمی رود چون خیلی مبتذل است. می خواهیم بگوییم اینها فقط کار خوب را مشخص کردند درحالی که خداوند زندگی شناسی را نشان داد. مجموعه زندگی پست ممکن را هم نشان داد و بدین شکل انسان را هدایت کرد.
ورزش هم می کنید؟
هر دو روز یکبار کوه می روم.
فعالیت اقتصادی هم دارید؟
خیر.
چه روزنامهای می خوانید؟
کیهان می خوانم. دیگر روزنامه ها را هم می بینم. البته از طریق راشاتودی و یورونیوز عربی هم اخبار را می بینم.
کمی هم در مورد فرزندانتان توضیح می دهید؟
از ازدواج قبل از انقلاب یک دختر دارم که داروساز است. دختر دیگرم چشم پزشک است. یک پسر هم دارم به نام سلمان فارسی. فارسی در کجای سیاست ایران قرار دارد و چرا؟ در جهانی که حتی برخی افراد عادی در شبکه های اجتماعی گرایش سیاسی خود را به دیگر افراد به طور روشنی ابراز می کنند، مخاطب حق دارد بپرسد چهره ای چون جلال الدین فارسی در کجای سیاست ایران قرار دارد. این مهم با نگریستن به مجموعه اظهارنظرهای او از زمان پیروزی انقلاب تا زمان حاضر امکانپذیر است.
هیچ کس نمی تواند جلال الدین فارسی را یک فرد میانه رو بداند. او به روشنی مواضع خود را اعلام کرده و می کند؛ مواضعی که بیش از هر چیز نشانگر این است که او در هر طیف سیاسی که جای بگیرد، اهل مبارزه است و کمتر تمایلی به مذاکره و تعامل دارد.
ابتدای پیروزی انقلاب، جلال الدین فارسی عضو حزب جمهوری اسلامی و حتی نخستین نامزد این حزب برای شرکت در اولین انتخابات ریاست جمهوری بود. او بعد از نمایندگی در مجلس دوم شورای اسلامی ـ که با 54.6 درصد آرا به عنوان نماینده تهران وارد مجلس شد - دیگر هیچ سمتی را نپذیرفته یا در هیچ انتخاباتی شرکت نکرده و نمی توان از این منظر به جایگاه فعلی او در دنیای سیاست نگریست و آنچه هست مواضعی است که از او هرچند وقت یکبار در رسانه ها منتشر می شود. مواضعی که برخی از آنها بشدت مناقشه برانگیز است و شاید همین مواضع باشد که باعث شده این چهره انقلابی اکنون حاشیه نشین باشد، اما راهی که او در پیش گرفته در معرض پرسش هایی جدی است. مثل این که آیا مردم هم مشکلات را چون او می بینند و به راه حل های او برای حل مشکلات اعتقاد دارند یا نه. برخی ابهامات در مواضع فارسی جلال الدین فارسی از شخصیت های فکری موثر قبل از پیروزی انقلاب اسلامی است که نقش مهمی در ترویج افکار و اندیشه های دینی و مبارزاتی داشت. او اکنون در آستانه 80 سالگی قرار دارد. توشه ای که او در گذر عمر اندوخته، سرمایه گرانبهایی است که باید مورد توجه جوانان امروز قرار گیرد. انسان خودساختهای که فارغ از تحصیلات متداول حوزوی و دانشگاهی در عرصه علم اندوزی گام های مهم برداشته است. آثار فرهنگی جلالالدین فارسی نمونه های روشنی از تحقیق و آشنایی با افکار و اندیشه های روزگار ماست که موشکافته به نقد آنها پرداخته و حاصل تجربیات و تفسیر خود را از مکاتب سیاسی دنیای امروز در اختیار ما گذاشته است.
فارسی بارها به بیان خاطرات خود پرداخته است و در نقل یادماندههای خود به نکاتی اشاره می کند که در عین تازگی و حاوی نکات آموزنده و جالب بودن با برخی روایات و قرائت های رسمی یا غیر رسمی از برخی نهادها و فعالیت های گروهها و افراد متفاوت است. بیان او در مورد برخی رویدادها به گونه ای است که مخاطب را در مورد نقش و تاثیرگذاری او در برخی تحولات به فکر وا می دارد.
او گرچه در عرصه نگارش کتابهای اعتقادی و ارائه طرحی برای تشکیل حکومت دینی و پاسخ به شبهات آن روز نقش مهمی در روشنگری و ترویج افکار انقلابی و دینی دارد اما با این وصف، برخی اظهار نظرهای وی مبنی بر تاثیر پذیرفتن مستقیم بزرگان نهضت از سخنانش محل تامل جدی است. فارسی در خاطرات خود بر این نکته ابرام و اصرار دارد که با توجه به تجمع عناصر ضد حکومت پهلوی در برخیکشورهای عربی، وی حقایق پشت پرده این گروهها را برای امام به صورت روشن توضیح می داد و امام خمینی (ره) در پی شنیدن این توضیحات بود و کاملا در جریان حقیقت موضوع قرار می گرفتند. در مورد این ادعا باید گفت امام خمینی در بسیاری از مواقع برای پیشبرد اهداف دینی و انقلابی با طیفهای مختلف فکری، گفت وگوهایی داشتند و مشورتهایی می گرفتند که البته این نوع رایزنی به وسعت دید و اندیشه ایشان می انجامید، اما در عین حال به نظر می رسد که منحصر دانستن اقدامات پیشگیرانه امام(ره) در مورد گروههای اپوزیسیون به صحبتهای جلالالدین فارسی بسختی باورپذیر است.
یکی دیگر از نکاتی که در مورد سوابق مبارزاتی فارسی حائز اهمیت است، فعالیتهای او در کشورهای عربی و بخصوص تعاملاتی است که وی با برخی گروههای مبارز خارج از کشور مثل جبهه امل در لبنان داشته است. می دانیم امام موسی صدر و دکتر مصطفی چمران نقش مهمی در شکل گیری و فعالیت جنبش امل داشتند، اما با این وصف مسائلی پیش آمد که کم کم روابط فارسی با صدر و چمران به تیرگی گرایید. فارسی معتقد است یکی از دلایل اصلی کنارهگیری او از ادامه همکاری با امام موسی صدر، دیدار صدر با عوامل حکومت پهلوی در جریان سفر او به تهران بود. به گفته فارسی، ملاقات روحانیون با شاه و عوامل دربار، جزو خطوط قرمز امام خمینی بود. در این باره باید گفت نوع روابط امام موسی صدر و امام خمینی و صمیمیت این دو، از جمله موضوعات روشنی است که بصراحت در صحیفه برجای مانده از بنیانگذار جمهوری اسلامی و خاطرات چهره های انقلابی از آن یاد شده است. در ماجرای ربودن امام موسی صدر نیز امام تذکرات و هشدارهای جدی برای پیگیری موضوع دادند که آن هم در بیانات ثبت شده ایشان قابل رویت است. به نظر می رسد فارسی مواضع شدیدتری از امام خمینی در این مسیر اتخاذ کرده است.
نکته دیگر علاقه آقای فارسی به معمر قذافی دیکتاتور لیبی است. این علاقه مندی به حدی است که حتی بعد از مرگ قذافی نیز وی به ابزار تاسف از این رخداد پرداخته است. کتاب زوایای تاریک (خاطرات جلالالدین فارسی) را که ورق بزنیم با مجموعه ای اظهارات متفاوت و ناهمخوان وی در مورد قذافی بیشتر آشنا می شویم. وی در این کتاب از یکسو از قذافی به عنوان فردی که «بیش از عبدالناصر احساسات تند مذهبی و اطلاعات دینی داشت» و «با فراگرفتن معارف اسلامی و سیاسی از دانشمندانی که مخفیانه در کنار خود جای داد به صورت یک سیاست پرداز اسلامی ظاهر گشت» (ص344) یاد می کند، اما اندکی بعد اظهار می دارد مسلمانان متعهد و آگاه لیبی «تمایلات قومگرایانه انقلاب و حکومت لیبی را مغایر با اسلام می دانستند، وانگهی کشاندن دختران عفیف دانش آموز و دانشجوی لیبیایی به صحنه سیاست و بی حجاب کردن آنان را انحرافی از خط شریعت می شمردند» و روحانیون آن کشور نیز مخالف سیاست های دولت لیبی بودند.(ص347) همچنین به گفته آقای فارسی «شوروی و عواملش هم که رفته رفته در دولت و سیاست لیبی نفوذ می کردند به این سیاست و به دور شدن انقلاب و حکومت لیبی از اسلام، دامن زدند.» (ص348)
این اظهارنظرهای متفاوت در مورد شخصیت قذاقی این سوال را برای خواننده پیش می آورد که به رغم اعتراض علما و مذهبیون به عملکرد دیکتاتور لیبی چرا همچنان فارسی از او با احترام یاد می کند و سیاست های قذافی را باعث پیشبرد اسلام در سطح آفریقا می داند. مصطفی مسجدی آرانی / جام جم
دوشنبه 14 بهمن 1392 8:00
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 30]
-
گوناگون
پربازدیدترینها