تور لحظه آخری
امروز : دوشنبه ، 28 آبان 1403    احادیث و روایات:  امام محمد باقر(ع):كار خير و صدقه، فقر را مى‏بَرند، بر عمر مى‏افزايند و هفتاد مرگ بد را از صاحب...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

سایبان ماشین

دزدگیر منزل

تشریفات روناک

اجاره سند در شیراز

قیمت فنس

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

Future Innovate Tech

پی جو مشاغل برتر شیراز

لوله بازکنی تهران

آراد برندینگ

خرید یخچال خارجی

موسسه خیریه

واردات از چین

حمية السكري النوع الثاني

ناب مووی

دانلود فیلم

بانک کتاب

دریافت دیه موتورسیکلت از بیمه

طراحی سایت تهران سایت

irspeedy

درج اگهی ویژه

تعمیرات مک بوک

دانلود فیلم هندی

قیمت فرش

درب فریم لس

زانوبند زاپیامکس

روغن بهران بردبار ۳۲۰

قیمت سرور اچ پی

خرید بلیط هواپیما

بلیط اتوبوس پایانه

قیمت سرور dl380 g10

تعمیرات پکیج کرج

لیست قیمت گوشی شیائومی

خرید فالوور

بهترین وکیل کرج

بهترین وکیل تهران

خرید اکانت تریدینگ ویو

خرید از چین

خرید از چین

تجهیزات کافی شاپ

نگهداری از سالمند شبانه روزی در منزل

بی متال زیمنس

ساختمان پزشکان

ویزای چک

محصولات فوراور

خرید سرور اچ پی ماهان شبکه

دوربین سیمکارتی چرخشی

همکاری آی نو و گزینه دو

کاشت ابرو طبیعی و‌ سریع

الک آزمایشگاهی

الک آزمایشگاهی

خرید سرور مجازی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

لوله و اتصالات آذین

قرص گلوریا

نمایندگی دوو در کرج

خرید نهال سیب

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1830775729




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

فروغي/ از سردبيري روزنامه تربيت تا انعقاد پيمان اتحاد


واضح آرشیو وب فارسی:باشگاه خبرنگاران: بخش سوم/ تمام نخست وزيران پهلوي دوم
فروغي/ از سردبيري روزنامه" تربيت" تا انعقاد" پيمان اتحاد"
فروغی که به عنوان سردبیر روزنامه" تربیت" و مدرس مدرسه علوم سیاسی، همواره خود را یک لیبرال معرفی می‌کرد، پس از کودتای اسفند ۱۲۹۹ به یکی از نزدیکان مرد نخست کودتا یعنی "رضاخان میرپنج" تبدیل شد. این نزدیکی به حدی شد که در اواخر پاییز ۱۳۰۴ پس از انقراض قاجاریه و تشکیل پهلوی، فروغی ردای نخست وزیری رضاخان قزاق را برتن کرد.
به گزارش خبرنگار سیاسی باشگاه خبرنگاران؛ "محمدعلی فروغی" ملقب به "ذکاءالملک" در میان رجال عصر پهلوی از یک ویژگی منحصر به فرد برخوردار است و آن اینکه وی نخستین رئیس الوزرای هردو شاه مستبد پهلوی یعنی رضاخان و محمدرضا محسوب می‌شود.  
 
پدر فروغی یعنی "محمدحسین فروغی" یکی از روزنامه‌‌نگاران سر‌شناس عصر مظفری بود، به گونه‌ای که وی را پدر روزنامه نگاری غیر دولتی ایران می‌نامند. روزنامه" تربیت" که بین سالهای ۱۳۱۴ قمری تا ۱۳۲۵ قمری در تهران منتشر می‌شد، یکی از مطبوعات تاثیرگذار عصر خود بود.





فروغي، نخست‌وزيري در دوران رضاخان
 
فروغی که به عنوان سردبیر روزنامه" تربیت" و مدرس مدرسه علوم سیاسی، همواره خود را یک لیبرال معرفی می‌کرد، پس از کودتای اسفند ۱۲۹۹ به یکی از نزدیکان مرد نخست کودتا یعنی "رضاخان میرپنج" تبدیل شد. این نزدیکی به حدی شد که در اواخر پاییز ۱۳۰۴ پس از انقراض قاجاریه و تشکیل پهلوی، فروغی ردای نخست وزیری رضاخان قزاق را برتن کرد.




 

 
قرابت و صمیمیت فروغی و رضاقلدر در آذر ۱۳۱۴ از بین رفت، پس از کشتار مردم در "مسجد گوهرشاد" توسط رضاخان، فروغی طی مکاتبه‌ای با "اسدی" نایب التولیه حرم مطهر رضوی، رضاخان را شیرنر خونخوار می‌نامد، این نامه قبل از اینکه به دست "اسدی" برسد، توسط "پاکروان" رئیس شهربانی خراسان، توقیف و برای رضاخان فرستاده می‌شود، در نتیجه رضاخان هم با یک سیلی، فروغی را زن ريش دار خطاب مي‌كند و او را خانه نشین می‌کند و "محمود جم" را جایگزین او می‌کند.

تهاجم قواي متفقين و نخست‌وزيري مجدد فروغي پس از 6 سال خانه‌نشيني 
 
در شهریور ۱۳۲۰ در خلال جنگ جهانی دوم، ایران توسط "قوای متفقین" اشغال شد. انگلیسی‌ها که درپی منافع خود و تبدیل کردن ایران به پل پیروزی بودند، با تدبیر "سر ریدر بولارد" سفیر خود در ایران، فروغی را پس از ۶ سال خانه نشینی بازهم به صحنه سیاسی کشور آوردند.  
 
فروغی در ششم شهریور ۱۳۲۰، کابینه خود را به مجلس شورای ملی معرفی کرد. فروغی در نخستین اقدامش، "احمد نخجوان" را کفیل وزارت جنگ کرد و به کلیه واحدهای ارتش دستور ترک مقاومت را صادر کرد. بدین ترتیب، ارتشی را که رضاخان تمام بودجه کشور را صرف آن کرده بود، در برابر قوای متجاوز انگلیس و شوروی دوام نیاورد و جان و مال و ناموس مردم با بی‌کفایتی رضاخان و بی‌تدبیری فروغی، طعمه نیروهای اجنبی قرار گرفت. 





 
فروغی که پیشنهاد «سر ریدر بولارد» برای رئیس جمهور شدن را نپذیرفته بود، در اولین گام بدون معطلی، مذاکره با سفیران انگلیس و شوروی را آغاز کرد و از نمایندگان دو کشور خواست با توجه به اعلام ترک جنگ از سوی ایران، بمباران شهر‌ها متوقف شود.  
 
در روز شنبه هشتم شهریور در شرایطی که فروغی مشغول مذاکره با نمایندگان دول متجاوز بود، آشوب و اغتشاش تهران را فراگرفت. پرواز هواپیماهای خارجی و صفیر گلوله، رعب و وحشت را بر فضای پایتخت حاکم کرده بود. ساعتی نگذشت که شایعه محاصره پایتخت توسط قوای شوروی خانه به خانه پیچید، مردم برای تهیه مایحتاج چندین ماهه خود سراسیمه به خیابان‌ها ریختند، برخی بازاریان سودجو به احتکار روی آوردند و اراذل و اوباش به غارت نانوایی‌ها و بقالی‌ها پرداختند.  
 
رضاخان که اختیار چندانی نداشت، در اقدامی که برخلاف نظر نخست وزیر بود، "سپهبد امیر احمدی" را به فرمانداری نظامی تهران منصوب کرد. پهلوی اول که کاخ سلطنت خود را در حال فروپاشی می‌دید، طی اقدامی دیگر «نخجوان» را از وزارت جنگ برکنار کرد؛ این رفتار شاه فروغی را به شدت آزرده خاطر کرد. 

قراردادي ننگين
 
فروغی در روز ۱۸ شهریور ۱۳۲۰، به همراه کابینه‌اش روانه مجلس شد تا نتیجه مذاکرات با دول متجاوز انگلیس و شوروی را به استحضار نمایندگان برساند. "سهیلی" وزیر خارجه کابینه فروغی که مسئول مذاکره با «بولارد» سفیر انگلیس و «اسمیر نوف» سفیر شوروی بود، طی نطقی در مجلس، نتیجه مذاکرات را اینگونه اعلام کرد: "خط شمالی از جنوب دریاچه ارومیه تا شاهرود در اشغال شوروی و خط جنوبی از بندر دیلم تا خرم آباد در اشغال ارتش انگلیس می‌ماند.سفارتخانه‌های آلمان، ایتالیا و مجارستان تعطیل و اتباعشان اخراج می‌شوند. راه آهن و خطوط مواصلاتی جنوب_ شمال به علاوه سیستم مخابراتی در اختیار دو دولت شوروی و انگلیس قرار می‌گیرد و در مقابل، پیشروی قوا دو کشور در خاک ایران متوقف می‌شود". 





 
در واقع طبق این قرارداد، دولت ایران تمام امتیازهای ممکن را به دولتهای متجاوز انگلیس و شوروی اعطا کرد و در عمل چیزی بدست نیاورد. تاریخ نشان داد این قرارداد بعد‌ها توسط انگلیس و شوروی نقض شد، به گونه‌ای که شوروی از بیرون راندن نیروهای خود از شمال استنکاف کرد و انگلیس هم در جنوب به تحکیم سلطه نفتی خود پرداخت. در واقع انگلیس و شوروی علاوه بر اینکه به موجب این قرارداد، ایران را پل پیروزی خود در جنگ جهانی دوم کردند، به مانند سال ۱۹۰۷ نیز ایران را به کشوری تحت الحمایه تبدیل کردند. 

استعفاي رضاخان با پيشنهاد فروغي
 
در روز ۲۵ شهریور ۱۳۲۰، در حالیکه خبر عزیمت قوای شوروی از قزوین به سمت تهران به دربار رسیده بود، رضاخان با استیصال تمام از نخست وزیر چاره جویی کرد. فروغی علاج را در استعفای رضاخان و تفویض سلطنت به ولیعهد دانست. رضاخان قلدر که ۶ سال پیش فروغی را زن ریش دار خطاب کرده بود و به او سیلی نواخته بود، حالا حیران از بازی روزگار با خفت تمام، پیشنهاد فروغی را پذیرفت و تاج و تخت خود را به پسر ۲۲ ساله‌اش سپرد.  
 
فروغی که متن استعفای رضاخان را خودش تنظیم کرده بود، به سرعت "حسن اسفندیاری" رئیس مجلس را در جریان ماجرا قرار داد و خواستار تشکیل فوری جلسه پارلمان شد. 





 
در روز ۲۶ شهریور، شاه جوان در معیت نخست وزیر سالخورده به مجلس شورای ملی رفت و سوگند یاد کرد.

فروغي و نخست وزيري براي شاه جوان
 
در سی‌ام شهریور ۱۳۲۰، اولین دولت شاه جدید با ریاست فروغی به مجلس معرفی شد. تنها تغییر دولت جدید، انتقال "عباسقلی گلشائیان" از وزارت دارایی به وزارت بازرگانی بود؛ ضمنا "احمد نخجوان" که توسط رضاخان از وزارت جنگ اخراج شده بود، بار دیگر متصدی امور این وزارتخانه گردید. 





 
همکاری کامل با دولت‌هایی که منافع آن‌ها با منافع کشور ارتباط دارد، در راس برنامه‌های دولت فروغی در عصر پهلوی دوم قرار گرفت، اما افکار عمومی که چکمه استبداد ۱۶ ساله رضاخان از سرش برداشته شده بود، القاء انحصارات و اتمام خفقان سیاسی را مطالبه می‌کرد.  
 
در حالیکه به دلیل حضور قوای متفقین در کشور، گرانی و کمبود کالا بیداد می‌کرد، فروغی طی نطقی رادیویی، ملت را مورد عتاب قرار داد. این سخنان نخست ویر و این فرار به جلو او، واکنش محافل عمومی و سیاسی را درپی داشت. در واقع فروغی که با عقد قراردادی ننگین با دول متفق زمینه ساز تمام معضلات و مشکلات کشور شده بود، حال ریشه تمام مشکلات را حماقت و سفاهت ملت و ارج ننهادن به حریم آزادی می‌دانست. 

فروغي و مجلس سيزدهم
 
مخالفت فروغی با ابطال نتایج انتخابات مجلس سیزدهم که در دوره رضاخان به صورت فرمایشی انجام شده بود، بر نفرت عوام و خواص از نخست وزیر ۶۶ ساله افزود: با تشکیل مجلس سیزدهم در آذر ۱۳۲۰، بار دیگر فروغی مامور تشکیل کابینه شد. بی‌کفایتی‌ها و بی‌تدبیری‌های فروغی در چهار ماه گذشته موجب شده بود تا رای نمایندگان مجلس به فروغی شکننده باشد.

پيمان اتحاد
 
فروغی تمام همت دولت جدید خود را صرف عقد "پیمان اتحاد" با دول انگلیس و شوروی کرد. در آخرین روز پاییز ۱۳۲۰، فروغی متن پیمان اتحاد را به مجلس ارائه کرد. به موجب این قرارداد، قوای متجاوز انگلیس و شوروی ظرف ۶ ماه باید از ایران خارج می‌شدند، در مقابل دولت ایران حق نامحدود استفاده از راه‌ها و وسایل ارتباطی را برای متفقین قائل شده بود و موظف بود تمام امکانات و تسهیلات ممکن را در اختیار قوای متفقین قرار دهد. 





 
در ششم بهمن ۱۳۲۰، لایحه پیمان اتحاد با دول شوروی و انگلیس به تصویب نمایندگان مجلس رسید و یک ماه بعد فروغی با حضور در صحن پارلمان از نمایندگان خواست تا او را از تصدی سمت نخست وزیری معاف کنند. در ۱۱ اسفند ۱۳۲۰، فروغی از نخست وزیری استعفا کرد و بدین ترتیب فردی که هردو شاه پهلوی را به سریر سلطنت نشانده بود، از صحنه سیاسی کشور خارج شد.

انتهاي پيام/






تاریخ انتشار: ۰۶ بهمن ۱۳۹۲ - ۰۹:۵۰





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: باشگاه خبرنگاران]
[مشاهده در: www.yjc.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 27]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن