واضح آرشیو وب فارسی:آفرينش: آنچه بايد درباره سينه پهلو بدانيد
اگر حواسمان نباشد با سرد شدن هوا ممكن است در يك چشم به هم زدن سينه پهلو شويم. سينهپهلو يا ذات الريه بيمارياي است كه قدمت شناخت آن به 470 سال پيش از ميلاد برميگردد.با اين حال، هنوز درماني قطعي براي اين بيماري وجود ندارد و هر سال چهار تا پنج ميليون كودك زير پنج سال در دنيا بر اثر اين بيماري جان خود را از دست ميدهند. ايران هم از اين آمار مستثنا نيست. درباره دليل شيوع اين بيماري در فصل سرد سال و راه هاي پيشگيري از آن با دكتر سهيلا خليل زاده، فوق تخصص ريه كودكان، رئيس مركز تحقيقات بيماري هاي تنفسي كودكان و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي گفت وگو كرده ايم.
از كجا بايد متوجه شويم سرما خورده ايم يا سينه پهلو كرده ايم؟
در بيشتر موارد يك سينه پهلو يا عفونت ريه با يك سرماخوردگي شروع مي شود، حتي بعضي به دليل اين كه به سرماخوردگي هاي مقطعي و سرفه هاي طولاني مدت عادت كرده اند، از ابتلايشان به سينه پهلو خبر ندارند و فكر مي كنند سرفه جزئي از زندگي شان است، اما سرفه علامت يك بيماري تنفسي است. تكرار تنفس در كودكان و درد قفسه سينه يا سرفه هاي خلط دار در بزرگسالان از عواملي است كه مي تواند نشان دهنده يك بيماري تنفسي باشد كه بايد جدي گرفته شود. معمولا بايد با استفاده از روش هاي تشخيصي مانند راديولوژي دليل اصلي اين مشكل مشخص شود.
چرا سينه پهلو به طور قطعي درمان نمي شود؟
اگر بتوانيم ميكروب را از مجاري تنفسي جدا و آنتي بيوتيك مناسب را تجويز كنيم، اين بيماري درمان پذير است؛ اما در بعضي موارد ممكن است درمان درست نباشد يا بدن بيمار به درمان خوب جواب ندهد. اين افراد يا ميكروب هايي مقاوم دارند و آنتي بيوتيك هاي معمولي روي آنها اثر نمي كند يا در كل ممكن است ويروسي باشد كه داروي مناسبي براي آن وجود ندارد.
بنابراين اگر طول درمان را براساس نوع ميكروب جلو ببريم يا ببينيم بيمار به چه نوع آنتي بيوتيكي حساس است، معمولا از اين راه به درمان كامل دست مي يابيم. طول درمان هفت تا ده روز است. بيشتر بيماران به پزشك مراجعه و آنتي بيوتيك دريافت ميكنند، اما بعد از دو، سه روز كه علائم بيماري بهتر ميشود، خودسرانه دارو را قطع مي كنند، بنابراين درمان ناقص مي ماند. درمان اين افراد خيلي طول ميكشد و دچار عوارض ناشي از ذات الريه مي شوند.
علاوه بر اين، گاهي افرادي به اين بيماري مبتلا مي شوند كه مشكلات زمينه اي دارند. براي مثال كسي كه مشكل گوارشي دارد، به طور مرتب ترشحات معده اش وارد ريه مي شود و به ذات الريه ناشي از آن مبتلا مي شود.
علائم سينه پهلو چيست؟
علائم اين بيماري مي تواند به صورت حاد يا خفيف باشد. علائم حاد بيشتر در بچه ها يا افراد بالاي 65 سال ديده مي شود. تب و لرز، افزايش تعداد تنفس و گاهي درد شكم، بويژه در كودكان از جمله علائم اين بيماري است.
اين كه بتوانيم نوع ميكروبي كه مجاري تحتاني تنفسي را درگير كرده تشخيص دهيم و آن را از اين مجاري جدا كنيم، بهترين نوع روند درمان است. البته افرادي كه بيماري هاي زمينه اي مانند مشكلات قلبي و عروقي، گوارشي يا حتي سرطان دارند به دليل اين كه سيستم دفاعي بدنشان ضعيف است، بيشتر در معرض ابتلا هستند. حتي برخي اوقات اين افراد بر اثر سينه پهلو فوت مي كنند.
ممكن است ميكروبي وجود داشته باشد كه تشخيص آن مشكل باشد؟
صد درصد. شايع ترين دليل ذات الريه عامل ويروسي است كه ممكن است خفيف و علائمش مانند سرماخوردگي معمولي باشد و با يك آنتي بيوتيك هم درمان شود، اما وقتي عامل آن باكتري است، علائم بيشتر مي شود. البته معمولا درمان مي شود، اما گاهي اوقات به درمان جواب نمي دهد. اين نوع موارد بيشتر در افرادي ديده مي شود كه بيماري هاي زمينه اي دارند يا بعضي بيماران كه نوعي بيماري مادرزادي در ريه دارند.
همچنين افرادي كه سيگار مي كشند يا در هواي آلوده تنفس مي كنند، مستعد ابتلا به ذات الريه با شدت بيشتر هستند.
واكسن آنفلوآنزا تا چه حد در پيشگيري از سينه پهلو تاثير دارد؟
اين واكسن مي تواند 60 تا 70 درصد جلوي شيوع بيماري هاي تنفسي مانند ذات الريه را بگيرد. البته امسال تعداد كمي از اين
واكسن ها وارد كشور شده است.
بيشتر بيماران كه دچار آسم يا حساسيت هاي شديد هستند، در معرض ابتلا به ذات الريه از نوع شديد هستند كه حتما بايد اين واكسن را بزنند.
اين واكسن ها بايد هر سال اواخر شهريور يا اوايل پاييز تزريق شود، اما اكنون با اين كه در ماه آخر پاييز هستيم، هنوز بسياري واكسن آنفلوآنزا به دستشان نرسيده است. از سوي ديگر، بعضي از پزشكان اطلاع ندارند كه اين واكسن ها بايد به چه افرادي تزريق شود و حتي در بعضي موارد دير تزريق مي شود.
اين واكسن براي بچه ها و افراد بالاي 65 سال، همچنين كساني كه بيماري زمينه اي يا سيستم دفاعي ضعيف دارند، ضروري است.
آيا داروهاي خواب آور، خطر ابتلا به ذات الريه را افزايش مي دهد؟
داروهاي خواب آور يا داروهايي مانند آنتي هيستامين ممكن است با غليظ تر كردن ترشحات و اختلال در خروج آنها، باعث ايجاد عفونت اضافه شود. به همين دليل اين داروها تاثيري در درمان ذات الريه ندارند و تنها با تشديد اين ترشحات به افزايش آن كمك مي كنند.
آيا عفونت ناشي از ذات الريه مي تواند باعث روماتيسم قلبي شود؟
اين بيماري مي تواند عفونت هاي مجاوره اي داشته باشد، ولي اين كه باعث رماتيسم قلبي شود، درست نيست. اگر درمان ذات الريه ناقص باشد مي تواند باعث گسترش عفونت به قسمت هاي مختلف بدن شده و زمينه ساز بيماري هاي ديگر شود. براي مثال باعث ايجاد آبسه ريوي يا وارد شدن عفونت به خون شود، اما اگر درمان قطعي انجام شود زمينه ساز بيماري ديگري نخواهد بود.
اين بيماري هر ساله، چه ميزان قرباني مي گيرد؟
سالانه چهار تا پنج ميليون كودك زير پنج سال در دنيا بر اثر اين بيماري جان خود را از دست مي دهند. يكي از دلايلي كه باعث مرگ كودكان زير پنج سال مي شود، واكسيناسيون نامناسب است.
معمولا پژوهش هاي مربوط به شيوع ذات الريه يا مرگ ناشي از آن در كشور ما به صورت مقطعي است و تاكنون آمار دقيق از ميزان فوتي ها بر اثر اين بيماري ارائه نشده است.
طيبه مقدم جو
جام جم
سه شنبه 3 دي 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: آفرينش]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 236]