واضح آرشیو وب فارسی:فردا نیوز: زانوهايي كه مفصل تازه ميخواهند
نه تنها صداي ناله ناشي از درد شديداش بلكه صداي ساييده شدن استخوانهاي زانوهايش روي هم را نيز با هر حركت ميتوان شنيد. در چنين شرايطي براي زانوهايي كه براثر ساييدگي ناشي از آرتروز، ديگر مفصلي برايش باقي نمانده است، چارهاي جز تعويض مفصل زانو باقي نميماند.
در واقع، تعويض و جايگزيني مفصل طبيعي زانو با نوع مصنوعي آن، تنها راه از بين بردن دردي است كه در زانو براثر ساييدگي و آرتروز، روماتيسم يا تخريب سطح مفصلي به وجود مي آيد. البته به دست آوردن توان و دامنه حركتي طبيعي در مفصل زانو و اصلاح تغيير شكل ايجاد شده در اين عضو نيز از ديگر پيامدهاي مثبت به كار گيري مفصل مصنوعي زانو است.
البته دكتر حسين فائزپور، ارتوپد و فوق تخصص زانو تاكيد مي كند: تعويض مفصل زانو در سنين جواني لزومي ندارد و با بهره گيري از روش هايي مانند جراحي مينيسك، پيوند غضروف و رفع پارگي تاندون ها مشكلات مفصلي زانوي جوانان درمان مي شود، اما در سنين بالاي 50 سال و در شرايطي كه حداقل دو مفصل از ميان سه مفصل اصلي زانو، به دليل ساييدگي ناشي از آرتروز از بين رفته باشد، تعويض مفصل زانو، موثرترين روش درماني محسوب مي شود.
زانوهايي كه مصنوعي مي شوند
تعويض مفصل زانو كه به آن آرتروپلاستي زانو نيز مي گويند نوعي جراحي است كه با استفاده از آن سطح مفصلي استخوان هاي ران و ساق در مفصل زانو را با يك سطح مصنوعي جايگزين مي كنند.
دكتر فائزپور در گفت وگو با جام جم در اين باره توضيح مي دهد: در واقع وقتي از سه مفصل اصلي زانو،حداقل دو مفصل به دليل آرتروز، روماتيسم يا آسيب هاي مفصلي در سنين ميانسالي يا پيري از بين برود، بيمار با درد طاقتفرسايي، هنگام حركت مواجه مي شود. در اين وضع مي توان با تعويض سطوح مفصلي حركات مفصل را بهبود بخشيد و درد را از بين برد. خوشبختانه نتيجه عمل جراحي تعويض مفصل زانو براي اين دسته از بيماران بسيار رضايتبخش است.
اين فوق تخصص زانو اظهار مي كند: البته در صورتي كه مفصل زانو بر اثر حادثه يا تصادف از بين رفته باشد مي توان درمان هاي ديگري را براي آن ارائه داد. همچنين اگر استخوان زانو دچار آسيب ناشي از كيست يا تومور بشود نيز درمان آن از طريق پروتزهاي مخصوص صورت مي گيرد. به هرحال تعويض مفصل زانو معمولا معطوف به دوران پيري يا ميانسالي است و در جوان ها معمولا از روش هاي ديگري همچون ترميم مينيسك، بازسازي رباط و پيوند غضروف براي درمان آسيب هاي غضروفي زانو بهره گرفته مي شود.
بازگشت به فعاليت طبيعي گذشته
از بين رفتن مفصل زانو با درد و محدوديت حركتي شديد همراه است، به طوري كه توانايي بيمار را حتي براي انجام دادن كارهاي روزمره مانند راه رفتن، بالا رفتن از پله، سوار ماشين شدن و نشستن روي صندلي كاهش مي دهد. به علاوه استفاده از داروهاي مسكن نيز نمي تواند در كاهش درد بيمار موثر باشد.
در چنين شرايطي تعويض مفصل زانو به كمك بيمار مي آيد كه به گفته دكتر فائز پور دوره نقاهت آن بيش از دو هفته طول نمي كشد و پس از آن، بيمار بتدريج مي تواند دامنه حركتي طبيعي خود براي انجام فعاليت هاي روزانه همچون رانندگي، پياده روي و بالا رفتن و پايين آمدن از پله ها حتي ورزش كردن به دست بياورد.
البته اين ارتوپد تاكيد مي كند: انجام ورزش هاي سنگين مانند دوچرخه سواري و اسكي كه با وارد آمدن فشار زياد به زانوها همراه است، مي تواند منجر به شل شدگي مفصل مصنوعي زانو پس از پنج يا ده سال بشود. همچنين كاهش نسبي وزن افرادي كه اضافه وزن زيادي دارند، پس از انجام اين نوع عمل جراحي ضروري است. از سوي ديگر بيماراني كه تحت اين نوع عمل جراحي قرار مي گيرند از مصرف سيگار، الكل و قهوه به دليل اين كه پوكي استخوان را تشديد مي كند، منع مي شوند.
چه كساني نبايد مفصل زانو يشان را مصنوعي كنند
به گفته دكتر فائزپور، وجود هر نوع عفونت ميكروبي و غيرميكروبي در مفصل زانو مانع از انجام جراحي تعويض مفصل مي شود و انجام آن را تا درمان عامل عفوني به تعويق مي اندازد. بيماران سرطاني نيز بايد از مفاصل مخصوصي استفاده كنند. كساني كه اچ آي وي مثبت هستند يا دچار حملات تشنجي شديد ناشي از بيماري صرع مي شوند يا مبتلا به پاركينسون هستند نيز از انجام اين نوع جراحي منع مي شوند.
اما شايد اين سوال پيش بيايد كه پوكي استخوان نيز مي تواند منعي براي انجام اين نوع جراحي ايجاد كند؟
اين ارتوپد در پاسخ مي گويد: گرچه پوكي استخوان عاملي نيست كه منعي براي انجام اين نوع جراحي ايجاد كند، اما درمان مشكلات مفصلي ناشي از پوكي استخوان با سيمان خاص ارتوپدي قابل درمان است و معمولا نيازي به درمان از طريق تعويض مفصل وجود ندارد.
به عنوان يك توصيه كلي مي توان گفت اگر استفاده از دارو يا روش هاي درماني ديگر، براي كاهش درد ناشي از آسيب هاي مفصل زانو موثر نباشد معمولا بهترين اقدام درماني تعويض مفصل زانو خواهد بود.
پونه شيرازي / گروه سلامت
شنبه 30 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فردا نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 78]